Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 46, 13 November 1896 — Page 2

Page PDF (1.46 MB)

This text was transcribed by:  Sandy Murdoch
This work is dedicated to:  Awaiaulu

 

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII

 

 

Hoolaba Mana Hooko

 

LA KULAIA LAHUI

 

            O ka Poaono.  Novemaba 28, 1896, he la Kulaia Lahui ia, e paniia ana na Keena Aupuni apau o ka Repubalika ma ia la.

                                                                        J. S. KING

                                                            Kubina Kalaiaina

            Keena Kalaiaina.  Nov. , 1896.

                                    2624-3t

 

 

OLELO HOOLAHA PAPA AUHAU

 

            E noho ana ka Papa Hoopii Auhau no na Mokupuni o Maui, Lanai ame Molokai, penei:

            Hale Hookolokolo o Hana, Nov. 19, 1896.

            Hale Hookolokolo o Makawao, Nov. 23, 1896.

            Hale Hookolokolo o Wailuku, Nov. 26, 1896.

            Ko Lahaina, Molokai ame Lanai, ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina, Nov. 30, 1896.

                                                JOHN W. KALUA, Lunakanawai Aha Kaapuni a Lunahoomalu Papa Auhau no ka Apana Hookolokolo Kaapuni Elua.  Wailuku, Maui, Nov. 7, 1896.

                                    2624-2t

 

            I keia la i hookohuia aku ai o AUGUST AHRENS, ESQ., i hoa no ka Papa Alanui no ka Apana Auhau o Ewa ame Waianae, Mokupuni o Oahu, ma kahi o C. P. Kanakanui, Esq., i waiho mai.

                                                J. A. KING, Kuhina Kalaiaina.

            Keena Kalaiaina, Okatoba 31, 1896.

                                    2623-3ts

 

            I keia ia i hookohuia aku ai o WILLIAM HENRY RICE, ESQ., i hoa no ka Papa Alanui no ka Apana Auhau o Lihue, Mokupuni o Kauai.

            Eia na hoa o ka Papa:

            St. D. Gynlais Walters, M. D., Lunahoomalu;

            J. H. K. Kaiwi ame

            William Henry Rice.

                                                J. A. KING, Kuhina Kalaiaina

            Keena Kalaiaina, Oct. 26, 1896.

                                    2623-3ts

 

 

KUAI KUDALA O NA LAIKINI AWA.

 

            I kulike ai me na olelo o ka Pauku 18, Mokuna 64 o na Kanawai o 1896 e kuai kudala akea ia aku no, i HOOKAHI LAIKINI AWA no ka Apana hookahi o kela ame keia Mokupuni, mawaena o ka la mua ame ka la ehiku o Dekemaba, 1896.

            O ka laikini hookahi, no ka manawa ia o hookahi makahiki mai ka la 1 aku o Ianuari, 1897.

            Kumukuai oi maluna aku o keia mau kumukuai, penei:

No ka Apana o Honolulu. . . . . . . $1000

No ka Apana o Hilo . . . . . . . . . .      500

No ka Apana o Wailuku . . . . . . . .    500

No ka Apana o Lahaina. . . . . . . . .   250

No kela ame keia Apana e ae. . .     100

            O na laikini no na Apana lehulehu o ka Mokupuni o Oahu, oia hoi o Honolulu, Koolaupoko, Koolauloa, Waialua ame Ewa me Waianae, e kuaiia aku no ma ke alo iho o ka Hale Oihana Hooko, ma ka Poaha, la 3 o Dekemaba, 1896, ma ka hora 12 o ke awakea.

            O na laikini hoi no na Mokupuni o Hawaii, Maui, ame Kauai, e kuaiia aku no ma ko lakou mau Apana iho, ma ka la a ma ka manawa, iloko o ka manawai hoopaaia ma ke Kanawai, elike hoi me ka mea e hoikeia aku ana e na Makai Nui (oia mau mokupuni), a e ko lakou mau Hope paha.  E hoike maopopo la aku no ka la ame kahi e Kuaiia aku ai ma o na Palapala Hoolaha la, maloko o kela ame keia Apana.

            Ua makemakeia e waiho ia mai ma ke dala kuike ka iwakalua-kumamalima pa-keneta o ka huina i kohoia, ma ke ano uku hoopaa ma ka wa i haule ai ka hamare, a e lilo loa ua uku hoopaa nei i ke Aupuni, ina e hookaa ole ia mai ka huina piha o ke kumukuai i kohoia ai. iloko o elima la mai ka la aku o ke kuai ana.

