Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 1, 1 January 1897 — Nu Hou o na Aina E. Hele o Kalivalana i ka Lawaia Alalauwa. Aohe Lihi Hoihoi o ua Lalau nei e Ike ia Liliu. Ka Make Powaia ana o Generala Maceo o na Cuba. Kela ame Keia Nuhou. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

Nu Hou o na Aina E.

Hele o Kalivalana i ka Lawaia Alalauwa.

Aohe Lihi Hoihoi o ua Lalau nei e Ike ia Liliu.

Ka Make Powaia ana o Generala Maceo o na Cuba.

Kela ame Keia Nuhou.

Ma ke ku ana mai a ka mokuahi Kina, ma ka Poalima o kela pule aku nei, oia ka La Kai-ikimaka, ma Honolulu nei, mai ke awa mai o Kapalakiko, iloko o na la holo he 5, ame 22 hora ame 50 minute, i loaa mai ai i ke Kilohana Pookela o ka Lahui Hawaii ka lono makamaka hou loa e pili ana i ka huakai a Liliuokalani ma Amerika Huiia ame na hana hoopauhakee a lioohoka a Peresidena. Kalivalana, a oia ka makou e panee aku nei imua o ko makou poe heluhelu ma keia la Hapenuia.

Nu loka, Dek. 11.—Penei ka olelo a ka mea kakau nupepa Mail ame Express o Wasinetona:

Ua loaa mai la ke puanuanu i ka Aha Kuhina i keia kak?ihiaka no ka loaa ana mai o ka lono mai Kapalakiko ma! , hoeil—■mai-Ia -* onei ka Moiwahine a e kamoe loa mai ana kona alahele no Wasinetona nei, no ka ike ana i "kona hoaloha kaulana a maikai," oia hoi o (irover Cleveland.

Ua loaa mai no i ke Keena Kuhina maanei na makili olelo i kahi \va i liaLi ae nei, ua makemake ka Moiwahine (i pau) e hele mai ma keia huakai. a ua hooikaika loa ka Aha Kuhina e liana i na hana apau e kaohi aku ai i kona hole io ana mai. oiai ua ike 110 lakou o kona hoea kino ana mai ia nei, he men ia e ulu mai ai he kumu hoopilikia nui i ka Peresidena ame ka Aha Kuhina. Malia paha e hiki ana i ka Aha Kuhina ke hoopahu'a i keia keehina hana, a hoouna loa aku hoi iaia e holo no Enelani me kona kaulua ole ana iho i Wasinetona nei.

