Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 52, 25 December 1896 — Page 4

Page PDF (1.36 MB)

This text was transcribed by:  Dorothy Stocking
This work is dedicated to:  To the People of Hawaii

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

HAAWINA

KULA SABATI.

HAAWINA 1.  IANUARI 3.

 

Ka I@ pii ana aku @ i @a @ani.  O@ hana

1:1-@

 

Ua ho@oho @ku au e T@opilo, i ka moo@elo mua, ne na mea a pau a Iesu i hoomaka’i e hana a e ao mai no ho@.

            2 A hiki i ka la i @aweia’ku ai ia iluna, ma@ope o kana kanoha ana mai ma ka Uhane Hemolele i na lunaoielo ana i wae ma@ ai.

            3 Hoike ola mai no oia ia ia ibo ia lakou mahope o kona make ana, ma na hoa@ona h@ike he nui ioa, me ka ikeia e lakoa i na la he kanaha, a olelo mai no ia i na mea o ke Aupuni o ke Akua:

            4 A i kona halawai ana me lakou, kaneha mai la oia ia lakou, aole a haaiele ia Ierusalema, aka, e kali i ka ka Makua olelo hoopomaikai, a oukou i lohe ai ia’u.

            5 No ka mea, ua bapetizo io no o Ioane me ka wai: aka, e bapetizoia no hoi oakou i ka Uhane Hemolele, mah@ iho o na la aohe nui.

            6 No ia mea, i ko lakou akoakoa ana, ninau aku la lakou ia ia, i aku ia.  E ka Haku e hoihoi mai anei oe i ke aupuni no ka Iseraela i keia wa?

            7 I mai la oia la lakou, Aole ia oukou ka ike i na wa, a me na kau a ka Makua i waiho ai i kona mana iho.

            8 Aka, e ioaa no ia oukou ka mana, ke hiki mai ka Uhane Hemolele maiuna iho o oukou; a e lilo auanei oukou i poe hoike no’u ma Ierusalema a ma Iudea a pau, a ma Samaria, a hiki wale aku i ke kihi a ka honua.

            9 A oki ae la kana olelo ana ia mau mea, e nana aku ana lakou, a laweia ‘ku la ia iluna: a na ke ao no ia i apo mai, mai ko lakou mau maka aku.

            10 A i ko lakou haka pono ana aku i ka lani, i kona pii ana, aia hoi, ku kokoke mai la me lakou na kanaka @lua, me ka aahu keokeo;

            11 I mai la hoi laua.  E na kanaka o Galilaia, no ke aha la oukou e ku nei e nana aku ana i ka lani?  O Iesu nei, ka mea i laweia’ku nei i ka lani, mai o oukou aku nei, pela no ia e hoi hou mai ai e like me ka oukou ike ana aku ia ia e pii ana i ka lani.

            12 Alaila, hoi aku la lakou i Ierusalema, mai ka mauna aku i kapaia o Oliveta, ua kokoke no ia i Ierusalema, o ko ka Ia Sabati hele ana.

            13 A komo lakou iloko, pii aku ia, a iloko o kekahi keena maluna, malaila lako’i i noho ai, o Petero, a me Iakoho, a me Ioane, a me Anederea, a me Pilipo, a me Toma, a me Baretolomaio, a me Mataio, a me Iakobo a Alepaio, a me Simona Zelote, a me Iuda ka hoahanau no Iakoho.

            14 Hoomau iho la lakou nei a pau i ka pule ana, a me ka nonoi aku, me ka lokahi o ka manao, o na wahine hoi kekahi, a me Maria, ka makuwahine o Iesu, a me kona poe hoahanau.

            PAUKU GULA.  Luka 24:51.  Eia hoi kekahi, i kona hoomaikai ana ia lakou, ua hookaawaleia’e la mai o lakou ae, a laweia aku la iluua i ka lani.

            MANAO NUI.  E pono i ka poe manaoio ke manao nui ia Ieso maluna o kona noho alii, aole maluna o ka laau kea.

            OLELO HOAKAKA.  Ma keia mau haawina, e noonoo ana kakou i ko Luka moolelo o ke kukulu ana i ka Ekalesia.  O ka makamua oia no keia moolelo o ko Iesu hookaawaleia ana mai kona poe haumana aku, a me kona laweia ana ‘ku iluna i ka lani.

