Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 44, 30 October 1896 — NUHOU HAWAII [ARTICLE]

NUHOU HAWAII

I k! ia Poakahi ae e noho ai ke kau o NovtMiuiba ae nei, maloko o Aiiiolani Hale. l'a huli hoi mai nei ka mea kakau nu iiou kuloko o ka nupepa Advertiser in.ii Hawaii mai. Ma ko makou pepa o keia la e ikeia ai Ka palapala a Cecilia Kealoha Poepof mai Santa Cruz mai. K nana ae i na olelo hoolaha moraki iiiu na olelo hoolaha e ae he nui e puka aku nei ma ko makou pepa o keia la. Ko makaala la no ka luna alanui o na Koolau i kana apana hana me ka ♦ku nui. He mea ole ka ua i kahi kanaka. Kc ole e loaa na kuia, alaila, e hoopuk;i aku ana makou i kekahi moolelo kupua kaulana loa o Helene, ma keia mua kokoke iho. Mawaena o na ohua kamaaina a ka mokuahi Malulani i lawe aku ai ma ka ]\)alua nei, o ko makou makamaka a lioaloha kekahi. oia o Mr. J. E. Bush. Ma ka Poakahi nei i hookuuia ai ka moku Gainsborough mai luna aku o ki' ala huki moku. inahope iho o luma lapaauia ana e na kauka lapaau nioku. H< paikau hookuku ke matamaia ana o na pualikoa-o ke Aupuni Ki-puhalika mahope aku o ka la 1 ae n« i o lanuari. 1597. no ka uku makana o 0 ko kii pena o ka lua-o-Pele i waiho loīhi iho nei ma ke keena o ko na Aina K. i penaia ai e Travenier, e hoounaia aku ana i ke Keena Kuliina Hawaii ma Wafinetona. Ma ke ku ana mai o ka mokuahi \usiralia ina ka Poakahi nei i huli hoi mai ai o Kuamoo, ka mea hahau pahu iilii o ka Pana Lahui ame kekahi V* iki puhi ohe o Kaaua. l'a huli hoi mai nei ko makou maka:naka a hoaloha mai Kaleponi mai, oia o Mr. Abraham Fernandez, ma ka mokuahi Auscral!a oka Poakahi nei. He maikai no kona ola kino. Ma ka hoike a Kauka Wayson o ka ]• u inai pupule ua ano haiki ia halemai i keia wa no ka nui loa o na ma'i • noho nei malaila. E nana aku aua Aupuni i wahi e pau ai keia heina- « ma. Ma kekahi mau la o kela pule aku 1 i holo makaikai aku ai ke KakauoMo o ka Aha Kiekie ma na pali ha«liuii o Koolau a hoea loa i kā aina k.uiUma o Kahuku i ka lai pohina a ka ulu-hala, Ma ka Poaha. Oct. 22. ua make iho la o Mrs. Maalo, ka wahine a Mr. G. M. Maalo o Makawao. He ma'i ma ka rv.uwai ke kumu o kona make ana. H' haumana oia i puka pono mai ke k.:la mai o Maunaolu, Ma ka Poakahi neU Oct. 26. i mareia ai o Wallaee Rider Parrington o Honolulu nei me Catharine MeAlpine Orane o Kapalakīko. Na Rev. A. Maekīntosh laua i polena ma ka hipuo nwmae o ka materemonio. Ma ka Poalua nel i holo aku ai o Me« kia G. C. Porter, ke Kakauoieio o ke Keena o ko na Aina E. i waho o Waikiki. ma kahi noho o Liliuokalani a ha&wi aku la iaia i ka palapala huikaia piha a ke Aupuni Repubalika. Ua panikuia ae nei ka halekuai o Brown ame Kubey no ka aie 1 ka uku hoolimaiima hale no hookahi mahina. O Browit kekahi o na hoahui, ua hala *ku oia no na kaiaulu o Amerik& me nana ole iho i kona kokoolua.

I. a ?oaa. rna< ka lono i Honoluh.: n*;-.. wa oluolu maikai o V. V. l'a r.:ki iairs k<: holo kaa. O po okala 13 o \6veniāba ae nei be po ia e ikeia ai ya hoku lele he nui ma ka poal lcw a . Hookahi Ikeia ana o ano ku-a-ua hoku lrJe iioko o :>3 makahikL .*-'a ke ku ana mai s€i o ka mokuahi AusUT.!ja ma ka Poakahi nei, aole i 'oaa •: ai k*r loro nc !•::» bo*'ena o ke ..ip-i i-āa a iva poe k<pu poLiei o Denver. i malamaia ai ma ka ia 18 aku nei. Heaha la? | Mai poina na makamaka i ka hele! ana ae i ka Aha Mele e haawiia a?m •: niāloUo o ka Hale Paikau ma Haimoeipo. ma ke ahiahi o ka la apopo, Poaono. Ona pomaikai e loaa ana no ka lual:sni ia o Kamoiliili. ; O keia Poalua ae, Nov. 3, oia ka piha 1 ana o na makahiki he 44 o ka Emepera ! o lapana, a me he mea Ia e malama ae - ana na lapana ma Hawaii nei he mau \ hoohiwahiwa ana no ka la hanau o ka I Emepera o "ka aina oka La hiki." j Ua waiho mai o Dr. Goodhue o Ko-! loa. Kauai, i kona liulana Kauka Au- ' puni no ia Apana, īmua o ka Papa | Ola, a ua nonoi mai oia i ka Papa e j aeia oia i Kauka Aupuni no Wailuku,! Maui, ma kahi o Kauka Raj*mond e'! pau ana ikala 1 o Novemaba ae nei. i

