Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 15, 9 April 1897 — Page 3

Page PDF (1.66 MB)

This text was transcribed by:  Cheryl Mokuau
This work is dedicated to:  Dawn

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA PULALAHAO ME AINA O OAHU

MANAWA HOLO

@ Iulai 5, 1895

 

[@this is a time schedule but parts of the schedule is very unreadable. ]

 

 

A.M.

A.M.

P.M.

P.M.

P.M.

@ Manana

7:40

9:55

2:2@

2:28

5:53

@o Ewa

8:10

10:19

2:49

2:49

6:14

@Waianae

 

10:@4

 

@:24

6:49

 

Waianae na In a pau.

Wili o Ewa Kaa Ukaua Na ia a pau Koe Sabati

Waianae na ia a pau

Wili o Ewa na ia a pau.

Hiki i Waianae na Poaono me Sabati

 

A.M.

A.M.

P.M.

P.M.

P.M.

@ Waianae

6:44

 

1:32

 

4:16

@Wili o Ewa

7:19

9:10

2:07

3:51

4:51

@ Manana

7:50

9:48

2:38

4:22

5:22

@Honolulu

5:23

10:30

3:11

4:55

5:55

@ ana na kaa ahi hali ukana i na kaa ka pepa ekahi

 

@ Denison

Luna                F.C. SMITH

                        Luna Kuai Palapala Holo.

 

NU HOU HAWAII

Ma ka Poalua nei i hoomakaia ai ka

@ ana o ka uwapo o ke Kahawai

@ Ewa ae nei.

 

Ma ka la 6 iho nei i malamaia ai

Ahahui Nui a ka Ekalesia o “Mauna

@ ma Laie, Koolauloa.

 

@ ka la 1 o keia malama, ua hanau

@ la na ka wahine a Palmer Pl.

@ he keikikane ma Kohala Akau,

@.

@ uku aku ke Aupuni i kela ame

@ kanaka i kokua ai i ke kinai ana

@ ahi i a ai iluna o Tantalus ma

@ Poaono aku nei, he $2.50

 

@ loheia mai e kuai kudalaia aku

@ na kaa hapaumi o kahi haole

@nioni iho nei me ka Hui Kaa

@way o Honolulu nei.

 

@ hala aku nei o Jno E. Bush no

@ Kau Kaapuni e noho mai la ma

Kailua, Kona Akau, Hawaii ma ke ano

mahela a unuhi olelo no ka Aha.

 

@ hoomaka iho nei ke kuai ana

@ka halekuai mea ai a Ka Hui “Na

@ Oiwi o Hawaii” ma ke poo o ke

@Liliha, ma ka aoaoa makai, o

@ Moi.

 

@ puolo waiwai ka Mr. A.P. Ka

@ o ka huli hoi ana `ku nei no

@ mai Honolulu aku nei. He

@kini loi no na Aha ipu inika.

 

E wehe aku ana ka Hui o Hakapila

@ he Pa Kuai Papa maloko o ke

@anakauhale o Hilo. E hoomaka ana

@hana o keia pa papa ma ka la 1

@ o Iulai

 

Ma ka Poakahi nei i hookohuia ai

@H Kamio o Kalihi. I kahu ma-

@ waiwai ame ke kino o Puhipaka

Malama (w) he kaikamanine oo ole,

@ o ka bona o $200.00.

 

Ke lonolono wale ia mai nei e hoo

@aku ana kekahi Hawaii maoli

@ ka oihana Lunakanawai Kaapuni

Ka Mokupuni o Kauai, a i ole ia,

@ ka oihana Hope Loio Kuhina paha.

 

@hoolaha ae nei ka Luna Wai o

@lulu nei, o na wa hoopulu mea

@ a na poe i loaa na pono wai piula

@puni, mai ka hora 6 a 8 o ke kaka-

@ka, a mai ka hora 4 a 6 o ke ahiahi.

 

@hala aku o E.A. Jones ame kona

@na no Kapalakiko. maluna aku o

@mokuahi Gaeli o ke kakahiaka

@nei. E hala ana paha ia la

@ekolu a eha papa mahine ma Ka-

@

 

E ku mai ana no Honolulu nei ma

@16 ae nei ka mokuahi Warimu,

@Vitoria mai, a ma ka la 17 aku

@mokuahi Rio Janeiro mai Kapala

@mai. E loaa mea hou ana no

@

 

Ma ka pule kakahiaka o keia Sabati

@nei, maloko o ka luakini o Sana

@ lawelaweia ai ka oihana kau

@ Kopirimatio—e ka Bihopa o Ho-

@nei, maluna o 31 poe lala oia

@. He 19 kane a 12 wahine.

 

Ma ka hora 4 o ka auina la Poakolu

@mai ai ka okuahi Australia

@Honolulu nei a huli hoi aku la no

@kako; a e ku hou mai ana oia

@lulu nei ma ka la 27 o keia ma-

 

@wehewehia ae nei na pou uwea

@ne kahiko o loko nei o ke kula-

@hale, a ke ikea aku nei ke ku-

@maikai o na Alanui i ke ano ma-

@ ae mai ia mau mea hoohihia

 

@keia pule ae e puka aku ai ka moo-

@Lubiana a pela pu hoi me ka

@hono o Ka mea Huna Pohihihi.

