Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 45, 6 November 1896 — Page 4

Page PDF (1.48 MB)

This text was transcribed by:  Uilani Paalua Campana
This work is dedicated to:  William H. and Ruth L. Paalua

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

I-IA A WINA

KULA SABATI.

IV. 5. Nov. 22. Ka uku no ka hoolohe.  Na Sol. 3:1-17.

  1.  E kuu keiki, mai haalele oe i ko’u kanawai.  E waiho hoi i ka’u mau kauoha ma kou naau.
  2. No ka mea, oia ka mea e nui ai na la a me na makahiki o kou ola nan, A o ka malu hoi e haawifa ia oe.
  3. I ole e haalele ia oe ka lokomaikai a me ke aloha; E hawele ia mau mea ma kou a-i; E kakau hoi ma ka papa o ka naau.
  4. Pela e loaa’i ka lokomaikai a me ka ike oiaio.  I mua o Iehova a me na kanaka.
  5. E paulele ia Iehova me kou naau a pau; Mai bilinai hoi ma kou naauao iho.
  6. Ma kou aoao a pau ia ia no oe e nana aku ai.  A nana no e hoopololei i kou hele ana.
  7. Mai hoakamai oe ma kou manao iho:  E makau ia Iehova a e haalele i ka hewa.
  8. Oia ke ola no kou mau olona.  A me ka lolo no kou mau iwi.
  9. E hoonani ia Iehova ma kou waiwai.  A me na hua mua o na mea a pau i loaa’i ia oe:
  10. Alaila, e hoopihala kou waihona wai wai a hu,  E hu ae kau mau mea kaomi waina i ka waina hou.
  11. E kuu keiki. mai hoole oe i ke aoia mai e Iehova:  Mai pauaho oe i kona hooponopono ana mai.
  12. No ka mea. o ka mea a Iehova i aloha’i oia kana ia paipai mai, Me he makua la i ke keiki ana i makemake ai.
  13. Pomaikai ke kanaka ke loaa ia ia ka naauao. A o ke kanaka hoi i makaukau i ka ike.
  14. No ka mea. ua oi aku ka waiwai o ia mau mea mamua o ke kala. A o ke kuai ana hoi mamua o ke gula.
  15. Ua maikai oia mamua o na momi:  A o na mea a pau au e makemake ai, aole elike me ia ka maikai.
  16. Ala ma kona lima akau ka loihi o na la:  A ma kona lima hema ka waiwai a me ka hanohano.
  17. O kona mau aoao he mau aoao oluolu no. Ua pau hoi kona mau alanui i ka maluhia.

 

Pauku Gula. – Ma kou aoao a pau ia ia no oe e nana aku ai, a nana e hoopololei i kou hele ana.

 

Manao Nui. – E pono ia kakou ke imi mau i ka pono a me ka oiaio ma ke alahele o ke aloha.

 

Olelo Hoakaka. – He olelo pololei keia ia kakou e imi i kapomaikai lani ma ke alahele o ka naauao.  Ua hoikeia ka nani a me ka oluolu o ka pono.  Aka. he poho ka olelo hoike ke ole ko kakou koho ana i ka pono. oia no ko kakou imi ama i mea e hooholo loa ia ai.  Ua paipai ka naauao lani ia kakou ma ke ano he makuahine la. e hoeueu ana i na keiki e hoolohe mau iaia me kekahi mau olelo hooluolu e pili ana i ka uku kupono no na keiki hoolohe.

 

