Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 45, 6 November 1896 — HE MOOLELO NANI NO LUBIANA KASIMILA, KA NAITA O KA LIONA GULA O BOHEMIA. A I OLE Ka Hui Naita Eleele o ka Lima Ulaula. [ARTICLE]

HE MOOLELO NANI NO LUBIANA KASIMILA, KA NAITA O KA LIONA GULA O BOHEMIA. A I OLE Ka Hui Naita Eleele o ka Lima Ulaula.

MOKI'NA V. KA PAKELE ANA—KEKAHI ALII KAHIKO 0 BOHEMIA—KE | KAHUA HAKOKO. I Ia Luhiana ma i nana aku ai ma j a tlUr LUU» MAIU, ' ike aku la laua i ke ku ana mai o kekahi kanaka i aahuia me kekahi aahu i eleeie, a ma kona umauma hoi i hulali ! mai ai ka hoailona gula o ka Hui Naita ■ Eleele o ka Lima Ulaula. i l'a paa kona maka i ka uhiia iho . eka uhi maka. laia nae eku ana ma t ka puka, me ka ipukuikui lamalama ma kona lima, ua wehe ae 3a oia i ua uhi ; maka la, a ia wa i ike aku ai o Manafereda. o ke kanaka e ku mai ana imua o laua. aohe ia he e ae, aka, o kana keiki no ia, o Mamiona. I la wa'oia i kahea aku ai: s \ "Mamiona, e kuu keiki!" j "Ae. e kuu makua. Owau io no keia a pehea la ua haupu mna no anei oe e hiki mai ana au-'.ia nei nei?" wahi a j Mamiona i kamailio mai ai imua o j kona luau makuakane. "Aole au i manao o ke hoea mai j ana, e kuu keiki. aka nae, ua manao no nae au e hoea mai r:aa no kekahi mea." I kela wa i komo lea mai ai o ua Naita Eleele mpi o ka Lima Ulaula. a ala ae la hoi o Lub;?.r:.\

I ke kokoke ana ma: o Mamiona ma kahi a Manafereda ma noho ana, oia ka wa ana i pane hou mai ai imua o laua: "Ua ioaa mai ia'u ka iono o ko olua hopu pio ia ana ma nehmei. Aole ioa i moeuhane iki o Kupemo aia he poe o kokakou ahahui ki)waho mawaena o kona poe kanaka ko iko'i loa. O ke kanaka wiiiki nana olua i aiakai mal Uoko nei o keia ana. he hoa oia noloko 0 ka ahahui kuwaho o ka Hui a na Naita o ka Uma Oauia." "Ua ike anei oe i ke Duke Ruperetor* 1 ninau aku ai o Manafereda.

"Aole," wahi a Mamiona. "Aoīe i hoea mai ka wa kupono no'u e ike aku ai iaia; aka. aole nae e liuliu a ike no au iaia. A e kuu 'luaui maikai. e Manafereda. he niea okoa ka'u i ike ai i keia po f ht maka no a he maka. Ua piha pahaohao loa ia nohoi ko'u manao i ko u ike ana iaia. Oia ko'u mea i iohi loa ai. ina no la ua hoea mua mai au ia nei." "Owai ia mea, e kuu keiki?" "Ua oi loa aku ka.pono, na kou mau maka ponoi no e ike aku iaia, e kuu makua." Ma keia wa, huli ae Ia o Mamiona. a kamailio aku la ia Luhiana: "E kuu hoahanau, pehea kou manao no keia haawina mua i loaa ia oe ma ke alahele i na hora mua loa o kou lilo ana he hoa no ka Hui a na Naita Eleele o ka Lima Ulaula ? Pane mai la hoi o Luhiana: "E kuu hoahanau maikai, mamuli o keia haawina i loaa niai ia'u, ua loaa ia'u ka hoomalamalama pono ia ana mai no ke ano o keia kanaka i kapaia ke Duke Rupereto. A e kuu hoahanau aole loa o'u hoahewa iki ia'u iho no ko'u ae ana e lilo au i pio na keia kanaka puuwai eleele. I kinohi ua aa loa au e paio no.ko maua mau ola iho. aka, he hana hupo wale no ia ame ka hehena; a o ka hoao ana hoi e holo mai iaia mai, he hana no ia e hiki hololea ole ana ia'u ke hana."