@ ia kakou e Hooulumahiehie.

@kakau o ka Mea Huna Pohihihi

@keia pule. Hoomanawanui.

 

Nui ka, mahaloia o ke Keaka hoo-

@ka kino o ka Ohana Ioredane @i

@keike iho nei maloko o ka Hal Me-

@Hou i kela mau po aku nei. Nui

@ poe makaikai i hoea aku ma ia

Mau po “Le`a o Halalii.”

 

Ua looohia o Keoni Emaluka. (John

Emmeluth i kekahi poino. Ma ka la

Sabati aku nei, mamuli o kona hihia

@ me na mea paahana o kona hale

@ hua-ai ma Ewa. Ua hookuu he-

@kekahi Pake paahana i ka holo

@o ka enegini mahu a ua hihia

@la o Emaluka i kekahi ili hookaa

@ a laweia aku la a hookui pu me

@poku o ka hale. Ua hai kona lima

@ma a ua nui na wahi o kona kino

@eha.

 

Ma ka hookuku kini popo ana mawaena o ka Hui Kamehameha ame ka Hui Punahou, ma ka anina la oaono aku nei. Ua kaa ka lanakila i ka inoa mua. He 12 puni a Kamehameha ia 3 puni a Punahou. E ulele hou ana laaua i ka la apopo.

 

            Ma ka Poakahi nei i haawi ai ka Hui Keaka Lio e paapaa hana nei mawaena o kakou, he anaina hoikeike, no ka pomaikai o na poe ma`i lepera o Molokai. A o na wahi loaa he uuku loaa. Ua oleloia he $23 a oi noloko mai o na huina loaa oia po e haawiia aku ana no na ma`i lepera.

 

            Ma ka Poakahi nei i haalele mai ai ka mokukaua Beritania “Nene Ahiu” ia Honolulu nei a holo aku la no Kauai. Ua lawe pu aku oia no ia wahi i ke Komisina Pelekane. Ke ole e loaa na kuia, e huli hoi hou mai ana oia no Honolulu nei ma ka la sabati ae nei.

 

            Ua waiho ae nei o Lulia Waianuhea (w) oia nohoi o Lulia Kalaukoa mamua. i kana palapala noi imua o ka Aha Hooko Kauoha o Oahu nei e hookoia ke kauoha hope loa a Kailikea (w) i make ma ka la 3 o Aperila, M. H. 1896. E nana ae mawaena o na olelo hoolaha o ka pepa o keia la.

 

            Ua lohe mai kamou e haawi ana o Mr. Edward Mikalemi o Aiea. Ewa ae nei. Luna Alanui mua oia Apana. i kana koho ana no ka nui o na lilo no ka hana ana i ke alanui hou o ka Pali o Nuuanu. He kanaka makaukau no keia ma ia hana. He nui no na Hawaii i Kupono e komo ae iloko o keia aumeume hana.

 

            Ua hai mai ia makou kekahi Hawaii makaukau hana uwapo ma ka Apana o Ewa ae nei. O kahi e manaoia la e kapiliia ka uwapo o Waiawa, Ewa e lilo ana no ia i mea ole i ka wai kahe. Aole no paha hoi i ai-lolo i na hana hemahema mua i ka wa o ke Aupuni Moi, a me ka uwapo o Waimea. Kauai.

 

            Ma ka auina la Poaono aku nei i weheia ai ka pa kini popo Tenisa ma Alanui Kuakini, mamuli o ka malamaia ana he anaina paina ai-mama, me na leo himeni, ame na paani kini popo ana. He aneane 300 poe i aoakoa ae malaila no ia hana. O kahi alanui no, ka mea hilahila loa oia wahi.

 

            Ma ka hora 4 a oi o ke ahiahi Poaono aku nei, ua a ia ae la ka ululaau paina o uka ae nei o Tantalus. Mamuli o na hooikaikaia ana e na poe kiai ma ia wahi. ua hoopioia ka a ana o ke ahi. He lehulehu loa na laau i poino mamuli o keia pau ahi.

 

            O ka nui o na loaa o ka Y.M.C.A. o Honolulu nei, no ka makahiki holookoa o 1896, he $3,706.00, ke huiia aku hoi me $6.55 ke koena ma ka waihona ma ka la 1 o Aperila, 1896, ua like me $3,713.55. O ka nui o na lilo, he $3,702.97 Koena ma ka waihona, he $10.58.

 

            Elua makahiki i hala ae nei, kuai iho la o R.J. Warren, he mea kawili laau ma Pleasant Brook, N.Y., he lako Laau Kunu a Kamalena. Penei kana hoike: “Ma ia wa aohe ikeia na waiwai ma keia hapa o ka aina; aka, i keia a he laau kaulana loa ka Laau Kunu a Kamalena.” Pela no ma na wahi ao kanaka apau. Ma na wahi i lauhala ai ka waiwai hoola o keia laau kunu a Kamalena, aole loa he kanaka makmake i na laau e ae. E kuaiia ana e na poe kuai laau lapaau o na ano apau. O Benson, Smith & Co, na Agena ma ko Hawaii Pae Aina.

 

NA MAKE O HONOLULU NEI MA KA MALAMA O MARAKI, 1897.