            I.  Ko Iesu olelo hoopomaikai, @-@.  Owai ka mea nana i haku ai i ka buke o na Oihana?  Owai o Luka?  Ehia mau la no ko Iesu launa pu ana me kona poe haumana mawaena o kona alahou ana a me kona pii ana i ka laui?  Ehia man manawa a Iesu i ikeia ai?  Heaha kona mau hana ia wa kowa?  Heaha kana olelo heopomakai i kona poe haumana?  Heaha kona kauoha ia lakou e pili ana i ka hoi hou ana i ko lakou mau home kaawale?  Heaha ke ano o ko loane bapetizo ana?  Heaha ke ano o ko ka Uhane Hemolele bapetizo ana?  Ua hoohuia anei kakou iloko o ka Uhane Hemolele?  Heaha ke kumu no ka bapetizo ana?  Heaha ka mana o keia oihana laa?  Ua holeiia anei na hewa me ka wai?  Heaha ka pohihihi ano nui i ko Iesu mau haumana?  Ua iana anei ko lakou manao e lilo ana oia i Moi a noho alii ma Ierusalema?  Heaha ka ninau o na haumana?  Heaha ko Iesu olelo pane?  Ua hoole anei oia i ka manaolana e noho alii maluna o ko keia ao, o ka Iseraela kekahi?  Heaha ka mana i loaa ai i ko Iesu mau haumanua?   Ua hoike aku anei lakou i ka Euanelio ma na aina a pau o ka honua?  He aha na kumu no ka hoomeakaka ole ana i ka makahiki e lanakiia loa ana ka Euanelio, a noho alii o Iesu maluna o keia honua holookoa?  Ua pili ka oihana hoike i kela ame keia manaoio, aole i na mea haiolelo wale no?  E pono anei ia kakou ke kali me ka ohumu ole a hiki i ka pau ana o ka wa hana?

II.  Ke Iesu ka@@ule ana, 9-11.  Ia Iesu o kam@lio ana me kana poe haumana ma Oliveta heaha ka hana kupaianaha?  Ua nana pono anei na haumana i keia hana?  Pehea i palo ai o Iesu?  Heaha ke ano o na ao @a?  Ua loaa anei ia ia he ki@ ano hou?  Heaha na kumu no ko Iesu kaawale ana?  Ia manawa heaha ka mea hou a na haumana i ike ai?  Owai keia mau kanaka elua?  No keaha le ke keokeo o ko laua mau aahu.  Mat. 2@:25:  Luka 24:4?  Ua hooko ole o Iesu i ka iini o na haumana e ike pono i ka wa e hiki mai ana?  Heaha ka olelo o na anela e pili ana i ka pomaikai e hiki mai ana?  Heaha ke kehihewa ma ka alawa ana ‘ku i ko kakou mau maka i na mea lani, oiai no hoi he nui na hana no kakou e malama ai ma ka honua?  He mea ano nui anei ko Iesu hoi hou ana mai i ka honua?  Heaha na ano okoa o keia hiki hou ana mai?

III.  Ko Iesu poe haumana liuliu, 12-14.  Ihea i hele aku na haumana mai Oliveta aku?  Heaha ka loihi o keia hele ana?  Ma ka la Sabati anei keia pii ana, aole paha?  Mahea ko lakou wahi noho?  Ua moe anei lakou malaila, a i ole paha akoakea mau ma na halawai haipule?  Ua pule pu anei na wahine?  Ua haiolelo anei lakou?  Ehia mau hoahanau no Iesu?  He mau keiki mai ka puupuu hookahi mai anei lakou, aole paha?  Heaha na ano okoa o ka pule a me ke noi?  No keaha la ko lakou noi ana i ka pomaikai o Iesu i hooiaio ai?  Ua [2-column picture: “COUNCILOR ISAAC B. ALLEN.  Isaac B. Allen, who was elected councilor in Massachusetts, to sit as one of the advisors of Governor Wolcott in the executive council, was born a slave in Virginia 54 years ago and came north when he was freed by President Lincoln.  He defeated Treasurer John H. Sullivan of the Democratic state committee.”] O ke kii keia o kekahi paele kaulaua loa o Amerika Huiia, nona ka inoa o Isaac B. Allen.  Ua kohoia mai nei oia ma ka mokuaina o Makakuseta i hoa no ka Aha Kuka o Kiaaina Wolcott.  Oia ana kekahi o na kakaolelo alakai o ke Kiaaina “ili keokeo.”  Ua hanauia oia mau anei ko kakou haawina pule no na pomaikai uhane?  Ua noonoo nui anei oe i na wanana e pili ana i ko Iesu hoi hou ana?

