Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 45, 6 November 1896 — NU HOU HAWAII [ARTICLE]

NU HOU HAWAII

1. iha. Dok. 3. hora 12 o ke awakea. • ; ii kiulala ia ai na laikini awa no \j«ana o ka Mokupuni o Oahu nei. \~ \ hookohuia aku o W. H. Rice i !.( ;> m> ka Papa Alanui o ka Mokupuni , K.iuai. E nana ae "Ma ke Kauolia." Ma ka Poakahi nei i noho ai ke Kau K; ;;f o ka mokupuni o Oahu nei, a o l.m.akanawai Pere ke kahu o ka Aha. Ma ka mokuahi "Peru M oka Poakahi ii. i. i huii hoi mai ai o Mrs. S. B. Dole k:i wahine a ka Peresidena mua loa o ka Repubalika o Hwaii. l'a hauoli makou i ka ike ana ua haaU le aku o Mr. J. K. Kahookano i k;i moe o na hoopoluluhi ana a ka ma'i. Ma koia ku hou ana mai o ka mokualii Australia mai Kapalakiko mai, e luH-a mai ai no Honolulu nei o Mr. P. C. Jones ame kana wahine. E haiololo ana ke Komisina Farani ma ke Kulanui o Oahu (Punahou) ma keia mua kokoke iho. O keia kekahi o na kanaka naauao o ko na aina e i hoea mai i Hawaii nel. Ua waiho aku o C. P. Kanakanui o Ewa ae nei i kona noho ana i hoa no ka Papa Alanui o Ewa ame Waianae, a ua hookohuia aku o August Ahrens ma ia wahi. E nana ae ika olelo hoolaha ma ke Kauoha. Ua manao wale ia. ua hala o "Pat Cullen" kela paahao mahuka mai Kawa aku. no ka mokupuni o Kauai, ma ka Poalua nei. maluna o ka mokuahi Waialeale. oiai. aia i Kauai kana wahino kahi i noho ai.

l'a noo aku nei ke Keena Oihana o ka nupepa Ke Aioha Aina mai ke keena aku ma Waikiki ilio o ke keena loio 0 Mr. Ka-ne, a maloko o ka halepai e paahaiui ia nei ia pepa. Ko pii mau nei ka makaukau o na poe kipu pololei mawaena o ka puali makai iua ke kipu ana. Me he mea la, aole liuliu a hoopa'ipa'i no iakou me na poe kipu pololei mawaeua o na 'ili puakea o Maleka.'* Ma ka la Sabāti aku nei i loaa mai ai i ka Hui Kinipopo Hoku o Honolulu nei he aa paio kinipopo mai ka Hul Kinpopo mai o Wailuku. no ko laua ulele hou ana. Me lie mea la nae paha « hooleia aku ana keia noi, oiai. ua kokoke loa mai ke kau kinipopo peku-p»-ku wawae o Honolulu nei. O kola kaeaea o Amerika nana i hana kt kuikahi hoohui aina mawaena o Hawah nei ame Amerika Huiia, ma ka M. H. IS?3. nona hoi ka inoa o John W. Foster. eia oia l Hawaii nei i keia E nana ae ma kahi wahi o. ka zn.ikou o keia la, a e ikeia no kahi moa e plli ana iaia, a pela nohoi n:»• kona kii. Ma ke ahiahi Poalna nei. ua holo mal:uka aku ia o Patriek CuUen mailoko aku o ka halepaahao o Kawa, 0 keia ka mea i hoopaiia ai no ka hewa pepehi kanaka, mamuli o ka make ana o k*kahi Pake ma Koolaupoko ae nei, ano-ane elua makahiki i hala ae nei. Aele i ikeia kona wahi i nalowale aku ai. Ma ka Poakolu nei, ma ka wa I noho ai ka halawai a ka Papa Ola, i hooholo loa ia ai kekahi Oielo Hooholo, e hooona aku ke Aupuni Kepuhaiika o Hawaii nei i elele no ka hele ana aku 1 ka Ahaolelo Kui & na Loea lapaau © ke ao nei, e pili ana. 1 ka mai I«p«ra e malamaia ana ma Bergen, Norewai, ina nae e kokua like ana na Aupunli e ae o ke ao nei ma ke apono ana oia kahi e noho ai la Ahaolelo.

