Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 14, 2 April 1897 — Page 2

Page PDF (1.52 MB)

This text was transcribed by:  Jennifer Pualeihiwahiwa Rellamas
This work is dedicated to:  Leimomi

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

hoolaha Mana hooko

 

            O keia mau hookohu mahope ae nei no ka Papa Alanui no ka Apana o Lihue, Mokupuni o Kauai, ua hanaia ma keia la, oia hoi:

William Henry Rice, Lunahoomalu, ma kahi o Dr. St. D. G. Walters i waiho mai.

F. W. Carter, ke Loa no ka Papa.

J. A. KING,

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Mar. 23, 1897.

2643-3t

            I keia la i hookohuia aku ai o TH. BRANDT. ESQ., I Komisina no na Alanui ame na Pono Wai no ka Apana o Waimea, Mokupuni o Kauai.

J. A. KING,

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Maraki 9, 1897

2642-3t

            I keia la i hookohuia aku ai o J. A. SCOTT. ESQ., I Luna Hoomalu no ka Papa Alanui no ka Apana Auhau o Hilo, Mokupuni o Hawaii, ma kahi o W. W. Goodale, Esq., i waiho mai.

J. A. KING,

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Maraki 1, 1897.

2642-3t

OLELO HOOLAHA NO KA HOOPAU A WEHE ANA I KA HUI ALAHAO HAWAII.

MA KA HANA O KA HOOPAU A WEHE ANA I KA HUI ALAHAO HAWAII.

            I KA POE APAU E IKE MAI ANA I KEIA: OWAU O JAMES A KING. Kuhina kalaiaina o ka Republika o Hawaii. Aloha:

            OIAI, ma ka ia 4 o Ianuari, A. D. 1897, ua waiho mai ka Hui Alaheo Hawaii, he Ahahui e ku ana malalo o na Kanawai o ko Hawaii Pae Aina, imua o ke Kuhina Kalaiaina, he palapala nei me  kekahi Palapala Hoike, e honae mai ana, ma kekahi halawai ana o kona Poe Paa Kuleana, i kaheaia no ia hana, ua hooholoia e ke koho balota ana a ekolu hapaha o na Poe Paa Kuleana o loko o ua Hui 'la, a ua kakauinoa ia hoi ua Palapala Hoike la e Samuel G. Wilder, ka Peresidena, ame Charles Falk, Kakauolelo, ka Peresedina Nui ame ke Kakauolelo o ua halawai la, a ua kopeia hoi ua Palapala Noi la ame ka Palapala Hoike maloko o ke Keena o ke Kuhina Kalaiaina.

            A OIAI, ua haawiia ka hoolaha ana mahope mai oia wa, ma ka olelo Enelani ame ka olelo Hawaii no na la he kanaono, maloko o ka Nupepa Hawaiian Gazette, he nupepa puka i kela ame keia hapalua hebedoma, a maloko o ka "Nupepa Kuokoa," i hoolahaia maloko o ke Kulanakaukale o Honolulu, oia hoi, mai ka la 5 mai o Ianuari a i ka la 2 o Maraki, 1897, maloko o ka Nupepa "Hawaiian Gazette" puka hapalua hebedoma, a mai ka la 8 mai o Ianuari a i ka la 5 o Maraki, 1897, maloko o ka Nupepa "Kuokoa," a ua waiho pu ia mai i keia Keena na Palapala Afedevita oia mau hoolaha nupepa ia ana, a ua hoopili pu ia me ka Palapala Kumu o ke Noi ame ka Palapala Hooia.

            A OIAI, ua maopopo ia'u o ke koho balota ana i hooiaia maloko o laila, ua lawelawe io ia ia hana, a ua maopopo nohoi ia'u o na koi apau maluna o ua HUI ALAHAO HAWAII la, ua aukuia a ua hoopauia.

            NOLAILA, ANO LA, E IKE AUANEI OUKOU, mamuli o keia mau kumu, a, aole hoi ikeia kekahi kumu kue, nolaila, ma keia ke kukala aku nei au, ua hoopauia, ma keia ua Hui la, oia hoi, ka HUI ALAHAO HAWAII, a o ka haawiia ana mai o kona Palapala Hoohui, ua hanaia ma ka la 5 o Iulai, A. D. 1880, ma keia, ua aeia aku ia, ma ka aoao o ke Aupuni Hawaii.

