Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 18, 30 April 1897 — Page 2

Page PDF (1.48 MB)

This text was transcribed by:  Keani
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Hoolaha Mana Hooho

@ @ @ NA @ @ @ @ @ @ KAKINA @ @ O KA @ O PUOWAINA HONOLULU @

Ma ka @ @ @ @ @ @ ma ka @ 12 @ @ @ ke ola @ iho o ka Hale Ohana Hooho @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ Aina @ @ @ la ma ka @ makai o ke Alanui @ Kakina ma @ @ mai @ o kahi noho o H. D. Johnson a o kokoko ana i ke Alanui Waila, @ @ o ka Puu o Puowaina Honolulu, Oahu, a no lakou na @ mai ka @ ka $24.

KUMUKUAI OI- Apana 620 $100. Apana 621 @. Apana 622 $750. Apana 623 $@ Apana 624 $400.

O ka laila o keia au apana ma ke alo mai ka 100 a ka 120 kapuai ma ke Alanui Kahina a o ka hohonu he 175 a ka 300 kapuai elike me kahi i waiho ai.

Penei na kumu aelike e paa ai ke kuai ana o keia mau apana.

Ma ka we e haule ai ka hamane e ukuia ka akahi hapahā o ke kumukuai a o ke keona aku, e hoohkaaia ma na huina hookaa like iloko o hookahi elua me ekolu makahiki me ka ukupanee o eono kakeneia no ka makahiki.

E huipu hoy ka mea i lilo aku ai ka aina me ke Kuhina Kalaiaina maloko o kekahi Aelike Kuai i hoopaaia ai keia mau kumu aelike.

1. E komo koke a paa ka mea i lilo aku ai ka aina maluna o ka aina.

2. E kukulu ola i hale maluna o ua aina la a e noho hoi ola maloko o laila mamua ae o ka pau ana o na makahiki ekoule mai la i hanaia ai ka Aelike.

3. E hookaa la i na Auhau maluna o ua Aina la, mai ka la aku i hauaia ai ka Aelike oia hoi ka Auhau maluna o ka waiwai piha o ua aina la.

4. Aole hiki ke kuni a hooliloia aku ka Aelike.

5. E hiki no ke uku pau ia ke kumukuai ma ka manawa hookahi iloko o na makahiki ekolu i oleloia a ma ia hana ana e oay ai ka ulu ana o ka ukupanee.

6. Ma ka wa e pau ai na makahiki ekolu mai ka la aku i hanaia ai ka Aelike ina ua hookoia na kumu Aelike e haawiia au no ka Palapala Sila Nui i ka mea i lilo aku ai ka aina a i na hoolina paha.

E ikeia no ka Palapala Aina e hoike ana i ka Apana Aina maluna ae ma ke Keena Kalaiaina Honolulu, Oahu.

J. A. KING,

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina Apelila 21, 1897.

2647-3ts

HOOLAHA AINA AUPUNI

Kaupo, Maui

Ma ka Poaono, Mei 1, hora 12 awakea, nma ke alo iho o ka Hale Hookolokolo, ma Honolulu, e kuai kudala ia akui ai ke apana aina ma Nuanualoa, Kaupo, maloko o laila he 7 eka, oi aku a emi mai paha.

Kumuuai oi maluna o $30.00.

Kuike ke Dala. Dala Gula o Amerika.

Opihihali Kona Hema

Ma ia wahi nohoi a ma ia manawa, e kuai ia aku ai ka hoolimalima o ka apana aina o Opihihali, Kona Hema, maloko o laila ke 145 eka.

Manawa hoolimalima, 10 makahiki.

Uku hoolimalima ai aku, $100.00 no ka makahiki e uku mua ia ana ma keia ame keia hapalua makahiki.

No na mea i koe e ninau ma ke Keena Aina, Honolulu, a i ole, i na hope agena ma na apana.

J. F. BROWN,

Agena Aina Aupuni.

Hanaia Honolulu, Maraki 30, 1897.

2644-td

OLELO HOOLALA

O na poe apau e makemake ana e le@a ka mana koho no ke kau koho haloia e malamaia ana ma ka Poakolu hope o Septemaba o keia mahakiki, ke kauohaia aku nei lakou e hele ae e kakauinoa imua o ka Papa Kakau Inoa Nai o ka Mokupuni o Oahu nei ma ka Pumi Ahaolelo kahiko ma Aliiolani Hale.