"He kanalua loa au, e Luhiana, no ka hiki i kekahi lio o loko o na iio apau o Rupereto ke uhai ia oe, ina no oe i huli ae i hope a holo." "Pela io no, aka, ina au e hana ana pela, alaila, aole hiki ana i ko Manafereda lio ke uhai mai mahope o'u." I keia wa i nana aku ai o Mamiona okoa aku ana no oia iaia, no keia ano hana. A pane mai la hoi o Manafereda: "Ua olelo aku au iaia e holo —ua kauoha maoli aku nohoi au iaia e holo, eia nae aole oia i ae iki mai. Alaila, huli ae la ua Naita Eleele nei a kamailio aku la ia Luhiana: "E kuu hoahanau opio. mahalo no au i kou mau manao maikai; aka, ke kauoha nei au ia oe, ma keia hope aku, mai ae iki oe e komo hou oe iloko o kekahi upiki elike me keia ke ano. E hoomanao oe, o kou paa pio ana maloko o na lima o kekahi o ko kakou poe enemi, aole ia he mea e hiki ai ia oe ke haawi i kau mau kokua ana i kekahi 0 kou mau hoaloha. Ina makemake oe, e kuu hoahanau e holo pono ka misiona 1 upuia ai me ke ohohia nui e kou mau hoahanau ponoi e hooko. alaila, mai ae iki oe e haule pio wale iloko o na lima o kou enemi, ina ike oe ua hiki ioa ia oe ke hoopakele ia oe iho mailoko aku oia pilikia, me kou nana ole i ka hoaloha au e haalele aku ana mahope. O oe kau e nana iho. Nolaila, e kuu pokii, mai poina oe i keia leo a'o a kou hoa."

"Aka," wahi a Luhiana i pane mai ai imua o ka Naita Eleele, "e makemake ana anei oe ia'u. e kuu hoahanau. e hoohaliu aku au i kuu kua i kuu enemi. a e haalele aku hoi i kuu " Aote i hololea loa na hopunaoielo hope o keia mau oielo a Luhiana i hoopuka mai ai, ia wa i pane aku ai o Mamiona, i ka i ana: "Ae> e kuu pakiL lua uo o kou. makuahine ponoi no ia, e hana aku oe, elike me ka'u e kauoha aku nei ia oe. O ka iini o kuu puuwai. oia kou nana ana ia iho. O ko kakou poe hoaloha i komo aku iloko o na kulana i koiia mai ai na kokua ana a na hoa o na ahahui elua. aole lakou e neie i na ko- | kua ana mai ko kakou poe hoa aku. I Nolaila. e kuu Luhiana. e hoomanao mau loa oe i keia mau olelo a'u i hoike aku la ia oe.' Ano, e haalele kakou ( i keia wahi. Ua hala ka hora umiku- ; mamalua o ka po. E hele aku ana nae \ kakou a kekahi wahi hookaulua iki iho ' kakou no kekahi mau sekona. Nola- : i!a, e hahai mai olua i'au. E hele me : ke akaheie ioa." ! Alaiia, huli ae la o Mamiona, a heie . aku la &o ka puka. oīai hoi o Manafereda ame Luhiana i hahai aku ai ma- ; hope ona. Hoopa aku la o Mamiona i 1 kekahi mea ma ka paia pohaku, a ola ka wa i uiuiu ae ai kekahi pohaku nui . a pani aku la i ka waha o ke ana. • ?Mai keia wahi alakai aku Ia o Mamiooa ia Manafei«da ame Luhiana ma kekahi alaheie kikeekee a haiki loa.

a nia kekahi mau wahi o ua aīahelē la. ua heie a kawakawau ka ea. Oiai lakou e hole ana. ua kamaīiio mai la o Mamlona: 'Aole loa i ike o Rupereto i keia alanui. Ahe nui nohoi na alanui eae o loko nei o keia hale-kakela i ike ole ia e in." Maanei i ninau aku ai o Luhiana ia Mamiona: "Aka, ina paha ia e ike ana ua hemo maua mai keia wahi aku, aole anei ia e ninaninau ana i ka luna-paahao no ke kumu i hemo ai maua mailoko aku nei? Pehea la kela kanaka e pale ai nona iho?"