            HAAWIIA malalo o kuu lima ame ke Sila o ka Oihana Kalaiaina, i keia la 9 o Maraki, A. D. 1897.

(Kakauinoaia)

J. A. KING,

Kuhina Kalaiaina,

2642-3t

HOOLAHA HUI I HOOHUIIA.

MA KA HANA NO KA HOOPAU ANA I KA HUI MAHIKO O PAUKAA.

            Oiai, ua waiho mai la ka Hui Mahiko o Paukaa, he Hui i Hoohuiia, i kukulu ia a e ku ana malalo a mamuli o ka mana a na Kanawai o Ko Hawaii Pae Aina, elike me ke Kanawai e pili ana ia hana, he palapala noi, ma ke Keena o ke Kuhina Kalaiaina, no ka hoopau ana i ua hui la, me kekahi palapala hoike i hoopili pu ia me ia, elike me ke koi a ke kanawai.

            Nolaila, ke hoolahaia aku nei ma keia i keia kanaka ame keia kanaka, a i na kanaka nohoi apau loa, i loaa na kuleana, ma kela ame keia ano, iloko o ua hui la, he mea pono ke waihoia mai na olelo kue no ka aeia ana o ua noi la, maloko nei o ke keena o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ma ka Poakolu la 14 o Aperila, A. D. 1897, a mamu@ paha oia la, a o kela ame keia mea e makemake ana e hooloheia @a ua hana ia, e hele kino mai ia ma ke keena o ka mea nona ka inoa malalo iho nei ma ka Hale Oihana Hooko, Honolulu, ma ka hora 10 A. M. o ua ia @la, e hoike mai i kumu, nokeaha la e ae ole ia ai la noi.

JAMES A. KING,

Kuhina Kalaiaina,

Keena Kalaiaina, Feberuari 6, 1897,

2637-9t

KU AI O KA HOOLIMALIMA O KA AINA AUPUNI MA MAKIKI.

HONOLULU, OAHU.

            Ma ka Poalua, Aperila 27, 1897, ma ka hora 12 o ke awakea, ma ke alo iho o ka Hale Oihana Hooko, e kuai kudalaia aku ai a hoolimalima o keia apana aina Aupuni ma Makii e pili pu ana me ka aina o F. W. Macfarlane ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, ma loko o laila he area o 5,640 kapuaik@ea, oi aku a emi mai paha.

            Manawa: Hoolimalima no 10 makahiki.

            Uku hoolimalima maluna o $25.00 no ka makahiki, e hookaa mua ia ana i kela ame keia hapalua makahiki.

            Ua kuaiia aku keia hoolimalima malalo o keia kumu, ina makemakeia keia apana aina no ka pomaikai o ke Aupuni i loko o ka wa e paa ana keia Hoolimalima, alaila, e pau no ua Hoolimalima la mamuli o ka haawiia ana @ku he olelo hoolaha he 60 la mai ke Kuhina Kalaiaina aku.

J. A. KING,

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Mar 27, 1897.

2644-3ts

HOOLAHA O NA AINA AUPUNI.

            Ma ka Poaono, Aperila 10, 1897, hora 12 awakea, ma ke alo iho o ka Hale Hookolokolo, Honolulu, e kuaiia aku ai he hapa o ka Aina Aupuni o Kapahulu, ma ka aoao Hema o Leahi, a i ole ia, o Diamond Head, maloko o laila he 3 46-100 eka ka area.

            Na Kumu: Dala Kuike ma ke Dala Gula o Amerika.

            Kumukuai oi aku maluna o $350.00.

            No na mea i koe, e ninau ma ke Keena Aina Aupuni, Honolulu.

J. F. BROWN,

Agena o na Aina Aupuni.

Keena Aina Aupuni, Honolulu, Maraki12, 1897.

2642-td

HOOLAHA AINA AUPUNI

Kaupo, Maui.

            Ma ka Poaono, Mei 1, hora 12 awakea, ma ke alo iho o ka Hale Hookolokolo, Honolulu, e kuai kudala ia aku ai he apana aina ma Nuanualoa, Kaupo, maloko o laila he 7 eka, oi aku a emi mai paha.

            Kumukuai oi maluna o $30.00.

            Kuike ke Dala. Dala Gula o Amerika.

Opihihali, Kona Hema.