MANAO PILI.  1.  Ua paulele anei oe i ka mana o ka pule hui?  2.  Ua hoomakaukauia anei oe e ka Uhane Hemolele no kou hana no Iesu?  3.  Heaha kou hana e hooko ai ma ke kukulu ana i ko Iesu Ekalesia?  4.  Ke manaolana nei anei oe e himeni pu i ko Iesu mele inoa, Hoikeana 7:9, 10?  5.  Ua hoinoia anei ka mana o kou olelo hoike no kou mau hana ku ole i ka pono, ka oiaio, a me ke aloha?

NA MEA HOU O WAIHEE.

Mr. Lunahooponopono o ke Kuokoa.

            Aloha oe:  Eia ma Waihee nei ka nui o na kuai lama, eia na inoa D. Pilimana.  Kealaula ame Nalelua ame kekahi poe e ae he nui loa.  Ame ka poe hoonohonoho akua ame na kahuna lapaau laikini ole, ame na poe piliwaiwai.  Nolaila, ke ninau nei au, aia ihea ka makai o keia apana o Waihee, e loaa ole nei keia poe hakihaki kanawai o ka aina, ke pane nei au, aole kupono e ala hou na hana ino iwaena o keia noho ana, oia ka’u e ike nei, eia no ka makai o keia apana o Waihee nei, nolaila, he oi loa aku o ka hoolana o na hana ino.  Ke hele nei kekahi poe i ka lawaia i ke Sabati:  nolaila oia ka’u e pane nei, pehea la e maluhia ai?

Me ka mahalo.

                                                                                    E. A. WAIAUKUU.

Waihee, Dek. 19, 1896.

@na o kou inoa ponoi keia, ua pono Maluna iho o kau hoike ana mai nei ke ko’iko’i o keia mau olelo.  Maikai loa ke hele oe imua o ka makai nui o ia Apana e hoohiki ai i Palapala Hopu no keia poe, i ikeia ai kou makaala pono.  L.H.

            He wahi kaikamahine uuku ka Mr. C. M. Dixon, he kanaka kalepa kamaaina loa ma Pleasant Ridge, Fulton Co., Pa, a e loaa mau ana ia i ke kunu ho, aka, ma ka wa e ikea mua ia ai na euli o ua ma’i la e kau mai ana maluna o ua kaikamahine la, ua haawi aku ia kana wahine i ka LAAU KUNU A KAMALENA, a loaa mau no ka oluolu hikiwawe.  He 25 a he 50 kene@a no ka omoie e kuaiia ana e na poe kawili laau lapaau apau ame na poe kuai laau:  Benson, Smith & Co., na Agena o ko Hawaii Pae Aina. 

 

MEA HUNA POHIHIHI

MOKUNA XI

KA MOOLELO HOOHIKILELE – KE

KINO HOOPAHAOHAO – HOI

HOU I KA EHU ME HE

MOI LA.

 

            I ka hoea ana aku o ua Lede Beatirisia nei i kona mau rumi, me ka houpo e hoopilikaumahaia ana e na manao kaumaha kupilihii, ike aku la ia i ka noho mai a MegiFleck, ka wahine lawelawe o Ever Green Home, ma ke kapuahi hoopumehana, aka, me he mea la ia wa, aole hiki iaia ke manaoio o ua wahine io la no ia, oiai ua punia loa ia kona noonoo e na manao lua ole o ke pahaohao. 

