Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 40, 2 October 1896 — Page 1

Page PDF (1.36 MB)

This text was transcribed by:  Martini Eke
This work is dedicated to:  The Eke Ohana

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Hoolaha Loio

W. R. KAKELA,

@ Kokua ma ke Kanawai.

He Luna Hooiaio Palapala

 

Hoolaha Kumau

 

WILDER & CO., (WAILA MA.)

 

@Kuai Papa a me na Lako ku@ hale o na ano a pau, a ma na mea e ae e pau e pono ai o ka hale.

 

@Alanui Moiwahine me Papu.

@

 

PAPA! PAPA!

AIA MA KAHI O

Lewers & Cooke

(LUI MA)

 

Ma ke kahua hema o Alanui Papu me Moi

 

E LOAA NO NA

 

PAPA NOUAIK@

O kela me keia ano,

Na Panu Puka, NA Puka Aniani, na Olepelepe, na Pou, Na O'a, Na Papa Hele, Na Papu Ku, me na Papa Moe he nui loa.

 

NA PILI HALE O NA ANO A PAU

 

WAI HOOHINUHINU NANI

a me na a pau loa

 

 

Na Balaki o na Ano he nui Mai

 

Ke hai ia aku nei oukou e na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawe aku ma na mea a pau @ ana ma ka laua oihana no ka

 

Uku Haahaa loa,

E like me ka mea e holo ana mawaena o Laua a me ka Mea Kuai.

 

Mele Mai o Wae no Oukou iho

 

(picture)

Rear Admiral Francis M. Bunce.

The North Atlantic squadron, now commanded by Admiral Bunce, is the most powerful fleet the Untied States ever possesed. There are twelve modern ships the New York, Newark, Indiana, Maine, Raleigh, Cincinnati, Columbia, Terror, Amph@, Montgomery, Katadhdin and Massachusetts.

 

Hope Adimarala Francis M. Bunce.

O keia kii o ka Adimarala e noho hoomalu nei maluna o ke Aumoku kaua Amerika o ka Atelanika Akau. He umikumalua ka nui o na moku kau malalo o kana hono adimarala ana--Ka mokukau Nu Ioka, Newark, Inidiana, Maina, Relaigh, Cincinati, Columebia, Terror, Amphirite, Montgomery, Katahlin ame Massachusetts.

 

HE MOOLELO NANI

 

NO

 

LUBIAKA KASIMILA,

KA NAITA O KA

LIONA GULA O BOHEMIA,

A I OLE

Ka Hui Natia Eleele o ka Lima Ulaula.

 

MOKUNS III.

 

Na hoao Weliweli--Ka Pahikaua---KaLede Opio iloko o ka Ehaeha--Na kulu koko--Ka pahu-kupapau--Ka ho@ha---Ka hakoko i ka pouli--Ke Kuahu o ka lanakila.

 

            No laila, houluulu hou ae la oia i kona ikaika apau, a me he mea la ua komo pono ae la ia mau mea iloko o na olona, ua io huki ame na io uala o kona lima akau, hoopaa iho la oia i kona kulana a paa loa, a o kona wa ia i pane aku ai imua o kona hoa paio penei:

            "E makaala loa oe o lilo ko pahi ia'u."

            Me kela ikaika i hoakoakoa ia a pau pono iloko o kona lima akau, ua hoomaka aku la oia e onou i kana pahi a ku aku la ka maka i ka pale o ka pahi a kona hoa, a oia no kona wa i kalele pau iho ai i kona ikaika a oniu ae la oia i kana pahi, a na keia ikaika oniu a ua kona opio nei i haawi aku ai ma ka pahu a kona hoa paio me ke hikiwawe loa, a ma ke sekona hoi i moeuhane mua ole ia e ia, aia hoi, ua lilo mai la ka pahi a ua kanaka la iaia. Me ke akamai nui, ua kaikai koke mai la oia i ua pahi la  a hopu aku la oia ma kona kumu. I keia wa i pane mai ai kona hoa paio:

            "Ua pono--ua lanakila oi maluna o ka Liona Dala o Bohemia. Nolaila, e aahu ana oe i na haawina o kou lanakila ana, ka hopena hoi i loaa ia oe mamuli o kou hoomanawanui ana. Ed haawi mai i kuu pahi, a e lilo keia haawina i loaa iau i keia po mai kou lima i mea na'u e hoo manao poina ole ai.  Ano e kaheaia kou inoa o Lubiana Kasimila, ka Liona Gula o Bohemia nei. O ka Haku pu me oe a hui hou kaua, a ke ole au e kuhihewa, oia manawa aia no ia i ka huikau o na manakila ma ke kahuna enaena o ke kaua. Aloha!"

            Lohe aku la keia i ka nehe ana aku o na kapuai wawae o ua kanaka la, a o kana mau huaolelo nae i pane mai ai imua ona, ua waiho ia ia mau mea me ka moakaka lea iloko o kona houpo me ka wainohia. Oiai ia e ku ana, aia hoi ua hoopuiwaia ae la ia i kona ike ana ae, i ka poha hou ana ae o ka malamlama a hoomalamalama ae la hoi ia loko o ke keena apau. A ike aku la oia, ua hoopiha pono ia na noho apau o loko o ua keena nei e na kanaka aahu eleele me ka hoailona o ka lima ulaula me ka pahi-puhaka. Ike aku la ia i kahi a ke kahuna moneka i kapoo aku ai, he nani ia i hanaia me ka nani loa. Aia ma keia wahi e noho ana ekolu mau kanaka i aahu ia me na aahu wai gula, a ua hunaia hoi ko lakou mau helehelena e na uhi maka eleele. Ma ka wa i pa iho ai na kukuna malamalama o na ihoiho kukui maluna o na aahu gula o ua poe kanaka la ekolu, ua o ae la na kukuna olinolino me ka hulali nui. Ike aku la ia i ke kanaka mawaena, e kau mai ana, ma ke alo o kona ahu kula ka hoailona o ka lima ulaula e paa ana i ka pahu puhaka, a maluna ae o ua hoailona la e kau ana ka huaolelo i hana pi'o ia ae; a o ua huaolelo la, oia keia Justitia. O ke kanaka e noho ana ma ka lima akau, e kau mai ana na huaolelo Dictum Factum. O ke kanaka ma ka lima hema o ka mea nona ka huaolelo hema o ka mea nona ka huaolelo Justita, e kau mai ana keia huaolelo, Videtur.

            Hoomaopopo aku la keia ma ke kulana o ke kanaka e noho ana mawaenakonu, ka mea nona ka huaolelo Justitia, o kona hoaloha no ia o Mamiona.

            Ke ike pu iho la oia ia wa, ua hoopiha ia oloko o ua keena nei e na kanaka i aahuia me na kapakila eleele. Aia na papale kila eleele me na hulu eleele e luhe ana me ka lupalupa maikai maluna iho. He mau laau ihe eleele ka lakou mau mea kaua e paa ana ma ko lakou mau lima. He oiaio, he hiohiona nani ku i ka ilililihia ke waiho mai ana imua ona. Aia hoi maluna o keia anaina e hoopuni ana iaia, e pahole ana ka lai papuhea i hoopihaia me ka haawina o ka eehia anoano.

            I keia wa i ku mai ai kekahi o na kanaka, ekolu i aahuia me ka aahu wai gula, oia hoi ka mea nona ka hoailona Justitia, a peahi mai la ia Lubiana e hele aku ma kahi a lakou e noho ana. I ko Lubiana hiki ana aku ma ia wahi, ua ninau mai la ua kanaka nei iaia nei:

            "E Luniana Kasimila, makemake anei oe e hoaahuia me ka aahu berita oloko o kekahi ahahui i ike ole ai oe i kona ano?"