lna ia e hiki mai ana ia nei, ua manaoia e hoao ana ia e koi aku i ka Perosiclena e hana i ka hana hope lon no ka hoihoi hou ia ana aku o kon.a nohoalii. a mahope iho hoi o ka Kalivaiana mau hooia ana aku imua on.i (Liliuokalani) aole paha he mea hiki iaia (Kalivalana) ke hoopanee hou aku i kana koi i keia w ? a. Aka. o ka mea maopopo nae. e hooulu mai ana ia i kekahi hihia pili Aupuni ano nui loa, a ua makemake loa ka Aha Kuhina e alo ae ia hopena iloko o na la hope o keia kau hooponopono Aupuni. He mea oiaio no paha. aole ka Aha Kuhina e kukakuka ana no ka hana maoli o keia huakai a ka Moiwahine (i pau) a ua hoike ae hoi na luna Aupuni aole loa lakou e nana aku no kona hiki mai nei ia nei. oiai wahi a lakou he kulana makaainana wale no kona e hele ana ma krkahi huakai-hele maniuli o kona makemake iho. aole hoi ma ke ano alii aimoku no kekahi lahai e. Eia nohoi na poai o na luna Aupuui ke noonoo pahaohao nei. no ke ano o ka hookipa e loaa ana iaia ke hoea mai oia i Wasinetona nei. a eia lakou ke kohokoho nei no ka hana a ka Peresidena. Ma ka nana ana aku i na mea i hala. ame ka hookipa i paholaia aku imua o ke Kamaliiwahine Eulalie. a pela hoi ia Li Hung Chang. aole paha i manaoia e hele aku ana ka Peresidena i kahi hoolulu kaa-ahi e mahamaha aku ai i ke Alii-aimoku ili-kou a hookipa mai iaia i ke kulanakauhale poo. NA HAUWAWA OLELO. Wasinetona, l>ek. 11. —Oiai aole i loaa mai kekahi lono pili Aupuni uo ka mea e plli ana no ka manao maoli 0 k( ia huakai a ka Moiwahine Liliuokalani (i pau> ia nei. eia nae ua lilo i mea kamailio nul ia kona hoea ana mai nei i keia wa ma na poai o na luna Aupuni. Ua manaoia e halawai pu ana oia me ke Kamaliiwahine Kainlani maanei. ka mea i hoohala he loihi ioa ma Italia. I keia wa, aia o Kuhina Haki o Hawaii ma Nu loka. O Mr. Cooper hoi. ke Kuhina Hawaii no ko na Aina E. aia oia ma ke alahele e hoea aku ai I Kapalakiko, a mai laila aku oia e kaa aku ai maiuna o kekahi mokuahi a huli hoi aku no Hawaii, nia ka la 16 o Dekemaha. ~ Ina e hele io mai ana ka Moiwahine 1 pau ame ke Kamaliiwahine i Wasinetona, aole auanei e nanala akn ko laua hoea ana mai ia nei e na luna Aupuni maanei. ma ke ano he huakai piii Aupuni ia, oiai ua ike maoli aku o Amerika Huiia nei i ka RepuhaJifea o Hawaii, a ua ike piha la hoi kona man luna Aupuni maanei. O kahi apuepue

nope loa i ikeia mawaena o na AuI'Uni elua. ua pau ia ma ka wa i hailele ai o Kuhina Kakina ma ke noi a Mi. Greshani. Nolaila. e hookipaia ni.ii ana no ka Moiwahine i pau ame ke Kamaliiwahine ma ke ano he mau makaainana wale no laua. I ka wa i hoea mai ai ke Kamaliiwahine Kaiuiani ia nei. he makahiki i hala ae nei. ua hookipa makaainana ia mai no oia e Jlrs. Kalivalana, aole no oia i ike pili Aupuni ia aku e ka Peresidena, a e na luna Aupuni e ae. I a laulaha wale ia ae hoi. mamuli o ke kulana mohaha ole o na loaa o ka Moiwahine i keia mau mkahiki hope mai nei. a o ka loaa ana iaia i haawina uku hoomau, oia kahi mea e komo ana maloko o ke kuikahi hoohui Aupuni. O keia no nae kekahi helehelena o ke kuikahi hoohui Aupuni i manao mua ia ai. E HELE ANA O KALIVALANA I KA LAWAIA AUALAU-WA. Xu loka, Dek. 12— Penei ka olelo a ka nupepa La (Sun): Mamuli o ka ulia. uahoa, i lilo ai o Thurber i auwaha e ikeia ai keia hopena poino. Ua haule mai la keia pioo nui ma ka hora i.« o keia kakahiaka. E heluhelu ana 0 Thurber i ka nupepa kakahiaka, a oia ka wa i ike iho ai kona onohi maka 1 ka lono hoolele hauli: "Aia ka Moiwahine (i pau) Liliuokalani ma kona alahele e hoea aku ai i Wasinetona." I kinohi aole loa i komohia koikoi loa mai iloko o ua kakauolelo la ke ano oiaio maoli oia mau olelo; aka nae, ua pii malie mai la ia iloko ona i kela ame keia wa. E noonoo ana ia, no ka Mrs. Dominis e olelo mai ai 110 na aiakai o ka poe Repubalika, no ka niaikai ole o ka la-