            Ma ia wahi nohoi a ma ia manawa, e kuai ia aku ai ka hoolimalima o ka apana aina o Opihihali, Kona Hema, maloko o laila he 145 eka.

            Manawa hoolimalima, 10 makahiki.

            Uku hoolimalima oi aku, $100.00 no ka makahiki, e uku mua ia ana ma kela ame keia hapalua makahiki.

            No na mea i koe e ninau ma ke Keena Aina, Honolulu, a i ole, i na hope agena ma na apana.

J. F. BROWN,

Agena Aina Aupuni.

Hanaia Honolulu, Maraki 30, 1897.

2644-td

KA NUPEPA KUOKOA

No ka Makahiki … $2.00

No Eono Mahina … 1.00

Kuike ka Rula

PUKA ANA 1 Pule 2 Pule 3 Pule 4 Pule 5 Pule 6 Pule

1 Iniha .. $1.50 $2.00 $2.50 $3.00 $3.50 @

2 Iniha .. 2.00 2.75 3.50 4.00 4.50 5.00

3 Iniha .. 2.30 3.50 4.50 5.00 5.50 6.00

4 Iniha .. 3.00 4.00 5.00 6.00 6.75 7.50

5 Iniha .. 3.50 4.75 6.00 7.00 8.00 9.00

6 Iniha .. 4.00 5.50 7.00 8.00 9.00 10.00

            @@ O na Olelo Hoolaha a pau e hoouna ia mai ana no ka Hoolaha maloko o keia Nupepa, e hoouna pu mai me ka auhau, a ina aole, aohe hookomo ia.

HOOPUKAIA E KA HAWAIIAN GAZETTE CO.

@. @. BALLENTYNE, Luna Nui

JOSEPH M. POEPOE, Lunahooponopono.

Honolulu, Oahu.

POALIMA, : : : APERILA 2, 1897.

Ke Kumuhana Hoohui Aupuni.

            O na lono ame na hauwalaau nupepa ia e loaa mai nei ia kakou i keia wa, no ka mea e pili ana i ka ninau hoohui Aupuni mawaena o Hawaii nei ame Amerika Huiia. O ka mea maopopo loa, i keia wa e ku nei kela ninau, aia ia iloko o ke anapuni i hiki ole i na maka o ka poe i loaa ole na kuleana hana o keia wa ma ua ninau la ke ike aku.

            He oiaio nae, ua olelo ia, ua hoike maopopo ae ke Kuhina Nui o Amerika Huiia i keia wa, nona ka inoa o Mr. Shermann, he kue loa oia i ka hoohui aupuni. Ua manao oia, ua lawa no ka nui o Amerika Huiia nona iho i keia wa e ku nei. Kue loa oia i ka hoohui ana mai ia Kanada, a penei kana olelo: "Aole ia no ka pomaikai o kela ame keia Aupuni. Ua hoike aku au i ko'u manao kue no ka hoohui Aupuni. O ka'u moeuhane no ke kuleana o keia Aina-puni ole o Amerika nei no keia mua aku, oia ke ku ana o na Repubalika ekolu-Kanada, Amerika Huiia ame Mekiko-aka, aole nae au e lawe ae ana i keehina e hoololi ia ae ai ko lakou mau kulana e ku nei i keia wa. Aka, o ka hopena nae e hoea mai ana ma keia hope aku, e hoea mai no ia mamuli o ke kulana kalai aupuni kuloko iho o ka aina."

            Oiai ka hapa mua o keia mau olelo e hoike maopopo mai ana i ko Mr. Shermann kue ia mea he hoohui aupuni, aka, aole nae hiki iaia ke kapae ae i ka manao ana, ina e hoea aku ia mea he hoohui aupuni kuloko (natural political evolution) o kekahi aina, aole hiki ia mea ke kapaeia ae.