                                                J. A. KING , Kuhina Kalaiaina.

            Keena Kalaiaina, Nov. 3, 1896.

                                    2623-3ts

 

 

HOOLAHA O NA AINA AUPUNI

 

            Ke hoolahaia aku nei ma keia, e haawila aku no ke kuai ana i keia mau Apana Aina iloko o na Apana Aina Hookuonoono o ka Mahele kahiko, ma ka hora 9 A. M. o ka la 19 o Novemaba, 1896, a mahope aku nohoi oia wa, elike me na olelo o ke "Kanawai Aina o 1895." no na Hoolimalima Aina Hookuonoono.

            Kahi i waiho ai.                       Apana.             Area.

Akahipu, Kona  Ak. . . . . . . . . .     57                              43.33

Akahipu, Kona, Ak . . . . . . . . .      58                               44.97

Akahipu, Kona  Ak . . . . . . . . . .   59                                 45.44

Awalua, Kaulana, &c Kona Ak . .  78                                  39.14

Awalua  Kaulana, &c. Kona Ak     80                             41.31

Awalua, Kaulana, &c. Kona Ak     84                               18.50

Puaa. Kaulana, &c. Kona Ak. . .      1                                 8.73

            Ma ka la i hoikeia ae la, a mahope aku oia la, e nonoiia mai no keia mau Apana Aina i loaa ona Pono Hoolimalima Kuai, a Kuleana Alodio ma ke Dala Kuike:

Awalua, Kaulana

                                                                                                Waiwai io

Kahi i waiho al.                     Apana              Area                1kohola.

   &c., Kona Ak.                         83                    20.49                 61.47

Awalua, Kaulana,

   &c., Kona Ak.,                        85                    18.05                 63.17

Awalua Kaulana,

   &c., Kona Ak.                         86                    19.99                 69.96

Kealakehe, kona Ak          16                    13.10                 39.30

Kalamakowali Kona Hema     5                 57.                   484.50

Kukuiopae, Kona Hema                 4                  18.03                 54.09

Kukuiopae, Kona Hema                 5                  29.08                 68.87

            O na hokaka piha, ke ano e noi mai ai, a pela aku, e loaa no ma ke Keena Aina Aupuni, Honolulu, a ma ke Keena o ka Hope Agena, ma Kailua, Kona Akau, Hawaii.

                        J. F. BROWN, Agena no na Aina Aupuni

            Keena Aina Aupuni, Honolulu, Oct. 26, 1896.           2622-td

 

 

KUAI O NA AINA AUPUNI.

 

            Ma ka Poaono, Novemaba 21 ae nei, ma ka hora 12 o ke awakea, ma ke alo iho o ka Hale o ka Oihana Hookolokolo ma Honolulu, e kuaiia aku ai kekahi wahi apana aina ma Waiahole, Koolaupoko, Oahu, maloko o laila he 32-100 o ka eka.  Aia ka waiho ana o keia aina makai o ke Alanui Aupuni, e pili pu ana me ka aina o Mr. A. Cullen, a he aina maikai no ka raiki.

            Kuike ke Dala, ma ke Dala Gula o Amerika Huiia.

            Uku oi aku maluna o $100.

 

 

            Ma ia manawa nohoi a ma ia wahi, e kuaiia aku ai he aina kope ma Kaupo, Maui, i ikeia o ka Apana Helu 7, o na Aina Aupuni Helu 1, maloko o laila he 38 50-100 eka.  Kumukuai oi maluna o $115.50.

            E kuaiia aku ana keia aina malalo o keia mau kumu aelike:

            He kuike ka kahi-hapaha o ke kumukuai, o ke koena aku ma na hookaa liilii huina like ana iloko o hookahi, elua a ekolu makahiki, me ka ukupanee o ehiku (7) pa-keneta no ka makahiki.

            E hoomakaia ka mahiaiia ana ame ke kukuluia ana o na hana hou iloko o ka makahiki mua a pela mau aku iloko o na makahiki hope aku elua.  Ma ka hope o ke kolu o ka makahiki, ke pau he umi hapa-haneri o ka aina i ka mahiia, paa ka aina i ka pa-ia, a hookoia hoi na kumu aelike apau, e loaa i ka mea kuai mai ke kuleana alodio.

            E loaa no na hoike piha ame ke kii o keia mau aina ae la ma ka ninau ana ma ke Keena Aina Aupuni, Honolulu.

                        J. F. BROWN, Agena o na Aina Aupuni.

            Keena o na Aina Aupuni, Honolulu, Oct. 24, 1896.   2622-td

 

 

KUAI O KA AINA MA OLAA.