kou mau hana iaia, aka nae, ua komo loa mai la iloko ona ka hoomaopopo ana no ka huakai a ka Moiwahine ilikou. Eia ka, o Liliu i Wasinetona! Ka, o ke ano oia. i hele mai nei ia i kona '"hoaioha kaulana a maikai/' oia 0 Grover Kalivalana. ke keonimana Kavalia nana i kaikai ae iaia mai ka honua ae, kahi ona i kulaiia ai a hina ma ka olelo nanenane ana ae, na Pei*esidena Harisona oia i kulai ma na la hope o kona au hooponopono Aupuni. a hoouoho hapa pu aku Ia hoi iaia (Liliu) maluna o ka nohoalii. me ka leialii ma kona poo alii. Ano, ke hele mai nei ia e hoomaikai i kana imi loaa. a e nonoi pu mai hoi iaia e hana hou oia (Kalivalana) i kana mau hana kilakila. Ua aneane 'e maule o Thurber no keia lono; aka. ua houluulu ae la ia i kona ikaika apau. hele huli aku la ia i ka Peresidena a hoike aku la iaia Ika nuhou hoolele hauli. E kukakuka kamailio pu ana o Kuhina 01ney ia wa me ka Feresidena. "E Thurber," wahi a ka Peresidena, * e pono au e haalele iho !a Wasinetona nei ma ka wa e hoea -mai ai oia ia n?i. a o oe ame 01ney. e makaukau nohoi olua me na olelo pale no olua." Mahope iho o kekahi wa pokole o ka noonoo ana ame ke kuk&kuka ana. ua hooholoia iho la ko ka Peresidena i haalele ana iho ia Wasinetona-ma ka i wa mua loa e ikeia ai na hoailona o ko | Liliuokalani kokoke ana mai i Wasinetona. Ua hoounaia aku na lono olelo i teiegarama ia Evans, ke alli kiekie o| ka"tookukaua Inidiana. a ia Br. 0.Reilly, ke kauka o ka Peresidena, ma | Nu loka. Ua hoohanaia hoi ke lelepone no ke kamailio ana i ke aliimokn i e kiai ana i ka Oihana Kukui Ho*> 1 malamalama, a iloko wale-no o fcoo-j kahi hora ua makaukau ae la na ope- ; ope o ka Peresidena. j

E iho ana ka Peresidena ia n-i ī ka po Poaono. a i ole. i ke kakahiaka Sabati ma ke kaa-ahi no Georgetown. S. a ma laiia e halawai mai ai me ia kekahi waapa hale ipukukui. me he mea la o ka Wiseteria, a laweia aku oia i ke Kaikuono o Winyap ma ka hale hui. a ma laila lakou e hookipaia mai ai e Generala Alekanedero. KE ANO 0 KA HUAKAI A ULIUO- : KALANI. Bosetona, Dek. 12.—Ua loaa mai ia William Lee, ke kanaka hoolaha buke, J keia lono telegarama mai Kapalakiko inai: "Hoea mai la ia nei i keia kakahiaka. ; Manao e hoea aku i Bosetona iloko o elua pule. E hoike pono ia aku ka ; manawa ma ke telegaram ma keia hepe aku. | "Liliuokalani." ! O Mr. Lee he kaukini (eousin) oia no , John Dominis i make, ke kane a ka ! Moiwahine ( i pau)) o Hawaii. f "Aohe a'u mau mea e ae i ike no keia mea," wahi ana i keia Ja," ma- i waho ae o na mea i hoikeia mai rna ka ; lono telegarama. 0 kekahi mea o ka.; ohana nei, oia ke mau nei rae ! ka Moiwahine (i pau) ma na paiapala ; ma ke ano makamaka, eia uae aole hookahi o kana mau palapala i hoik? mai ; i kahi mea e ikeia ai ua manao oia . e holo mai ia nei. Aohe au i ike 'ki | i kana mau mea i manao ai o ka hoea I ana mai nei ia nei." "Manao anei oe, he ano pili Aupuni keia huakai ana?" "Aole. Ma kana mau palapala ia I makou, he uuku loa kana wahi kama- i ilio no ka mea pili Aupum; aka, ua ! hoike mai oia ia makou i na mau.io