  1. Kanawai. Kauoha. – ua olelo palua ia ka manao. mamuli o ke ano o na mele Hebera. me ka hoololi iki ana i ke ano o ka olelo ma na hopunaolelo elua.  Kanawai. mamuli o na hana maa mau.  Kauoha. mamuli o ka makemake o ka luna aupuni. 
  2. Ola. – Ua mahaloia ke oia loihi ma ke ano he hoailona o ko ke Akua hoapono ana.
  3. Lokomaikai. Aloha. – oia no na haawina hana o ka naauao lani. ke kokua ana i ka poe nele, ka imi ana i ka pomaikai o hai.
  4. Loaa’i. – oia ka olelo hoike e pili ana ia Iesu i kona wa kamalii.  Luka 2:52.
  5. Paulele, Hilinai. – he mau huaolelo ano ,like. oiai oi aku no hoi ka ikaika o Paulele.  He naaupo ka hookeikei ana ia kakou iho.
  6. Nana. – me ka ae ana aku i kona alii ana.
  7. Hoakamai. – oia no ka poino nui o ka hapanui o ka poe opio Hawaii, aole hiki ke a’o aku ia lakou. 
  8. Lolo. – na manao maa ia. o ke kumu o ke omaimai o ke kino. ola no ke ano maloo o ka iwi.  Aole pela ka oiaio. olai hoi o ke ano maikai o ka lolo o na iwi. io no kekahi pomaikai o ke kino holookoa.
  9. Hoonani. – aole e hlik i na dala apiki, ino. aiunu. ke hoonani aku i ke Akua Hemolele.
  10. Hoopihaia. – mamuli o ka olelo hoopomaikai. Mai. 3:10.
  11. Aoia. Ma na hoopai. hili. hoole ana i ka poe lalau:  o ka ninau kupono aole ia.  “No keaha la keia?”  aka pehea e loaa ana anei ia’u ka pomaikai kupono noloko mai o keia poino?  O keia mau mea ino he mau hoailona lakou o ko ke Akua aloha. aole o Kona inaiua.
  12. Makua. – e aua ana i kona mau keiki o poino lakou. Heb. 12:5. 6.
  13. Naauao. ili. – ua pili ka mua i ka manao loko. ua pili ka iua i ka manao nonoo.
  14. Kala. gula. – oia no na moni nui o ke kalepa ana:  aole like a like laua. no laila i keia mau la o ka moni gula. oia no ka mea ana waiwai.
  15. Mamua. – aole he mea ana i ke ano waiwai o ka pono.
  16. Loihi. waiwai. hanohano. – ola no na pomaikai ekolu a na kanaka i makemake nui ai.
  17. Oluolu, maluhia, ua pili ka mua ia kakou iho:  ua pili ka loa i ka poe mawaho.

 

I.         Ke ano nui o na kanawai. 1-4. Owai ka mea nona mai keia olelo paipai? Heaha na pomaikai ekolu e loaa ana i ka poe malama mau i ko ke Akua mau kanawai?  Heaha ka mea a kakou aole e haalele ai?  Pehea e pono ka malama ai i na kanakawai?  Heaha na poino no ka poe hookuli?  Ua lokomaikai anei ka poe hewa i na mea hewa?  Ehia na kanaka hoopono e malama mau ana i ka oilalo?  Heaha na mea hoonani e hawele ai ma kou ai?  Pehea ke ano kulike o ka lokomaika a me ka oiaio i na mea hoonani?  Pehea i kakauia keia mau ano maikai ma ka papa o ka naau?  Owai ke kanaka o keia ano maikai i oleloia ma ke Kauoha Kahiko.  1 Sam. 2:26?  Owai ke kanaka ano like i oleloia.  Luka  2:52?

II.      Ke ano waiwai o ka manaoio. 5-10.  Owai ka mea e pono ia kakou ke paulele aku ai? Heaha ka mea e naaupo kakou ke hilinai aku ai?  I ka wa hea e pono ke malama i ke Akua?  Heaha kekahi akamai aole kupono ke kapaia mamuli o ua noi la?  Heaha ka mea e haalele loa ai?  Heaha na hua maikai o ka manaoio. p. 8?  Pehea e pono ke hoike aku i kou manaoio aku i ke Akua Kiekie loa?  Heaha na hua maikai o keia mau hana hoomana, p. 10?  Heaha kekahi olelo hoopomaikai ano like ma Malaki 3:10?  Heaha ke kanawai Iudaio e pili ana i na hua mua. Kan. 18:4?  Pehea e pono ai kakou ke malama i keia mau kauoha, 1 Kor. 16:2?  Ua loaa anei keia mau pomaikai i ka poe haipule manawalea i keia wa. Luka 6:38?

III.  Ke ano koikoi o ka hoonaauao ia. – 11.17. Heaha kekahi mau ano no ho aole kupono no kakou e kapae wale ai?  Heaha na manao maa mau o na kanaka Hawaii e pili ana i na pilikia a me na poino?  Heaha ka olelo ao o ka Baibala e pili ana i keia mau mea ino?  Hiki anei i ka poe manaoio ke nana pono aku i ke Akua oiai ua piha na maka me na kulu wai?  Ia wai ua hoohalikeia ke Akua. Heb. 12:6?  Heaha ko Davida elelo hoike e pili ana i ko ke Akua hoonaauao ana. Hal. 119:  67-70?  Owai ka mea nona ka pomaikai maoli?  Heaha ka loaa oi aku ke ano koikoi maua o ka naauao lani?  Heaha na pomaikai ekolu e loaa ana mai ka naauao mai?  Heaha ke ano o kona mau aoao?  I heaha la ua hoohalikeia ke alahele o ka mea hoopono. Na Sol. 4:18?  Ua nui ae nei ka pomaikai mamuli o hoonui ana i na moni dala e hoolilo aku ai?  Ua oluolu anei na hana ino i ka mea hana. i ka mea i hana ia aku?  Heaha ke kumu no ko ke Akua hoopai ana i kana mau keiki. Kan. 8:2?  Pehea e loaa ana ia kakou ka naauao lani lak. 1:5?  Pehea e loaa ana ke ola mau loa i ka mea manaoio?