 

            Ma ka Poakahi, Novemaba 23, 1896, ma ka hora 12 o ke awakea, ma ke Keena o ka hope agena ma Hilo, e kuai ia aku ai ka Apana Aina o Olaa Helu 348, ma ke alanui Lua-o-Pele, maloko o laila he 47 eka, oi iki a emi mai paha.  Uku oi aku maluna o $10.00 no ka eka.

            E kuaiia aku no ua aina la malalo o keia mau kumu hoakaka laula:

            E hookaaia mai ka akahi hapaha o ke kumukuai ma ka la e kuaiia ai, a o ke koena aku ma na hookaa liilii ana iloko o hookahi, elua ame ekolu makahiki, me ka uku-panee o 6 pa-keneta no ka makahiki.

            E hoomakaia ka mahiaiia ana ame ke kukuluia ana o na hana hou iloko o ka makahiki mua, a e hoomau aku pela iloko o na makahiki hope aku elua.  E mahiaiia ka iwakalua-kumamalima hapa-haneri (25) o ka aina, a o ke kukulu ana i na hana hou e ae maluna o ka aina, i hiki ka huina waiwai io i ka $200, e hanaia no mamua o ka pau ana o ke kolu o ka makahiki.  Ma ka pau ana o ke kolu o ka makahiki a mamua ae paha oia wa, ina ua mahiai piha ia ka aina, a hanaia hoi na hana hou, me ka hookaa ia ana o ke kumukuai piha, a hookoia na kumu aelike apau, alaila, e hoopukaia aku no ka Palapala Sila.

            No na hoakaka piha e loaa no ma ke Keena o na Aina Aupuni, Honolulu, a i ole ia, ma ke Keena o ka Hope Agena ma Hilo.

                        J. F. BROWN, Agena o na Aina Aupuni.

            Keena Aina Aupuni, Honolulu, Oct. 24, 1896.                       2622-td

 

 

           O ke anu ino loa i loaa ia'u iloko o na la o kuu ola ana, ua hoolaia la e ka LAAU KUNU A CHAMBERLAIN, i kakau mai ai o W. H. Norton, o Sutter Creek, Cal. "O ka hopena a keia anu waiho iho ai me a'u, oia ke kunu, a e noke mau ana nohoi au i ke kuha.  Eia nae, ua oia au i keia Laau, a ke makemake nei au i ko'u poe hoaloha apau e inu i keia laau, ke loaa lakou i ke kunu, a i ke anu paha, he mea ia no lakou e pono ai."  E kuaiia ana e na poe kawili laau apau ame na poe kuai laau lapaau.  O Benson, Smith & Co., na Agena no ko Hawaii Pae Aina.

 

 

KA NUPEPA KUOKOA

 

No ka Makah ki                      $2.00

No Eono Mahina                       1.00

                        Kuike ka Rula.

 

@UAA               1       2                    3      4          5            6

ANA                 Pule    Pule     Pule    Pule    Pule     Pule

=================================

   Iniha          $ 1.50|$ 2.00|$ 2.50|$ 3.00|$ 3.50|$ 4.00

2 Iniha    2.00|   2.75|   3.50|   4.00|   4.50|   5.00

3 Iniha    2.50|   3.50|   4.50|   5.00|   5.50|   6.00

4 Iniha    3.00|   4.00|   5.00|   6.00|   6.75|   7.50

5 Iniha    3.50|   4.75|   6.00|   7.00|   8.00|   9.00

   Iniha             4.00|   5.50|   7.00|   8.00|   9.00| 10.00

_______________________________________________________

 

            O na Olelo Hoolaha a pau e hoounaia mai ana no ka Hoolaha maloko o keia Nupepa e hoouna pu mai me ka auhau a ina aole aoh@ hookomo la.

 

 

HOOPUKAIA E KA

 

HAWAIIAN GAZETTE CO.

 

C. G. BALLENTYNE, Luna Nui

JOSEPH M. POEPOE, Lunahoo ponopono

Honolulu, Oahu

========================

Poalima ---------------Novemaba 13, 1896

 

 

Ka La Hoalohaloha Lahui.