"E kuu hoahanau. iloko o hapalua liora mahope iho o ko olua paa ana iloko o ke ana a olua i haaleie aku la, ua nonoi aku.ua luna-paahao nei ia Rupereto e aeia mai oia e hele aku e ike i kona mau makamaka ma Drosdendorf, a malaila nohoi oia e noho ai i keia po. Ua ae mai la o Rupereto i kana noi, a ua haawi aku la lioi oia i na ki o ka hale-paahao o keia wahi i kekahi kanaka okoa aku. Aia ua poe ki la ke kau la maloko o ke keena hooluolu o na kiai o ka hale-kakela nei; o kahi kiai hoi i haawiia aku ai na ki, aia oia i keia wa maloko o ko kakou Hale Kakela. Ke hana na Naita Eleele o ka Lima Ulaula i kahi hana, e hana ana lakou me ka'waiho ole iho i kahi moali ola mahope o lakou." Mamua hoi o ka hiki ana ia Luhiana ke ninau hou aku i ninau, ua hoea aku ' la lakou ma kekahi paia pohaku a komo aku la lakou ma kekahi alahele : huna. Aole i liuliu ka lakou hele ana aku ma ia alahele, aia hoi hoea aku la lakou ma kekahi keena i palaina puna ia. Maanei kamailio mai la o Mami- . nn /?fi. ln . ■ _. _ ! ula uuavu a mv«ut kahi keena i hanaia malalo o na kau- j oha a Rupereto mahope koke iho o ka ; lilo ana o kēia hale-kakela iaia, a ua ( hoolilo oia i keia wahi i lua huna. Aia he alanui e moe ana mai keia wahi

aku a hoea i ka rumi moe o ua Rupereto nei, a ua manao ioa hoi oia, aole he alanui e ae e hoea mai ai i keia wahi, mawaho ae o ke alanul e moe ana a hoea i kona keena moe. O na kanaka na lakou i hana i keia wahi he eha ko lakou nui—ua pau loa lakou i ka make, mahope koke iho no o ko lakou hana ana a paa keia wahi. Ua ikeia hoi keia wahi, e Wini£ereda, ka luna-paahao a wiliki hoi o loko nei, mamuli o ka ulia wale no i kahi wa i hala ae nei, a ma.ka la inehinei i hai 1 mai'ai oia ia'u no keia mea." Alaila, ninau aku la o Manafereda iaia: ! "Ea, nowai la i hanaia ai keia lua huna, a-i-ole-ia, heaha la ke kumu i hanaia ai keia wahi?" "E kuu makua," wahi a Mamioua, \ "Aole auanei e liuliu a ike no oe i ke kumu i hanaia ai keia wahi. E heie i malie ioa mai olua ma keia wahi mai» | oiai, aia maiuna pono ae o keia wahi a kakou e hele nei na rumi hooluana a oihana o Rupereto." Aole i Uuliu ka iakou hele aua, aia ! hoi, ua hoea aku la lakou ma kekahi | ' paia pohaku mania. He hoopa ana ! 1 aku hoi a ko Mamlona lima ma kekahi ' wahi o ua paia pohaku mania nei, ua | oni ae la kekahi apana pohaku nui, oia | hoi ke pani o ka waha o kekahi ana. 1 ; 1 ka hamama ana ae o ua pani pohaku ! nei, komo aku la iakou nei ma ia wahi. I Hele aku la lakou a hoea i kekahi ! wahi alapii e iho ana ilalo, aiaila. iho \ aku la lakou ma ia wahi a hiki i ko laj kou ku ana o kekahi pani hao. | Maanei lalau iho la o Mamiona i kekahi | ki ma ka ekeeke o kona iole, a me ia mea wehe aku la ia ike pani hao. Ika hemo ana mai o ua pani ia, kau ae la o Mamioina i ka lamalama iluna ma ke ano e hoomalamaiama aku ana ia ioko. I kela wa hoi i kiei aku ai o Manafemia iloko o ua wahi keeaa la, a ma ia manawa hookahi nohol komo aku la lakou apau iloko. Aia maioko o ua leeeea pohaku nel. e noho ana kekahi eiemakule i hele a wiwi. E kuuwelu ana kona maa lauoho hiua keokeo ma kooa mau kipoohiwi, a o kona mau umiumi hina hoi e luhe aoa ma kona nmanma. Ua heie kona mau aahu a weluwelu, e ike wale ia akn aea no kekahl mau wahi o koua kino. Ma ka ws 1 komo aku ai o Mamiona ma iloko o ua wahi ia, oa poiwa. ae ia

i:a v.»i. I ka -v;ī : h-aaw. .ik'i al 0 Mana:>rc hi ī ko:;a l:mn : ua makuie la. ua laiau :r.ai !a oia n:o ka nana pouo loa ana n.ui o kona niaka nialuna o Manafor»?<ia. oiai !.v i ia e waiho raoakaka akn ana imua oi;a. mamuli o ka r.iaiama!an-«a o ka iiuikukui a Maiaiona e paa ana. alaiia. me ka leo. haaluiu a ano nawaiiwaii nohoi pane nmi ia oia me-ke'pihoihoi nm\ oiai hoi oia e paa ana i ka lima o Manafereda me ka haalulu: "E Manafereda! Nani ka pomaikai o ko'u ike hou ana ia oe? Aioha—aloha kaua! Ea. ke ike mai la no "ano'i oe ia'u?"