            Aka, hele aku la nae ia ma kahi a ua kauwa wahine la e noho ana, lalau aku la ia i kona mau lima me ke pihoihoi nui, a ninau aku la nohoi me ka leo e onouia ana e ka puuwai pihoihoi:

            “Heaha keia?  Pehea la kuu kane?”

            “E kuu haku wahine,” wahi a Megi Fleck i pane mai ai me ka leo puhemo o ke kaumaha, “aohe ona pilikia.”

            “E hoonaniia ke Akua!  Pehea a’u poe keiki?  Pehea la o Jose?”

            “Aohe pilikia ona a pela no me ke kaikuaana,” wahi a ke kauwa wahine.

            I keia wa i kau okoa mai ai na olelo a Alamira imua o na hoomanao ana a ua Lede Beatirisia nei, a o ka wa ia i hooni kapalili loa ia ae ai ka pioloke ma ke ano kauwa kuapaa ma ka mokuaina o Viriginia ma ka makahiki 1854.  Ua nee oia mai ia wahi mai no ka Akau, a malaila oia i lilo ai he kanaka kuokoa ma o na hana aloha hoakanaka la a Peresidena Linekona.

            o kona puuwai, oiai hoi haloi waimaka e hoaleale ae ana ma na poai o kona mau onohi maka, a ninau hou aku la oia:

            “A pehea la o Alamira?  Aole paha ia i ma’i?  Ea!  E hai mai oe me ka awiwi!  Aole paha ia i make!”

            “Aole ia i make—aole nohoi ia i ma’i,” i pane mai ai ke kauwa wahine.

            I keia wa i mohala ae ai na helehelena o ua Lede Beatirisia nei, mama maikai mai la hoi kona houpo, a malaelae ae la kona noonoo, a huli ae la ia i hope a paa ae la i ke kua o kekahi noho, a hala he mau sekona noho iho la ia maluna o ua noho la, a ia wa i hina aku ai oia i hope me he mea la ua maule ia, oiai hoi kana wahi kauwa wahine e puili mai ana i kona mau lima me ka piha pihoihoi nui.

            A hala kekahi wa pokole o ka noho mumule pane leo ole ana a ka Lede Beatirisia, ia wa i hapai ae ai oia i kona lima akau a paa ae la i kona aoao hema maluna pono iho a kahi a kona puuwai e koni ana me ke ku’i lua, a puana ae la ia me ka leo mama:

            “Aole oia i mai—aole hoi i make!  Nani wale ka hoi ka hikilele pihoihoi ana o ko’u noonoo.”

            I kela wa i kulou iho ai ke poo o ua Lede Beatirisia nei ma ka a-i o kana kauwa wahine, oiai hoi kona mau lima i puili iho ai iaia, a hookuu iho la oia i na mapuna uwe kukonukonu ana.

            He oiaio nae, elike me ka haule ikaika ana iho o kekahi ku-a-ua poko koikoi no kekahi wa pokole loa a mao ae ia, pela no na hookikina waimaka walohia i kiheahea iho ai ma na papalina o ka Ui hoopahaohao o Hametona Kakela a mao ae la.  Ia wa i ala ae ai kona poo iluna, ikeaia aku ia ka mohala maikai ana mai a kona mau helehelena, a me ka leo uloulu o ka maha, pane mai la ia:

            “Ano ua hiki loa ia’u ke hoolohe aku i na mea apau au e hai mai ai ia’u, e Megi:  oiai ke ike nei au, ua maikai no lakon apau—ae—ua maikai ke ola o kuu kane aloha ka makua hoomanawanui pauaho ole o kuu poe keiki, ka mea e noho hoomanawanui ana ma kela home lau kanaka ole, hookahi no kanaka, o na lei i ke alo—aloha wale.  Ae—hauoli hoi au i ka hoomaopopo ana he maikai no na ola o @ mau @ @oin@ o@e na hoa hoomanawanui o ku kane aloha.  A e Megi maikai, aole anei o kau huakai i ho@a mai nei ia nei i keia ahiah@ no ka mea ia e pili ana ia Alamira, oiai ke halialia wale mai nei no ia’u kana mau huaolelo i kamailio mai ai ia u i ke ahiani nei?