            "Elike me ka'u i manaoio ai, mamuli o na mea a ko'u mau maka e ike nei, a i lohe ai nohoi no ke ano o keia ahahui, ke iini loa nei au e lilo i hoa no keia ahahui," wahi a Lubiana i pane aku ai.

            "O ku manao maoli no anei keia; aole anei i ulu mai keia manaio ou mamuli o kou hookonokonoia ana e kekahi me e ae?" i ninau hou mai ai ke kanaka o ka hoailona Justitia.

            "Ae wahi a Lubiana.  

            Alaila, pane hou mai la ua kanaka nei: "Ina pela e hapai ae oe i kou lima akau iluna, a e lawe oe i ka hoohiki"

            Ua hoohiki ana i lawe ai, oia kona hoopaa ana iaia iho e malama loa oia i na mea huna oloko o ka ahahui. a o na mea ana el lohe ai a e ike ai maloko o na paia o ia whai, e lilo ia i mau waiwai huna makamae nana e hiipoi ai; e hooko ana hoi i na kauoha a ka ahahui me ka pololei loa; a o ka uku hoopai auanei e kau ana maluna ona ke uhai oia i kekahi o keia mau berita, oia no ka laweia ana o kona ola e kekahi o na hoa oloko  o ka ahahui. Mahope iho o ka lawe ana o Lubiana i ka hoohiki, ua poha anoano ae la ka leo o na kanaka oloko o ua keena la ana e noho ana, ia lakou i hoopua pakou ae ai i ka huaoleo "amen".

            I keia wa i ku mai ai ke kanaka ma ka aoao akau o kahi a ua poe kanaka la ekolu e noho ana, iaia i huli aku ai i hope a unuhi mai la i kekahi aahu ulaula i hoonaniia me na maawe lopi gula, a hoaahu mai la oia ia Lubuana me ia mea, a o ka wa keia i ku ae ai na mea apau o loko o ua keena nei iluna, a hoopuka ae la ua kanaka nei i keia mau huaolelo: "Dictum Factum."

            A hooho ae la na kanaka. "Amena, Amen, Amen," Hele mai la hoi ke kanaka ma ka aoao hema, a aia ma kona lima he wahi pahu puhaka a e kona kumu he gula no ia. Haawi mai la oia i ua wahi pahu la ia Lubiana me ka olelo ana mai, "E ke kanaka opio, e makaukau mau oe la iho me ka pahu puhaka o loko o keia ahahui no ka hooko ana aku i na kauoha e ola ai o Bohemia, a e lukuia ai na poe puuwai eleele apau e noho ana maluna o kona umauma."

            I ka pau ana o keia mau mea apau i ka hanaia, ua puka aku la na kanaka apau o loko o ka rumi, a koe ihoa la o Lubiana me na kanaka ekolu o ka aahu gula. Alaila, o ke kanaka o ua poe ia nona ka inoa o Justitia, ua hoakaka mai la oia i kekahi moolelo pokole i ke kulana o ka aina o Bohemia ia wa, ame ke ano o ka ahahui i lilo ai oia i lala. A penei ke ano nui ana i hoike mai ai.

            O ke alii o Bohemia ia wa, oia no o Oto, he kanaka lokoino a piha i na hana hookaumaha. O ka hapanui o na'lii e noho ana malalo ona, he poe lakou i hapaiia ae mailoko mai o na kulana haahaa loa a kau ana i na kulana kiekie, mamuli o ko lakou hoohiki ana e kakoo no lakou iaia (Oto) ma na wa apau e kauohaia mai ai lakou. A o keia poe alii, ua piha loa lakou i ka waiwai o ka poe waiwai, e hapuku wale ana lakou i ka luhi o ke kanaka mahiai, pela pu hoi me kahi loaa uuku mai ke kanaka ilihuna aku. O keia mau mea apau a lakou i lawe pakaha aku ai mailoko aku o na kanaka o ka aina i mea e hoomau ai lakou i ka malama ana i ka lakou poe kauwa hooluhi e noho ana malalo o lakou. E hoounauna ana nohoi keia poe alii e hele ka lakou poe kauwa e powa wale i na kanaka ma na alanui a ma na wahi e ae a lakou e ike ana, oia kahi kupono e hookoia ai ka lakou mau hana puuwai eleele me ka maalahi.