 

            Ua kukala ae nei ka Peresidena o ka Repubalika o Hawaii nei, e lilo ka Poaha, la 26 o keia mahina, i la hoalohaloha a hoomaikai i ke Akua ma ke ano Aupuni.  He mea oiaio, he mau mea io kekahi i ikeia e ka lahui mai Hawaii a Kauai ma ke ano o ko lakou noho lahui ana a noho ana hoi malalo o na hoomalu ana a ke Aupuni Repubalika o Hawaii i kupono loa ke haawi aku lakou i na hoomaikai ana i ke Akua.  Oiai hoi, ma ka makahiki 1895 aku nei, mahope iho o ka hoopilikaumahaia ana o ka lahui e kekahi pioo haunaele kuloko, a i ukaliia aku hoi e ka ma'i ahulau kolera, aia hoi, ua ikeia mai na la mua mai o keia makahiki e nee nei a hoea mai la i keia wa, he hookuene pono ana o ka maluhia, a he komo ole ana mai hoi o kekahi ma'i ahulau e paulu-a mawaena o ko kakou anaina lahui nei.

            He mea oiaio loa, iloko o na mahina he umi a oi i kaa hope ae nei o keia makahiki, ua ikeia ka nee maalahi ana o na hana pili Aupuni, a pela nohoi me na hana hooholomua i ka aina.  Ua ikeia ko ke Aupuni ku mau ana me ka makaala e kiai i ka maluhia o ka lehulehu.  Nolaila, he mau haawina hoopomaikai pili lahui keia i kupono loa ke alanaia na leo pule hoomaikai i ke Kahikolu Mana Loa no Kona papahi ana mai ia mau haawina hiwahiwa maluna o Hawaii, a e nonoi pu aku hoi Iaia e hoomau mai Oia i ka pahola ana mai ia mau hoopomaikai ana maluna o Hawaii nei mai keia wa aku, a mau loa aku nohoi.

 

 

Ka Anatomia o kela Palapala a ka Puali Puhi Ohe Lahui.

 

            Ua ike iho makou malalo o ka hoaloha nupepa Ka Makaainana o Novemaba 9 aku nei ma kona aoao mua, i ka palapala a ka "Puali Puhi Ohe Lahui" i waiho aku ai imua o ka Mea Hanohano J. W. Foster ma Kapalakiko, Kaleponi, ma ka la 26 o Okatoba aku nei, ma ke ano he leo uwalo na ia poe oiwi o ka aina, e mahamaha aku ana i ka "luaui Amerika o ka Hoohui Aina Hawaii," aole e ae e lawe ae i ke keehina hoohui ia Hawaii me Amerika "aia a maopopo loa ka manao o na poe i kupono i ke koho balota" ma Hawaii nei, "elike me ia i kauia ai ma na hoakaka Kumukanawai e mau ana i Ianuari 17, 1853, ma ka hoopaa maopopo ia ana ma o kekahi koho balota ana o ka lahui," ma ke alahele koho balota i kapaia he "plebis-cite."  Ua nana akahele makou i keia palapala mai ka mua a ka hope a oiai he unuhina Hawaii keia no ka palapala kumu i waihoia aku imua o Mr. Foster ma Kapalakiko ma ka  manawa i hoikeia ae la---a o ua palapala kumu la ma ka Olelo Beritania no ia, ma ko makou hoomaopopo---ua ike makou aole na Joe J. Kaaua, Sol. A. Hiram, Joseph Aea, Sam'l K. Kamakaia ame John Aiu, i haku i na olelo o ua palapala kumu la, aka, na kekahi haole "Roialiti" no e noho ana ma Kapalakiko ia wa.

            No keia palapala ka makou mea i manao ai e kua-kuai ae i kona mau mea paahana kuloko, a no ia mea i kapa ai makou i keia kukulu manao ana "Ka Anatomia o kela Palapala a ka Puali Phi Ohe Hawaii."

