Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 17, 23 April 1897 — Kela Olelo Hooholo a Luna Senate Spalding. He Leho Ola, ke Oni la no. Laulaha ka Manao ma Wasinetona e pono ana ka Ahaolelo Nui. [ARTICLE]

Kela Olelo Hooholo a Luna Senate Spalding.

He Leho Ola, ke Oni la no.

Laulaha ka Manao ma Wasinetona e pono ana ka Ahaolelo Nui.

Kikako. 111.. Apeiila S,- l'a hoouna mai la ka mea kakau o ka nupepa Chroniele mai \Vasinetona mai i keia nianao: Ua manao loa ia. e kakoo ikaika ana ka Aha Kuhina i ke kumuhana hoohui mai i ko Hawaii Pae Aina. E onouia ae ana ua kumuhana la me ka ikaika iloko o ka Ahaolelo, ma ka wa r- pau ai ka Bila Kanawai l)ute. 1C hoouna aku ana ka Peresiilena hc palapala kuikawa imua o ka Ahaolelo no ka mea e pili ana i keia kum.uhana, a ua manaoia hoi, ina ka wa e noonoo ai ka Ahaolelo Nui i keia ninau. e hooholoia ana m'e ka hikiwawe loa. a e ko ai hoi ka makemake o ka poe hoohui Aupuni me ke kue ole o' ka Mana Hooko. Ua ikaika loa o Kuhina Haki.ame ka lioio Kuhina Kamika. ma ka aoao 0 ke Aupuni Hawaii, iloko o na la he :i0 i liala-ae nei. ma ka hooulu ana i na manao maikai o ko onei i>oe no ka hoohui Aupuni. Ua pinepine loa ko laua mau kuka llaniailio ana me Peresidena Ma Kiuile. Kuhina Shennann. Lunahoomalu Reed ame na hoa o ke Komite o ko na Aina E o loko o na Haie Ahaolelo a i elua. l'a hooikaika loa laua ma ka olelo ana. he mea pono ke hoohui koke ia o Hawaii me Amei'ika Huiia i pakele ai o Hawaii mai ka noho mana ana mai a na lapana. O ke kahua hana i aelikeia no ka hooholo ana i keia kumuhana hoohui Aupuui. elike ana 110 'ia me ka mea 1 hanaia no Texas. O ka noho kuokoa ar.a o Texas. elike nohoi me ko Hawaii. ua loaa ia mamuli o ke kokua nui ana o na kupa o Ameiika Huiia. Ua hookahua niua ia ka hana hoohui. mai ia Texas. maloko o ka Ahaolelo Nui o Ameriku Huiia. Ma ka makahiki 1845. i hooholoia ai kekahi oielo hooholo iloko o ka Ahaolelo Nui. e ae ana e hoohui mai ia Texas. Ua kahea ka Peresidena o ka Repubalika o Texas mahope koke iho oia wa he Ahaelele. a apono iho la i ka olelo hooholo hoohui Aupuni a he kunmkanawai i aponoia e na poo Aupuni o. Amerika Huiia uei. a o ka hopena oia ka hoohuiia ana niai o Texas O ka hana hoi e lawelaweia ana ma ka mea pili ia Hawaii aia no ia maloko # o ka olelo hooholo a Spaulding o Mikiga,na i waiho aku ai iloko o ka Hale Ahaolelo Makaainana. ma ka la 2S o Mai aki aku nei. Ohv maoli no ke kino holookoa o ka olelo hooholo ma ke kunuiliana hoohui Aupuni o lexar-. koe wale' no ka huaolelo •'Hawaii" > i hookomoia iho ma kahi o ka hnaolelo "Texas." Aia ma ka Pauku mua 0 ka oielo hooholo a Spaidin§ ua hoikeia. e ae ka Ahaolelo Nui e liio na aina i piii pono a i kuleona ai ke Aupuni o H»waii. a i ikeia hoi o Ko Hawaii Pae Aina. e kukuluia ae i Mokuaina (State) hou. a e kapaia ka Mokuaina o Hawaii. nse ke kulana Aupuni Repubolika. e aponoia ana e na kauaka o Hawaii. ma o na eleie la 1 kohoia e iakou. maioko o ka Ahaoielo i hoakoakoaia. me ka ae pu ana mai hoi o ke Aupuai e"ko' nei, i mea hoi e aeia ai ia e lilo oia kekahi o na Mokuaina o Ameiika Huiia nei. Aia hoi ma ka Pauku elua. ua hoik? ia, ua haawiia ko ka Ahaolelo Nui ae ana maluna o keia mau ktimu anae kela mau hoola ana. oia hoi: Akahi. e kukuluia ua Mokuaina la malalo o na hooponopono ana a keia Aupuni. nia na ninaa apau e pUI ana i kona mau palena ame kona mana AupunK e ulu mai ana mawaena ona ame kekah! mau Aupuni e ae. a mau Aupuni mua paha "o Hawaii; a o kona kurau-

kanawai hoi. me ka hoike maopopo o kona aponoia ana e na kanaka o ke I Aupuni o Hawaii. e hoounaia mai no ia i ka Peresidena o Amerika Huiia. | no ka waihoia ana'ku imua o ka Ahn- ■ olelo Nui no kana olelo hooholo hope | ma ka la 1 o lanuan. IS9S, a mamua j ae paha. Elua. ma ka wa e aeia ai ka , hui ana mai o ua Mokuaina la me ; Amerika Huiia. mahope iho o ka haa- | wiia ana ia Amerika Huiia na hale ; Aupuni apau ame na waiwai apau ame na lako apau e pili ana i ke kulana pale maluhia i pili i ke Aupuni o Hawaii. o paa aku no ia i na loaa Aupuni apau. na aie. na auhau ame na loaa e ae o kela ame keia i loaa i ua Aupuni la. a e loaa ana paha iaia. a e paa pu nohoi oia i na aina waiho wale a mahiai ole ia i keia wa. maloko iho o kona mau palena. Pauku ekolu. penei na olelo: Ina e manao ana ka Peresidena o'Amenka Huiia he mea pono iaia. ma kahi o kona waiho ana'ku i keia olelo hooholo i ke Aupuni o Hawaii. ma ke ano he hoike ana ia i ko Amei-ika Huiia ae ana. e kukakuka maoli me ke Aupuni (o Hawaii) ua hiki no iaia ke hana pela." Ma ka wa i waihoia uiai ai keia I olelo hooholo, aole i nui ke ohohiaia, ' aka. mahope mai nei nae. ua ikeia ua waihoia aku keia oielo hooholo imua o ka Peresidena a ua loaa mai kona apono ana. Ua manaoia e hele hololea ana keia olelo hooholo me ke kue ole ia iloko o na Hale Ahaolelo elua.