 

            O ka nui o na poe make maloko o Honoluu nei, ma ka malama aku nei o Maraki. He 51. He 29 kane, a he 22 wahine Na kanaka Hawaii he 27, na Pake, na Pukiki 55, na Iapana 5, na Beritania 2, na Amerika 2, na lahui e ae 1. Apana 1, he 11 poe make; apana 2, he 14; apana 3, he 10; apana 4, he 6; apana 5, he 9.

 

UA HAALELE NO NA PANALAAU O KA HEMA.

 

            Ma ka Poaha iho nei la 8, ua haalele iho i na aekai o Hawaii nei no na Panalaau o ka Hema na Keonimana no lakou na inoa malalo iho nei me ko lakou mau ohana: Mr T. E. Cowart me kona ohana, Jr. J. H. Kirkpatick me kona ohana, Mr. J. B. Daniels me kona ohana ame Mr. L.C. Ables, no ka hele ana e kukulu ame ka hooulu ana aku i ka lakou hana nui koikoi a maikai palena ole ma na Panaiaau o ka Hema a hala loa aku i ka aina puni ole o Aferika oia hoi, ka Hagey Institute” Hale Palaau Waiona Opiuma a pela aku, elike hoi me ka hana maikai i kukula ia ma Honolulu nei.

 

            Ke kahea nei ka makou leo pule i kela Mana Kiekie Loa e kiai a malama mai kona lokomaikai palena ole a e hooholomua hoi i ka lakou hana maikai, a e ukalila ko lakou mau keehina wawae e na haawina o ka pomaikai. A e hoihoi mai hoi ia lakou pakahi me ko lakou mau ohana me ka maluhia a hehi hou i na on@ aloha o Hawaii nei.

 

KE ALOHA I MINAMINA NUI IA.

           

            Ma ka auina la Poaono i hala hora 3 i pauaho mai ai i keia ola ana o Lulea, (w) ma kahi noho o kana keikimahine hanai Kahaleiaukoa. Ma Pawaa i ke y60 a oi o kona mau makahiki a hele kohana aku la ma kela aoao mau o ko Honua Poe. Ua waiho iho oia mahope nei i kona hoa pilipaa, he kane kaikuaana, kaikaina, na keiki, na mopuna ame ka ohana no apau, e paiauma aku ana nona me ka naauluuluu o ke kaujmaha paumako He wahine ka mea i hala no ko makou makamaka i aloha nuiia L.M. Keawehaku, kekahi o na alii hanau o ka Aina. Ua alo pu ia e laua ke ko-wa o 20 makahiki ma keia ao inea a kuu wale aku la no kona luhi ma kela aina nani ma-o. O ukumehane kona aina hanau. Pela i hooko ia ai ke kanawai kumu a ko kakou Akua, maluna iho o kakou apau, wahi ana mai ka lepo mai oe a e hoi aku no oe i ka lepo. H heahea, helokomaikai, he hookipa ohaoha he oluolu me ke Akahai na haawina o ka mea i hala. Aloha wale oia. D.P. KAIAONAKAHA.

 

@KAI MAKAIKAI I HALEAKALA

 

“Ike ia Honomanu

He nina plai

Paheehee i ke alo o Waninepee

He paku makani Haleakala no Maui

He papele hulu hoi nona Koolau”

 