O na poe apau e paa nei i ko lakou mau palapala hookaa auhau o ka makahiki 1896 ke kauohaia aku nei e lawe pu mai.

E noho ana ka Papa i keia i keia la. Na hora hana mai ka hora 9 a.m. a hiki i ka hora 12 m: hora 6 p.m. a hiki i ka hora 9 p.m.

HENRY DAVIS,

J. M. CAMARA

R. H. BAKER.

Papa Kakauinoa Nui o ka Mokupuni o Oahu. 2647-3t

KEENA O KA PAA OLA

Honolulu, H. I. Apelila 21, 1897.

Ma ka halawai ana a ka Papa, i malamala ma keia la ua kohola o William O. Smith, Esq. I Peresidena no ka Papa Ola, ma kahi o Henry E. Cooper. Esq. i waiho mai.

CHARLES WILCOX,

Kakauolelo o ka Papa Ola.

2648-3t

 

KA

Nupepa Kuohoa

 

No ka Makahiki… $2.00

No Eono Mahina… $1.00

@ 1 Pule 2 Pule 3 Pule 4 Pule 5 Pule

@ 1.50 2.00 2.50 3.00 3.50 @

@ 2.00 @ 3.00 @ 4.50 5.00

@ @ 3.00 4.50 5.00 5.50 6.00

@ 3.00 4.00 5.00 6.00 6.75 7.50

@ 3.50 @ 6.00 7.00 8.00 9.00

@ 4.50 5.50 7.00 8.00 9.00 10.00

 

O na Olelo Hoolaha a pau e hoouna ia mai ana no ka Hoolaha maloko o keia Nupepa, e hoouna pu mai me ka auhau, a ina aole, aohe hookomoia.

HOOPUKAIA E KA

HAWAIIAN GAZETTE CO.

C. G. BALLENTYNE, Luna Nui

JOSEPH M. POEPOE, Lunahooponopono.

Honolulu, Oahu.

 

POALIMA APERILA 20, 1897.

 

O KA IPANA hoaleale mai i ka wai komohana o ka Pakipika a loaa mai kahi waa Aupuni o Hawaii, oia kona mea e pai oolea loa ia ai e kikihi hele a komo i ka Ipuka Gula o Kaleponi, a palamimo loa iloko o Amerika Huiia. O ia! Hoale ia mai!!

 

KE HOPO HOPO nui loa nei na hoaloha o Hawaii nei, ma ka mea e pili ana i ke Kuikahi Panailike, e lilo aku ana ia i aelike make ma kēia hope aku. Oiai ua nui hewahewa na poe o loko o ka Aha Senate e mano la e hoopau i keia kuikahi. Ua loaa mai na palapala i kekahi poe kunoono o Hawaii nei mai ko lakou mau hoaloha mai Amerika Huiia mai, e hoike mai ana ia hopena e loohia ana maluna o ke kuikahi.

Nolaila, eia ko makou manao, ke puu ke kuikahi, alaila, e ola kakou ma o ka ae ana la o kakou apau e hoohui me Amerika Huiia.

He mea ano nui keia i pili i ka pomaikai o na limahana o Hawaii nei, oiai o kahi makaha wale no ia e makili iki mai nei na wahi “koalaala” hana i ko kakou poe paahana ponoi, a ke oau keia, alaila, o ka lilo no ia o ka umeke poi ame ka ipukai ia ke kanaka hana. Heaha ka hopena? He nele.

 

Aohe Kumu e Hopohopo ai no Iapana

 

O na keehina a ke Aupuni i lawelawe iho hei no ka hoihoi hou ana aku nei i kekahi heluna o na Iapana i hookomoia mai i Hawaii nei. elike me na mea i hoomaopopoia e kakou i kekahi wa i hala aku nei, ua lilo ia i kumu e hoouluia mi ai na manao haualao’a wale mawaena o kekahi poe o ko kakou anaina nei, me ka ulu ana ae o na hauli manao lele wale w lilo ana keia haua ana a ke Aupuni o Iapana i na lele kamoko lima-ikaika ana mai maluna o Hawaii nei. ma ke ano e kaili aku ana oia ia Hawaii uuku. Aka, mamuli o ko makou hoomaopopo ana i ko Iapana kulana naauao ma ke kalai Aupuni a kalaiaina hoi maloko ponoi iho ena a mawaho ae ona, ua hiki ia makou ke ike moakaka aku, aole loa o Iapana e hana mai ia hana maluna o Hawaii nei, oiai o ka ninau i ulu mai ai he kulana like ole o na manao o na Aupuni elua, ua hookahua ia no ia maluna o ke kuikahi i hanaia mawaena o Hawaii nei ame Iapana, ma ka makahiki 1871, ame kanawai Ahaolelo o ka makahiki 1894.