            A no keia kulana pilikia i loaa maluna o Bohemia, ua hoala ae kekahi poe puuwai aloha i kekahi ahahui nona ka inoa Ka Hui Lima Ulaula. O ka poe apau e komo ana iloko o kei aahahui, ua hoohiki lakou e hoopakele ia Bohemia mailoko mai o na lima o na 'lii haumia ame ka hookaumaha wale. O ka poe apau o ka aoao alii o Bohemia ia wa, e ikeia e hana ana i kahi hana hoopilikia wale i na kanaka o ka aina e laweia mai ana ia mua o kekahi aha hookolokolo a keia poe Lima Ulaula i kukulu ai, a ua kapaia keia aha hookolokolo, ka Weli o na Puuwai Eleele. Ua lilo keia aha hookolokolo i aha weliweli loa ia e na poe o ka aoao alii e noho hookaumaha ana maluna o ka aina.  Ma kekahi wa, aole e lawe ia mai ana na poe hana hewa no ka hookolokoloia ana iloko o keia haa hookolokolo aka, ua haawi koke ia aku no ka make ia lakou e kekahi hoa a mau hoia paha o ka ahahui me ka hookaulua ole.

            I keia wa ua ikaika loa keia ahahui, aole hookahi hale-kakela maloko o Bohemia i noho ole ai he hoa o keia ahahui. I kekahi wa, aia maloko o kekahi hale kakela hookahi he elua, ekolu a oi aku o na hoa o loko o ka ahahui i keia wa, he hookahi tausani. Ua loaa ia lakou ka hoailona o ka Lima Ulaula me ka pahi puhaka, ua loaa pu nohoi ia lakou ka mana hooko o loko o ka ahahui elike me na hoa e ae. (Aole i pau).

 

            AOLE OIAIO KO AMERIKA KOMO ANA AKU MA NA KALAIAINA O EUROPA

            Wasinetona, Sept 21.-- Ua hoea mai na lono i kela ame keia wa mai Europa mai na lono e hoike ana ua ae o Amerika Huiia e komo pu aku me hookahi a oi aku mau mana nui o Europa, me he mea la nae me Beritania Nui ame Italia, no ke kou ana ia Tureke e hooponopono hou ia na hana e loaa ai ka maluhia maloko o ke Aupuni o Tureke, a e hoopauia ka luku mainoinoia ana o na Aremania Karistiana. I mea hoolalo ia ai keia lono, ua lilo  ka hoounaia ana aku o elua o ko kakou mau mokukaua ma na kai o Tureke i mea e manaoio loa ia ai keia mau olelo; aka, aohe nae he oiaio o keia lono, oiai aole loa o Amerika Huia e kape ae i kona rula paa i ikea ai mai kinohi loa mai, aole loa ia e komo aku ana ma na hana kalaiaina o Europa, aka, ma na mea e pili ana i ka maluhia o na @ nana Amerika, oia wale no ka keia Aupuni e nana aku ai. Ua ikeia keia kulana ahan a Amerika Huiia i hana ai, ma ka wa kaua huliamahi ma Bara@, oia ko Amerika hoouna ana aku ilaila i kekahi aumokukaua ikaika no ke kiai ana i na pono o na kanaka Amerika; aka, ma na ninau pili Aupuni maoli, aole loa he kuleana o Amerika e komo aku ai a lawelawe.