            Ke ike nei au ia Honomanu me kona mau aoao. Aoao ma Hana he 12 nuku o ke alanui kikeekee ma ka aoao ma Kahului he 11. Hala hope ae ia na pali o Hhonomanu me kona au hiohio na pahaohao, e hoohio koke iho ai ka malihini. “Aole i biliviia na pali o Honomau.” Ko`u mau hoa ma keia misiona walohia, o ka`u mau keiki no, Mr Capt. J. B. Kanamu, Mr. E. Kuehu a owau nohoi o ka laua wahi elemakule e kuoe hele nei i ke ala malihini. Hiki aku la makou i Wahinepee. Ke hoomaopopopo nei au i ke paheehee, e halakika ana na kapuai o na lio iluna ilalo i o ia nei, hala hope ae la nei mau wahi a ka manao o ka malihini e uiha iho ai. Ke ike pu nei i na auwai a ka ona iliona me na paipu wai e iho ana a pii mai i na kahawai. Ke ike nei au me ka`u mau keiki, i kekahi hana pahaohao a keia mea ne dala oia hoi ka pao ia ana o kekahi mau pali a puka ma kahi aoao me ka wai, ma keia wahi, ke haawe iho la ka uluhua me ka manaka, i keia alaloa, me ke kahiko pu iho o ka maluhiluhi. Ke hala hope ae la keia alahele a hiki i Huelo ma ka home o Mr Henry Kahiamoe, hora 12, pa kahea a kamaina e komo maloko e hanai ai a hewa ae ka waha, eia no ka uku o ka leo. Hora 1 me ka hapa, haalele ia Huelo, no Kokomo i Makawao na ka ihu o ka lio ka hana. Hiki i kauhale, pa kahea a ko ka hale, e komo maloko. Wehewehe na lio, pau i ka hoopaa kaula ia, o ka hora 3 keia hooaumoe ma ka home o Mr. S.N. Naholowaa, ka makamaka ahonui. Moe ia po, nui ka ua, hoike mai kamaaina, he ua Ukiukiu ia o Makawao, Kuka me kamaaina no ka misiona walohia wale i ke kuahiwi o Haleakala. O ka la 14 ae, ka na, a ao, aka, aole pela ko ke Akua manao “he luli ole, he oia mau noka mea, he aloha ke Akua.” I ka moe ana iho ia po, hoomanao ae la wau i kekahi wahi mele kaulana o Makawao, penei: “Ohi ka io o ka laau o Makawao, etc.” Ke houhou mai la i ka ili na keiki kupa o ka Rain Ulaelna o Piiholo. Hapalua o ka hora  o kakahiaka o ka la 14, ala kamaaina me na malihini He malie ka nuhou nui i kela hora. Kii ka pu-a lio, hoonohonoho ka papa kihikuhi. Hora 8 me hapa, haalele ia Kokomo no Haleakala ma keia alahele, he 5 ka uui o na malihini, hookahi kamaaina, o Mr. D. Masse Huluole. Eia na malihini, Mr ame Mrs. Kanamu, Miss Kanamu, Mr. E. Kuehu ame a`u nohoi ka mea kakau. Ke nee nei ka huakai, ke ike nei makou i ka pii mai o ke kiu, a ke pii mai la nohoi ka naulu e hui laua. Ke hooia mai la ke kamaaina he kulana malie kela. Ke hala hope nei o Piiholo, ka home o ka Rain Ulalene, ke ike nei makou ia kalena ame na paipu wai o Maunaolu Seminary. A hala ae la ia ke ike nei makou ia Pipipuu, ke hala hope aku la me ka puu o Niniau, a ke hala hope nei o puu o Kakae, ke hehi nei na lio i na pohaku, ke ike maopopo aku nei i ke ano o na mea @ulu. Aole he mau laau loloa, he mau laau pokopoko, ka hinahina, kawau (pukeawe ma ka Hawaii olelo ana), ka mamane,ka iliahi, ka paihi, ame kekahi mau laau nenee e iho, aole i loaa ka inoa ia`u. I keia hora 11 ke ike aku nei makou i ka hale hookipa a pela i puana ae ai ka mea kakau i keia mau wahi lalani mele, penei:

 

            “Hele mai nei Haleakala

            Kokoke i ko`u maka,

            Me he ao naulu la

            Hookipa i ka malie.”

 

            Ke hoopii ku nei na lio, a hoomaha. Ke pa nei ka la ma ka aoaoa akau, me ka wela nui, ke pa nei hoi kahi makani me ka noe, me he kui la e houhou ana i ka ili, ke kokoke loa mai nei ka hale hookipa. He pohaku me ka puna, ke maeele mai nei na lima me na wawae. Nui ke ahonui o na lio. I ka hora 1 me hapa ku na lio lele ilalo. Ku iho nei ma ke kae o ka lua. Nana aku nei me ke pahaohao nui. Ke ake aku nei e ike ia Keanae, kuu aina hookama. Aole he ike ia aku. Ua paa pu i ke aol. Ke ike aku nei au me ko`u mau hoa i ke kuahiwi o na Koolau, ia Lauulu. Ke nana aku nei au i na puu lehulehu o ka lua. Puu o kalahaku. Puu o kaluaokaoo, puu o kamohoalii, ame akhi mau puu e iho, aole i paa, oiai ke haalulu nei na lima i ke anu. I keia hora, ke wehe ae la ke ao me ka noe, a pela e waiho wale ai a ike ia o Hawaii a ka Moku Nui. E Mr. Lunahooponopono. Auwe! Ke ike nei au i ke kuahiwi kaulaha o Maunakea, ka papale hulu keokeo o ko kaua one kanau. Ke kulu nei ko`u mau waimaka, me ka walohia no Kohala, i ka makani Apaapaa, ke one hanau hoi o kaua. Ke halalo pono aku la ko`u mau maka i na aekai o ke one hanau o kaua, me na nalu kuakea o keawaeli, ke kiei aku nei au me ka waimaka. Ke hoomanao ae nei hoi au me ka waiohia. Aloha nonoi!! Ke iini pu ae nei hoi, o ka ike lihi wale aku ia Pili me Kalahikiola, o na puu haele lua. Na puu kaulana o Ikohala i ka aina haaheo. E Mr. Sam K. Haina o ka makani Apaapaa, e ike iho ana paha oe i keia wahi kanaenae a kou hoa uhaiaholo o ka pono o ka Haku Iesu Kristo. E hoomaikai aku i ka Makua ma ka lani, no kou hoa nei oiai au ma ka aina hookama, i hoomanao wale ae nei no au, oiai. O oe no owau, na mea lawe i ka ipukukui e kaakaa ai na maka a loaa ka ike nupepa Kuokea). Oiai kou hoa nei e noho ana i ka aina makuahine. Ke ake aku nei ko`u wahi manao e ike lihi aku i ka pukauwahi o ka mahiko makua, Kohala Sugar Company. Aole nae he ike lihi aku, ua alai ia ae la e ka noe, paa na maka. Aloha ino!

