Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 7, 12 February 1897 — Hale Pauahi ma Alanui Liliha. [ARTICLE]

Hale Pauahi ma Alanui Liliha.

Ma ka wanaao o ka po Sabati aku nei, ua hoohikileleia ae la ko ke kulanakauhale nei i ka "umo" ana ae a ke oeoe hooho pauahi. 0 ke ahi i ikela, aia ma ka huli ma Ewa aku o ke Alanui - Liliha, no ka hale noho o kekahi haole hana o loko o ka Hui Kuai Huaai Kaleponi, nona ka inoa o George Centumanos. Ma ka oleloia, ua aneane paha elua pule o ka waiho ana o keia liaole iloko o ka ma'i; a ma ke ahialii o ka Poaono, ua loaa iki iaia he wahi malia. Ua moe oia ma ia po, a ma ka hora 1:15 o ka wanaao, ūa ho'ohikileleia oia mamuli o ka hoala pihoihoi ana o kana wahine iaia, oiai na alelo o ke. ahi e holapu ana i ka hale. Me ka hoomanawanui i kolo mai ai oia mai luna mai o ka moe, a no ka nui loa o ka nawaliwali ua hina-pe iho la ia ma papahele, oiai ke ahi e pahola loa ae ana i ka laula o ka hale. Me ka hoomanawanui hou nohoi i kolō aku ai oia, oiai kana wahine e kaualupe ana istfa, a e hii ana nohoi ka wahine i ke keiki, a hoea i waho, a hele aku la no kekalii hale makamaka. Ua haule hope loa ka hoea ana aku o na kaa kinai ahi no ke kahua poino. He ekolu o keia poe "kaawai" i holo ae ma ke alanui "ulikalika" o Kuakini. 0 keia alanui kekahi kumu i hoohakalia loa ia ai ka holo ana o na "kaawai," oiai ma ia po ua loaa iho la ua wahi alanui la i na kilihune ua, a ua lilo i mea poho, a pupu ka holo ana o na huila o ke kaa. Ua ike pono ia ke ku malie ana o na iio o kekahi "kaawai" ma ua wanaao la ma kahi hoopiina ma keia aoao o ka uapo helu elua e hele ana i ke Alanui Liliha. 0 keia pilikia, aia no ia maluna o ke Kuhina Kalaiaina, a i ole, maluna paha o ka Luna Alanui. E kala makou i hoike aku ai no" keia pilikia mamuli o ka hahau "papaakea" ole ia ana o keia alanui, a eia ka pilikia ke puka-a-maka mai nei.