e hiki ai makou ke manao iho. aohe ona manao no kona hoihoi hou ia ana aku ma ka nohoalii, a aole nohoi oia e hooikaika ana e loaa hou īaia kona nohoalii. O ko'u manao poaoi maoli iho. ua makemake oia e hele mai e ike i kona mau hoaloha." E HOLO AKU ANA PAHA IA I ENE- > LANI. Wasinetona. Dek. 11.—Aia he manao hoohuoi ma Wasinetona e hoio loa aku ana ka Moiwahīne (i pau) Liliuokalani. i keia wa ma Amerika Huiia nei, i Enelani, mamua o kona huli noi ana aku no Hawaii, ina ia e hoi io aku ana ilaila. Oiai he ano manaoio hoomanamana no kona, elike me kona lahui apau, aole nae ia i nele i ka noeau. Ua lohe o Liliuokalani he paluhe wale ka noeau o ka Moiwahine Vitoria no na 'lii i kaiehuia mai luna aku o na nohoalii, a ina e loaa ana ka manao maikai. alaila, e hoonohoia ana lakou maloko o kekahi o kona mau hale kanaka ole, me ka haawi pu ana aku hoi ia lakoa i mau wahi puu dala pokeokeo uku hoomau no ko iakou ola. O ke ano o ke kulana pili Aupun: ma ko Hawail Pae Aina, ua hoala ia i ko Hawaii hoohuiia ana mai me Amerika Huiia, a i ole ia, e ala mai ana no kekahi haunaele kipi kuloko, iloko o eha makahiki mai keia wa aku. 0 kahi heluna piha poholima uuku o ua wahi ili-keokeo e paa nei i ke Aupuni, ua hiki loa ke pulumiia e ka huīna nni hewahewa o na pa&ua Pukiki, Pake ame na kanaka maoli, ka poe o ooioku mau nel. o ka hoopa wale aku no i ko lakou ikaika a o ke ala io mai no ia. Ina e hoole ana o Ameiika Huiia i ke komo ana aku e akeakea, alaila, e loaa ana ia Beritania Nui he kumu kupono e hana ai pela, a he mea hoi la e $!ki laelae ole ai i keia Aupuni - .3