 

            Huli hoi no ka Ua Ukiuki, hora 2 me ka hapa; nolaila, i hora i makaikai ia e makou. Nui ke anu. Hiki i kauhale hora 6 me ka hapa. Hoaumoe hou me kamaaina. Maraki 15, kau ma na Ho no kahi o kekahi o ka mana mau keiki, Mr. Daniel Nahaku. Ike i na maka o na keiki. Hauoli pu ka makua me ke keiki. March 16, kau hou maluna o na @. No ka makaikai i ka mahiko o Paia. Hora 2 me ka hapa a.m. no Puunene. Ke pookela o na mahiko ma ko Hawaii Pae Aina. Hui me Mr. Charles Copp ko makou kamaaina oluolu a waipahe. Ua hele ia e makou ma na alanui papa me na alapii. Ma ka lewa, a hiki i kahi o na nau e wili ana me ke ko, akahi no a hehi iluna o ka lepo. Nui ke ko, hoike mai oia ia makou, he hike ke hoomoa ia ke ko mai ke 30 tona o ka la a hiki i ka 100 tona o ka la, ke nui ke ko. Ke mahalo aku nei au ia oe e Mr. Charles Copp, i kou lokomaikai i pahole mai ai i na malihini.

 

            Me keia wahi i kau ae ai makou no na ilo, no ka huli hoi i ka home. Hiki i kauhale hora 6 ponoi. Moe i kauhale. Ao ae hoomaha, hooluolu ia la. March 18, huli hoi no Kawai kau o Keanae. Ka aina hookama o keia mau ia hope o keia maka peni. Hora 3 me 15 minute a.m., hiki i ke kakela o ka maua keiki, ke Duke Hao o na pali Koolau nei. E. Mr. Lunahooponopono, ke hooki nei au maanei me ka Nupepa Kuokoa kou aloha ame kona Lunahooponopono.

 

            Aloha olua, kou makamaka kahiko……….

GEORGE W. KALOHAI.

            Waianu, Keanae. Mauiu, March 18, 1897.

           

            (Ua kuupauia aku ka loa ame ka laula o kau misiona e Mr. George W. Kalohai. Mahalo. Haawi hou ia mai ua mea maikai.—L.H.)

 

            Ua loohia o Mrs. A. Inveen, e noho ana ma Alanui Henry Helu 720. Alton, Ill., i ka ma`i rumatika ai iwi no 8 mahina a oi. E noke mau ana nohoi ia, i ka lapoaau i keia pilikia ona iloko o keia wa, e lapaau ana me na laau mai na hoaloha mai, a ua lapaauia nohoi e n kauaka aole nae he ola. Alaila, hamo iho la oia he hookahi omole ame na na omole hapalua o ka Laau Hamo a Kamalena, a o ka loaa no ia iaia o ke ola loa. Ma kana noi i hoolahaia aku ai keia, oiai he makemake loa oia e ike i na poe i pilikia elike me ia i ka mea pono no lakou e ola ai. E kuaiia ana e na poe kuai laau lapaau o na ano apau. Benson, Smith & Co., na Agena ma ko Hawaii Pae Aina.

 

Hoolaha Mana Hookiokoolo.

 

            AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI, Apana Ekahi, o Ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hana o ka waiwai o Kailikea (w), o Maemae, Honolulu, i make.

           

            Ma ka waihoia ana mai imua o ka Aha Hooko Kauoha, ma ka la 7 o Aperila, M.H. 1897, he palapala i oleloia, oia ka Palapala Kauoha Hope Loa a Kailikea (w) i make, ame kekahi Noi e hookoia ua Palapala la, a no ka hoopuka ana aku hoi i Palapala Hooko ia Lulia Waianuhea (w), ka mea nana i waiho mai keia noi.

 

            Ua kauohaia ma keia, o ka Poalima, la 7 o Mei, M.H. 1897. Hora 10 a.m. o ua ia la ma ke Keena Hookolokolo, ma Aliiolani, ma Honolulu, oia kahi ame ka manawa i koho ia no ka hooiaio ana i ua Palapala Kauoha la, ame ka hoolohe ana i ua noi la, a ma ia wa hoi a ma ia manawa e hele mai ai kekahi mea kuleana a kue i ua Palapala Kauoha la, ame ka haawiia ana o na Palapala Hooko Kauoha.

 

            Hanaia Honolulu, Aperila 7, 1897.

 

            Na ka Aha:

 

            J.A. Thompson,

2645-3ts          Kakauolelo.

 

ILOKO O KA AHA KAAPUNI APANA

 

            Hookolokolo Ekahi o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o Annie K. Mahaulu o Honolulul i make kauoha ole.

 

            No ha mea, ua waihoia mai e A.S. Mahaulu. He kane wahine-make, he palapala noi no ka Hookohu Lunahooponopono Waiwai no ka waiwai i oleloia, a e hoopuka aku ia palapala iaia. nolaila, ma keia, ke hoolahaia aku nei i ka poe apau i kuleana ma ua waiwai `la, o ka Poalima, Mei 7, 1897, ma Aliiolani Hale. Honolulu, hora 10 o ke kakahiaka oia kahi ame ka manawa e hele ai lakou, a e hoike mai i na kumu ina he kumu ka lakou e ae ole ia ai ke noi.

 

            Honolulu, Aperila 2, 1897.

 

            Na ka Aha:

 

            GEORGE LUCAS,

2645-3TS                    Kakauolelo.