           

            Ua haawi ae nei ka Hui Kinipopo Pualikoa Ekahi he aa palo i ka Hui Hoku, e ulele hou laua ma ke kahua kinipopo no ka mea o laua e lanakila ana ma ia paani ana. O ka la e malama ai keia paani hookuku ana mawaena o na hui elua, ke ae ka Hui Hoku oia ka Poaono, Okatoba, 3, ae nei.

 

            MEA HUNA POHIHIHI

 

Mokuna IX.

 

KA HAKU TEREVELIANA

 

            Ua ike kaua, e kuu makamaka heluhelu ia Alamira e kau ana maluna o ke kaa ahi, a haalele aku la i na kaiauu o kona home aloha.

            He oiaio, mahope iho o ka hala ana o kekahi wa loihi loa o kona laweia ana e ke kaa ahi ma ia po, ua hoea aku la oia i ke kauhala kuaaina o Tereveliana Pa. O keia kahi e noho ai na kanaka paahana o ka poe Tereveliana mai ka wa kahiko mai. Ia nea ku ke kaa ahi, a ia wa oia i lele aku ai maluna aku o ke kaa ahi, oiai hoi na manao hopohopo e oni kapalili ana iloko o kona houpo, nokamea ua hoomanao popo iho la ia iloko  ona, he wahi malihini loa ia ana i hoea aku ai. O keia wa no nae ana i hoea aku ai, oiai akahi no a wehe ae kai-ao.

            Nolaila,  ike iho la ia, aole oia ka wa kupono loa ana e hele aku ai no Tereveliana Pa. O kana hana mua loa,  oia kona hele ana aku i kekahi hale aina no kona paina kakahiaka. Kau aku la keia malua o kekahi kaa hoolimalima me ke kauoha ana i ke kahi  kaa e lawe iaia i kekahi hotele. Halele iho la keia i kahi hooulu kaa a holo aku la no kahi e loaa ai ka hotele. kahi e hiki ai iaia ke ai i kona aina kakahiaka. Aole nohi i liuliu, hoea aku la keia i ka hotele, puka mai la ka mea malama hotele, puka mai la ka mea malama hotele a alakai aku la iaia nei iloko o ka rumi hookipa, e huipu ana me kekahi rumi moe.

            Malaila keia i noho ai me ka hoomanawanui i ka aaki ana a ke anu iaia, e hiki wale i ka hoea ana mai o kekahi wahine lawelawe a hoa ae la i ke ahi o ke kapuahi hoopumehana. I ka a ana o ke ahi, ua nee aku la i ke ahi o ke kapuahi hoopumehana iho la iaia iho ma ke kapuahi. me ka haawi ana mai i kana kauoha no na mea ana i makemaek ai no ka aina kakahiaka.

            I ka loaa ana iaia o ka pumehana maikai, ua hele holoholo ae la ia maloko o ka rumi, a ua hoike mai la hoi kona mau helehelena i ka nani ame ka ui, oiai ka ula ohelohelo e pua-aai mai ana ma kona mau papalina.

            A i ka maikai pono ana o kona kino, ua kii aku la oia i ka balaki lole e kau mai ana ma ka pahu-ume a hoomaemae iho la i kona mau aahu a maikai. Hana hou iho la ia i a-i kala nona ame na pulima hou. hoomaemae iho la nohoi i kona mau maka a kahi ae la nohoi i kona lauoho, a i ka hele ana a hoea mai na mea ai ana i kauoha aku ai, ua pau loa ae la i ka hooponoponoia na hemahema i manao ai.

            Alaila, noho iho la keia ma ke pakaukau a ai iho la i kona aina kakahiaka me ka hiaai nui. I ka pau ana o kona ai ana, ua kauoha aku ia oia i ka haku hale e hele mai imua ona. I ka hoea ana mai o ua haku hale la, ninau aku la ua lede opio nei iaia:

            "Pehea la ka loihi mai keia wahi aku a hoea i Tereveliana Pa?"