Aia ma ko makou pepa o ka la 26 o maraki aku nei, malalo o ke poo “Ka Ninai Iapana,” i hoike aku ai makou i kekaho mea e pili ana i keia kuikahi o 1894 nolaila aole a makou mea e kamailio hou aku ai ma ia mahele i ulu mai ai keia ninau.

Ma ka wa mua loa a ke Aupuni o Iapana e ike ai i na mea oiaio maoli e pili ana i keia ninau, oia ka wa e ike maopopo ai kakou apau i ko Iapana waiho ana mai i na koi imua o ke Aupuni o Hawaii nei no na uku poho no ka uha’i ana o keia Aupuni i na olelo o ke kuikahi ame na kanawai o ka aina. Aka hoi, ina e ikeia ana ua pololei na hooko ana a keia Aupuni i kana mau hana kipaku i na makaainana Iapana mailoko aku o Hawaii nei. elike me na kauoha a ke kanawai o ka aina, alaila, e mimino wale aku auanei na koi a ua “Enelani” la o Asia.

Ina ua loaa i kela ame keia o na Iapana i hoihoi hou ia aku e ke Aupuni Hawaii he $50 ma ke hula ma ko lakou wa i pae mai ai i Hawaii nei, he mea oiaio ua hewa maoli ko ke Aupuni Hawaii hoihoi hou ana aku nei i kela poe no kahi a lakou i haalele aku ai.

He kanakawai a he rula paa iloko o ke kanawai o na lahui, e malama ana kela ame keia Aupuni i na pono o na kanawai kuloko o kekahi Aupuni e aku, ke ole ia he kanakawai kue i na @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ o ka @ @ lahui ke hoike aku nei @ ma ka @ @ @ hopohopo @ @ no Iapana.

 

Ke Kaua ma Europa

 

Ma na loho hope loa i loaa mai nei ia kakou no ke kulana @ kaua ma ke kukulu hema-hikina o Europa, na ikeia ua paka-a-maka maoli ae la ia mea, a aia na pualikoa no na Aupuni elua ke hai@wai kino la, he alo a he alo, imua o kahi ame kahi me ka ikaika. Ua maopopo loa ma keia ua hoo maoli ia ae la ke ahi o ke kaua ma ia hana o Europa. Ua hiki ole nahoao ana a na mokukaua hui o kekahi mau mana nui o Europa ke kaohi i keia oili pulelo ana o ke kaua mawaena o Helene ame Tureke.

Ma ka hoomaopopo ana, elike me na mea i loheia mai i o kakou nei, ua ku ae la o Helene uuku, ma kona kulana Karistiano a makee hoi i ka pono o na Karistiano, a komo aku la me ka maka’u ole ame ka hopo ole, e akeakea i ua hana hoomainoino wale a na kanaka “Muselemana” o Tureke maluna o na poe Karistiano o Aremania. Ua nana ole mai hoi ma Moi o Tureke i na leo uwalo a Helene ame na leo hea he nui o na Aupuni Karistiano o ke ao nei, e kinai o Tureke a e hoopau loa i keia mau hana manaonao. A ma ka wa a Helene i ike ai ua komo loa mai na hana maewaewa o keia ano ma na kalaulu e pili kokoe ana iaia, oia kona wa i ku ae ai me ka maloeloe a kikoo aku la koma lima maluna o ka mokupuni o Kerete.