            A oiai hoi e kue ana o Mr. Shermann i ka hana hoohui aupuni, e like me ka Hawaii Repubalika e koi nei, aole ia he hoike ana mai ua makemake oia e hookahuli ae i keia wa, me ka ikaika o na mokukaua, a hoihoi mai i ke Aupuni a na poe Roialiti e koi nei. Eia ka mea maopopo: E hooia ana o Mr. Shermann, he Aupuni Repbalika o Hawaii, a no kona ae ana e haawi i kana kokua ana mai ma ka aoao hooholomua i ka hana hoohui aupuni o Hawaii e koi nei, oia kana e au'a nona ponoi iho; aka, heaha la kana kue hookahi ana ke loaa ka ae ana o ka hapanui o ka Aha Senate ame ka Hale o na Makaainana no keia hana hoohui Aupuni, mamuli hoi o na hooikaika kuloko maoli ana a na poe kokua i keia kumuhana ma Hawaii nei. Aole anei o ke kahuli ana o ke Aupuni Moi, o Hawaii nei, a lilo i Aupuni Repubalika ma ke alahele no ka hoohui aku me Amerika, he hana pili Aupuni kuloko ia e komo ana iloko o kela mau mamalaolelo a Mr. Shermann i hoopuka ae ai, oia hoi, "What is to come hereafter must come be natural political evolution," -O ka hopena nae e hoea mai ana ma keia hope aku, e hoea mai no ia mamuli o ke kulana kalai aupuni kuloko iho o ka aina?

            Ke olelo nei makou me ke kanalua ole: Mamua o ka pau ana o MaKinele mai ka noho Peresidena aku o Amerika Huiia, a loaa no ia Hawaii ka hoohuiia ana aku me Amerika Huiia.

Pau Kuhihewa.

            Ma ka huli ana i ka mea oiaio, no ka mea e pili ana i ka hookaa a hookaa ole ana paha o Peresidena Dole i kona auhau kino no ka makahiki 1896 aku nei, i mea e loaa ai iaia ka pono koho balota no keia kau koho ae, elike me ka lono lauahea i hoikeia aku e makou ma ka pule ihala, ua ikeia, aohe oiaio oia lono, oiai, ua kaa kona auhau ma ka la 15 o Dekemaba.

HON. JOHN W. KALUA

            Ma keia la i huli hoi aku ai ka Hon. Jown W. Kalua no na Hono a Piilani, ma hope iho o ka hala ana o kekahi mau la iaia ma Honolulu nei.

            Ua kipa mai oia ma ko makou nei keena, a ua loaa na kuka oluolu ana me ua "Ahi nei o Wailuku." He maikai no ke ola o ua Lunakanawai nei o na Hono o Piilani.

            Ma kona ano he Peresidena no ka Papa Kahu Waiwai no ka Luakini hou o Wainee, ua hooliuliu iho nei oia i kekahi mau Papa Hoike no na hana o ke komo ana o ua luakini hou la ma ka la 18 o keia mahina

KA HIHIA O WM. J. COELHO.

            Ma ka Poaha o kela pule aku nei i noho ai ka Aha Apana o Honolulu nei e hoolohe i ka hihia a ke Aupuni kue ia Wm. J. Coelho. O Lunakanawai De La Vergne ka hoike mua, a ua hoike mai oia i kona kamailio pu ana me ka mea hoopiiia, ua ae mai no oia imua ona ua lawe no oia i ka dala.

            Ma ka ninau ana o ka loio o ka mea hoopiiia i ka hoike, ina paha ua ike oia i kekahi kanawai e hoomana ana i ka hookohuia ana o kekahi kakauolelo no ka Aha Apana, ua hoole mai oia, aohe kanawai oia ano. Hoike mai nohoi oia, aole ona malama i mau buke no na loaa ame na lilo a ka Aha. I kela ame keia la e ukuia ai ke dala i ke kakauolelo a ka Ilamuku, a na ka mea hoopiiia e haawi aku iaia i hoike no na dala i haawiia i ke Keena o ka Ilamuku. Aole oia i haawi i mau palapala hookaa i ka mea hoopiiia no na dala i haawila i ke Keena o ka Ilamuku. Aole i kakauia a pau pono na helu o ka buke mai kinohi mai a hoea mai i kona wa i hopuia ai. Kauoha pinepine oia i ka mea hoopiiia e hana i kana buke a pau pono.

            Alaila, o Ilamuku Brown ka hoike elua. Hoike oia i ka ae maoli ana o ka mea hoopiiia imua ona i kona hewa, ame kona hopuia ana e ia.

            Ku ka loio o ka mea hoopiia a nonoi e hookuuia oia , oiai, aole i ikeia ma ke kanawai he oihana kekahi i ikeia, ka oihana kakauolelo a mahele-olelo hoi; o kekeahi, aohe olelo hoike no ka aihueia ana o ka huina o $140, a o kekahi huina dala e ae paha; aohe nohoi he olelo hoike e olelo ana o ke dala i oleloia ua aihueia he waiwai ia no ke Aupuni Hawaii. Hoole ka Aha i ke noi. Aole i lawa hoike ka mea hoopiiia.