ke kue aku. O keia auanei ka wa maalahi a Liiiuokalani e komo malaelae mai ai ma ka papa-konane a na 'lii. ma ke ano he pohaku lanakila ia. NolaiK °ia ka mea i upu wale ia no ka huakai i Ladana. E HOLO ANA O LILIUOKALANI I KA HIKINA. Kapalakiko. Dek. 16.—l r a loaa m.ii la ika Moiwahine (i P au) Liliuokalani. he telegarama mai kana kaikamahine mai, ke Kamaliiwahine Kaiulani. e noho nei i keia wa ma Ladana. Aoie nae i ikeia ke ano o kela lono telegarama. aka, ua hoomakiliia ae nae e koi mai ana ia e hoopokoleia ko ka Moiwahine <i pau) hookaulua ana ma'keia kulanakauhale. Ua manao loa o Liliuokalani e haalele iho ia nei iloko o na la pokole no ka Hikina, e holo pololei aku i Bosetona. KE KULANA MA MANILA. Ladana, Dek. 16.—E hoike ana kekahi lono mai Singapore mai i ka nupepa Times. penei: Ua houluuluia ae la na koa Sepania i hoounaia ai i .ia mokupuni Pilepine ma Manila. a aia hoi he 50,000 poe kipi ma Cavite. He kupilikii ke kulana malaila, a ua hoalaia ae kekahi komite malama mawaena o na haole Europe ma Manila. E HAKAKA ANA O CORBETT AME FITZSIMMONS. Nu loka. Dek. 17.—Ua kakauinoa ae nei o James J. Corbett i kekahi aelike ma ka Hotele Taylor, kulanakauhaie 0 Jersey. i keia la no ka hakaka ana me Robert Fitzsimmons a hoea i ka hopena ma Maraki 17 ae nei, no ka huina dala o $15,000. ma kahi e hoikeia mai ana e Dan Stuart, ma ka wa he kanakolu la mamua ae o ka la e h-i---kaka ai. HE MAI KUKONUKONU KO JOHN W. FOSTER. \Vasinetona, Dek. 11.—Ua hoikeia mai nei ka loohia ana o John W. Foster, Kuhina nui mim o Amerika Huii-i noi d hp nnni'a/- hol tntl - i anu īkaika ī kona hoi ana mai nn liini | Hawaii mai. a ua kupilikii maoli kona I ola. i UA POHALA MAI 0 JOHN W. FOSTER. Xo kekahi mau la lehulehu i hala ae nei i waiho ai o John W. Foster maluna o kona wahi moe mni. maniuli n knna loohia ana i kekahi anu ikaika. 1 loaa iaia mahope iho o kona huii h.)i ana mai Hawaii mai. I"a lilo i me;». koikoi maiuna ona. ka loli ana o l,t ki.l-.vna o ka ea iaia i huli hoi mai ai mai na mokupuni mai o ka Pakipiki. Ua pihoihoi loa kona mau hoaloha no keia nawaliwali ana ona; aka, i keia auina )a (Dek. 11) ua haiia mai la i » oluolu loa ae la oia. aole hoi o iiuiiu a puka oia mai ka liaie mai. UA MAKE IO NO O MACEO. Tampa. Fla.. Dek. 1S. —Ua hoea mai o Robert Solar, ka mea i noho Hiawaeua o na koa kipi malalo o Konela Raol I Arango, ma na maheie alna o Havani ame Matanzas, maluna mai o ka mokuahi 01ivette i keia po. Penei kana olelo: j "Aohe kanalua ana i koe, ua make io < no o Maeeo. Ua ike au i kekahi palapala i hoounaia mai i ka Hui Kokua : (Junta) ma Nu loka, mai a Birigldadia ? Adolpho Castillo mai, ka mea iaia ke alakai ana o na koa Cuba ma ka mahele aina o Havana, e hoike maopopo ; ana.ua make o Maeeo mamuli o na ha- ' na apuhi eleele a ka poe Sepania. Aole ! nae ia i hoike mai i kekahi mau mea j ano nui, aka, ua olelo mal nae ia. e ;■ hoouna mai ana oia ia mau mea iloko ; 0 keia mau la iho, a i ole ia, ma ka wa j mua loa paha e maopopo ana iaia ua j loaa iaia ka moolelo oiaio. Ua haiawai | nohoi au me kekahi agena ma Havana ' a ua hoike mai oia ia'u ua make o j Maeeo, eia nae ua hoopuniia kona ' make ana me kekahi mea huna pohi- : hihi. Aole nae hiki ia'u ke kanalua no keia lono. I "O ke kulana maoli ma Cuba. oia | keia, aia wale no ka noho mana o tia ; poe Sepania ma kahi a lakou e paa nei ' 1 keia wa, a oia no na kulanakauhale: , aka, o ka mokupuni holookoa aia no ia i mnlalo o ka mana o na poe klpi, pela no me na kaiaulu e kokoke ana i Havana. O na oleloia ana, ua make ua poe kipi i ka pololi a ka ai, he wahahee loa ia." MAKAUKAU KA AHA SENATE O AMERIKA E KUKALA I KO CUBA KI'OKOA. ? Wasinetona. Dek. IS.—I keia kakahiaka i hooholo ai ke komiie o ko na Aina E. me ka nui ote o na kue, e hoike aku, ma ka aoao apono i ka olelo hoohoio hui a'Luna Senate Cameron. ao ka ike ana aku i ke kuokoa o Cuha. E waihoia aku ana keīa hoike ma ka Poakahi, aka. aole nae niaopopo ; ioa ka hana a na Haie Elua, oiai he •• niau la kiulaia aku keia. Ua manaoia | no nae e haiiana ana no na hoopaapoa , me na kalaiolelo ana a na hoa o loko o ! na Haie Eina maluna o keia olelo hoo- f holo. Penei ke ano oua olelo hooholo ■ la: ' "Hooboloia, ma keia e lleeia ; ke kuokoa o ka Repubalika o Cuba e | na Mokuaina Hulia o Amerika. | "Pauku 2. E hoohana aku no o f Amerika Huiia i kana mau l&welawe { hoaloha ana me ke Aupuni o Sepania

