Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 13, 26 March 1897 — KA MEA HUNA POHIHIHI [ARTICLE]

KA MEA HUNA POHIHIHI

rnu'i,-a< lī.s,u''imaK;<hi* 10 ~h\> K>'»h- , -ua P<:«- •' f c: V i-3 I.'ihHi i/a-.a:.,"

MOKUNA XIX. AlPmira me ka Haku Terc-veliana— Ka Ek-le a ke Aloha—Ka lono hauoli—Ka Lpde Beatirisia. Ma ka helu i hala ae nei, e kuti hoa uhai-a-holo o keia mea huna pohihihi, ua ike kaua i ka halawai aua o Alamira nie kona luaui makuahine, ike pu hoi kaua i na mea i kamaiiio ia mawaena o laua a pela hoi me ko .\ •' ;uira huli hoi ana mai no ko laua luuele me ka Haku Toreveliana. Nolaila. e kamailio ana kaua. e kuu inakamaka. no na maawe aku i koe o ka kaua nanea, ma keia wahi aku o keia mokuna. Mahope iho o ko Alamira haawi ana he manawa loihi ma ka noonoo nui ana no na mea "ana i lohe ai mai kona makuahine mai, ua haule aku la ia hiamoe. I ka hoea ana mai o ke kakahiaka ine kona mau eheu opiopio o ka oluolu ame ka nani. ala ae la ua lede opio nei, a hookani ae la i ka bele kahea no kana kauwa wahine lawolawe. Komo iho la oia i kona mau aahu no ia kakahiaka. A me na heleheiena e haiamuia ana e na aweawea o ke kaumaha ma kona mau papalina, iho aku la oia no ka nimi hookipa, kahi hoi a ka Haku Tereveliana e kali mai ana iaia. I ka ik« ana mai o ua Haku nei i ko Alamim komo ana aku, ua olino ae la ka nanaina hauoli ma kona mau papalina ame kona mau maka. a haawi mai la hoi oia i kona aloha mahiehie 0 ia kakahiaka, a pane mai 1 hoi: "Ano na-nanakea maoli kou mau helehelena e Miss Arevalo i keia kakahiaka. He mea maop'opo loa, aole i loaa iki ia kaua na haawina maikai o ka hauoli ma ka po nei. O ka mea i loaa mai ia'u, oia ka eha hou ana o kuu wawae a oi i ko ka.wa mamua. E Miss Arevalo. makemake loa au e hoi kaua 1 Tereveliana Pa. Aohe o'u makemnke iki i keia wahi." No keia mau huaolelo hope a ua Haku Tereveliana nei i pane mai ai iniua o Alamiia. ua lele koke ae la ka hauuli iloko ona, oiai ua ike iho la ia. ua hookoia mai kann mea i kukakuka pu ai me kona luaui makuahine. nolaila. pane aku la ia: "Owau nohoi kekahi makemake e lioi aku kaua no Tereveliana Pa. Maikai loa. ina no i keia la kaua e hoi aku ai?" l'a nalohia ae la ka hiohiona ano e a ua Haku Tereveliana nei i ike mai ai maluna o na helehelena o Alamira. a ma ia wahi e mohala mai ana na hoikena o ka ui mahiehie maikai. Alaila, pane mai la oia: 'Ae—ua makeniake loa no au e hoi kaua i keia la: aka. o ka pilikia wale no. oia ka nui maoli o ka eha o kuu wawae i keia wa: aole i kana mai ka eha o kuu wawae. O kekahi kumu hoi 0 keia pilikia. o ka ike ole maoli o kela wahi kanaka i ka opeope maikai ana i ka owlli lole hoopumehana e paa nei ma kuu wawae. Ina e oni iki ae kuu wawae,. e eha ana no." He mea oiaio. ua hoike mai ia na helehelona o ua Haku Tereveliana nei 1 na hiohiona o ka ehaeha. Ma ke kauoha a ua Haku nei, «a kaheaia aku la o WJgb>\ kahi kauwa. a i kona hiki ana mai. ua lawelaweia iho ia na mea e oluolu ai ua Haku Tereveliana la. a mahope iho ua hooknuia aku la o Wigby. Aoie hoi i liuliu mahope iho, ua laweia mai la ua mea al no ka.aina kakahiaka o ka Hakn Tereveliana. Ma ka yra e ai ana tva Haku nel. a e lawelawe ana hoi o Alam!ra nona. ua kamailio niai Ja ua Haku la ia Alamira no kona makemake loa e tke i kona makuahine. a hoomau mai la oia i ka olelo ana: s •l'a itlo keia i mea na'u e noonoo nui. Manao au e hoolaha ma ka nuIK>pn: a o ka'u nupepa i makemake al no keia hana, oia ka nup*pa Thundiprer (Kahekili); aka, nianao nae au. aole e prtka koke ana ia hoolaha. a hala na la ekoln. Aoie hoi o u makemake e uoho kaiia ia ne» no ke k&li ana o ka hiki mai o ka wa pomalkai

