Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 7, 12 February 1897 — Ke A'o-Hoku. [ARTICLE]

Ke A'o-Hoku.

Ma ko makou pepa o keia la e ikeia ai ka mahele mua no ke Aohoku, kekahi lala nui o ka ike e huli nui ia mai nei e na poe naauao o ka honua nei. Ke hoolaha aku nei makou i keia mahele hoonaauao no ka pomaikai o na kanaka Hawaii i akea ole a i palahalaha ole paha ko lakou mau hoonaauaoia ana, oia ko lakou mau la e hele ana i na.kula. O Lahainaiuna kahiko, oia ke kula ma ka Olelo Hawaii i aoia ai keia lala a mahele o ka ike, a mailoko aku hoi o ka Buke Kakaulima a

Re\\ S. E. Bihopa i loaa aku ai na naawina kula oia mahele ike; a mailoko mai oia buke e hooiaha aku nei makou i keia mau mahele me ka lana 0 ka manao e lilo ana keia hana ana i mea hoowaiwai aku i ka poe ake ike apau mawaena o ko makou poe heluhelu. Oiai e hoomohala mai ana keia mau mahele-a'o e hoopukaia aku nei no kekahi mau mea e pili ana i na mea kino 1 ka poiuiu o ka lani, ma ka olelo makuahine o ka aina, e loaa ana no ma ia wa hookahi he mau kokua waiwai nui no na haumana Hawaii maoli e hele ana i na Kula Olelo Enelani, na mea e pili ana i kekahi mau huaolelo Enelani i weheweheia a i hoakakaia ko lakou ano ma ka Olelo Hawaii. He pomaikai nui keia a kekahi makua mikanele i hana ai no ke kulana hoonaauao iloko o keia lahui Hawaii. .Mailoko ihai o keia mahele ike i loaa ai ka noeau koikoi a hohonu i na kahunapule Hawaii kaulana o na la hiko, elike me Rev. M. Kuaea ame kekahi, poe lehulehu e ae. Ua maopopo loa ia makou he kokua waiwai nui keia a makou e hoolaha aku npi i keia wa no na kahunapule Hawaii o keia wa, oia nae na poe i nele na hoonaauaoia ana ma keia mahele o ka ike. Mamuli auanei o ko lakou heluheiu akahele ana i keia mau mea, e loaa hou ai ia lakou he ike a he naauao, ka mea hoi i loaa ole ia lakou mamua. Pela nohoi me na Hawaii e ae he lehulehu i loaa ole na makaukau ma ka Olelo Enelani, e loaa ana no ia lakou he pomaikai ma keia mahel.e,, oiai e ike ana' iakou a e hookamaaina ana hoi ia lakou iho ma kekahi mau e komo aku ai na kamailio ana a na nupepa Hawaii iloko o ka poai o na mea lani, a o ke kamaaina e ana o ke kanaka me kekahi mau mea e pili ana i ka ponaha-lani i ho-anapaia e na hoku olinolino ame na kahoaksr lani-e ae, elike me na mea a ke "Aohoku" e hoike aku nei, he pomaikai no ia, oiai mamiili N oia ike e an?i a kamaaina e ana o k!e kanaka heluhelu nupepa me ia tnau -mahele, e hiki ai iaia inu ika uhane naauao i ho-oial e ka mea kakau manao iloko o kana mea i kakau ai no na mea pili i na poe- i poe lani e kakaa hele ae nei ma ka "wa-lua" (space) o ka upoho iani.