Manao Pili. –

  1. Ua hoomanao anei oe i ke Akua i kela me keia hora? 
  2. Ua hoolilo aku anei oe ia oe iho holookoa i ke Akua?
  3. Ehia mau hapa o kou mau loaa makahiki i haawiia i ka hana a ka Haku?
  4. Ua imi anei oe i ko ke Akua alakai ana ia oe i kela kakahiaka keia kakahiaka?
  5. Ua oluolu anei ke ala o ka pono ia oe?

 

MOOLELO O KA AHA EKALESIA O KA MOKUPUNI O KAUAI.

LA HANA 1.

Halawai ka Aha Ekalesia o ka Mokupuni o Kauai ma ka luakini o Waimea. Oct. 17. 1896, ma ka hora 11 a. m. i weheia ai na hana o ka aha ma keia kau o Oct. @ ma ka noho ana mai o ke Kakauolelo mau a ka Aha.  Himeni ame ka pule a J. Kanoho ame J. B. Kahaleole.

 

Hoomaopopoia na iaia o ke Aha i hiki mai. eia na laia:

 

Ekalesia o Waioli, J. Kanoho ke komite:  J. S. Kaeha. elele:  Ekalesia o Koolau. aole kahu; J. K. Apolo. elele:  Ekalesia o Kapaa. aole kahu:  A. M. Mose.  elele; Ekalesia o Lihue, aole kahu:  aole elele; Ekalesia o Koloa. aole kahu:  aole elele:  Ekalesia o Hanapepe, J. B. Kahaleole.  kahu:  Joseph Maliekekai. elele; Ekalesia o Waimea.  G. L. Kopa, kahu:  Sml Ekaula, elele.

 

Laia mau.  H. R. Hapuku, O. H. Kulika. J. M. Lydgates.  Koho ka Aha ia J. Kanoho i Lunahoomalu.  Hoohoiia. 

 

Noi o G. B. Meheuia e lilo o S. Kaili

  1. K.  Kaauwai ame na iaia o ka Ahahui Kula Sabati ame ka Ahahui Opiopio i mau hoa kukakuka.  Hooholoia.

 

Noi o J. B. Kahaleole, e hoopanee i keia Aha a noho hou mai i ka hora 2 o ka auina la.  Hooholoia.

 

Hoopanee ia me ka pule a J. B. Kahaleole.

 

I ka auina la i noho ai ka Aha, elike me ia i hopanee ia. pule o G. L. Kopa.  Koho ka Lunahoomalu i na komite:-

  1. komite imi kumuhana.  O. H. Kulika.  J. S. Kaeha.  J. K. Apolo.
  2. Komite o na palapala hoopii.  O. H. Kulika, J. B. Kahaleole, H. R. Hapuku.
  3. Komite imi haawina, J. B. Kahaleole, Sml Ekaula, Joseph Maliekekai.

Hoike a ke komite imi kumuhana:

  1. Hapalua hors haipule.
  2. Hoike kihapai.
  3. Hoike a J. M. Lydgate.
  4. Hoike komite.
  5. Na palapala hoopii.
  6. Halepule ame hale kahu.
  7. Ke ola o na kahu.
  8. Na kihapai kahu ole.
  9. Hooponopono Ekalesia.
  10. Oihana kuwaho.
  11. Oihana kuloko.
  12. Heluhelu haawina.
  13. Hana ao i na paahana.
  14. Koho i na elele ame na komite ma ka Aha nui ma Honolulu.
  15. Ke ola o na elele. 
  16. Na hana hoeueu.
  17. Kahi ame ka manawa e noho ai keia aha.  Aponoia ka hoike a ke komite.