            Ua waiho ka Lunakanawai i ke mea hoopiiia no ka hookolokoloia ana ma ke Kau o Mei, Aha Kaapuni Ekahi.

@Mai ka aoao 1 mai.@

            nawa maluhia, e lilo ana ia i mea mananalo ina ua lawe ae ia mau Aupuni i poe agena lakou no ke Aupuni Tureke, me ka ae ana mai o ke Suletana. O keia maoli ko lakou ano, eia nae, i kela ame keia wa e hoalaia ai keia mau olelo a waiho aku imua o Salisebure, ua hoole mai oia. He mea auanei e hoala ulumahiehieia ai na noonoo ana o ka lahui Beritania maanei, ina e ninau mai ana o Amerika Huiia ia Salisebury, ma ka aoao pane mai no ke pani-ku ana ia Kerete, ina paha e lawelawe ana ia ma ke ano he agena ia no ke Aupuni Tureke.

            Alaila, e konoia auanei ke Kuhina Nui o Beritania e kukala akea ae aia oia iloko o kekahi aahu i kue loa i ka noonoo o ka poe Pelekane, a-i-ole-ia, e ae maoli ae hoi ia, o ka hana pani-ku ia Kerete, he hana kue loa ia i ke kanawai o na lahui.

HOIKE PILI AUPUNI MAOLI IA AKU O AMERIKA.

            Wasinetona, Maraki 22.-- Ua hoikeia aku nei ka lohe i ke Kuhina Nui Sherman, ua hoomakaia ke panikuia ana o Kerete ma ka hora 9 o ke kakahiaka Sabati. Ua haawiia keia olelo hoike ma ke ano hui e na luna o na mana Aupuni eono i komo ai ma ke kuikahi o Berelina, oia o Beritania Nui, Italia, Farani, Geremania, Auseturia-Hunegaria ame Rusia.

            Ua like loa na olelo a na palapala lehulehu. Ua hoike aku lakou i ka hoomaka ana o ka paniku i na awa o Kerete i ole e komo na moku e lawe ana i ka hae Helene. Ua hoikeia aku nohoi, aole e hoopilikiaia na moku kalepa o na mana i komo ma keia aelike, me ko Amerika Huiia hoi kekahi, oiai ia mau moku e lawelawe ana i ka lakou mau oihana kalepa, ke ole nae lakou e lawe i na waiwai kalepa e hoohanaia ana e na poe Helene, a e na kipi paha ma ia mokupuni. O na moku nae oia ano, e huliia ana lakou e na mokukaua e ku kiai ana.

            Ua kanalua loa ia ko Amerika Huiia ae ana aku i kana ae i keia hana, a hoomaopopo iho paha i na palapala a kela ame keia mana. Ua olelo ae o Mr.Sherman, oiai he kumuhana ku mamao loa ia mai keia Aupuni aku, aole no e noonooia ana. Aole e noonoo ia ana a hiki i ka wa a kekahi moku kalepa Amerika e hoao ai e komo ma na awa o Kerete, a akeakeaia e na moku e paniku la. Alaila, ma keia ano e hoopii ai ke kapena o ka moku Amerika i ka Oihana Aumoku, alaila, o ka wa ia a Ma Kinele e hooholo ai i keehina hana.

            O ka mea maopopo, ekolu wale no poe moku e lawe ana i ka hae Amerika i holo aku ma ke alawai oki Sueza iloko o ka makahiki 1895, elua oia poe moku he mau moku holo lealea (yachts), a o ke kolu he mokukaua, a hookahi hoi ma ka makahiki 1896, he mokukaua ia; nolaila, ua manao loa ia, aole paha e komo aku ana o Amerika Huiia.

            Oiai nae e hoike ole ana o Kuhina Sherman i kona manao ma keia kumuhana, ua manao na luna Aupuni aoo o ka ka Oihana Kuhina ina e hoea mai ana he ninau o keia ano, me he mea la e hoole ana o Amerika Huiia i keia paniku ana. Aohe mau kakoo kanawai lahui e kue ana i ka hoole ana o Amerika Huiia i keia paniku limaikaika ole," i mea nae e hookikinaia ai kekahi aoao paio, ua kue ia i na kanawai o na lahui.

