Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 50, 11 December 1896 — NOUHU KUWAHO [ARTICLE]

NOUHU KUWAHO

I k.i Nov. 17. l'a 01010 ae ke • ' • :miii o na Aumok\ik:i\u\ o "i.i o H. F. Trniy, i keiu la • •. pili ana I ka nitiau Ha,i:ao ihm au. o Hawaii oia ke •> r,;ki',uka. a. aole loa hoi. ina- ,• kahi k\m\u. c ao ai kakou e : ;.t malokt> o ka maua o kokahi io O kona lilo nna i wahi anatva. lu waiwai nui loa ia." '•.ika oh lo a K\mamakaainana • Uur;W»t! mai N*' - loka mai; ■ s omio loa. ala au ma ka aoao N.i !VtH>hui ana mai ia Haks \v:i a na kauaka o nonoi koum mai ia iioko o ka poai ■ hona Huiia (Union ). 0 na ' : ook.;pono ana no ka nohona • • • i koho halota o pono ai ko iku he k\imuhana ano nni loa • ■(« ]H.nio ia kr noonooia me ko '•■«.i l a oi akr. ko Hawaii \«itrāka Huiia. nia kona vahi hiH>iulu a kapili moku. k'-kahi kumu o ae a'u i iko ' < : ka oh>U> a Fre(lorick R. kahi hoa o ka Papa KoAina o W'nemola: • kokun i ka hoohui ana Hav» Va kakau au ma ka ao- - • ia manav>. a ua' kuo mau ; kumuhana." >\\a ai kokahi maiamalama • t; o'elo a Mr. rouder(. ho k. hoikoia aku. ho kakoo u no >Vresidona Kalivalana. Uu hoi ia hana i ke kahua \ runt a ke Au hooponoiwno ■ * ku nei i keia «*a - . : a Mass.. Nov. 17.—0 ka hwli nt i no ia o Kapena Narhan ; - < ke;a kuianakauhale mai - kaī aku nei i H'onolulu ame : no ka inanawa o elua mahina. : i hakilo |K>no ioa ai i ke fc«- . • ho Aupun» ma ia wahi. A pe- • a olelo: J maopopo loa ka mahelo hana • '.va loa a ka Pae Aina % Hawaii'e ; • *>* a! ma keia mua aku. ma ka ; pili ana i ka hooholomua ana i : 1 -.'tna kalepa maloko o ka Moana 1 : ka O ka pilikla nui a ko laila i niakemake ia e hoopaula ae, oia | 14 ana he iauna olelo uw«a te!e- • • • . w ko aa wahi e a* o ke ao ! ka hoomaka ana e hoolako aku I » e pau ai keia hemahema» ola*| t ana he uwea olelo mal iaiia *

ir«s S ko k.V-:" ra?.u ' nv> o ►.«: Mr KalKalana r.o,*«« hti r A \ «;*• ]<-.:a oka hwmoe ' ; nh or»& uwea ol'.-ln a hoea iua raaa j 1,- 3 . r:.n ker.a kau \ noho ) ' maioko o ka Ha!# 1 Keokeo. ua hoololi ae !a ia i kon;- rr.ar.ao. ma keia kau ■ ii;a ona <• uoho {••«■«. & olelo maoii o;a he npono k- hoopaf'!a ka uwea te- -- earap?. maUra o kekahi o na mokupuni kanaka ole. e paaia nei malalo 0 ka mana o Beri?ania Nui. a oia kahi } f- hfka*i aku ai ka uwea, |n:i e haawiia ! .•iKU ar.: ke:a j>ono i» Hkou. aiaila.. he * 1i,f1 3 ni;.opo|!..> loa o k'.i lakou a?.na mua j loa e hana ai, oia ka huki ana i ka ha*. 1 Pelekane ma ia wahl. a ke kau ia hae. ) alaila. aole he mea maopopo e huki hoa iho ana lakou i ua hae la iialo. me ka ' pupuahulu. elike me ka Mr. Kalivalana kauoha ana e hana ia ko kakou hae. j "Nolaila. o ka nir.au i keia \va. oia keia: Heaha aku ana la ke ano oka ] nohona o keia mua aku o ia Pae Alna, I 1 ikeia o ka Paretiaiso o ka Pakipika? i Aoif hiki lakou ke hoi hou i hope, oiai ! o r.o lakou alahele. no mua ia. Aole ( loa oukoii i lohe ua hoopukaia kahi oleio makona no ka Moiwahine mua. | oia o Liliuokalani. aka. aole nae ia i ! keia v,-a h»' mea p.!''h:>.na ma na ninau j koikoi no ka noho ana o ia Pae Ainn ma mau mua aku. Ta lawe ae ua ! ! Moiwahine la i kona wahi mawaena o na poo-karaunu i paii. i ikeia ma ka moolelo o ke ao nei." Detroit. Mieh.. Nov. 17.—Ma ka ha- : lawai ana a ke Komite Nui o na Misi- ; onaii o ka Ekalef?ia Metodita. ma ka Poakahi nei, no ka hana misionari ma ! Hawaii, ua kamailio iki ia ka mea e pili ana i ka hoohui ana mai o ia aina, a , he lehulehu loa na bihos)a i kokua ia manao. Aka, ua olelo ae nae o Bihopa Hurst. h«? hana kuhihf.vn loa ka hana hoohui Aupiini, a wahi ana i hoike ae ai, ; ina e waihoia ana keia ninau imua o 1 ka lahui koho balota o Amerika Huiia, ! e koho ana lakou ma ka aoao kue. j WELO KIHEI A KE A E-LOA—HAE- | HAE KA MANI' KE ALE MAI ! NEI KA WAI.