i mea e p.m :ii kaua nuiwaena o pauia amo Cuba." Ca hoea o Kuhina CMnoy i mtu » o koinite, ma ko noi a Lv,ma Scnato Shorman. a no hookahi honi okoa i noho ai oia imua o ke Komite. a ua waiho aku hoi oia imua o ke Komiio i na 01010 hoakaka apau e pili ana i ko kuumhana e noonooia ana, me kona hoike pu ana aku hoi i ke k«vhina hana i hooholoia e ka Aha Kuhina ame ka Peresidena. Me he mea hi aae ua nana ole ke Komiie i na oleii) hoakaka a ua Kuhina la. oiai ma ka wa i-haa-lele mai ai oia i ke Komko oia ka wa i noonooia ai ka olelo hoohoio, a hooholo loa ia, ma ka la e waliho fiku ai imua o ka Hale. ma laila kahi mea pilikia iki. Ua kauohaia ho» o Luna Jsenate raeron e hoomakaukau i hoike no ka ana aku imua o ke .Senate nia ka Poakahl. He mea oiaio, ua paa i ke kakauia ua hoike lm a waihoia aku la imua o ke Komile i keia kakahiaka. He palapala oolea keia. a ua pili kana mau hoike ana no ka moolelo pili Aupuni kuwaho o Amerikn Huiia no kan:i mau keehina hana ma ka ike ana i na Aupuni hou. l*a hoololilo!i.ia kekahi mau wahi mea. aka. ina tisi mea ano nui no nae o ka hoike ua lawa loa :u> ia. elike me ka mea i kakauia e Shermann. KA MAKE MAINOINO AN'A 0 KENBRALA MACEO 0 NA Cl ? BA. Cinieinati, 0.. Dek. 1«.~E hoike ana ka iono kuikawa mai Jackonsviiie. F la., mai i ka nupe][)a Commereiat Tribune penei: Ua loaa mai ia J. A Huau. ka agena o ka hui hookahuli aupuni o Cuba e noho ana maioko o keia kulanakauhale, he palapaia loihi, ma keia awakea mai kona mea kakau mai ma Havana, a e hoike piha ana ia i ka moolelo o ka pepehi mainoinoia ana o Maeeo. "Ae," wahi a keia kanaka i olelo ae ai, "ua make o Maeeo, aka, e ola loihi aua no nae 0 Cuba. Aole hiki i ka make ana o kekahi kanaka ke opapu aku i ka ll^ane _ Nv .° ° na ]po«> alohn ,iin \ Ma ke ano nui, ua 'like 1 (»;i uo ka mooleio e pili ana i ko M:uvo pahoie ia aua a komo iioko o ka aiu ka make ana. olila 1 no m< i k;? !su>a i lioikeia ma ke nhiahi. nfū. l'- ii«-i K.i Mr. Huau ok-lo i keia i->: t ;i 01.-lu ua poo Sepauia. :vofo iakou i iKo i kahi 1 waiho ai ke kiiiu >!a«..»; aka. >ia ike pono no n;u !al;ou i ka.hi ( wai'.io ai. l'a kanuia »• I:vk•»»i ua ki'no la i uu.'a e uhiia ai ka lakou hana eleaMO. aolo auānei e HuMū a īi-u'*.■ ■ a»' uo lakou i ua ki:;o la ol< !o A. . < ir k«> kino o « o.' 3i:u k*-.:a !:■ aku e hooi'ia aku ain i;(tulca o l.a hiīk'iko ana i ko ka w;i maiuua. H«"' !a kanikau a?:an».