I ka wa hoi i ike ai o Rusia i keia kulana hoonahoa hakaka o Helene ia Tureke, oia kona wa i ala mai ai a kue mai la ia Helene, a kakoo ae la ia Tureke. Ma keia alahele hookahi, ua kuikau pu aku la o Geremania ame Auseturia: a ma na lono hope i loaa mai nei, ua ikeia ua hui ae la o Enelani, Farani ame Italia. he auwaha okoa ma keia ninau nui e hoaleale ia i ke kapakai hikina o ke Kaiwaenahonua. Aole ikeia na aoao a keia mau Aupuni hope e lele ai e kakoo. O ka mea maopopo nae, mawaena o na Aupuni o Europa o hooneeia ae la a ku ma keia kahua o ka mokuahana o Russia ke Aupuni oi loa aku o na pomaikai pili dala ma Tureke, a oia nohoi ke Aupuni i panikuia aku e keia mana mai kona puka laelae ana mailoko mai o ke Kai Eleele a hoea i ke Kai o Mamoea, e kaalo ana hoi i ke Kowa o ke Dadanela a lana aku i ke Kaiwaenahonua. Aia no nae iloko o na pomaikai pili dala i luia iloko o Tureke mai waho mai ona, aole i nele ke komo ana o na Aupuni e ae iloko ola mau pomaikai, a ma ia ano i hoao ai ia mau mana e upoi i ka lalapa ana ae o ke ahi o ke kana.

Ma ka nana ana o kekahi poe kil Aupunin kaulana loa o ke ao nei, ke manao nei lakou e hoolaiki loa ia ana no keia kaua mawaena o Tureke ame Helene: aka, he okoa nae na ouili e hoike mai neima na huna aouli o ko Europa noho ana.

Ua oleloua aole i kukala maoli ia ke kaua mawaena o na Aupuni elua Tureke ame Helene a oia paha ke kumu i ka’ulua iki ai ka ike moakaka ia ana’ku o ka aoao e lele ai kela ame keia Aupuni o Eurpoa a haawi ae i na kakoo ana. E ahi keia e Ialapa holookoa ia ai o Europa ina o ka manawa iho la kela.

 

HALA HOU IA KAMAAINA KAHIKO

 

Ma ka hora 12 a oi o ke awakea Poakolu nei, make iho loa o Samueal Savalge i ke 78 o kona mau makahiki, ma kona wahi noho ma Alanui Alapai, mahope iho o kona kaa mai ana no elua pule.

O keia ka hoa hui o Henry May ma kela kalekuai mea ai ma ke Alanui Papu. Mahope iho o ko H. May hoolilo ana i ka hana o ua hale la ia Tom May, ua hoomau no keia elemakule i ka hana ana maloko oia oihana a hiki i koua haule ana’ku la. Ua haalele iho oia he wahine, elua keikikane, oia o Samuel ame Williama, ame hookahi kaikamahine, oia o Mrs. T. C. Porter, e paiauma aku ma kēia aoao o ke ola ana.

 

Ma ka huli hoi ana aku nei a ka mokuahi Miowera mai Honolulu aku nei no Kapalakiko, mahope iho o kona ku ana mai ia nei mai ka Hema mai, ua kau aku la maluna ona he 19 ka nui o na kanaka hawaii. E hoi loa ana lakou i mauna Pohaku a kanu na iwi ilaila. Ma keia huakai i huli hoi aku ai kekahi mau lunakahiko Moramona o Uta.

 

He mea pono i keia ame kela ohana ke loaa ona laau lapaau mama no na ma’i o ka opu. I laau lapaau pūhili ole no ka “Moku ino loa o ka lepo” (Diarhea) Nahu, Umii, Kolera ame na ma’i apau o ka opu, aole he laau lapaau oi aku o ka maikai elike me ka PERRY DAVIS LAAU PENIKILA (Pain Killer). Ua lawelawela kela laau no na makahiki he kanalima, a ke hana mau ia nei i kela ame kela la, ma na aina apau o ka honua nei. O ka Hui Kuai Laau Lapaau o Hollister, ka Agena.

 

KULANALANA KE KUIKAHI PANALIKE.

 

Kiia ka Pu mua no ka Hoopau kuikahi mai Minesota mai.

 

Ka’ulua iki na Oni ana ka a Leho Hoohui Aupuni.