            “Ae,” wahi a Megi i pane mai ai, me ka hoomau ana mai hoi i ka olelo ana, “nona io no ka’u huakai i hoea mai la imua ou, e kuu haku.  Me ka naau kaumaha e hai aku au ia oe, ua haalele iho o Alamira i ka hale.”

            “Ua aha?” i ninau aku ai o Beatirisia me ka pii hou ana ae o ka pihoihoi iloko ona.

            “Ua haalele iho kuu haku wahine opio i ka hale,” i pane mai ai o Megi me ka leo haalulu a uwe nohoi, oiai na waimaka e hiolo ana ma kona mau papalina i ho-alualuia e na makahiki koliuliu o ke ola ana.  “Ae, ua haalele iho o Miss Alamira i ka home aloha o kona mau makua ame kona mau pokii kaikunane!  I keia kakahiaka, elike nohoi me ka mea mau, ua hookani au i ka hele hoala no na keiki.  I ka wa paina kakahiaka nei, ike au la au o kuu haku kane wale no ame na keikikane kai hoae mai i ka papaaina, aole hoi i hoea mai o Alamira elike me ka mea mau iaia.  I ka noho ana o kuu haku ma ka papaaina, ua ike aku la au i kona mino aka ana iho, olelo hoomaokeaka ae la, ‘E! he keu keia o ke kakahiaka i nanea loa ai o Miss Arevalo i ka hiamoe,’ a huli mai la oia a olelo [two-colum picture: “THE SWIFT NEW BATTLESHIP IOWA.  On a recent trial trip the battleship Iowa, Uncle Sam’s latest and strongest pet in the way of fighting machines, averaged 16.27 knots per hour, a knot and a quarter more than her contract calls for.  She is a very formidable ship.”]

            O ke kii keia o ka mokukaua Iowa o Amerika Huiia, a oia nei paha ke pookela loa o na mokukaua o Amerika ma ka wikani o na mea kaua a ke ano hou loa i hoolakoia aku ai oia.  Ua mai la ia’u e kii au e hoala iaia.  Nolaila, hele aku la au i kona rumi.  I ka wehe ana aku i ka puka, aia hoi, me ka hikilele a puiwa hoi, aole au i ike aku iaia e moe mai ana maluna o kona wahi moe.  Ike aku la hoi au me ka pihoihoi nui, aole i moeia kona wahi moe.”

            “Pehea?” i hooho ae ai ka Lede Beatirisia, me ka haikea ano e ana ae o kona helehelena, “Aole i moeia kona wahi moe?”

            “Aole, e kuu haku:  aia nae maluna o ka uluna he wahi palapala,” wahi a ke kauwa.

            “E haawi mai oe ia’u ia palapala.  Ke ike nei au ua haalele oia i ka hale mamuli o kona makemake ponoi iho.  He oiaio o keia no ke ano o kana mau huaolelo i pane mai ai ia’u.  Oh! my dear daughter!  What shall I do!”

            I keia wa i unihi ae ai o Megi mai loko ae o kona poli i kekahi palapala a haawi mai la i ka Lede Beatirisia.

            Heluhelu iho la ua Haku wahine nei o Hametona, me na onohi maka ame na helehelena i hoopihaia me ke pihoihoi.

            A i ka pau ana o kana heluhelu ana, ia wa i palulu ae ai oia i kona mau maka me kona mau lima a uwe iho ia.

            Ua huipu mai la hoi na kauwa wahine elua iloko o keia haawina hookahi me ko laua haku wahine.  A e kuu hoa uhai-a-holo o keia moolelo walohia, e ninau aku au ia oe, owai la ka makua hoopono a makee keiki e loaa ole ana na haawina kuliplipo o ka ehaeha no kana lei aloha i kulia iho la ma ka nuu elike ae la me keia a kaua e ike nei?

            O! e kuu makamaka heluhelu, ina he wahine oe, e lilo o Beatirisia nei i kuma alakai nou—e  aloha i kau keiki me ka nenehiwa o ka makamae oiaio.