 

I KA AHA KAAPUNI O KA MAHELE.

            Eha. Ko Hawaii PaeAina. Ma ke Keena. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o E. HOOMANA (k) o Puna. Hawaii, i make kauoha ole. He kauoha no ka hoolaha ana i ke Noi Lunahooponopono Waiwai.

 

            Ma ka heluhelu ana ame ka waihoia ana mai o ke noi a Ellen Hoomana, wahine-kane-make a E. Hoomana.  E olelo ana ua make kauoha ole o E. Hoomana o Puna, Hawaii, ma Puna, Hawaii, ma ka la 5 o Feberuari, A.D. 1897. Me ka waiho ana iho he waiwai maloko o Ko Hawaii Pae Aina i Kupono e hooponoponoia, a e nonoi ana e hoopukaia ka Palapala Luna Hooponopono Waiwai iaia—Ellen Hoomana.

 

            Ua kauohaia o ka Poakahi, la 10 o Me. A.D. 1897. Hora 10 a.m., oia ka wa no ka hoolohe ana i ua Noi la ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma Hilo, Hawaii, a ma ia manawa a ma ia wahi e hele mai ai na poe apau i pili i ua hana la, a hoike mai i kumu, ina he kumu ka lakou, nokeaha la e ae ole ia ai ua Noi la.

 

            Hanaia Hilo, K.H.P.A., Maraki 31, A.D. 1897.

 

E.G. HITCHCOCK.

 

Lunakanawai o ka Aha Kaapuni o ka Mahele 44.

 

Hooiaioia:

 

DANIEL PORTER,

 

Kakauolelo o ka Aha Kaapuni

Mahele 4.

2645-3ts

 

I KA AHA KAAPUNI O KA MAHELE

 

            Eha. Ko Hawaii Pae Aina. Ma ke Keena. Ma Ka pooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o D. KEEAWEAMAHI 9K). O Puueo, Hilo. Hawaii. I make kauoha ole. He kauoha no ka hoolaha ana i ke Noi no ka hooiaio ana i na hooilina.

 

            Ma ka heluhelu ana ame ka waihoia ana mai o ke Noi a Kahopukahi (k), ka hoahanau o Keaweamahi, e olelo ana ua make kauoha ole o Keaweamahi (k), o Puueo, Hilo, Hawaii, ma Honolulu, Oahu ma ka ia 31 o Iulai A.D. 1894 me ka @ uho ana iho he waiwai maloko o Ko Hawaii Pae Aina a e @ ana e @ na hooi [@this section very blurry]

 

            Ua kauohaia e ka Poakahi la 10 o Mei A.D. 1897 ma ka hora 1@ a.m. oia ka wa e hooloheia ai ua Noi la ma ke Keena Kookolokoio ma Hilo Hawaii, a ma ia manawa a ma ia wahi e hele mai ai na poe apau i pili i na hana la a hoike mai i @ ina he kumu ka lakoi, nokeaha la e ae ole ia ai na Noi la.

 

            Hanaia ma Hilo, K.H.P.A. Maraki 31., A.D. 197

E.G. HITCHCOCK

Lunakanawai o ka Aha Kaapuni, Mahele 4.

Hoolaiola:

DANIEL PORTER

Kakauolelo o ka Aha Kaapuni

Mahele 4.

2645-3ts

 

AHA KAAPUNI O KA MAHELE ELIma o Ko Hawaii Pae Aina. Hooponopono Waiwai. Ma ke Keena. Ma ka hana o ka waiwai o Makaikai (k) no Wainiha.a Kauai. I make kauoha ole. Imua o Lunakanawai Hardy. Kauoha hoolaha no ke Noi e aiea ka Hoike Waiwai hope loa a e hookunia ka Lunahooponopono Waiwai.

 

            Ma ka heluhelu ana ame ka waihola ana mai o ke Noi ame ka Moo Waiwai a J. @W. Lota ka Lunahooponopono Waiwai o ua Waiwai la. E nonoi ana e aeia i $542.82 n e kaki ana iaia iho i $597.15, me ka nonoi ana e nanaia a e aponoia ia hoike, a e hoopuikaia i kauoha no ka mahelehele ana i na waiwai e koe nei ma kona lima i ka poe i kuleana ia waiwai a e hookuu hoi iaia ame kona mau hope mailoko aku o na koikoi apau o ka nohona Lunahooponopono Waiwai.

 

            Ua kauohaia, o ka Poakahi la 10 o Mei A.D. 1897 ma ka hora 10 a.m. imua o ka Lunakanawai o na Aha la, ma ke Keena Hookolokolo o ua Aha la ma Lihue, Mokupuni o Kauai oia ka wa ame kahi e hooloheia ai na Noi la ame ka Hoike Waiwai. A ma ia wa a ma ia wahi e hele mai ai ka poe apau i kuleana i ua waiwai la a hoike mai i kumu, ina he kumu ka lakou, nokeaha la e ae ole ia ai ke noi, a e waiho mai hoi i mea hoike no ka poe i kuleana i ua waiwai la. A e hoolahaia keia kauoha ma ka olelo Hawaii maloko o ke Kuokoa i paiia a i hoolahaia ma Honolulu, no ekolu pule ka`i-like, a o ka hoolaha hope ana aole ia e emi iho malalo o elua pule mamua ae o ka manawa i hoikeia no ka hoolahaia ana o ua Noi la.