 

Wasinetona, Aperila 13 O ka pu mua loa i kiia no ke kukala kaua i ke Kuikahi Panailike o Hawaii iloko o ka Aha Senate i keia la, mai a Luna Senate Knute Nelson mai no ia o ka mokuaina o Minesota, mamuli o kona hookomo ana mai i kekahi biia kanawai e haawi ana i ka lohe i ke aupuni o Hawaii no ka hoopau ana i ua kuikahi la ma ka pau ana o ka makahiki hookahi. Ua hoikeia no keia maloko o ke kuikahi, a o ka mea haohao wale no i ikeia ma keia, oia ka hoea ana mai o keia paio kue ana i ke kuikahi mai keia wahi mai, oiai o na Luna Senate mai na mokuaina Hema mai na poe i hoike mau i ko lakou mau manao kue i na wa i hala ae nei no keia kuikahi. Ua olelo ae nae o Luna Senate Nelson ua konoia oia e kue i ke kuikahi no kona makemake e pōluku aku i na hui hoopukapuka kopaa. Ua lilo oia i moho hakaka no na hui kalepa apau e hoohuihui ae ana ia lakou iho, a he lehulehu loa na poe ma keia alahele.

O Luna Senate Aldrich keia, ka mea i hoomaopopo mau ia he kanaka kokua mau oia i na hui hoomaemae kopaa, oia ke oleloia nei, ola ma ka aoao kokua i ka Hoohui Aupuni, oiai lakou e hoike ole ana i ko lakou ikaika, ua paa no nae ko lakou manao no na hiki ia lakou ke pale aku i na hana apau e hoopoinoia ai ko lakou mau pono, me ko lakou hilinai pu ana hoy maluna o ka manao maikai o Peresidena Ma Kinile. Ua maopopo loa i kei awa, aole e lawelaweia ana ka ninau hoohui Aupuni i kea kau.

Wasinetona, Aperila 14. I keia la i waihoia aku ai ka palapala hoopii kue a ke State Grange o Kaleponi no ka hoomauia ana ku o ke Kuikahi Panailike o Hawaii imua o ka Aha Seante e Luna Senate Perkins.

Ua olelo keia palapala hoopii o ka hoomauia aka ku o keia kuikahi panailike, he mea ia e ākeakea nui ai i ka holomua ana o ka Oihana hooulu kopaa uwala ulaula ma ke kapakai o ka Pakipika. Ua hoike pu aku hoy oia, e loaa mai ana iaia ka palapala hoopii a ka Pana Kalepa e kue ana i ka hoopauia ana o ke kuikahi. I ka wa e loaa mai ai o keia palapala e waiho pu ia aku ana ia me na palapala e ae i pili i keia kumuhana.

Ua olelo ae o Luna Senate Nelson i keia la, ua lawelawe oia i keia hana me kona kuka mua ole ana me kekahi mea, a e hooikaika ana ia e onou aku i keia bila ma ka wa e paa pono ai na @ala o ke Komite o ko na Aina E. Ua olelo ae nohoi oia, ua loaa mai iaia na hooia ana, e loaa no iaia na kakoo ana mai na wēlau elua mai o ka Hale Ahaolelo.

Ua olelo ae nohoi na poe kue i ke kuikahi, ua loaa ka hapanui o na hoa o loko o ka Hale o na Makaainana ame ka Hale o na Senate ma ka aoao kue i ka hoomauia ana aku o ke Kuikahi Panailike, e komo pu ana hoy iloko o keia aluka ka hapanui o na hoa o ke Komite o na Hana Hou o loko o ka Hale o na Makaainana ame ke Komite Waiwai o ka Aha Senate.

 

MAKE O ST@EPHEN H. PHILLIPS.

HE LOIO KUHINA I KE AU O KAMEHAMEHA V.

 

Ua loaʻa mai nei na lono ia nei e hoike ana ua make na Salema, Masakuseta, ma ke kakahiaka o ka la 8 aku nei ka Mea Hanohano Stephen H. Phillips i ke 74 o kona mau makahiki.

Ma ka wa e noho Moi ana o Kamehameha V., ua lilo oia i Loio Kuhina, oia paha ka makahiki 1866, a ua noho oia ma Hawaii nei mai ia makahiki mai a hoea i ka makahiki 1873, a oia kona manawa i huli hoi aku ai no Amerika Hema.

He hoa kula imi kanawai o Lunakanawai Li o Hawaii nei nona, a pela nonoi o Peresidena Hayes o Amerika. Ma ka makahiki 1857, koho balota ia oia e na kanaka o ka mokuaina o Masakuseta i Loio Kuhina.

 

Eia mau no makou ke oni nei i ka nee a ka papa uwila. He nani keia.