MAKEMAKE NA KERETE E HOOHUIIA ME HELENE.

            Ladana, Enelani, Maraki 22.-I keia la i hoike ae ai o Right HOn. George A Curzon, ke Kakauolelo Ahaolelo no ke Keena o ko na Aina E, imua o ka Hale o na Makaainana, ua hoike mai o Sir Alfred Biliotti, ke Kanikela Beritania ma Canea, imua o ke Aupuni i na olelo ano nui o kekahi kukai kamailio ana mawaena o na adimarala o na mokukaua ma na aki o Kerete, me na alakai o na kipi. Aole apono na alakai i ke kumuhana a na mana nui no ka haawi ana i kulana Aupuni hoopono kuloko ia Kerete, aka, o ko lakou makemake oia ka hoohuiia aku me Helene.

KE KUIKAHI ANAILIKE ME KA HOOHUI AUPUNI.

            Wasinetona, Maraki 12.-Ua manaoio loa ia e ala mai ana he paio hahana loa maloko o ka Hale o na Senate ma ka wa noonooia ai ka Bila Kanawai Dute a Dingley, ina nae e hoomauia aku iloko o ua bila la ka pauku a ke Komite a na Hana Hou i ae iho nei, no ka hoomau loa ana aku i ke Kuikahi Panailike me Hawaii, oia hoi ke kukahi o Ianuari 30, 1975. E kueia ana keia bila kanawai e na Luna Senate Caffrey ame McEnery, ma ka aoao o na poe mahiko o na Mokuaina Hema, ame na mokuaina kanu ko e ae o Amerika nei. O Luna Senate White ame Luna Senate Perkins o Kaleponi, na mea ne laua e kokua ana i ke kuikahi, oiai ua ike maopopo loa laua i ka waiwai oia kuikahi no na mokuaina komohana.

            E kakooia ana ke kuikahi me ka ikaika e na hoaloha o ke kumuhana hoohui Aupuni, a e koi ikaika ana lakou i ka Aha Poo Aupuni e noho nei ina aole e loaa ka hoohui Aupuni maoli ia Hawaii, alaila, e pono e haawiia aku ia Hawaii ka mana hoomalu Aupuni e Amerika.

KA EMEPERE

LOOHIA O WEYLER I KA NAWALIWALI.

            Havana, ma Key West ae, Maraki 21.-Ua lono mai ka lono mai Camaguey mai, e hoike ana i ka loohia ana o Kapena Kenerala Weyler i kekahi ma'i kukonukonu ma ka puu. Ma ka Poakolu nei, mahope iho o ke kukakuka ana o ka mau kauka, ua hooholo lakou, he mea pono oia ke hoomaha. Oiai hoi, ua loohia oia kekahi ma'i ikaika ma ka opu oiai oia ma ke kahua kaua, nolaila, aole ae na kauka iaia e hoi hou aku ilaila a hala kekahi wa .

MAKE O PERESIDENA CISNEROS O NA CUBA.

            Havana, ma Key West ae, Maraki 21.-Ua loaa mai no ka lono mai Camaguey mai, e hoike ana ua make o Salvador Cisneros, ka Peresidena o ka Repubalika o Cuba ; ua paniia kona hakahaka e Hope Peresidena Bartolome Masso, a ua lilo hoi o Dr. Capott, he kumuao mua no ke Kulanui o Havana, i hope Peresidena. Ua huli hoi aku o Kenerala Quintin Bandera i Camaguey.

KA HALE AHAOLELO MAKAAINANA O AMERIKA HUIIA.

            Wasinetona, D. C., Maraki 15.-Aia maloko o ka Hale Ahaolelo Makaainanao Amerika Huiia nei, he 357 hoa. He 109 poe o loko oia huina, he poe hoa mua ma ke Kau Ahaolelo i hala aku nei, a he 16 mai na Ahaolelo mua mai, a he 132 poe hou loa. A ua ma heleheleia keia poe penei : He 206 poe Repubalika ; he 122 poe Democarata, a he 29 poe huiia o ka aoao dala keokeo me ka aoao Populiki. Ua a koakoa mai ma keia la he 341 hoa.