Me ke pihoihol nui nohoi, me waimaka © haloi ana ma ko Mauafereda maumaka, pane aku la ia: "E na laul e! E aloha mai oe ia'u' He hihio moeuhane anei keia a u e ike nei i keia wa, a-i-ole, he mea io n lie mea koko no paha keia a u e ike nei ? 0 oe no anei keia e Luriowiga o Drosendorf? Eia anei au iloko o ko u mau noonoo ao-kanaka ponoi iho?" "Owau no keia o Ludowiga, e Manafereda maikai. Ke ola nel no au. He iwakaiua-kumamaha nae hora i ha!a ae nei. aole loa au i manao e ola hou aku ana au i hookahi ia hou aku. i ole wale no ka hoea kamahao ana mai o kau keiki nei, a mamuli o kana mau oleio hoolana, ua ioaa mai ia ia;u he ikaika bou. Ke ike nei au. e kamau aku ana no ko'u wahi ola nei a ike aku 1 na la e hauoli ai kuu uhane. Ke hoomaopopo nei hoi au i ka nui o ko na lani aloha ia'u, eia ka, i maiama aloha mai Oia ia'u, iioko o keia mau makahiki i kaa hope ae nei no kekahi kumu waiwai loa." "Aka," wahi a Manafereda i pane me ka hoomau i ka paa ana 1 kona lima, "e hai mai oe ia'u, pehea la i ola ai oe, oiai, ua manao loa makou apau ua make oe? Heaha la ke kumu nui i hoola ai keia puuwai eleele ia oe?"

Pane mal la ua eleinakule nel: "Eia paha ke kumu o kona lawe ole ?na i ko'u ola. t*a manaoio loa oia. eia ia'u kekahi mau mea huna e pili ana i ke aupuni nei. a oia kana mea i makemake ai e loaa mai a'u aku. No na makahiki lehulehu loa i hala ae nei/e hele tnau mai ana oia i o'u nel i kela ame keia pule, a i kekahi pule. he pinepine loa kona hele ana mai. me ke koi hoomaoo ana mai la'u e hai aku au iaia iua mea huna la. I kekahi wa | me na olelo pelo oia e hoike mai ai imua o'u. a i kekahi wa hoi me na olelo hooweliweli oia e hana mai ai Imua o'u. ! Aka, i keia mau makahiki hop« Iho nei nae, ua kakaikahi loa kona manawa i hele mai ai e ike ia'u, a o kanā hana nui ma ia mau wa ana i hele mal ai. ' o ka hoohenehene wale mal no 1 ka nui o ko'u mau ehaeha. Iloko o elua ' mahina i kaa hope ae nei. hai mai ana oia ia'u. eia no ka, ke ola nei kuu kaikamahine i keia wa. a eia ua kaikamahine ia a'u maloko o kona Hma a • ina aole au e hal aku I ka mea huna ' ana i makemake ioa ai e loaa mai ia'u , aku, alaila. e kau aku no kona inaina ! maluna ona. Ua manao nohoi a«. oa make ia knu kalkamahine. Ae—ua kuhi au ua haalele kahlko loa mal kau Aredlana! Aoie ka! NolaiU, eia oia r ke hele nel i na makahikl o ke kanaka makua. Aloha!" Maanei i kuloa iho ai ua elemaknle la ilalo. a palulu ae ia kooa mau Uma l kona mau maka. a loheia aku ia kona leo kaniuho. "Ehla ia ona mau makahiki ma ka wa I ike hope loa ai oe laia?" ! nlnau aku ai o Mamiona, Pane mai la oia me ka leo haalula. iaia i aea ae ai ilona. oiai hoi na kulu waimaka e kiheahea ana ma kona mau papalina: "He elua no ona m&u makahiki Sa WA. "Alaiia/' wahi a Mamiona 1 pane aku ai f k *be iwakaiua ona mau makahiki i keia *a. rt "Auwe!" i hooho ae ai o Ludowiga, "Alaila, he umikumamawalu ka nui o ko'u mau makahiki i paa ai ma keia wahl? Aka. he oiaio anei ke ola io nei no oia? M Ae—ke ola io nei no ola; a ke oieloia nei. he kaikamahine oia na Rup«reto." i pane aku al o Mamsona. "Aloha wale no ka hoi!" (Aole i pau.)