Ma ka Poalua nei, OeL 27. imua o ka Aha Apana o Koolauloa. ua ae kekahi mau kanaka i hoopiiia no ka hewa kuai waiona, a oiai o ko laua hewa mua ia oia ano, ua ae ka Aha i ke noi a ko laua loio e kaohi i ka hoopai ana ia laua, a loaa hou ona hewa oia ano, alaila, he kopi wale no.

Ma keia hoi ana mai nei a ke Kinau, ma ka Poalua nei, Oct. 27, mai Lahaina mai, ua ku mai oia i Honolulu nei iloko o ka manawa holo o 5 *hora me 45 minute. Ma ka wa nae ia Kapena King, e noho Kuhina nei i keia wa. ua loaa ka manawa holo i ke Kinau mai laila mai a ia nei iloko o 5 hora me 26 minute.

Ua huli lioi aku na keiki paani popo o Wailuku ma ka mokuahi Malulani o ka Poalua nei, mahope iho o ko lakou papahi ana i ka hanohano no ko lakou lanakila ana maluna o ka Hoku ma ka Poaono aku nei, ame ko ka Hui Hoku lanakila ana maluna o lakou i ka Poakahi nei. Eo ia Maui, ma ka Poaono— Eo ia Hoku ma ka Poakahi.

Mamuli o ka makaala ole o na poe paahana malalo o ke keena Oihana Wai. ua nui na wai o ka piula hou a ke Aupuni i hoomoe ai ma ke alanui Kuakini e hanini wale ana iwaho, a lilo kahi a ua wai hanini wale nei i hakukele aku ai i wahi pohopoho. Ina nae o ia hoohanini wale ana i ka wai a na kanaka ke miki nui ae la e oki i na piula wai.

Ua lilo ka hanohano mua loa o ka lawe ana mai i ka olie-uwila hoonui ike i kapaia na kukuna X, iloko nei o kakou mai na aina e mai. ia Clarence Macfarlane, a ma ka po Poakolu nei i hoauia ai ua mikini kamahao nei maloko o ke keena o kekahi o na kauka o Honolulu nei. Ua holo pono na mea apau ma ka ike ana o na poe i hoea aku malaila i na pona iwi o ko lakou muu manamanalima iho.

Ua hooholo ka Aha Kuhina ma kekahi halawai i malamaia ma ka Poalua nei, e hoouna aku ia B. L. Marx, e holo pu me ke Kuhina o ko na Aina E, ma.kfe ano kakauolelo na ke Kuhina. He lulakai pili oihana Aupuni anei kein a ke Kuhina i koiia ai ka lahul hookaa auhau e uku i na lilo o kekahi kanaka e lawelawe ana i kekahi oihana Aupuni elike ae la me kela?

Eia na maka kamaaina i huli hoi mai no Hawaii nei ma ka mokuahi Australia oka Poakahi nei: Kanikela Amerika Mill ame kana wahine, Hon. H. P. Baldwin, Kauka Herbert ame kana wahine, Mr. ame Mrs. E. D. Tenney, Mr. ame Mrs. F. W. Makapolena. Rev. O. P. Emerson ame kana wahine. Mrs. Geo. Beckley, Mi-s. C. A. Brown (Kahalelaukoa) ame Miss Helen Waila. I ke aliiahi o kela Poaono aku nei, Oct. 24. i mareia ai e Rev. E. S. Timoteo o Miss Leilehua Kamakea o ka "Malu Niu o Poka-i." Waianae, me Master Keaka o Waipio. Ewa, ma kahi noho oka wahine ma Kalihi. Ua hoea pu ae malaila ka Hui Himeni kaulana loa o Waianae. a pela me na hoaloha ame na makamaka o na mea mare. Ua laweia mai na ohana ame na makamaka o ua mau paa mare nei mai Waianae mai maluna o ke kaa ahi malalo 0 na lilo o ke kane. "Aole oe e pakele i ka wai o ka niu haohao.'' Ia Peter Sullivan. e holo mai ana no loko nei o ke kulanakauhale nei, ma ke awakea o kela Poaono aku nei, a hoea pono ae mawaho o ka pa-hale e nohoia nei i keia wa e Mrs. Nawahi, a ike iho la oia i kekahi mea konikoni welewelenia ma kona umauma. a i kona huli aha aku maloko o ka pa, Ike aku la ia he keiki Pake e paa ana i ka pu. I ko Sullivan haha ana iho ma kona umauma ike iho la oia ua ku oia 1 ka poka. Ua lawe ia oia i ka halemai Moiwahine, a malaila i unuhiia ai ka poka. Ua oleloia ua kani hewa ka pu a ua wahi keiki nei a ku ai o Mr. Sullivan.