            Ua lilo o Reed i unahoomalu no ka Hale. He Repubalika oia. He 199 balota ona. Haule o Bailey o Texas, he Demokarata oia, he 114 balota wale no ona.

HE PALAPALA MAI NA AINA E MAI

            Ma keia ku ana mai nei a ka mokukahi Australia i Honolulu nei mai Kapalakiko mai, ma ka Poalua nei, i loaa mai ai ia makou he palapala mai ko makou mea kakau mai ma Santa Cruz, Keleponi. He wahi palapala uuku no keia. No ka pomaikai o ko makou poe heluhelu, ke hoolaha aku nei makou, me ka waiho ana na ka lehulehu e wae no lakou iho.

            My dear Papa: Aloha oe a nui loa. Ua halawai mai no au, kau kaikamahine nei, me kau palapala, ma keia mokuahi Australia mai nei. Ua ike au i na manao apau mai ka mua a ka hope, a ua piha ko'u naau i ke aloha nou, e Papa, no Mama, kuu hanau mua Mrs. Anna Kahalia Voeller, ame o'u mau pokii nohoi, me na lei a makou. Aloha no oukou apau.

            Nui launa ole mai ko'u mahalo ia olua, e o'u mau makua, no ko olua hoomanao ana mai i ka olua kaikamahine i ka aina malihini nei. Mamuli o ka loaa ana mai o ka'u i kauoha aku ai ia olua, ua maweheweheia ae la kekahi mau ko'iko'i i komohia aku ai au iloko o na hilinai ana mai a ko'u poe hoaloha maanei nei. Ua hoomama loa ia au mai keia mau ko'iko'i mai.

            No kau ninau e Papa ia'u no ka uku o ke a'o ana i ke kakaulima pokole (shorthand writing) ame ke kakau mikini, eia ka'u mea hoike aku ia oe, he $5.00 no ka mahina ma ka mahele hookahi oia mau ike. Aka, ua manao nae au, e Papa, o ka ike kakau mikini ka'u e hooikaika ai. He $5.00 wale no ka uku no ka mahina. Manao au, aole au e liuliu loa ma ke a'o ana ma ia ike, a o ka loaa no ia o ka makaukau ia'u. He ike kupono loa keia no na hana kakau manao o kou keena.

            Ua loaa pono mai ia'u na pepa hoakaka manao o Mr. W. R. Castle i hoouna pu ia mai ai e oe me ka'u mau nupepa. O kela mau pepa apau, ma ka la no i loaa mai ai ia'u, ua pau ka hapa nui i ka lilo i ko'u mau hoaaloha maanei. Ma ka Poalima ae, i kuu hele ana i ka Hale Banako, ua paa pu no au me na wahi pepa i koe iho, a haawi aku au i kekahi oia mau pepa i na kakauolelo o loko oia hale, a pela nohoi me kekahi poe kulana ko'iko'i a'u i kamaaina ai maanei. I ko lakou heluhelu ana i keia mau manao, ua hoike mai lakou i ko lakou mau manao mahalo no ka naauao o na hoakaka ana. Ninau mai kekahi poe ia'u, ina paha he a@a@ h@@h@ aupuni ko'u. Ua olelo aku au, a@@ a@ i haawi i ko'u noonoo ma keia ninau aka, ua pane aku nae au, ina he n@@ hewa oleka hoohui i ka wahine Hawaii me ke kanaka Amerika ili-k@@k@@ mamuli o ke kuikahi like ana o k@@@ mau manao, a hoopaa pono ia h@i k@@@ aelike a laua, mamuli o ko laua @@@@ pono ia ana , alaila, manao au p@@@ no na Aupuni elua e makemake ana e hoohui ia laua iho. Ua hoike aku n@@@ au, o ko'u makuakane, aia oia ma ka aoao kokua i ka hoohui Aupuni a @@ ka lunahooponopono i keia wa o ka nupepa Hawaii kahiko loa i hoolah@@@ ma Hawaii, a he nupepa hoi ia e kokua ana i keia kumuhana. Ninau mei kekahi poe ia'u. Heaha la ke kumu i makemake ai kekahi poe Hawaii e hoohui i ko lakou Aupuni me Amerika nei@ Pane aku au: He lehulehuloa no na kumu, aka, o ke kumu nui a'u i ike a oia paha ke komo nui loa ana o na @@pana iloko o Hawaii. He poe Karistiano ole ka hapa nui loa o keia lahui @ komo nei ilaila, a he kakaikahi loa ka poe Karistiano. Ua like no lakou @@ ka lahui Pake. Ina e hala hou he mau makahiki o ke komo ana o keia lahui iloko o Hawaii, alaila, e heluia ana o Hawaii he aina i nohoaliiia e ka poe Pegana : aole hoi o'u kanalua e hiki mai ana ka la, ke mau ke komo ana o kela lahui iloko o Hawaii , e lilo ai o Hawaii he papu kaua ikaika no Iapana ma ka piko ponoi o ka Moana Pakipika. Nolaila, o ka poe Hawaii naauao ua makemake loa lakou e hoohuiia @ Hawaii me Amerika, i hookiia ai ke@a komo nui ana o na Iapana ma Hawaii. Ua mahalo lakou i keia mau hoakaka ana a'u, a ua olelo mai lakou ia'u h@ mea oiaio loa ka'u i hoike aku ai, a he mea ano nui nohoi ia. E lawe aku ana au i kekahi pepa manao ia Lunakanawai Smith o Santa Cruz. O ka Lunakanawai mua, oia o Mr. Logan, ua pau ia.