-i keia nu .S«-;'.anM. Aolo maoi>opo ia'u ka m.e-n e in::i aku ana nra ko Ma«'eo wnhi. ak:i. manao nae au o Konela Kio* Huera. iie k;u;aka koa hopo ol« ;»me ka naaua-)." A hoike mai la na olelo o ua pal;ipaia la no ko Maeeo heie ana aku mu kela aoao o ke oawa no kahl i a»Mikeia e na aoao elua no ka halawai ana. L'i kiialo aku la no ia mamua o na koa kiai Sepania, malaio o ke kiai ana a na koa Sepania, a ua aloha mai Vt«?i:». poe koa Sepania iaia me ika lakou mau pu. Hele aku la oia ame kona poe ukali, he 3,". ka nui o na koa anie na 'liikoa a he (l> paha mile mai ke oawa aku/ hoea aku la lakou i kekahi wahi puu i uhi paa ia e ka ululaau paina lillii ame ka laalaau nenee. Ma keia wahi i ikeia aku ai kekahl puaiikoa kiai kuwaho o na Hepanla. Hoouna mua aku la o Maeeo i kona hae, a he mau sekona mahope iho ua haawlia mai la iaia ka hoailona no ka neo-mua aku. Ma ka wa a iakom i nee aku ai. ia wa I olli mai ai he mau haneri koa Sepania mai loko mai o ka ulunahele a hoopuni holookoa ae la ia Maeeo ame kona poe kanaka. Holo mai la hoi o Mekia Cirruveda o na tnaluna o kona lio, a kauoha mai !a ia Maeeo, e haawi pio aku; aka. ua hooh'o ae la nae o Maeeo, ' Aole loa!" me ka unuhi ana ae i kana pahikaua I kona wa i ike ai ua paa oia iloko o kekahi ahele eleele loa. / Kahea ae ia hol ke Koneia Sepanla: "imua, e o'u poe kanaka; e make na poe 'hohe wale!" "I keia wa i ki mai ai na koa Sepania i ka lakou niau poka kepatt. I ke ki mua nna no, ku mai ia o Maeeo a hauie make aku la. a mnhope aku ona' o'CJomeza opio. I'a hoomauia ke kiia ana mai o na pu a hiki i ka pau loa ana o na kanaka i ka inake. koe wale no o Dr. Zertuoha. ka mea i oieloia e na ?/oe Cuba. he kanaka ia. *''i'a nakiikiiia na kino 4*Maeeo am* l ko Cotr.eza.oplo ma na huelo o na lio o na koa a kaualako hele ia aku la nra. ke kula, i mea e ano e ai.ko laua mau helehe-lena. oiai ao!e makemake na 'Sv"p.i.nia e ikeia hiua a hikl kokc%e hoomaopopoki laua i ka wa mua loa e ikeia :ho ai l*a oieloia, ua loaa mai ia keia mooielo raai ka waha mai o kekahi koa Sepania ona irama) olai la ma Harana, hookahi a elua paha la mahope iho o kela pepehi mainoinoia ana o Maoeo." l'a nui ioa ke pioloko o na poe Cuba inaanei, a ua hoohiki ae Lakou e hooraau ia aku an& ke kaua a hikl i ko Cuba kuokoa ana. Ua. oi aJra mamua o $2.0-90 i loluia i keia % no ka pom<Ukai o ka Hui Kokua ia Cuba, I mea *4inau ai ke k&ua. % «L 11:

O ke kii ae keia o ka Lunamakaainaua opiopio loa o loko o ka Hale Ahaolelo o na Makaainana o loko o ka Ahaolelo Nui o Amerika Huiia. No ka mokuaina inai ia o'Nu loka. Ua ha-

nauia oia ma Nu loka. ina ka la 2 o lanuari. 1870. Me he mea la oia no paha ke kanaka opoiopio mua loa i hehi ma ka paahele o ka Ahaolelo o Amerika.