 

            Hanaia ma Lihue i keia la 31 o Maraki, 1897

 

            Na ka Aha:

 

            R.W.T. Purvis

2615-3ts          Kakauolelo.

 

I KA AHA KAAPUNI, MAHELE Elua. Ko Hawaii Pae Aina Ma ke Keena. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma @n Hana o ka Waiwai o Tamara Kekahuna (k), o Hana, Maui, i make kauoha ole.

 

            Ma ka heluhelu ame ka waihoia ana mai o ke Noi a P. Kekahuna o Hana, Maui e olelo ana, ua make kauoha ole o Tamara Kekahuna, o Hana, Maui. Ma Hana, ma ka la 20 o Feberuari, A.D. 1897, me ka waiho ana iho he waiwai ma ko Hawaii Pae Aina i kupono ke hooponoponoia, a e nonoi ana hoi e hoopukaia na Palapala Luna Hooponopono Waiwai ia P. Kekahuna, o Hana, Maui.

 

            Ua kanohaia o ka Poaha, la 29 o Aperila, A.D. 1897, ma ka hora 10 A.M., oia ka wa e hooloheia ai Noi la ma ke Keena Hookolokolo e keia Aha ma Hana, Maui, a ma ia manawa a ma ia wahi e hele mai ai ka poe apau i kuleana ma ua hana la, a hoike mai i kumu, ina he kumu ka lakou, nokeaha la e ae ole ia ai ua Noi la.

 

            Hanaia Wailuku, H.I., Maraki 27, A.D. 1897.

 

            G. ARMSTRONG

Kakauolelo o ka Aha Kaapuni o ka Mahele Elua.  2644-3t

 

AHA KAAPUNI, MAHELE ELUA. O Ko Hawaii Pae Aina. Ma ke Keena. Ma ka Hooponopono Wai. Ma ka Hana o ka Waiwai o W. L. Pulekoa (k) o Waiohuli, Kula, Maui. Imua o Lunakanawai J.W. Kalua.

           

            Ma ka heluhelu ana ame ka waihoia ana mai o ke Noi a kekumu no Wailuku, Maui, e olelo ana, ua make kauoha ole o W.L. Puleloa, o Waiohuli, Kula, Maui, ma Waiohuli i oleloia ae nei, ma ka la 3 o Maraki, M.H. 1894, me ka waiho ana iho maloko o ko Hawaii Pae Aina he waiwai i kupono i ka hooponoponoia: a e nonoi ana e hoopukaia na Palapala Lunahooponopono Waiwai ia Kekumu.

 

            Ua kauohaia o ka Poalima, la 23 o Aperila, M.H. 1897, ma ka hora 10 a.m., oia ka wa e hooloheia ai ua Noi la ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma Wailuku, Maui, a ma ia manawa a ma ia wahi e hele mai ai na poe apau i pili ma ua hana la, a e hoike mai i kumu, ina he kumu ka lakou nokeaha la e ae ole ia ai ua Noi la.

 

            Hanaia ma Wailuku, Maui, Maraki 10 M. H. 1897.

 

G. ARMSTRONG,

 

Kakauolelo o ka Aha Kaapuni Mahele Elua. 2643-3t

 

ILOKO O KA AHA KAAPUNI APANA Hookolokolo Ekahi o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka Hana o ka Waiwai o E. HELEKUNIHI (k) of Haiku, Maui, i make kauoha ole.

 

            No ka mea, ua waihoia mai e S.K. Ka-ne, he mea aie (bona fide creditor), he palapala noi no ka Hookohu Lunahooponopono Waiwai no ka waiwai i oleloia, a e hopukaia aku ia palapala iaia, nolaila, ma keia, ke hoolahala aku nei i ka poe apau i kuleana ma ua waiwai la, o ka POALIMA APERILA 30, 1897 ma Aliiolani Hale Honolulu hora @ o ke kakahiaka, oia kahi ame ka manawa a hele mai ai lakou a e koike mai i na kumu in @ kumu ka lakou e ae ole ia ai ke @

 

            Honolulu Maraki 30 1897

           

            Na ka Aha: P.D. KELLETT JR.

2644-@t          Kakauolelo

 

Kela ame Keia.

 

NALOWALE

 

            Ua nalowale ma ka la 31 o Maraki, he Ohenana mamuena o ka Halepule o Kamoiliili,ma kahi aku o Paul Isenberg a huli makai o Leahi a hiki i kahi noho o Ilamuku Brown ma Waikiki. E Haawi ia no he uku makaua kapono i ka mea e hoihoi mai ana ma ka Hale Lio Ameican Stales, a i ole i ka Halewai.  T.N. BIRNIE

2615-1t

 

OLELO HOOLAHA HUI

 

            Ke hoolahaia aku nei ma keia, ua hoohou ae nei i keia la o George Goodacre ame Joseph K. Farley no Koloa, Kauai, H.I. laua elua ma kekahi hui no ka hana kanu kope ma Olaa, Apana o Puna, Mokupuni o Hawaii, malalo o ka inoa Hui, GEORGE GOODACRE & co.

 

GEORGE GOODACRE.