Hapai na ke kumuhana 2, hoike kihapai.  Na J. Kanoho ame J. S. Kaeha i ka hoike kihapai o Waioli.  Aponoia ka hoike.  Na ke Kaukauolelo i ka hoike kihapai o Koolau i kokua ia mai e ka hoike a ke elele.  Na ke Kakauolelo i ka hoike o Kapea i kokua ia mai e ka elele ame ka haiolelo.  Aponoia.  Na ke Kakauolelo i ka hoike kihapai o Lihue.  Na J. B. Kahaleole i kana hoike.  G. L. Kopa i kana hoike i kouaia mai e ka elele.  Ma ke noi a J. K. Apolo e hoopanee i keia Aha a noho hou mai i ka ia apopo, hora 9 a.m.  Hooholoia.  Hoopaneeia me ka pule a O. H. Kulika.

 

LA HANA 2.

Halawai ka Aha ma ke kakahiaka hora 9, Oct. 15.  Na S. Kaiii i malama ka hapalua hora haipule.

 

Noho ka Lunahoomalu ma ka noho.  Heluheluia ka moolelo, a aponoia.

 

Hapai ia ke kumuhana 3.  Hoike a Lydgate.  Hoike waha mai oia i kona hoike me ka unuhi ia ana mai e O. H. Kulika.  Noi mai o O. H. Kulika e hapaiia ke kumuhana 13.  Hana ao iwaena o na paahana.  Hooholoia.  O J. M. Lydgate ka mea hapai i ke ao ana ia na paahana ma Lihue. i ekolu la kula iloko o eono malama.  Hooholoia.  Hapai ia ke kumuhana 4.  Hoike komite.  Aole.  Hapai ia ke kumuhana 5.  Na palapala hoopii. eia na palapala hoopii. 

 

  1. He palapala hoopii kahea kahu ia S. Kaili mai ka Ekalesia mai o Waioli.
  2. Palapala kahea kahu ia I. K. Kaauwai mai ka Ekalesia mai o Kapaa.
  3. Palapala kahea kahu ia G. L. Kopa mai ka Ekalesia mai o Waimea.  Waiho ia ma ka lima o ke komite.  Hapai ia ke kumuhana 6.  Na halepule me na hale kahu.  Ma ka olelo hooholo a G. B. Meheula, e hoi aku ka elele o Kapaa ame ka haiolelo e paipai aku i ka Ekalesia e kukulu lakou i hale no ke kahu.  Hooholoia.  Ma ke noi a J. M. Lydgate e waiho ia ma ka lima o ke komite ka hooponopono ana ona hale kahu, hale-pule. ame ona kahua aina.  Hooholoia. eia ke komite:  J. M. Lydgate, Sml Ekaula, J. K. Apolo.

 

Hoike a ke komite o na palapala kahea kahu, ua apono ke komite i na palapala kahea kahu, koe wale no ka uku makahiki o ka palapala kahea kahu mai ka Ekalesia mai o Waioli, lawe ka hale a noonoo i ka hoike a ke komite e pili ana i ka uku makahiki o S. Kaili.  Noi o Joseph Maliekekai, e waiho ia ma ka lima o S. Kaili ka palapala kahea a nana e pane mai i mua o keia Aha.  Aponoia ke noi.  Pane koke o S. Kaili i ka palapala kahea kahu, ua ae no oia i ka palapala kahea kahu mai ka Ekalesia o Waioli.

 

Noi mai o S. Kaili e lilo o G. B. Meheula i lala mau no keia Aha.  Hooholo ia.  Noi o J. B. Kahaleole e hoopanee i keia Aha a noho hou mai i ka Hora 1 me hapa.  Hooholoia.  Hoopaneeia me ka pule a A. Kaukau.

 

Ma ka auina la i noho hou ai ka Aha.  Himeni ame ka pule a ka Lunahoomalu.  Noi o J. B. Kahaleole e lilo o S. Kaili i lala no keia Aha.  Hooholoia.  Koho ka Lunahoomalu i ke komite ninaninau. I. K. Kaauwai. O. H. Kulika. J. B. Kahaleole, H. R. Hapuku.

 

Koho ka Lunahoomalu i ke komite hoonoho kahu ia S. Kaili, no ka Ekalesia o Waioli.  J. Kanoho, G. L. Kopa, J. B. Kahaleole.  Komite poni ame ka hoonoho kahu ana ia I. K. Kaauwai no ka Ekalesia o Kapaa, J. Kanoho, G. L. Kopa, S. Kaili. J. B. Kahaleole.  Komite hoonoho kahu ia G. L. Kopa no ka Ekalesia o Waimea. J. Kanoho. S. Kaili. I. K. Kaauwai. J. B. Kahaleole.