            Oiai no ua Lede Beatirisia nei e uwe ana, hoopuka ae la ia i kekahi mau huaolelo, a ua like loa no ia me ka uwe kaukau ana i kuluma mawaena o ka lahui Hawaii maoli nei:

            “O! e kuu kamelei naau hoopono, ka mea nona ka puuwai i piha i ke aloha i kou mau makua ame kou mau pokii kaikunane, e ninau ae au—Heaha ka uhane alakai hewa nana i ko ia oe ma keia alahele?  E kuu lei i alakai hewa ia!  Ua ike no au i ka puana maopopo o kau mau olelo i hoopuka mai ai ia’u, aka, ua alaiia nae au e kuu paulei kuhihewa, aolo la @ e aa ana e hooko aku ia manao @ hoopunana ana ilok@ o koa houpo.  Aka,  no’u no nae ka hewa.  Ua huna ioihi loa au mai a oe mai i ka mea huna pohihihi o ke oia ana o ko oukou makuakane, a pela nohoi me ko oukou makuahine nei.  Ao@e au i hoike aku ia mea ia oe e kuu lei, kuu luhi, a ina paha i maopopo mua ia oe keia mea huna pohihihi, ina la paha aole oe e komohia iloko o keia alahele au i lawe ae nei.  O! E kuu Alamira, kuu lei haule ole, ke kii onohi o kuu maka a o ka haaheo hoi a kuu puuwai, auhea la oe?  Ua hehi aku la kou mau kapuai i ka papahele laula o ko ke ao nei noho ana, aka, ua hehi malihini oe, e kuu lei, ia wahi me ka uhane i kikiko ole ia e na kinaunau o keia ao hewa.  E Alamira e! Auhea oe?”

            Alaila, aea ae la kona poo iluna a ninau aku la oia ia Megi:

            “Ea:  i ka po nei ka haalele ana iho o ke kaikamahine i ka hale, nokeaha la oe i kali ai a hoea i keia ahiahi hele mai oe e hai ia’u, nokeaha hoi kou mea i hele ole mai ai e hoike mai ia’u i kakahiaka nei?”

            “Eia ke kumu, e kuu haku: na ke Kauna i olelo mai ia’u, aole pono ia makou ke hoolele e mai i kou hauli, mamua ae o ka hele ana o ka makou mau hooikaika ana e huli i kahi e loaa ai kuu haku wahine opio.  Ua holo pololei aku ke Kauna, i keia kakahiaka no kahi hoolulu kaa ahi, a ua hoikeia hoaoia mai nei kona holo, a na ikeia ua hiki iaia ke holo he 16.27 mile i ka hora hookahi.  Ua oleloia, he kakaikahi loa na mokukaua o ke ao nei i like me ia ke oolea.

mai iaia, aole i ikeia kekahi lede opio elike me kana i hoike aku ai imua o ke kanaka kuai palapala ae holo kaa ahi.  Aka, ua hoikeia mai nae iaia, he lehulehu loa na wahine i kuai tikiki ma ka po nei, a hookahi nae he lede opio, he mau kue maka eleele kona, me na onohi maka uliuli, a o kona alahele i holo aku ai, elike me ka mea i paa ma ka buke, oia o Ladana.

            (Mere Karikimaka oe e kuu makamaka heluhelu, a hui hou kaua i ka Hapenuia ae nei.  (Aole i pau.)

            E ku mai ana no Honolulu nei ma ka Poaono ae nei.  Dek. 26, ka mokuahi Kina mai Kapalakiko mai.

            Ua lono waie ia mai, ua waiho mai ka Rev. J. Waiamau i ka noho kahu ana no ka Ekalesia o Kaumakapili, a me he mea la e lilo aku ana ia kihapai ia Rev. E. S. Timoteo o Waialua.  Eia ke kahu Ekalesia hope ke hooikaika pauaho ole mai nei mawaena o na hoaloha e loaa na kokua Karikimaka me Hapenuia, i hoomamaia ae ai kekahi mau koikoi o ka Ekalesia makua o Kaumakapili i keia wa.  Na ke Akua e hooulu i na pomaikai e holo pono ai kau hana.

KE PALE ANA I KA MA’I NUMONIA.