 

O na helu i loaa ai ka wati gula o ka Hui Panai Wati o Wichman o ke Alanui Papu, ma ka hukila ana o na helu ma ka Poaono aku nei. Aperila 24, oia ka Helu 16, o ke Kalahu ¡; Helu 18, o ke Kalabu II; a o ka Helu 32, o ke Kalabu III . Heaha la a@anei na helu e puka ana i ka la apopo? Helu 15 o ke Kalabu I.

 

Ke Kana Mawaena o Helene me Toreke.

 

Lalapa ke Ahi o ke Kaua ma Europa.

 

Hoonahoa Helene i ka Mahina Kihikihi o Tureke.

 

Ma ke ku ana mai o ka mokuahi Australia mai Kaleponi mai, ma ke kakahiaka Poalua nei, no Honolulu nei, i loaa mai ai ia makou na nuhou mai na aina mamao mai a o ka oi loa aku nae o na lono e pili ana i ke kaua mawaena o Tureke ame Helene. No ka pomaikai hoi o ko makou poe heluhelu, ke panee aku nei makou i ua mau mea hou la.

 

Konekakinopela, Aperila 17. Ua lalau aku nei o Tureke i ka @ihe laumeki o ke kaua, a i keia ahiahi i loaa mai ai ia Edhem Pasha, ka Alihikaua o na pualikoa Suletana, na kauoha e lele kaua aku maluna o na enemi. Mamua ae o ke kulu ana o ke aumoe, ua lele kaua aku la na pualikoa Tureke maluna o na poe Helene ma Mauna Anaipisis, a ua hooukaia kekahi kaua hahana loa malaila.

I keia la iho, ma ka wa e noho ana ka Aha Kuka, i loaa mai ai ka lono no kekahi hoouka kaua mawaena o na Helene ame ua Tureke ma kahi kokoke i Larissa. ua haiia maio na Helene kai hana hewa, oiai ua komo lakou ma na palena aina o Tureke. Ua hooholo iho la ka Aha Kuka Kuhina, na Helene i onou mua mai i ke kaua, a mamuli o keia olelo hooholo i haawi ia ai na kauoha ia Edhem Pasha e lawe ae i ke kulana ka@a pale aku.

I hoike ano nui ia ae maloko o kekahi pepa hoolaha akea i hoounaia aku i na luna Aupuni Tureke ma na aina e na na koa Helene i hooulu mua i nei mea hea kaua: a e hoike ana hoi ua palapala la, e lōkahi like ana ka manao o na mana Nui, ua ili ka hewa o keia hoouka kaua maluna o na hokua o Helene. Aole loa he manao iki o Tureke no ke kaua, a ua makemake loa oia e unuhi i kona mau koa mai kona mau palena aina mai ina e ae ana o Helene e unuhi aku i kona mau koa.

Ladana, Aperila 17. Ua hoomaopopoia ke kulana mawaena o Helene me Tureke maanei penei: Aole i kukala pili Aupuni ia ae nae, ua pukaamaka maoli ae la ke kaua mawaena o na Aupuni elua. Ua hooholo ka Aha Kuhina o Tureke e hooki i na launa pili Aupuni ana me Helene, a ua kauoha aku hoi ia Edhem Pasha, ka Alihikaua o na koa Tureke, e lawe ai i ke kulana o ke kaua pale aku. Ua oleloia ma Ladana nei, ua hoomaka maoli ke kaua mawaena o na Tureke ame na Helene, a o ka Tureke olelo ana ua pukaamaka ae nei ke kaua mamuli o ka Helene hoonioni ana, he wahi hana wale no ia a Tureke e kiola ana i ke koikoi o ka hewa maluna o ke Aupuni o Helene.

Atenai. Aperila 18, hora 8 a.m. E hoike ana kekahi palapala mai Larissa mai, i kakauia ma ka hora 9 o ka po Poaono aku nei, ua lele kimopo aku na poe Tureke, ma ka wa pouli, maluna o na koa Helene , ma Mauna Analpisis me ka ikaika launa ole. Ua pale aku hoi na Helene me ka eleu loa ame ke koa. Ke mau nei no ka paa ana o na Helene i ko lakou mau kulana. Ua hoomakaia ke kipu ana ma Critzovali, me ka hoao ana o ka poe Tureke e loaa ona kulana maikai loa. Ke hoomau nei na Tureke i ka haalele ana i ko lakou mau kulana nee papa imua aka, eia lakou ma ke alahele nee like ana, pela ka nana aku. Ua @oheia ke kani o na pu mai Moluna mai, a mai Larissa mai hoi ua hiki ke ikeia aku ka huila mai o na pu. Ma ke kaua o nehihei ma ka Mauna Analpisis, ua poino na Helene he 40 poe i hoehaia a he 3 poe i pepehiia.