I kēia po Poaono iho <& w«?he niuai »?• ai ka Hale Jsele Hou iho 0 kona hana ho'i ia saa Sho nei «» hoomanao a*r na lapana o Hopolu!u nei i ka ia hanau o ko lakou Emepera. He maa boo!eie ahi kao kekahi 1 maiamaia i ke ao, ma kahi o ke Komi.«ina lapana. ma A'anui Kuakini me kc- Alanui Nuua'nu. O r s roe o ka Puali Hoo*f?. i hopuia ai mr-. ke ahiahi Poaono nei. Okatoba • :.o :i ea ino wale. m.-iuuli o ko lakou malama ana he anaina haioleio haipule ma ke alanui Hotele. e kokoke ana i ke alanui Nuuanu. ua hookolokoloia imua o ka Aha Apana o Hono--1111 >i nei. ma ke kakahiaka Poalua nei. a pan nui i ka hookuuia. O Kakela me Wood ko lakou mau loio. I"a ae maoli ae o Kamaka Palikapu iniua o ka Aha Apana o Honoluiu nei, ma ka Poalua nei, nana no i aihue he $2 $4 mai loko mai o ka pahu ume o W. E. Rowell, ka luna nui o na hana hou. Ua hoopaiia oia e ka Aha. elua makahiki hoopaahao me ka hana oolea. Ma ka la Sabati nei i hoolaaia ai ka luakini Pukiki hou o Honolulu nei, malalo o ka noho kahu ana a Rev. A. V. Soares. He wahi hale keia e lawa ai na kanaka he 600 ke noho maloko ona. 0 ka nui o na make o Honolulu nei ma ka mahina o Okatoba aku nei, he 4S. Na kane, 37: na wahine, 11. Na Hawaii, 28; na Pake, 5; na Pukiki, 4; ua lapana, 6; na Beritania, 3; na Amerika (Huiia), 1; na lahui eae 1. Poe malalo o 1 makahiki, 8; mai ka 1 a 5 makahiki, 7; mai ka 5 a 10 makahiki, 1; mai ka 10 a 20, he 2; mai ka 20 a 30, S; mai ke 30 a 40, hel 9; mai ke 40 a 50, he 3; mai ke 50 a 60, he 1; mai ke G0 a 70, he 5; maluna aku o 70, he 4. Make ma na Apana: Ap. 1, he 13; Ap. 2, he 7; Ap. 3, he 13; Ap. 4, lie 4; Ap. 5, he 11. "Ua ohi wale ia ka i'a hamau leo o Ewa"—l kekahi Pake kalewa i'a o Koolau ae nei, i lawe mai ai i kana mau paiki i'a no Honolulu nei, ma ka Poakahi aku nei, a hoea ma ke alanui Nuuanu, ua helelei iho la kekahi o na i'a a ua Pake la, a muu mokaki ma ke alanui, a o na poe hoi keia o luna o ke kaa hapaumi Cbuss) o Nuuanu, e holo aku ana mahope o ua Pake la e ka'i ana i na lio i'a ekolu, ua miki iho la, me ka hoi'noi nui, a ohi ae la i na i'a helelei, a "ola ae la ia kini ke a mai la ke ahi."

No ke noi a Ke Komisina Farani i waiho mai'ai imu'a o ka Papa Ola i kahi wa i hala ae nei, e ae aku ke Aupuni Repubalika i kekahi mau kauka akamai o ka Hale Lapaau o Pasteur ma Farani. e holo mai i Hawaii nei no ka huli ana i kahi e hiki ai ke hoolaia ka mai lepera, malalo o na lilo o ke Aupuni Hawaii, ua hooleia aku. Aka, ina nae e hoea mai ana ia poe kauka no Hawaii nei, malalo o ko lakou mau iilo ponoi iho, alaila, e hiki ana i ke Aupuni ke haawi aku i na kokua ia lakou no kahi e noho ai ame ka ai. O ke anu ino loa i loaa ia'u iloko 0 na la o kuu ola ana, ua hoolaia ia e ka LAAU KUNU A CHAMBERLAIN, 1 kakau mai ai o W. H. Norton, o Sutter Creek, Cal. "0 ka hopeua a keia anu i waiho iho ai me a'u. oia ke kunu, a e noke mau ana uohoi au i ke kuha. Eia nae, ua ola āu i keia Laau, a ke makemake nei au i ko'u poe hoaloha apau e inu i keia laau. ke loaa lakou i ke kunu, a i ke anu paha, he mea la no lakou e pono ai." E kuaiia ana e na poe kawili laau apau ame na poe kuai laau lapaau. O Benson, Smith & Co., na Agena no ko Hawaii Pae Aina. *