 

Hapai ia ke kumuhana 7.  Ke ola o na kahu.  Ua kamailio pu na lala o ka Aha me ka Puuku o ka Hui Kokua Kahu J. K. Smith. M. D., i ke ano o ka hai ana penei:  He hapa i ka Ekalesia he hapa no hoi i ka Hui Kokua Kahu o ka uku makahiki.  Ua noonoo ka Aha i ke noi a J. M. Kealoha. ma ia noi, e pono e noonoo keia Aha e noi aku i ka Papa Hawaii e uku aku iaia i kanalima dala mai ka waihona ae o ka Papa Hawaii.  Hoole na lala o ka Aha i keia noi.

 

Ma ka hoike a ke komite ninaninau ia I. K. Kaauwai ua paono loa ke komite i ke kupono e lawe ia ka oihana kahu ekalesia.  Ua ae aku ka Aha he manawa no J. K. Smith e hoike mai oia li ke kulana pilikia o na kanaka mamuli o ke ano o na mai kolera. rebela. fiva. ame ka mai hikiwawe loa o ka make.  Ma ke noi a S. Kaili e hoike hou mai o J. K. Smith ma ka wa kula ma Lihue . x Hooholoia.

 

Hapaiia ke kumuhana S.  Na kihapai kahu ole.  Ma ke noi a S. Kaili e lilo o J. M. Lydgate i komite paipai i ka Ekalesia o Lihue ame ka Ekalesia o Koloa e imi aku i kahu.  Hooholoia.

 

Hapaiia ke kumuhana 9.  Hooponopono Ekalesia.  Ma ke noi a S. Kaili e lilo o J. M. Lydgate ame ke kahu Ekalesia. e hooponopono i ka buke inoa hoahanau.  Hooholoia.

 

Hapaiia ke kumuhana 10.  Oihana kuwaho.  Na O. H. Kulika i hoakaka mai i na hora ma na aina Kilipati.

 

Hapaiia ke kumuhana 11.  Oihana kuloko.  Noi mai o O. H. Kulika na ke Kakauolelo e hoolaha aku ma na Ekalesia i ko lakou mau haawina dala kokua i ka oihana kuwaho.  Hooholoia.  Hapaiia ke kumuhana 12.  Heluhelu haawina.  Na J. B. Kahaleole i kana haawina heluhelu.  He nui na manao wehewehe o na iaia no keia haawina.

 

Noi o J. K. Aoplo e hoopanee i keia Aha a noho mai i ka la apopo. hora 9 a.m.  Hooholoia.  Hoopaneeia me ka pule a G. B. Meheula. 

 

LA HANA 3. OCT. 16

Ma ke kakahiaka o ka hora 9 i malama hou ai ka aha i kona manawa halawai.  Na ke kahunapule haole o Waimea nei i malama ka hapalua hora haipule.  Heluhelu ia ka moolelo. aponoia.  Hapaiia ke koena o ke kumuhana 12.  Na G. L. Kopa i kana haawina.

 

Hapaiia ke kumuhana 14.  Koho ana i na elele ame na komite no ka Aha nui ma Honolulu. eia na elele:  Sml. Ekaula. mai Waimea a hiki i Hanapepe; J. S. Kaeha no wa Ekalesia o Waioli:  J. K. Apolo no ka Ekalesia o Koolau:  komite a ka Aha. S. Kaili. J. B. Kahaleole komite o na kihapai.  Hapaiia ke kumuhana 15.  Ke ola o na elele ua hooholoia he umi dala pakahi o na elele.

 

Hapaia ke kumuhana 16.  Na hana hoeueu.  Ua hooholoia.  Na kela ame keia kahu e hoeueu i kona Ekalesia iho.  Hoike a ke komite imi haawina.  S. Kaili Ezek. 36:13: G. B. Meheula, Hosea 10:1.  I. K. Kaauwai. Mat. 24: 21.  H. R. Hapuku,  Ioa. 5:17: G. L. Kopa.  Iak. 3:8: J. B. Kahaleole.  Pehea i kuikahi ai ka Makua ke keiki ame ka Uhane Hemolele.  Hapaiia ke kumuhana 17 kahi ame ka manawa e noho ai keia Aha.  Ma ke noi a J. S. Kaeha e noho keia Aha ma Hanale. ma ka Poakolu elua o Aperila. 1897.  Hooholoia.

 

Lawe mai o G. B. Meheula. he olelo hooholo. hooholoia – Ke haawi aku nei na iaia o keia Aha i ka hoomaikai i na kamaaina o keia Ekalesia i ko lakou kokua ana mai i na mea e oluolu ai ke ola kino.  Aponoia ka olelo hooholo.  Heluhelu ia ka moolelo a aponoia.