JOSEPH K. FARLEY

 

April 3 1897   2643-2ts

 

HOOLAHA HOOKAPU AINA.

 

            E ike auanei na kanaka apau loa, owau o Mr. Kaaluea, o Honolulu, Mokupuni o Oahu ke papa a hookapu loa aku nei au i kuu aina e waiho la ma Keehia-uka, Hamakua, Mokupuni o Hawaii, aole e hele wale maluna kii wale i na mea ulu a mahiai paha koe wale no ka poe i hookaa mai i ko lakou hoolimalima aina.

 

            A ke hookohu pu aku nei au ia S.P. K. Holi i Luna nana e nana ka aina. O na poe e kue mai ana iaia e loaa no iaia ka mana e hoopii:

 

            Owau no me ka oiaio.

 

            MRS. KAALUEA.

 

Honolulu, March 29, 189@

2644-@

 

HOOLAHA HUI

 

            Ke hoolaha aku nei o E.L. Hutchinson o Hilo, Apana o Hilo, Mokupuai ame Repubalika o Hawaii, ame J.@ Gamalielson o Kaumana, Apana o Hilo i oleloia, ua hoohui ne nei laua ia laua iho ma kekahi hui no ka lawelawe ana i kekahi hana Halekuai Kuaaina (General Country Store), ma Kaumana i oleloia ae nei, malalo o ka inoa hui o J.E. Gamalielson & Co. mai Maraki 1, A.D. 1897 aku.

 

            Hanaia ma Hilo, Maraki 22, 1897. (Kakaauinoaia) E. L. HUTCHINSON,

J. E. GAMALIELSON.

2643-3t

 

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONO WAIWAI

 

            Ua hookohuia ka mea nona ka inoa malalo iho nei i Luna Hooponopono no ka Waiwai o Simeona Kauiu o Waipouli, Kauai, Ko Hawaii Pae Aina ke hoolaha aku nei ma keia i na poe apau he mau koi ka lakou i ua waiwai la, e waiho mai i ua mau koi la iloko o eono malama mai keia la aku, imua ona ma kona wahi noho ma waipouli, Mokupuni o Kauai a i ole e hoole mau loa la aku no ia mau koi. A o ka poe hoi apau i ale i ua waiwai la ke kauohaia aku nei e hookaa koke mai.

 

WAHINE KAIU

Lunahooponopono o ka waiwai o Simeona Kaiu.

Waipouli, Kauai, H.L. Maraki 20, 1897  2643-3ts

 

Hoolaha Moraki.

 

HOOLAHA MAKEMAKE HOOKO MORAKI AME KUAI AKU A KA MEA PAA MORAKI

 

            Ke hoolahaia aku nei ma keia, mamuli o ka mana kuai ame na mana e ae i paa maloko o kekahi palapala moraki i hanaia ma ka la 25 o Iune, 1891, i hanaia e Charles Lehmann ame Johana Lehmann, kana wahine no Honoluu, Oahu, ia Paul Lemke o Honoluu, Oahu i kopeia ma ke Keena Kaku Kope, Oahu. Ma ka Buke 131, ma na Aoao 208 ame 209, ke hoolahaia aku nei ma keia, ke makemake nei ka mea paa moraki e hooko aku i ua moraki la, no ka uha`iia ana o ka aelike, oia hoi ka hookaa ole ia ana o ka uku-panee ma ka wa e po ai.

 

            Ke hoolaha pu ia aku nei ma keia, mahope iho o ka pau ana o na pule ekolu mai ka la aku o kela hoolaha ana, e kualia aku o ka aina i hoopaaia maloko o na moraki la ma ke kuai kudala, ma ke keena kudala o James F. Morgan, ma Honoluu, ma ka Poaono. Mei 8, ma ka hora 12 o ke awakea o ua la `la.

 

            No na mea i koe e ninau ia.

 

A.S. HUMPHREYS   Loio.

 

            Hanaia, Honolulu, Aperila 5 1897.

           

            Eia ka aina i paa ma ua moraki nei: O kela apana aina e waiho la ma ko Alanui Puowaina, Honolulu a i ikeia o ka Apana 4, ma ke ana a M.D. Monsarrat, i hanaia Ianuari 8, 1891 @ hoakakaia na palena ame na moe ana ma ka Palapala kuai a John Magoon ia`u, a maloko o iaila he 5,852 kapuai kuea, oia kahi hapa o ka Palapala Sila Nui helu 2453 me na hale apau ame na mea apau maluna iho.

2645-5ts

 

Vapo cresolene

 

He Laau Hoola Oiai no Oe e Hiamoe ana no ke

Kunu Kalea, ka Hano, Kunu Ho, ka @alulu Kau, ke Anu

 

            Ma ka wa ee hoopunohuia ai ka uwahi o ke CRESOLENE ma loko o ke keena o ka mea ma @ o loaa koke no ka oluolu He kamahao kona ikaika hoola, a ma ia wa hookahi nohoi e kaohii a aku no ka pahoia ana mai o na ma`i lele ma o kona lilo ana he laau kinai ma`i, a he laau pilikia ole nohoi no ka keiki. Ekuaila a ana e na poe hana laau. E huawi wale ia no ka buke hoakaka. HOLLISTER DRUG CO, Honolulu, H.I. na Agena.