            O ke kahua i ku ai keia palapala, oia no ke noi ana ia Mr. Foster i kona oluolu, e waihoia ke aponoia ana a hooleia ana paha o ka ninau hoohui aina mawaena o Hawaii ame Amerika Huiia ma ke koho balota ana a ka lahui koho balota o Hawaii nei i aeia e ke "Kumukanawai elau pu o 1887"---wahi a ka poe Roialiti---ke Kumukanawai i hoowahawaha maoli ia no e lakou, a no ia hoowahawaha i ua Kumukanawai la i hooikaika ai ka Hui Kalaiaina e hi@ i kekahi Kumukanawai hou ma ke Alanui Moi a hoea i ka halealii iloko o ua malama ia o Ianuari, 1896, a i Kumukanawai hoi ia na ka mea e noho ana ma ke poo o ke Aupuni e kukala mai i Kanawai kumu no ka aina---he maikai no keia kahua , oia iho la no ka hana a ka Aoao Roialiti e pono ai ke hana.  Aka o ke alakai ana i ka noonoo o kekahi kanaka kalaiaina a loea ike kanawai o ka Repubalika o Amerika Huiia, e oleloia aku he Kanawai Oia ke Kumukanawai o 1887, mahope iho o ke kukala @@ nui maoli ana o ka poe Roialiti mai Hawaii a Kauai he Kumukanawai ia i onouia me ka lima ikaika maluna o ka nohoalii ame ka lahui Hawaii maoli o Hawaii ame ka hoea maoli ana o na palapala noi lehulehu a ia poe imua o ka Mana Kaukanawai o ka aina e hana hou ia i Kumukanawai, ame ka lawe maoli ana ae o ke Poo o ke Aupuni i kokua nui ia e na poe Roialiti koikoi o ka aina, i ke keehina kiola maoli i ua Kumukanawai la o 1887, ka hana hoi e uhai ia ai ka aelike nohona apono like mawaena o ka "nohoalii" ame ke poe i kue maopopo ia mau hana moakaka kue kanawai a ke "Poo Aupuni" i hana ai, he alakai lua ole ia o ka naaupo.  Oiai o ka rula Kanawai mau ma na Aelike hoopaa mawaena o na aoao hana aelike, oia keia, Ma ka wa e hoao ai kekahi aoao e uhai i ka aelike i kakauinoa ponoi ia e ia, e loaa ana i kona hoa hana aelike ke kuleana e wehe iaia iho mai loko mai o ka paa ana malalo oia aelike.  Ina nohoi, e hoihoi hou ka aoao i hoao e uhai i ka aelike e ku hou maloko o ka aelike a e malama hou hoi i ua aelike la, no kona ike ana ua ko ole kana hana hoao uhai aelike, aole ia he mea e paa hou ai kona hoa hana aelike i kue i kana hana hahaki aelike maloko o ua aelike la, ke ole oia e ae me ka haawi pio ana; a ma ia sekona e waihoia ai ka ninau o ka noho lanakila ana o kahi o laua maluna o kekahi ma o ka ikaika kanawai la, a o ka ikaika paio hoomalu paha i loaa i kela ame keia o laua.

            Aole i makapo a i ike ole o Mr. Foster i keia kulana i owiliia ai ke Kumukanawai o 1887, a keia palapala a kela poe keiki Hawaii i kakau ai i ko lakou mau inoa me ka maopopo ole.

            O ko lakou hoakaka ana imua o Mr. Foster i ke kumu nui o ko lakou haalele ana ia Hawaii nei a hele i Amerika Huiia e imi ai i ola no lakou, mamuli o ko lakou hoole ana aole e hoohiki e kakoo i ke Aupuni e ku nei, ame ko lakou hoike pu ana i ko lakou manao hoowahawaha maoli ia Amerika Huiia ka aina ponoi a lakou i hele aku nei e imi i ola no lakou ame ko lakou mau ohana, wahi a ko lakou noonoo ana, oia kekahi pane hawawa loa i pane ia ma ke ano kalaiaina imua o kekahi loea kalaiaina a kalai Aupuni, elike hoi me Mr. Foster ke ano.  O ko lakou hoike ana aku hoi i ko lakou mau manao hoowahawaha i ke Aupuni o Amerika, ma ka hoohalike ana iaia me kekahi holoholona e kau nui ana kona manao "e alapoho" ia Hawaii nei, oia kekahi o na pane i hoohaahaa maoli i ke kulana ike kalaiaina o ke kanaka Hawaii.  Heaha la ka olelo a keia poe Hawaii i hoohaahaa a i hoino ai lakou ia Amerika Huiia, ka aina nona ka momona a lakou i hoonuu mai nei?  Eia:  "O oe e ke Kuhina Nui iloko o ka Aha Kuhina o Peresidena Harisona. i na la makamua o 1893, i ka wa o kekahi kuikahi i hooholoia ai e oe, ma ka aoao o Amerika Huipuia. me kekahi poe keonimana i hooia aku o lakou na elele ma ka aoao o we Aupuni o ko Hawaii Pae Aina, o ka manao o ua kuikahi la, oia no ko Amerika Huipuia alapoho aku i ko makou aina oiwi a kinai iho i ke Aupuni o Hawaii."  Aole o ke Aupuni o Amerika Huiia wale no kai hoinoia ma keia olelo ana a kela poe Hawaii, aka. o Mr. Foster maoli no kekahi. oiai oia maoli no ka mea nana i hoolala i keia kuikahi, a o ua kuikahi la a keia poe Hawaii i nou pololei aku nei imua o na maka o ke kanaka a lakou i manao ai e uwalo aku' i kona lokomaikai e ka ua iki ka hana hoohui ia Hawaii me Amerika Huiia, he kuikahi ia e "alapoho" ai o Amerika Huiia ia Hawaii nei.  Aole paha kekahi puupuu ikaika i onou ia aku ma ke ano kuikui a Sharkey imua o ke "Kuhina Nui" Amerika. elike me keia.