 

Ma ke noi a J. B. Kahaleole e hookomo ia keia moolelo ma ka nupepa Kuokoa ame ka nupepa Aloha Aina.  Hooholoia.  He mau manao paipai mai ka Lunahoomalu mai ame O. H. Kulika.

 

Hookuuia na hana a ka Aha ma keia kau o Oct., 1896, me ka pule a ka Lunahoomalu.

G. L. KOPA, Kakauolelo.

 

(Ma keia hope aku, e oluolu na kakauolelo o na Ahahui Euanelio a Ahahui Imi Pono Karistiano hoi, e hoouna mai i na mea ano nui i hooholoia e ka Ahahui; aole hoi elike me ka mea maa mau e hanaia nei ma ia mau ano moolelo elike me ia e hoolaha mau ia aku nei e ke Kuokoa.  Ina ua hooholoia kahi mea e ka Aha, e pono e hai mai ia mea i hooholoia me na hookuanui olelo ole ana elike me ka mea mau.  O keia na mea waiwai o ka moolelo.  E hai pu mai i ka nui o na hoa i akoakoa mai ma ka Ahahui.  A ina e hoounaia mai ana na moolelo loloiahili wale o na olelo ana, alaila, e poke aku ana makou a ma na mea waiwai io e pomaikai like ai ko makou poe heluhelu mai o a o. – L. H.)

 

HE PALAPALA MAI NA AINA E MAI

Ma ke ku ana mai o ka mokuahi “Peru” ma ka Poakahi nei, Nov. 2, mai Kapalakiko mai, ua loaa hou mai la ia makou he palapala mai ko makou mea kakau mai e noho mai la i Santa Cruz, Kaleponi, a no ka pomaikai o ko makou poe lehulehu ke hoolaha aku nei makou:

 

My dear Papa:  Aloha oe a nui loa.  Ua halawai mai nei no au me kau leta ame ka mama leta, a ua hoohauoliia mai hoi au.  Aole no a’u mea ano nui e hai aku ai ia oe, e Papa, o keia wale no paha:

 

I ka po Poakolu nei, Oct. 21, iho makou i kai o ke kaona i ka makaikai kukui.  Piha nohoi ke kulanakauhale i na poe makaikai no ka hoolohe ana i ka haiolelo a kekahi haole naauao.  Mr. W. W. Barnes kona inoa.  O kana haiolelo no ka mea e pili ana ia Makinele.  He mea hooikaika oia nona.  No ka nui launa ole mai o na kanaka, aole hiki ia’u ke lohe aku i na olelo a keia haole.  Ma ka haiolelo ana a keia haole, nui ka mahalo o na kanaka iaia.

 

Ma keia po nohoi au i lohe ai i ke kaniuhu o na kanaka no Kalivalana. ka Peresidena o Amerika nei.  E lohe aku ana oe ia lakou e olelo ana. e pono e hookuke koke ia o Kalivalana mai ka noho Peresidena ana. a e hoonoho aku ia Makinele ma ia wahi. Hauoli loa lakou i ka hooholoia ana o Makinele ka lakou Peresidena e koho ai.  Nui ko lakou hoino ia Kalivalana.

 

Nui nohoi ko’u mahalo, e papa, i ka maikai o keia po, no ka nui o na kukui uwila.  He ku maoli no i ka nani ke nana aku oe.  O kahi i haiolelo ai, aia ma kekahi halekuai nona kekiekie he elima hale.  O ka halekuai nui hookahi keia o Santa Cruz nei.  Aia ma ka elima o na hale e ku ana he pahuhae nui, ua hoohiwahiwaiia me na kukui uwila.  O ke ano ae o ka hanaia ana, ua hanaia elike me ka hoku, a he kohu hoku maoli no oe ke nana aku.  Ua hoohiwahiwaiia nohoi keia mau hale apau elima me na kukui, a o ko lakou o ana ua like loa me he mea la aia oe i ke ao e hele ana.  I ka hui pu ana o keia malamalama nani o na kukui ame ka malamalama o ka mahina he keu ka nani.  O na kukui hoi, he nana mai oe mai luna mai o ka puu ua like loa lakou me na hoku ma ka ponaha lani.  Nui loa ko’u mahalo.