\Vasinetona. P. C.. Nov. 13. —He nuiniiunuu wale na olelo e holo-ke nei inawaena o na poe kalailaina o onei nei. no ka mea e pili ana i ke kulana i np« wale ia no ka Mana Hooko hou e noho mai ana. ma ka mea e pili ana i ka ninau o Hawaii. l'a laulaha like loa ka nianao ana o na poe Repubalika koikoi. ina ka nianao e kakoo ana o Mekia McKinley a pela nohoi ka Ahaolelo Xui i ke kumuhana e hookomo mai ana ia Hawaii a ke kulana pili Aupuni kokoke loa me Ameiika Huiia, aka. aole nae maopopo ma ke ano hoohui inaoli ana paha keia, a-i-ole. ina ke ano hoomalu paha. O ka pauku i komo maloko o ke kahua holo balota koho Peresidena a ka aoao Repubalika i hooholoia ai ma ka Halawal Aha Elele ma Sana Lui, e pili ana i ka uinau o Hawaii. oia keia: "E pono 110 e hoomaluia (eontrolle(l) ka Pae Aina o Hawaii e Amei'ika Huiia. aole e aeia kekahi mana Aupunl e a'e e muua'e (e hokai wale) ma ia mau mokupuni." l*a manao kekalu noe Repubalika o ke ano o ka olelo' ana. "e hoomaluia (eontrolled) e Amerika Huiia." oia no ka hoohui Aupuni maoli ana. oiai oia wale no ke ano moakaka e loaa ai ka manao io maoli o ia olelo, a ma ia kulana hoi e hiki ai ke hoomalu ia (eontrolled). E huipu ana me keia, kekahi lono i laulaha ae ma ke ano, ua makemake o Mekia Makinele e koi ikaika aku maloko o kana palapala inua i ka Ahaolelo Nui 110 ka hoohui ia ana mai o Hawaii. l'a loheia mai nae keia lono uiai a Mr. Joseph Manley mai o Maine. a oia ke kahua nui i ku ai keia manao, i oleloia nuii a Mekia Makinele mai. Penei nae ke ano o ka hoea ana mai o keia moolelo ua loaa mai la ia Mr. Gorman L). Oillinan o Bosetona he palapala mai kekahi kanaka e noho ana ma Hakaii. e hoike ana ua palapala la i na olelo o kekahi !eta mai Augusta. Meina mai, oia hoi. ua hai aku o Mr. Manlev iaia, ua maopopo loa h» 1 kumuhana hoohui Aupuni a ua hooholo o Mekia Makinele i kona manao uia ia iuea. NA LONO NO CUBA. Nu loka. Nuv. 17. —t'a loaa mai na lnno i keia kulanakauhale ma keia la, ua hoolako ia aku la na poe Cuba malalo o Keneiala Maeeo me elua mau pu hoopahu dainamita: a me ia mau mea e haawi aloha mai ai ua poe kipi ia ma ka wa e hoea aku ai ka Alihikaua Sepauia. oia o Kenerala \Veyler,