            Nolaila, mahope iho o ko makou heluhelu ana i keia palapala i oleloia na kela poe Hawaii, ua loaa ia makou kekahi manao hou loa, a oia keia ua maopopo loa aole i loaa mai na hooia pololei ana ia lakou mai a Kalivalana mai elike me na mea i hoike mua ia mai ia nei, e hana ana o Kalivalana i ka hana hoihoi Aupuni "Moi," aka, elike me ka poeleele o na Roialiti maanei ma ia mahele manao, pela no ka poeleele o kela poe keiki Hawaii.  O kekahi manao i ulu mai iloko o makou ke hoomahuahua nei keia palapala i ka ikaika o ke kumuhana hoohui aina, oia hoi, o ka noho kuee mau ana o ka lahui Hawaii, mawaena o lakou iho, ame na lahui o ko na Aina e, o ka oi aku nae, o ka lahui Amerika, he mea ia e pono ole ai ke ku ana o ke Aupuni o Hawaii nona iho, ke ole e loaa ka mana nana hoomalu i ka ulu ana mai o na hana lili pili lahui ma Hawaii nei, a lilo i mea hoopoino i na pono ame na pomaikai Amerika maanei.

 

 

NUHOU KUWAHO

 

Ke Ao Omam lo Kaua ma Beritania No !

 

KELA AME KEIA LONO ANO NUI:

 

 

Ke Kahua Koho Balota ma Amerika Huiia.

 

            Ma ke ku ana mai o ka mokuahi "Alameda" ma ka Poakolu nei. mai na Panalaau mai o ka Hema, i loaa mai ai ia makou keia mau mea hou o ko na Aina e, a makou hoi e hoonee awiwi aku nei no ka pomaikai o ko makou poe heluhelu.

            Wasinetona. Oct. 27.---Mamuli o ka eleu nui o na hana haiolelo a Bryan ma keia paio koho Peresidena o Amerika nei, ua nui loa na kanaka paahana i paa ko lakou mau manao maluna ona.  Eia oia ke haiolelo nei he 20 mau haiolelo i ka la hookahi.  Ua olelo ae hoi o Mr. Hanna, ka luna nui o ka papa hooikaika balota o Makinile, ua maopopo loa ko Makinile lanakila ma keia kau koho balota.

            Ua manaoia, mamuli auanei o ke kohoia ana o Makinile i Peresidena, e hookuuia ai he mau tausani dala gula e pahola iluna o ka aina, mai loko aku o ko lakou mau lua huna i waihoia ai i keia wa.

            Ua olelo ae hoi o Henry George, mahope iho o kona kaahele ana ma na mokuaina komohana, ua maopopo loa ko Bryan lilo ana i Peresidena.

            Ke hoike nei o Bryan i ke kamahao lua ole o kana mau hookele koho balota ana.  Ua haiolelo oia iloko o 410 kuianakauhale, a ma kela pule aku nei, ua haiolelo aku oia imua o na anaina kanaka lehulehu i hiki ko lakou huina i ka 1,000,000 a oi aku.

            Ua olelo ae ka poe Demokarata, ua hoolilo aku ko Makinile aoao he $5,000,000 ma ke kipe ana.

            Eia hoi kekahi poe kenerala o na koa ame na kiaaina ke hele nei ma kela ame keia taona e haiolelo hooikaika ana no Makinile.  Aia keia poe maluna o na kaa.

            Nui ke pioloke e ikela aku nei ma na mokuaina apau, a ua ikea na manao wela ikiiki o na kanaka e hanini ana ma ko lakou mau alelo.

 

 

KE AO OMAMALU KAUA MA BERITANIA NUI.

 

            Ladana, Oct. 29.---Ua olelo ae ka Makuisa o Dufferin, iaia i kamailio akea ai ma Belfast, aole loa i hoomaopopo iki na kanaka o Enelani i ka nui o ke kulana pihoihoi i ikea mawaena o na poo Aupuni ma ka aina puni ole (o Europa).  Eia mau no ke ao omamalu kaua ke maalo nei ma ia mau wahi, a ua hopohopo loa na kila Aupuni apau ma Europa, o na hana hoeueu a Eneiani e hana nei, oia auanei ka mea e onou poo holookoa ia aku ai o Europa nei iloko o kekahi kaua.  No keia mea, i ulu mai ai ka inaina o na Aupuni o Europa ia Beritania Nui.