 

I ka pau ana o ka haiolelo ana a Mr. W. W. Barnes, ua puia koke ka lewa i na leo huro o na kanaka.  A i ka hookuu ana iho o keia mau leo huro. ua paani mai la ka Bana Puhi Ohe o Santa Cruz nei.  Maikai noi aka nae. e papa ma ko’u hoomaopopo iho, o ka Bana Hawaii maoli no ka oi. a’u i lohe mai nei aia lakou i Kapalakiko i keia wa Aloha wale no ka hoi ka ike ana’ku i na oiwi o kuu aina hanau.  Aole paha au e ike ana ia lakou. a hala e aku lakou ma ke ala huli hoi aku no ka aina hanau.  Aloha no!  He nui no ka poe i kamailio mai ia’u ma keia po. no ko lakou mahalo i ua Puali Puhi Ohe Lahui la o kakou. no ka maikai maoli no o ka lakou puhi ana:  a o ka mea oi loa aku. wahi a lakou. o na himeni Hawaii.  Nui no ko lakou mahalo i ke kumu puhi ohe. i ka eleu ma na mea apau. Ua haawi no lakou i ka mahalo i ua wahi kumu nei no ke akamai i ka hookani i ka oh “saxophone.”

 

E Papa. mahalo nohoi au i na paa lole o na keiki puhi ohe o Santa Cruz nei.  Ua hoohiwahiwaiia ko lakou mau lole me na molina gula. me na “pilali” e luhe ana ma na poohiwi.  Pela nohoi ko lakou poe papale, he ku nohoi i ka nani ame ka maemae ke nana aku.  O ko kakou poe keiki puhi ohe hoi aole i lihi launa aku ko lakou mau wahi aahu oihana i keia.  Aka nae. e Papa. ua loaa ia lakou ka paa lole o ka hanohano i ka lawe haaheo ana mai i ka inoa o Hawaii a lilo i mea e kaulana ai ma na waha o na poe i ike a lohe nohoi i ko lakou hookani ana, a e kamailio nui ia nei nohoi ma Santa Cruz nei. a pela nohoi ma na wahi e ae he nui a lakou i hele ai ma Amerika nei.

 

Eia keia, e Papa. i ka po Poalima nei.  October la 23, ua haiolelo mai kekahi haole o Mr. McGugre kona inoa.  O kana Peresidena e hooikaika nei oia o Mr. Bryan.  Haiolelo mai la oia. aole ona makemake e hoolilo ia Makinele i Peresidena no Amerika nei, a hoakaka mai la oia no ke kupono ke kohoia o Mr. Bryan.  Hoakaka nui mai oia no ka naauao o Mr. Bryan ma na hana kalai Aupuni ame kona kupono loa e lilo i Peresidena no Amerika.  Ua mahalo no kekahi poe i kana mau olelo.  Aka. e Papa, o ka hapa nui o na kanaka. ma ka’u hoomaopopo aku. aia no ka hilinai ana maluna o Makinele.  Ma ka wa i haiolelo ai keia haole. aole i hoomalamalamaia ke kulanakauhale i na kukui elike me ka haole kokua ia Makinele.

 

He keu ke anu o makou i keia mau la. a pela nohoi ka makani. aole i kana mai ka ikaika e pa nei.  Akahi nohoi au a ikemaka i ke anu o Kaleponi nei.

 

Aole hiki ia’u ke hele iwaho.  E noho mau ana au iloko o ka hale e hoopumehana ai ma kapuahi hoopumehana. 

 

E Papa. he maikai no au e noho nei.  Ke hooikaika nei no au i ka’u mau haawina music.

 

Goodbye, papa.  God be with you till we mee again.

 

Kau kaikamahine ma ka aina malihini.

 

CECILIA KEALOHA POEPOE.

Santa Cruz, October 23, 1896.

 

Ua hoopaneeia ka moolelo o “Ka Mea Huna Pohihihi o Hametona” a keia puka hou ana aku.

 

He mea pono i kela ame keia ohana ke loaa ona laau lapaau mama no na ma’i o ka opu.  I laau lapaau puhili ole no ka “Moku ino loa o lepo” (Diarhea) Nahu, Umii, Kolera ame na ma’i apau o ka opu, aole he laau lapaau oi aku o ka maikai. elike me ka PERRY DAVIS LAAU PENIKILA (Pain Killer).  Ua lawelaweia keia laau no na makahiki he kanalima, a ke hana mau ia nei i kela ame keia la, ma na aina apau o ka honua nei.  O ka Hui Kuai Laau Lapaau o Holister, ka Agena.