no kaua e hu: ai me kou makuahin?. A in:i hoi e hoop".kaia k<?ia o!«?Io hoolaha a'u e makemake nei ma na nuae. vvaiwai oie ana no. Nolaila. Mi.-?s Arevalo. pehea la kou manao. ina kaua e telegarapa akn ana i kou niakuakane e hele mai oia e ike ia kaua i Ladana nei? Malia hoi. mamuli o ko kaua halawai pu ana me ia. nana no auanei e noike mai ia kaua i ka inoa o kou makuahine i kamaaina mawaena o ka poe keaka a aha mele hoi." I kela wa i nana aku ai o Alamira i ua Haku Tereveliana la, me na onohi I maka ku i ke ploha, me he mea la e noi okoa aku ana 110 ia i ua Haku la ' aole e pono iaia ke telegarapa aku no ' kona luaui makuakane, elike me kana ; i makemake ai, oiai mamuli oia hana ; ana. e komo maopopo mai ai ua luaiii l la ona iloko o ka poai e hiki ai oia ke | ikeia, a loaa uoi he poino maluna j ona. Ua pahola ae la ka nanaina haikea maluna o na helehelena o Alamira. a ua ike mai la hoi ka Haku Tereveliana ia mea. Nolaila, pane mai la ua Haku nei ia Alamira, aole oia 6 telegarapa aku no kona makuakane, aka. ua manao oia e kakau i kekahi mau palapala na ke Kauna-wahine Arevalo. a haawi i keia mau palapala i na luna nui o na hale keaka, a na lakou ia e haawi aku i ka mea nona ka inoa i kakauia mawaho. "Malia. M wahi a ua Haku Tereveliana nei i pane aku ai, "i ka wa e akoakoa mai ai na lala apau o kela ame keia puali keaka, ma kela ame keia hale hoikeike. e kamailioia ana ka mea nana ka leta a'u i hoouna aku ai ma ka inoa o kou makuahine. a ina oia kekahi malaila, alaila. e lohe ana oia ia mea. a e kii ana oia i ua leta la. Manaoio au, o ke alahele maalahi loa keia e hui pu ai kaua me kou makuahine." Aole nohoi o Alamira i kue aku i keia manao o ka Haku Tereveliana; I ka wa i pau ai ka ai ana a ua Haku ln. ua kalieaia aku la o Wigby e lawe mai i ka pahu palapala kakau a ka Haku Tereveliana. Alaila. kakau iho la ua Haku nei i na.palapala ana i manao. ai e hoouna aku i na luna nu? o hale keaka ame na hale opera, ma ka inoa o Kaunā-wahine Arevalo. I ka pau ana o keia mau palapala i ke kakauia. ua kahea liou ia aku #la 0 Wigby. no ka lawe ana aku i tia mau palapala la. a oiai hoi ka Haku Tereveliana e haawi ana i na kauoha ia Wigbv. no kana hana e hana aku ai me na palapala ma ka inoa o Kaunawaliine Arevalo. ia wa i haalele palanehe iho ai o Alamira ia loko o ka rumi hookipa a hele awiwi aku la no kona rumi. Malaila oia i kakau iho ai 1 palapala nana na kona makuahine. e hoike aku ana oia iaia no ka makema*e loa o ka Haku Tereveliana e ike iaia. oiai he makemake loa ua Haku la e hui pu me ia a kamailio hoi no na mea e pili ana i kona hookamaia ana e ia. I ka paa ana o keia palapala. ua hookomo iho la oia ia mea iloko o ka wa-hi a hoouna aku la i kahi kauwa wahine e lawe i ua palapala la i ka hale leta. Oiai hoi. he wahi wahine ia i ike ole i ka heluhehi ame ke kakaulima, nolaila, aole hiki iaia ke heluhelu iho i na huaolelo i kakauia mawaho o ka wa-hi leta. oia hoi. Lede Beatirisia o Hametona, ma Hametona Haie. Ua hooko aku nohoi kahi kauwa Wigby i kana misiona. Ua hele oia ma na hale keaka kulana hanohano apau o Ladana. a i kona huli hoi ana mai, hoike mai la oia imua o ka Haku Tereveliana, ua ha'i mai na luna nui o ia mau hale keaka apau iaia. aole loa lakou i ike i kekahi wahine ma ka inoa o Ar«valo, aka, elike nae me ke kauoha. ua waiho aku no oia i na palapala ana i lawe ai nra na lima o ua poe hma nui la. Ua huli ae ia ua Haku nei a kamailio aku la ia Alamira: "E kun kelki, aohe a kaua mea e ae e hana ai. o ke kali wale no rce ka hoomanawanui o ka loaa mai o ka {iane no kein puuin palapala a'u i kakau aku nei. Manaoio ioa no nae au e loaa ana no ia kaua he pane mai iaia mal. O ko'u makemake loa. aole oia e pono e hoole mai i ka'u mea f makemake a! e hana aku nou. oia hoi. o ko'u hookama ana mai ia oe i moopuua oc na'u. a i hooilina nohoi no