            E Papa, ina paha au e hoi aku ana i keia wa, e hoohewahewa mei ana paha oe ia'u, oiai ua pau kuu ano kino nawaliwali e like me kela wa a kakou e noho ana. He kino momona keia o'u. No ka ai paha i ka uala kahiki me ka palaoa.

            I keia wa o'u e aoia nei e kuu kumu ma ka ike hookani pila me himeni, ua hookaawale pono ia ka manawa. Hookahi pule ma ke a'o kanawai leo mele ame ke himeni, a hookahi pule ma ka hookani pila wale no. He maikai n@ ko'u aoia ana ma keia mau mahele ike.

            Aohe mau mea hou o Santa Cruz nei.

            God be with you till we meet again.

            Kau kaikamahine ma ka aina malihini.

CECILIA KEALOHA POEPOE.

AHEA PAU?

Mr. Lunahooponopono,-

            Aloha oe: -Aole anei i awakea ka la o ka malamalama Karistiano ma Hawaii nei? Ae! Oia ka pane i hooholike ia mai kela pea a keia pea o ka aina. Ke hoonaauaoia nei na opio Hawaii me ke akahele loa, a ke papahi nei o Hawaii i ka lei o ka hanohano ma ka lilo ana i na lahui like ole e komo nui mai nei iloko no nae oia, eia no o Hawaii nei iloko o ka pouli e naku nei.

            He mea ehaeha no ka naau ka ike ana ame ka hoomaopopo ana eia no keia mea ke hiipoi mau ia nei e kekahi poe o kakou, he poe hoi i hoonaanaoia, a ma ka nana aku aole loa i kupono kela hana ia lakou, oia hoi ke pahenehene ame ka hooikaika e hookaulana me ka maopopo ole i ko hai kee! He mea eha loa no ka noonoo ka ike ana ke mau nei no keia ano iloko o ka naau o na Hawaii. Oiai, ina e pii ae ana kekahi hoa kanaka Hawaii maluna o kekahi oihana, a kulana kiekie paha, oia iho ia wa a kona poe hoa kanaka o ka ili hookahi e pao ai me ka naau lili me ka huahua e hooikaika ana e wehe ae i ka pohaku ak@ kahi i paa o kela hoa i loaa ka pomaikai. Oia iho ia anei ka hana au e ka lahui i kapaia he naauao e ae. I ka wa e pili ae ai o kekahi o ko lakou hoakanaka maluna o kekahi kulana, oia iho la ka wa a kona poe makamaka a hoaloha e hooikaika like ai e hapai hou aku iaia ma kahi kiekie loa ae, a pela pu hoi ua mea la i hapai ia ae la e lalau mai ai i kona poe hoaloha a hoonoho ae ma kekahi anuu kiekie ae a kona ikaika e hiki ai ke hookomo aku iloko o na poo maluna ae ona.

            Nolaila, he mea pono e haaleleloa kakou e Hawaii i kela mau hana haahaa a hupo. E hoao kakou e hana elike me ka inoa i loaa ia kakou.

Me ka mahalo,

HAWAII PONOI

Honolulu, March 29th, 1897.