 

Ua loohia kahi keiki ekolu makahiki a J. A. Johnson, o Lyn Center. Ilinoi. i ka mai kunu ho.  Ua olelo o Mr. Johnson, pa hauoli loa ia o ka inuia ana o ka LAAU KUNU a KAMALENA ma ka wa pono iloko o ka manawa e unii ana ke kunu ho i kana keiki, oia ke kumu o kona ola ana.  Aia oia iloko o ka oihana kuai laau lapaau, he hoa oia no ka hui o Na Hoahanau Johnson oia wahi:  a he nui ka lakou mau laau no na mai o ka puu ame ke akemama i lawelawe ai.  A mai waena mai o keia mau laau e wae ai ia. a pela nohoi na kauka lapaau akamai e makaukau mau ana e hooko i kana kauoha:  aka nae. ua wae nae oia i keia laau no kona ohana ponoi iho. ma ka manawa hoi i kupulikii loa ai kona ola, nokamea. ua ike no oia ua oi ae keia laau mamua o na laau lapaau e ae apau. a ua kaulana loa nohoi keia laau a puni ka aina no ke ola o ka mai kunu ho.  Olelo o Mr. Johnson o keia ka laau kunu holo loa o ka lakou kuai ana. a ua holo pono kana mau hoola ana ma na mai kunu apau.  E kuaila ana e na poe kawili laau apau, ame na poe kalepa laau lapaau.  O Benson, Smith & Co. na Agena no ka Pae Aina o Hawaii nei.

 

HOOLAHA KUMAU.

Aole loa e maikai a oluolu ke ola ana o kekahi mea kino uhane ia ina he aaiole kona akepaa a hiki @ ke lawelawe i kana mau hana me ka hololea.  E hahai ana ka naluia a me na nawaliwali e ae ma ka @ aii o ke ake ponaio.  He mea oiaio keia i hoolalo ia ma na wahi na poai oluolu akau iloko o ka hapaha keneturia, o na

HUAE A AYERS.

oia wale no ka LAAU HOOLA AKE maikai loa i ikeia.  @hooia ana i ka lepopaa, ka naiu a eha, na ma’i oloko o ka opu, a ma keano LAAU OHANA aohe ona lua like ai.

 

O KA AYERS SASAPARILA, OIA

ka Laau Hoomaemae Koko kilak@ e haawi ai i ka ikaika a me ka hooponopono ana ia loko o ke kino ke o ka ili, e hoopau ana i na maluhia kanaka.  E pepehi a ulupa ana na PUHA, e hoola ana i na pohapohahi o ke ola ana a e kipaku loa ai i na ano ma’i a pau.  O ka poe ma’i no ka wali pono ole o ka ai, ka nawaliwali mau a ano ma’i e ae i ulu ae mai ke koko ino mai, he mea pono e inu i ka laau

 

SASAPARILA A AYERS.

He laau e hooikaika ai i ka nawaliwali, a e hoopuipui mai ai i ke kino.  Ma ka inu ana i keia laau, e hoonono ia ai ka ai ana, oluolu ka moe ana a maikai ke ola ana.

 

O KA AYERS CHERRY PECTORAL

laau, aohe lua ma ka hoola awiwi ana i na KUNU, ANU a me na PUU EHA.  E hoola ia na KUNU KALEA a me na ma’i pili i ke ake me ka hikiwawe loa.

 

O na Huaale a Ayers, na Sasaparila a me ka Ayers Cherry Pectoral.  Oia kahi e loaa ai ma ka Hale kuai o ka

HOLLISTER DRUG CO. LT.

No Agena ina ka Paeaina Hawaii

2514

 

KAKELA ME KUKE

Ka Halekuai Nui

o na

WAIWAI LIKE OLE

Na Mea

Hana Kamana Apau

Na lako pili hao kukulu hale, Na kepa, Na lei ilio, Na kaulahao ilio, Na Pahi, Na Upa, Na kope hulu, Na Pulupulu

PALAU LIO

Na mea mahiai, Na au h@, Na au ke@, Na kua bipi, Na lei bipi, Na kaulahao bipi, Na uwea pa, Na kaa palala, Na mea pinia,, Na ipuhao.

 

MAKAU ME AHO LAWAIA

Na iliwai, Na keola, Na hulu pena, Na pulumi, Na pena, me ka aila Na kopa, Na aila mahu Na pakeke

Na pakeke hao, Na kapu hao, Na pauda, Na kukae pele, Na o wiki, a me Na ipukukui.

 

Mikini Humuhumu aulana

WILCOX, & GIBBS HOOKAHI LOPI KA REMINGTON, ELUA LOPI.

A me na oka ea ho on @ kela @ me keia ano.

KAKELA ME KUKE

1916