Wasinetona. D. Nov. 17. —Ua hoouna olelo aku ke Duke o Teiman, ma ka uwea telec:an\pa i ke Kuhina Sepania. penei: "Ke hoomau la no o Kenerala \Veylor i ka nee ana no mua mawaena o na paii. l ? a nui na poo pio i laweia mai 0 ia. ka poe hoi i huaioleia iho mahope e ua koa kipi i kuemi hope aku. Ke kuemi hopo la o Maeeo me ka hooikaika ana e alo ae i ke komo ana mai iloko o kekahi k'aua. Nu loka. Nov. Mamuli o na iono 1 loaa mai Jaoksoi\?villo mai. no ka hooukaia ana o kokahi mau hooukakaua weliweli elua. uiawaena o na koa v Maeeo ame ko Keueiala \\'oyior ma l'inar uol Rio ua nui ka hauoli mawaena o ka poe Cuba maan.oi i keia la. Aole i ioaa mai ua hoike pUi oihana maoii i ka Junta" tHui Kokua Cubai aka. ua manao loa ia uae e hoea mai ana ia noi o Konela Jose Reyors. ma ka ia apopo. me na palapala maī a Maoeo mai. Nn loka. Nov. _4,—t"a hauoli loa na poo kokua i ka poo Cuba maanei i ka ioaa ana mai o ka lono ua huli ho'i hou aku la o Kapena Kenorala Weyler no Havana. He lehulehu loa na kumu i oieloia ai. no ko ua Kenerala nei kuemi hope ana mai ke kahua kaua aku. a o kokahi o ia uiau kumu oia ka hiki ole ana ia Makuisa Ahumaeia. ke hoopotK>i>ono poioioi i na haaa o ke kaua. oiai oia kai hoonohoia aku i mea nana e kiai ina haua ma Havana. l'a lokahi loa na manao o na poe Cuba apau, ua pahu'a wale na hoolala kaua a \Vevler ma Pinar del Riou l"a hoike ae hol o Senor Estrada Paima. ka Peresitiena o ka "Junta" n\a kana kamailio ana me kekahi mea kakau nupepa i keia la: "Ke manao nei au, ua hoohaahaa loa o Keaemla Weyler iaia tho, uiamuli o kona haaiele aua i ke kahua kaua. oiai nae ua pakolu ka oi aku o ka nui o na kanaka maialo oua. mamua o na kanaka maiaio o Maeeo ma Pinar <iei llio, aole loa i hiki iaia ke hooko i ka hoohikl ana i keha ae al, ua hiki loa laia ke opa pu i na poe kipi.

'O K?i !':r.o 3 >nKs mai ia'u. ua !«■]•? ka- J X A ••> koi k;p; :■ j K» n? Caīi:t?.o Gar<':-*. maiuna k- | kxi{anakasjhah o f»»;*r-n Pr;r. K : » i I h&i-i *aa, o ita k». js an.t •:aur.ai-e- uu: <> I I CuUa. a ua kaa fen:.,v,kt.a mai Sa Ui kn- j n>aLx«o >• ko īaasu. ;t 1 m*v he riK-a la o kekahi kuoiu aui k«c-jsa o kona kuemi hop* ana. oiai ua maKemake ioa ia oia ma Harana ao k; kuhlKuhi ana i na nee ana a ka Pualikaua Sepania. Havana. Nov. 30. —Aohe mau loao hou i loaa inai no ka mea e pili ana ī | na nee ana a lvap»i*na Keaerala Weyler, j inahope iho o na lono mua i loaa mai; aka. ua oieloia nae. aia oia ke nee la i k«? komohana mai Sana Christobai mai no ka huli ana ina poe kipi. Aoie nae he poe kipi i loaa. Ua iawe pio ia e na poe Sepania he heluna nui o na f pfpi aea wale a pau i ka ulupaia e lakou kekahi mahiko a ka poe kipi anie | na kauhale. ! maopopp iki kahi mea e pili ana | ia Maeeo. aka, ua manaoia nae aia oia | ke kuemi hope Ja. oiai hoi o Kenerala | Wey!er e nee aku ana imua. i t'a hoike ae o Kapena Andre oka puali o na aliikoa ukali o Maeeo. ma I kekahi kamaiiio ana ma Nu loka. pei j Oka nui ona kanaka malalo o Ke- ! nerala Maeeo ma ka maheie aina o Pinar del Rio, he 20.000 i lako pono loa i ;.a mea kaua, a ua mahele ia lakou , īloko o na puali eha o 5000 kanaka : o ka puali hookahi. oi aku a emi mai palia. l'a lako pono lakou i ka aahu ame Ka ai. lako pono i na poka. Ua lilo pio io no i na poe kipi na kulanakauhale ano nui o Caseorra ame Guimara, a, aia hoi he pualikoa o na poe kipi i hiki aku ko lakou nui i ka 10.000 ke nee la no Pueno Principe.