           

            "Aneane ekolu meli," wahi a ka haku hale, me ka hoike ana mai o kona helehelena i ka haohao, me he mea la aia ekkahi manao ano nui ka nune ia iloko o kona houpo.

            Wehe ae la o Alamira i kana wahi ekeeke daal, a unui mai la mailoko mai o ua wahi ekeeke la i ka olelo hoolana a ka Haku Tereveliana ka mea hoi ana i oki mai ai mailoko mai o ka nupepa, alail, pane aku iaia i ka haku hale:

            "Ua hiki mai nei au i keia wahi, no ka pane ana i keia olelo hoolaha," ia wa haawi aku ia la i ua olelo hoolaha la i ua mea la nona ka hale, me ka hoomau ana i ka olelo ana aku, "Ua makemaek loa au e imi i na mea e pono ai ko'u ola ana, a nolaila i ko'u ike ana i kela olelo hoolaha, ua  manao iho la au he wahi kupono loa keia no'u, a ua hiki hoi iau ke lawelawe. E hiki ana anei ia oe ke hai mai iau i kahi mea e pili ana i ka Haku Tereveliana?"

            Nana iho la ua kanaka nei i ka olelo hoolaha mai i ka olelo hoolaha mai  ka mua a ka hope, huli mai la ia a nana mai la ia Alamira, a olelo mai la:

            "Aole loa oe e maekmake ana i kela wahi. Ke ike nei au, he lede kou kuana. O ka Haku o Tereveliana Pa i kela wa, he kanaka ano e loa ia, aole i kana mai kona ano e. I keia wa, he ekolu wale no ana poe kauwa e malama nei, hookahi kahu kaa, a he wahi kanaka nona ka inoa o Wigby, oia kona mea hookomo kapa a kanaka haawi laau nohoi. Aole loa au i ike, heaha la ke kumu i kono ai iaia e hoolaha oia no kekahi kakauolello wahine-- he mea pahaohao loa kela i ko'u noonoo, i ka po nei, kipa mai la o Wigby ia nei, a hai mala ola iau he aneane elima hanei a oi aku na leta i loaa mai aiai, mailoko mai o ka pahuleta e pane ana i keia olelo hoolaha. Aka, o oe nae ka mea mua loa a'u e ike nei e hele ana e pane kino maoli i keia olelo hoolaha. Manao loa au, aolel loa oe e makemake ana i kela wahi."

           

            "Aka," wahi a Alamira i pane aku ai, aole paha o'u hewa ke hele kino aku ilaila no ka pane ana i kela olelo hoolaha. Ina nohoi e loaa ole ana ia'u keia wahi, alaila, e hoi mai no au a huli hoi loa aku i ko'u home. Nolaila, e oluolu oe e kauoha aku i kaa no'u. A eia mai ka uku o keia mau mea apau e like me ka pepa hoike a ke kauwa i haawi mai nei ia'u.

            I ka hele ana a hoea i ka hora 6 o ke kakahiaka ua hoea mai la ke kaa; aka, ua hoopanee iki hou o Alamira i kon amanao ana e holo koke aka no @ Pa, a ua kauoha oia i ka hora 10 ponoi e hoi hou mai ai na kaa ia. Noalial, o keia mau hora okoa eha ana e kakali ai, ua hoolilo iho iaia me ka hele makaikai ana ia loko o ua wahi kauhale nei. Ua ike keia i na halekuai o kela ame keia ano, pela nohoi me na mea e ae he nui, a i ke kokoke ana ae i ka manawa ana i kauoha ai i ke kaa e lawe aku iaia i Tereveliana Pa, ua hou aku la oia i ka hotele.