 

 

KE KAUA KIPI MA NA MOKUPUNI PILEPINE.

 

            Maderida.  Oct. 28.---Ua ikea kekahi ohumu kipi i na Mana Aupuni o Sepania ma na mokupuni o Lulu (Looloo) a ua hoounaia aku na koa mai Manila aku a i na mokupuni Pilepine.

 

            Sidane, Oct. 29.---Ma na nupepa i loaa mai nei mai ka hikina mai ua ikea ke mau la no ke kaua kipi ma na mokupuni o Pilepine, a ua hooukaia kekahi mau kaua hahana.  He lehulehu loa na poe kipi i pau i ka make, a he mau haneri o lakou i hopuia, he poe kanaka ko'iko'i kekahi.  He heluna nui hoi oia poe i ke kipokaia ma na Kuea Aupuni, i mea e ike mai ai na poe kipi e ae i ka weliweli oia hana.  He 8,000 ka nui o kekahi puali o na kipi e paa ana i kekahi papu, aka nae, eia lakou ke hoopuni mau ia aku nei e na koa Sepania, nolaila, e hoea mai ana ka la e hooiliia ai kekahi kaua hahana loa.

 

 

HOPOHOPO KE SULETANA O TUREKE NO KONA OLA IHO

 

            Konekakinopela, Oct. 28.---Ua laulaha ae ka lono aia ka moku holoholo o ke Suletana ke ku la me ka makaukau mau i ka po ame ke ao ma kahi kokoke i kekahi alahele huna mailoko aku o ka halealii.

 

 

LILO KE KUHIKUHI PUUONE LI O KINA I KUHINA NO KO NA AINA E.

 

            Pekina, Oct. 26.---Ua hookohuia o Li Hung Chang i Kuhina no ko na Aina E.

KA MARE ANA O KA HOOILINA MOI O ITALIA.

            Ma ke kakahiaka o ka la 24 o Okatoba aku nei i malamia ai ke anaina mare kivila o ka Hooiiina Moi o Italia me ke Kamaliiwahine Helene o Montenegro, maloko o ke keena hulahula o ke Quirinal, a o ka materemonio maoli ia ana, malalo o na lawelawe Ekalesia ana, maloko no ia o ka Halepule o Santa Maria Degil Angli.  Ua nui ka hiwahiwa o na hoowehiwehiia ana o ia mau anaina elua, a ua ulumahiehie nohoi na hana me ka hauoli ia. Ma ka wa i hookauk@@ aku @ mea mare no ka luakini @@@ ke alanui i na kanaka e loaa @@@ huro ohohia nui @@.

            Maloko o ke keena huiah@@@ Quirinal. oia hoi ka halea@@ o Italia. e ku ana he pakauka @@ ma laila kahi i noho ai ka M@@ H@@ bereto ame ka Moiwahine Mak@ ame na Keikialii ame na Kaikam@@ Alii apau o ke Aupuni o Mon@@@@ Maria Pia, ke kaikuahine o ka M@@  hoahanau hoi o ka Moiwahine Ka@@ make o Potugala: ke Duke o @@@ hoahanau o ka Moi o Po@@@@ Keikialii Victor Napoliona ame @@@ ikialii Karageorgevices.  E ku@@@@ hoi ke anaina alii na Nai@a o k@ @@ Naita o ka Annunciation na hea @@@ Aha Kuhina o ke Aupuni na p@@@ ko'i o ke aloalii. na Luna Sena@@@ na Lunakanawai o ka Ahao@@@ na luna Aupuni Kulanakauhale @ holo aku ka paa mare ma keiki @@ e hukiia ana e eono li@ no ka Ha@@@ o Santa Maria Degil Angli.  E k@@@@ ni ana na koa ma na aoao o ke @@@ hoohiwahiwaia me ka nani loa.  E ni ana na bele o na luakini a@@@ kolokolo ana hoi na kani aina @@@ na pu aloha mai na pukumah@ @@@ nui. mai kela a mai keia wahi@@@ mai o ke kulanakauhale.

            E hoopuipui hou ae ana o En@@@@ ka heluna o kona mau mokuka@@ ke Kai Akau o Amerika Akau.  E @@@ unaia aku ana no laila ka moka @@@ topido Daring, a ua loheia ae @@@ h@@ unaia aku ana ma ia wahi hookah@ @ ka mokukaua Renown, e hali ana @@ pu he 14, nona ka nui, he 14 D@@@@ o ka ikaika o kona enegini mak@@ like ia me ka ikaika huki o 12 @@@ e komo pu aku ana nohoi ma ia k@@ ka mokukaua Flora, e hali ana @@ pu he 10, nona ka nui, he 4 @@@.  E hoopuipuiia aku ana nohoi ka @@@ na mahele koa aina e hoolulu la @@ Halifax a hoea i ke kulana maka@@ no ke kaua.  Ua nui ka hoonene @@@ nupepa no keia hana a Enelani.