Maloko o ke Keena Ahaolelo, ma ka pane a M. Dalyannis, ke Kuhina Nui, ua hoike ae ia, mamuli o na hoike i loaa mai i ke Aupuni, o na Tureke ka poe na lakou i hoala mua i ke kaua ma ka po Poalima aku nei.

Ma Nazero, ua hoao na Tureke e loaa ona kulana maikai ia lakou, aole nae ae o na Helene, nolaila, ua kipu mai la na Tureke, a ua panai aku la nohoi na Helene. Ua hoomauia ke kaua ana mai ke ahiahi mai a hoea i ke aumoe, a hiki wale nohoi i ka hookuemi hope ia ana o na Tureke. I kela kakabiaka ua hoao hou na Tureke e loaa hou ke kulana a lakou i hooikaika ai ma ka pu mamua iho, a ua hoauhee hou ia no lakou. Mahope iho o ka pau ana o na kipu ana, ua hoopukaia na kauoha i na Helene e paa i ko lakou mau kulana, eia nae e hoao lakou e hoala ole i na mea e hoouluia ai ka lele kaua hou ana mai a na Tureke.

Ua kipoka aku la na barati pukaa o na Tureke ma Prevesa, ma ke kapa kahakai akau o ka nuku o ke Kaikuono o Arela, kahi e hiki ole ai i na Tureke ke kukulu papu, elike me na olelo o ke Kuikahi o Berelina, a ku aku la kekahi mokuahi Helene, oia hoka Ma@@donia, @ e hoao ana e @ @ iho i ke Kuk@@@@ @ @ @ @ iho ia @a moku ia @ @ na limahana @ @ @ moku eia nae @ hoeaha @ loa ia ke Kap@@@ o ka @

I ka loaa ana mai o @ hooup@ aku la ke Aupuni @ i na kauoha i ka @@moku @ ma ke Kaik@ono o @ @ maki @ @ @ @ @ kakabiaka @ @ ke kipoka pahu ia ana o @ a ke hoomauia la @ @ @ @ @ @ aku ai @ @ wahi o Prevesi, aia ia mal@@ apana aina o Epirus, he @ @ @ aku, a ua pea @ @ @ i na papu ikaika.

Menai, Aperlila 18 hora @. Ma ke kaua ana ma na @ ma Ana ame Miloura aka aohe @ hololea ka lakou hoao ana e @ ia Kata. Ma ka hoouka kana ma alahele mauna o Miloana, oia ka @ uka kaua oolea loa i hooillia @ @ a i elua, a na nui na poina @ kela ame keia aoao. Ua ulupaia koa Tureke he elua mau puka@ Helene. Ua lilo pio hoy i na il@ he mau pukaa mai na Tureke Elua mau aliikoa kiekie o na @ i make.

Aia ke nee la he pualikoa nui @ Helene no ka lele kaua ana aku ma na o Menesse, a ua ikea na kipu@ pine ana me ke eleu nui ma na @ komohana a hoea i Areta.

Tesali. Aperila 19. U anee aku ka pualikoa Turele, malalo o @ Pasha, ma ke alahele mauna o M@@@ na, a aia ke nee la oia @ Larissa kai hoomoana nui o na pualikoa Helena malalo o ka noho alihikaua ana o @ Keikialii Hoollina Moi Constantine.

Ua manaolana loa ia e hookau ana kekahi kaua ma na kula o Tesa@ mawaena o na koa o ke Keikialii @ oilina Moi Konekakina ame na @ Edhem Pasha. Aia na Helene @ kiai la me ka makaala loa ma @ no ke pale ana ku i na Tureke ma@ lakou komo ana mai iloko o ka aina a loaa ia lakou he alahele mala@ hoea aku ai i Atenai.