            I ke kani ana ae o ka hora 10, ua hoea mai la ke kaa, kau iho la ia a holo aku la na Tereveliana Pa. Ua nee aku la kona alahele ma ke ano hoopiina e iho ana nohoi ma na ha-alu a e moe kikee ana ke alahele ma na puu. A pela ka lawe ana o ke kaa a hoea laua nei i kekahi puu kiekie a iho aku ia ma kela aoao, a hoea i kekahi kula palahalaha nani. E ulu ana nohoi na kumulaau nani a maikai, a aia waena o kekahi ululaau e ku ana he hale kakela kulana kahiko, aka, e mau ana no nae kona hiehie ame  ke kilakila.          Hoomaopopo iho la na lede opio nei o Tereveliana Pa keia ana e hele aku nei. Aka, o kana mea i haoao loa ai, oia ka like loa o na hiohhiona a me ke ano o ka aina me na mea a ko lakou makuakane i hahai mai ai ia lakou. A olelo wale iho la no oia iloko iho ona.

            "He keu maoli ka hoi ka mea kupanaha! Me he mea la ua kamaaina mua au i keia wahi. Ua like loa no keia wahi a'u e ike nei me kahi a ko makou mamuakanae i olelo ai, o ka home o kona mau la opio, o kahi hoi ana i makemake loa ai e ike hou. Pe he ala; ua ike anei oia ia Tereveliana Pa nei? A i ole ia, o ka home anei keia o kona mau la opio?" (aole i pau).

           

            KA PERESIDENA S. B. DOEL MA KOHALA, HAWAII.

           

            Ma ke Kinau o ke kakahiaka Poaono Sept 19, i hiki mai ai no ka Aina Haaheo nei ka Peresedina o ka Repubalatika o Hawaii. Mahope iho o ka @ ana he wahi ma? ma ka ehu kai o Mahukona@ Mrs. E P. Low, kahi ana e hoohala nei i kahi mau la hoo@ ma ka makani Apaapaa nei. Ua hoomanao ae no nae hoi ko ka ehu kai o Mahukona mau kupa i ka hanohano o ua @ moku nei a ka lahui ma ka hoowhiwhi ana ae i ko lakou mau pahu @ na hae Amerika@ Hawaii e pulelo ana i ke ahi makanani Apaapaa. Ua kipa makaikai@ Poalua, Sept. 22.

            Ua loa mua mai ka lono @ o ke awa o Honolulu Landing, a ua loaa pu aku hoi ia lono i ke Capt. N. P. @ o ka @ eia oia iloko o ke awa lai o Honol@ me ka piha ukana no na hui mahiko o Hawaii ame @ ame na halekuai @ o Kohala nei. A ma ka hora @a.m@.

            A, oiai hoi@

            Ma ka aoao hemi aku o ka S. S. Iwa, e ku ana kahi kiakahi heihei o Mr. Napoleon "Sloo@ Ua hao ae no hoi kona kapena Mr. Titus@

            Hora 10:30a.m. hiki mai la ke kaa lio o ka Peresedina o ka Repubalika o Hawaii, i ukali pilikino ia e @ Hind @ Mr.  ame Mrs. @

            Mahope iho o ke kilohi iki ana i na mea hana o ke kakeia i ka welelau, ka pali, ua kau aku la ka Peresedena Dolei ukaliia e ke kapena o ka "Muriel" maluna o ke kaa uwea a holo aku la no ka oneti o ua moku nei, he kowa aneaen 300 @ mai ka welelau pali a i ka moku. Ua holoia iloko o na @ pokole loa me ka oluolu a nanae.

            Mahope o ka hooanae pokole ana maluna o ka moku, ua huli hoi mai la ka huakai a ka Peresedena maluna o ka waapa kapu o ka Muriel a pae maalahi mai la ma ke awapae o Honolulu. A na John S. Smithies@ i@ na lima o ka Peresedena a @

            Maikai no ka ua a me ka makani, aohe huihui nui loa.

            Me ke alohanui,

S.K.

Kohala.