            Ua make mai nei o Charles F. C@@@@ ka Lunahoomalu  (i pau) o ka Ha@@ na Makaainana o Amerika Huiia @@ Atlanta, Georgia, ma ka auina la @@ la 23 o Okatoba aku nei.  Ua kaa ma @ no oia no kekahi wa loihi.

            Ua kohoia o Right Rev. Fred@@@ Temple, Bihopa o Ladana, i Aka Bihopa no Canterbury, ma ke ano pau hakahaka no Rev. Edward White B@@son i make.

            Ua loaa aku i ke Aupuni o Kina ma ke Aupuni aku o Iapana ke kuikah@ hooholoia mawaena o laua, no ko K@@ ae ana ia Iapana e ku kona mau ha@ hana o kela ame keia ano ma Tie@@tsin, Shanghai, Hankow ame Amoy@@,

 

 

PAUAHI MA WAIKIKI.

 

            Mahope koke iho o ka hora 11 o @@ po Poakolu nei a ao ae Poaha, ua K@@ mai la ke oeoe pauahi, a o ke ahi @@@ ka hoohoia ana ana ae, aia ia i Waik@@ kai, ma kekahi hale o Hobron.  Ma@@ o keia hale e noho nei ka lunahoo@@@ pono o ka nupepa Advertiser @@ Mr. Wallace R. Farrington am@ k@@ wahine, ame ka makuahine o ka @@ hine.  Ua pau loa ka hale, aoh@ @a "opala" lawe.  Ua holo no na kaaw@@ nai ahi no laila, aka, mamua o @@@ ana ia lakou ke haawi aku i ne@@ kokua" no ka hoopakele ana i ka @@ poino, aia hoi, ua lilo iho la @@ apau he puu lehu.

            Ma keia po, ua haalele aku @@ Farrington ame ka ohana i ka @@ keaka, a e noho ana lakou ia w@@ loko o ke keena o ka Advertiser @@ muli o ka maikai ole o na lau@a @ ana o ka uweaolelo, ua maopop@ ia lakou ka hale pauahi.  Aka ia @@ nae i huli hoi aku ai me ka awi@@@ no ka hale, aia hoi loaa mai la k@@ o ko lakou hale ke @ ia ana e ke@@@.

            Ua pau loa ko lakou mau wah@@@ ame na pono e ae o lakou e waih@@ ma ka hale ia wa.  Pau pu me @@@ kana mare, ame kahi mau wa@@ ae.  O na lako hale nae no Mrs.@@ Hobron.

 

 

KA MANAO O LI HUNG CHAN@ @@ KUHINA FOSTER

 

            Ua olelo mai o Li Hung Chang @@ kuhina nui o ke aupuni Pake, n@@ Generala Grant, ke kulana nui o @@naka a pau ana i ike ai o Generala Gordon ka oi aku o ke ano w@w@ aka hoi, no Generala Foster, ke k@@ Amerika, e makaikai ana i k@@ aina i keia wa, ka naauao oi aku @ makemake nui ka poe Pake @@ noho mau ma ko lakou aina a k@ mau ia lakou ma na oihana aup@ pili ana i ko na aina e.  Ua hik@ kou ke paulele loa iaia.  O ka @a wale no kona olelo hoike i na a@@ pau, a nui kona akamai ma ka @@ ponopono ana i na hihia i puka @@ waena o ka lahui Pake a me na @hini, me na lapana kekahi.

 

 

HE LEO MAHALO NO KE A'O P@ OLELO BERITANIA.

 

Ia Mr. Jos. M. Poepoe:

            Aloha oe:---Ua loaa la'u he ma@@ kupono e haawi aku ai ia oe e k@@ nau mua ma ke kino, oiai hoi @@ ana ma ka hookele i na mea e p@@ a e pomaikai ai na hanauna opio @@ kaua lahui aloha ma na ike piliole@@ hoopukala nei ma ka nupepa au e n@h@ lunahooponopono nei, i ko'u ma@a@ piha no kau mau hana hona@@ Imua aku no ka pono o ko kaua lahui.

            May God bless you forever, @@ brother.

                                                Yours truly,

                                                WM. KALANI KALUA