            Ma keia manawa o ka makahiki, e loaa hikiwawe ai i ke anu, a ina e waiho wale ia ana me ka loaa ole o kekahi laau kunu maikai e pau ai keia anu: alaila, e lilo aku ana ia i ma’i Numonia.  Aole a makou laau maikai e ae i ike ai no ka hoola ana i ke kunu ame ke anu, elike me ka LAAU KUNU A KAMALENA.  Ua hoohana pinepine loa ia e makou keia laau, a ua ikea kona holopono—Olagah, Ind., Ter. Chief.

            O keia wale no ka laau lapaau ikeia ka hololea no ke kinai ana i ka mai Numonia.  Mawaena o na tausani poe i i@u i keia laau no ke anu ame ka ma’i ia grippe, aole makou i ike iki ua loohia kahi oia poe i ka mai Numonia.  He mea pono i ka poe nawaliwali o na paahana ana a na ake-mama, a ehopohope ana paha o loaa i ka mai Numonia, alaila, e pono lakou e malama i keia laau.  He 25 a 50 kene@a ke kumukuai o na omole.  E kuaiia ana e na poe kawili laau lapaau apau, ame na poe kuai laau: Benson, Smith & Co. na Agena o ko Hawaii Pae Aina.

Hoo’aha Kumau.

 

            Aole loa e maikai a oluolu ke ola ana o kekahi mea kino uh@ @ ina he aaioli kona akepaa a hiki @e ke lawelawe i kana mau hana me ka hololea.  E hahai ana ka i @ulu a me na nawaliwali e ae m@ k@ @ ali o ke ake ponalo.  He @ oi@oi keia i hooiaio ia m@ @ w@ na poai oluolu akau ihoko @ ha keneturia, o ua.

 

HUALE A AYERS

 

oia wale no ka LAAU li@ AKE maikai loa i @ @ hoola ana i ka lepo@ @ @ eha, ua ma’i @loko @ k@ @ @ ano LAAU OHANA @ h@ @ like ai.

 

            O ka Ayers Sasaparila, oia ka Laau Hu@aeu@a@ @ e haawi ai i @a ikaika @ ponopono ana ia ioko @ @ @ o ka ili, e hoopau ana i n@ @ @ kanaka.  E pepeh a uh@ na PUHA, e hoola ana @n@ hi o ke ola ana a e kipaka @ na ano ma’i a pau.  O ka @ no ka wali pono ole o ka @ ae mai ke koko ino mai, h@ pono e inu i ka laau. 

 

SASAPARILA A AYERS

 

He laau e hooikaika ai a ka @ w@ wali, a e hoopuipui mai ai i k@ k@.  Ma ka inu ana i keia laau, @ @ ono ia ai ka ai ana, oluolu k@ mea ana a maikai ke ola ana.

 

            O ka Ayers Cherry Pectoral laau, aohe lua ma ka hoola @w@wi ana i na KUNU, ANU a me na PUU EHA.  E hoola ia na KUNU KALEA a me na ma’i pili i ke ake me ka hikiwavewave loa.

            O na Huaale a Ayers, na Sasaparila a me ka Ayers Cherry Pectoral, aia kahi e loaa ai ma ka Hale kuai o ka

Hollister Drug Co. Lt.

Na A@e@a ma ka P@e@ina Hawaii

2514

KAKELA

ME

KUKE

Ka Halekuai Nui

@

WAIWAI LIKE OLE

NA MEA

HANA KAMANA A PAU

 

Na lako pili hao kuk@l@ hale,

Na kepa,

Na lei ilio,

Na kaulahao ilio,

Na Pahi,

Na Upa,

Na kope hulu,

Na Pulu@ai@.

PALAU LIO

 

Na mea ma@

Na au @

Na au ko@

Na kua bipi,

Na lei bipi,

Na kaulahao bipi,

Na awea pa,

Na kaa palala,

Na mea pi@la,

Na ip@hao

 

Makau me Aho Lawaia

 

Na iliwai

Na kaula,

Na hulu pe@a,

Na pulumi,

Na pena, me ka aila,

Na kopa,

Na aila maho,

Na pa@

 

Na pakeke hao,

Na kapu hao,

Na pauda,

Na kupaepele,

Na uwiki, a me

Na ipukukui

 

Mikini Humuhumu aulana

Wilcox, & Gibbs Hookahi L@

ka Remington, Elua Lopi

@

Kakela me Kule