ko'īi mau oiai. pili aioh'.i inaoli ko'u naau ia ee i keia wa. Ua kaumnha nohoi au no ke ano e !o;i ana mai nei o ko'u eha i koia wa. Ua ho;,ohofK) loa au. aole paha e hiki ana ia'u ke lawe hoomakaikai ia oe maioko nei o Ladana oiai ko kaua wa e noho ana maanei, no ke kali ana no kou makuahine." Pane mai la hoi o Alamira: "E kuu Haku, ua oi aku ko'u makemake ia Tereveliana Pa mamua o Ladana nei. Makemake loa au- e hoi aku kaua no Tereveliana Pa, ina no hoi ia o kou makemake." "Makemake loa au e huli hoi aku kaua no Tereveliana Pa, aka, makemake loa nae au e ike i kou makuahine; a o kekahi nohoi i ano oluolu iki ae kuu wawae, a maikai ka kaua hoi ana aku. E pau ana ka'u mau hana ponoi i keia ahiahi. Aka, e Miss Arevalo, eia ko'u manao, i kekahi wa a kaua e hoea hou mai ai i Ladana nei, alaila. e hiki ana ia'u ke lawe hoomakaikai aku ia oe maloko nei o Ladana; aka nae, ina nohoi e makemake ana oe e hele makaikai aku ia Ladana nei i keia wa, ua liiki no ia oe ke hana pela. O ka'u hana wale no, oia ka hoouna palapala ana aku i ka Lede Beatirisia o Hametona, kela lede kaulana loa o Ladana nei 7 a nana no auanei e hoomakaikai aku ia oe ma na wahi kaulana o ke kulanakauhale nei." Me ka leo haalulu a pihoihoi, pane mai la o Alamira: "Aole —aole. Aole o'u makemake e hele makaikai aku ia Ladana nei. Ua oi loa aku ko'u makemake e hoi aku no kaua i kuaaina. Ae —o ko'u makemake loa ia i keia wa." Ua lilo keia pane a Alamira i mea no ka Haku Tereveliana e oluolu loa ai, a nalu wale iho la no oia iloko ona, me ka olelo ana: "Ae—ke ike nei au, eia kona uhane opiopio a hala ole, ke nana mal nei oia maluna o'u me ka hialaai nui. He mea oiaio nohoi, oia ka mea mua loa ma ka honua nei i haawi mai i na manao aloha maemae no'u nei; a nolaila, ma ko'u manao ana, e hiki mai ana paha na la e hiolani maikai ai ka'u mau hilinai ana ame ka'u mau paulele ana iloko o na kipona mahiehie o ua pulania aloha ana a keia lede opio. Ke hoomaka nei ko'u aloha nona, elike me ko'u aloha ana no Geofere; aka, aole paha keia lede opio e haawi mai ia'u i uku panai awahia no ka'u mau hana aloha iaia, elike me ka Geofere i hana mai ai ia'u." E kuu makamaka heluhelu, hala loa ae la he mau hora, ke aui aku la ka la ma ka ponaha huli komohana o ka lani. ke kaomi malie mai la na eheu o ke ano ahiahi, a aia hoi ka Haku Tereveliana ke hoohaliu la i kana mau hoolono ana no kela ame keia mau keehina wawae e loheia aku ana. E komo mau ana nohoi iloko ona na manao hoohuoi, ina paha ua loaa aku i ke Kauna-wahlne Arevalo kekahi o kana mau palapala i kakau ai ma ia kakahiaka. O Alamira hoi kekahi i piha pihoihoi i keia wa, nokamea, ina e hoea io mai ana kona makuahine, a halawai pu oia me ka Haku Tereveliana, alaila, e ikeia ana e ua Haku la, a e komohia pu aku ana oia iloko oia ike ia ana o kona ano olaio maoli. Mahope iho o ka pau ana o ka paina ahiahi, komo mai la kekahi kauwa me ka lawe ana mai i kekahi mau palapala ekolu a haawi mai la i ka Haku Tereveliana, a ia wa i oni pioo ae ai ko Alamira manao. Nana iho la hoi ka Haku Tereveliana i ua mau palapala la. a olelo ae la ia: "Hookahi palapala mai kuu agena mai; a o keia palapala huinaha mai ka Haku Adeio mai nei ia. Auwe!" wahi a ua Haku Tereveiiana nei i hooho ae ai, me ka olelo ana mai. "Eia kau palapala e Mias Arevaio. Ma ko'u manao, mai kou mama mai nel ia palapala. (Aole i pau.)

He mea pono I kela ame keia ohana ke loaa ona laau lapaau mama no na ma*i o ka opu. I laan lapaau puhili ole no ka "Moku ino loa o ka lepo" (Diarhea) Nahu, Umii, Kolera ame na ma'l apan o ka opu, aole he laau lapaau oi akn o ka maikal ellke me ka PERRY DAVIS LAAU PKNIKILA (Paia Kill€r). Ua lawelaweia keia i&au no na nuLkahiU he kanalima, a ke bana mau ia nei I kela ame keia la. ma na alna apau o ka honua neL O ka Hni Knai Laan Lapaan o Hotllater, ka Af«na.