He 25,000 ka nui o na Helene @ @ ae mai ka Hema mai. Ua ulup@ a lilo i mea ole o Prevesa, ma ke @ kuono o Areta e na mokukaua o @ @. Ua loaa ka lanakila haaheo @ Helene ma Reveni, a ua komo @ lakou i na kula o Damasi @ @ aina Tureke. Ua hala aku la @ @ oiolina Kala@@@ Konekakina i @ no ke alakai ana i na hoonee @ kue aku i k anee mua ana mai @ Tureke. Ua hoikeia ae, e lele kaua ana na Helene ma ke alahele ma o Mel@ana i keia la. Kokoke @ Kenerala Tureke Edhem Pasha @ pio i ama ka hoouka kaua ma @ kahi i loaa ai he lanakila haaheo @ Helene. Ua olelo na Helene @ @ a hoeahaia he 7,000 poe Tureke.

 

ILI KA MOKUAHI LIKELIKE

 

(E nana ma ka aoao i n@ ke k@@ @ ka ili ana o ka Likelike)

 Ma ke kakahiaka o ka Poaono nui hora 10, loaa mai la ka lono i Hoolulu nei, mai Mahukona. Hawaii @ e hoike ana ua ili ka mokuahi Likelike ma kahi kokoke i Honoipu.

Ua haalele iho oia ia Hunela@@ nei ma ka hora 5 a oi o ke ahiahi Poaha o kela aku nei, malalo o ka n@h@ @ pena ana a Sachs, a o Hale @ (Harry Swinton) ka malamalama @ kapena hou keia, oiai o ke @ mua, oia o Freeman, ua hoihoi @ ame na luina kamaaina o ka @ iluna o ka mokuahi Helene @ o ka “olohani” ana o na huina @ moku me kona kapena. Ua ohi hou he poe luina hou.

A penei ka moolelo i loaa n@ @ makou no keia ili ana o ka Likelike maluna mai o ka mokuahi Iwalani @ ka Poakahi nei.

Mahope iho o ka haalele ana @ Likelike ia Honolulu nei, ua ku @ la oia i Olowalu, Maui, ma ka @ kakahiaka Poalima, a laila hoo@@ iho la oia me 1500 eke kopaa. Hora 2 o ka auina la, mahope iho o ko @ ana aku o G. P. Waila ame S. G. W. no luna ona, holo aku la a ku i M. alaea. @aila, lele o Waila ma a @ keia wahi aku, holo aku la ka m@ no Hawaii. Hoi aku la ke kapena @ e hooluolu me ka haawi ana iho @ kauoha ia Hale Pinao, ina e ikeia aina, alaila, e hoala aku iaia.

Hora 8:45 o ke ahiahi, ikeila @ ka ipukukui o Mahukona a kia @ ia aku la ka moku no ke kukulu @ waho ae oia wahi. Hoalala k@ @ ma ka hora 9:30. I kona piiana ya kaa malalo ona ka hook@ ka moku. Hele mua aku la @ hoala i na luina e pii mai @ kekahi mau pea. Aole nae lakou koke mai, a na Hale Pinao @ hoala aku. Oiai hei na luina e @ ike ana e pua i na pea, ia @ kamumu aku ai ka iwikaele o @ ku iluna o ke akoakoa he mau @ kakaikahi loa paha ke kaaw@@ uka mai o ka aina.

Ia wa ua hoola ke kae kope @ ka huila, me ka manaoia pela @ ai, he ole nae ka hemo. I ka wa moku i ka ia ae ai o ke kai, @ pono loa iho la na epaepa o kona iloko o na mawae akoakoa, a e a loa iho la no ia. Ma la po no ua ponaia aku la i Mahukona no ke kuahi Helene. Hora 3 a oi o ka naao hoea ana ia moku. I ka hiki mai o ka Helene ma he kahua poino, ua ohikihikiia kekahi mau ko a kau ilina ona, he @ pa@ nui. I ka maameama l@a ana @ hoea mai la ka mokuahi Kilauea.

Ua haawi ikaika ia na hoao @ hemo ka moku mai kona wahi @ aole nae he wahi mea a hemo ike @ laila, mamuli o ko Mr. @. @. @. ike ana, aohe pono i koa @ @ oia e haaele ia ka moku. Na @ kuahi Iwalani i hoihoi mai i ke k@ ame na luina o ka mokuahi @ Honolulu nei.

 

Ma ka auina la Poalua nei, @ ka Aha Apana o Honolulu nei. I @ o T. B. Waljer i kona hewa @ hoao hoeha i ke kino o John @ @ me ka mea make e poina ai ke ola. Ua hoopai ka Aha iaia i hooku makahiki paahao ame na koina o @ Aha.