Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 20, 14 May 1897 — Page 2

Page PDF (1.56 MB)

This text was transcribed by:  Keanu Isa
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Hoolaha Mana Liooko

 

I kēia la I hookohuia aka ai o david Center. Esq. I hoa no ka Papa Alanui o ka Aiana Ohi Auhau o Ewa ame Waianae Mokupuni o Oahu ma kahi o @ @ Esq I waiho mai.

J. A. KING

Kuhina Kalaiaina

Keena Kalaiaina. Mei 10, 1697.

2050-2t

 

 

I kēia la I hoʻokohu`a aku ia o D. H Kahaulelio. ESQ.. i @ no ka Lehulehu no ka Apana Hookolokolo Kaapuni Elua o Ko Hawaii Pae Aina.

J. A. KING.

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Mei 11, 1897.

2650-3t

 

 

Olelo Hoolaha

 

 

Oihana Waiwai,

Honolulu. K. H. P.A., Mei 10, 1897.

Ke hoikeia aku nei ka lohe ma kēia I ka poe āpau e paa nei I na Bona Aupuni Hawaii no lākou na manawa ame na huina nui I hoikeia mahope ae nei ma ka la a mahope aku hoi oia wa, e oo ai ke kūpona (coupon) dala hou aku. Iloko ae nei o na mahina o Iune ame Iulai. 1897. E pau ai ka loaa ana o na ukupanee

 

E ukuia ana ke kumupaa o ua poe bona la ma ka haawiia ana mai oia mau mea ma ka lua hou aku o ka manawa o ua kupna (coupon) la.

 

Kanawai o Augate 5. 1882.

 

Mahele A. Bona Helu 395. Ian. 27, 1883, no $1000

Mahele A. Bona Helu 396. Ian. 27, 1883, no $1000

Mahele A. Bona Helu 397. Ian. 27, 1883, no $1000

Mahele A. Bona Helu 398. Ian. 27, 1883, no $1000

Mahele A. Bona Helu 457. Iune. 27, 1883, no $1000

Mahele A. Bona Helu 458. Iune. 28, 1883, no $1000

Mahele A. Bona Helu 460. Ian. 4, 1884, no $1000

Mahele E. Bona Helu 277. Dec. 2, 1882, no $500

Mahele E. Bona Helu 279. Ian. 3, 1883, no $500

Mahele E. Bona Helu 280. Ian. 3, 1883, no $500

Mahele E. Bona Helu 281. Ian. 3, 1883, no $500

Mahele E. Bona Helu 282. Ian. 3, 1883, no $500

Mahele E. Bona Helu 283. Ian. 3, 1883, no $500

Mahele E. Bona Helu 284. Ian. 3, 1883, no $500

Mahele E. Bona Helu 285. Ian. 3, 1883, no $500

Mahele E. Bona Helu 286. Ian. 3, 1883, no $500

Mahele E. Bona Helu 287. Ian. 3, 1883, no $500

Mahele E. Bona Helu 288. Ian. 3, 1883, no $500

Mahele E. Bona Helu 300. Iune. 19, 1883, no $500

Mahele E. Bona Helu 301. Iune. 28, 1883, no $500

Mahele O. Bona Helu 307. Ian. 8, 1883, no $100

Mahele O. Bona Helu 308. Ian. 8, 1883, no $100

Mahele O. Bona Helu 309. Ian. 16, 1883, no $100

Mahele O. Bona Helu 310. Ian. 27, 1883, no $100

Mahele O. Bona Helu 311. Ian. 27, 1883, no $100

Mahele O. Bona Helu 312. Ian. 27, 1883, no $100

Mahele O. Bona Helu 321. Iune 19, 1883, no $100

HENRY E. COOPER.

Kuhina Waiwai no ka manawa.

2650-3t

 

KUAI O KA HOOLIMALIMA O KA APANA AINA AUPUNI MA KAILUA KONA AKAU. HAWAII.

 

Ma ka Poalua, Iune 8, 1897, ma ka @ora 12 o ke awakea, ma ke alo iho o ka Hale Oihana Hooko, e kuai ku@ala akea ia aku ai ka hoolimalima o ka aina i ikeia o Kamakahonu e kokoke ana i kahakai, i noho mua ia iho nei e Miss Anna Paris. e waiho ia ma Kailua. Kona Akua, Hawaii, a maloko olaila he ili o 7-10 o ka Eka, oi aku a emi mai paha.

Manawa:- Hoolimalima no 5 makahiki.

Uku Hoolimalima oi aku:-He $150 no ka makahiki, e uku mua ia ana i keia ame keia hapalua makahiki.

J.A.KING.

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kaiaiaina. Mei 5, 1897.

2649-3t

 

KEENA O KA PAPA OLA.

 

Honolulu. H. L. Aperila 21, 1897. Ma ka halawai ana a ka Papa, i malamaia ma keia la, ua kohoia o William O. Smith, Eeq., @ Peresidena no ka Papa Ola, ma kahi o Henry E. Cooper, Eeq., i waiho mai.

 

CHARLES WILCOX,

Kakauolelo o ka Papa Ola.

2648-3t

 

KA NUPEPA KUOKOA

 

No ka Makahiki… $2.00

No Eono Mahina… 1.00

Kuike ka Rula.

 

O na Olelo Hoolaha a pau e hoouna ia mai ana no ka Hoolaha maloko o keia Nupepa e hooana pu mai me ka @uhau. a in a aole. a ih@ hookomo ia.

 

@PUKAIA E KA

HAWAIIAN GAZETTE CO.

C.G. BALLENTYNE, Luna Nui

JOSEPH M. POEPOE, Lunahoopouopono.

Honolulu, Oahu.

 

POALIMA…………… MEI 14. 1897.

 

Ka Ninau Mawaena o Hawaii a Iapana.

 

Ma ka makou hoomaopopo ana o ke kahua nui i ku ai na koi ana a Iapana i ke Aupuni Hawaii mamuli o ka ae ole o ke Aupuni i kekahi poe Iapana i lawia mai ai e ka mokuahi "Shinshiu Maru" e pae mai maanei a e noho maanei. oia ko ke Aupuni kue ana i ke kuikahi noho hoaloha i hanaia ai mawaena o Hawaii nei ame Iapana ma ka makahiki 1871, oiai hoi ua loaa pono i kela ame keia o ua poe Iapana la he $50, elike me ka makemake i koi ia e ke Kanawai Ahaolelo o 1894, a he poe paahana hoi lakou i paa ole malalo o na palapala kepa, oia hoi, he poe kanaka hana kepa ole ia lakou.

 

Oiai e aeia ana ka oiaio o ka loaa ana a o ka paa ana paha o kela ame keia o ua poe @apana la he $50 ma ke gula. kekahi makaukau a ke kanawai o 1894 i koi mai ai, he mea pono nae ke nanaia ka manao nui o ka Ahaolelo i kau ai i ua kanawai la, he mea ole ka paa wale na no o ke kanaka i ua mau @ala la he $50 ma ke gula. Eia: O ka manao o ke kanawai, oia no ka loaa ana o ka huina o $50 ma ke gula i kela ame keia kanaka mai ko na aina e mai. ma ke ano nona ponoi iho ua mau @ala la. a oia ka haku o ua mau dala la, a ma ia ano, e hiki ole ai ke manao ia aole ua kanaka la he kanaka aea wale a ilihune palaualelo hoi. A i kona noho ana ma Hawaii nei i na la makamua a kinohi hoi o kona hoea ana mai, e lilo kela mau dala he 50 @ paa@a ana e ia ma ia wa i mea e kokua mai ai i kona ola ana maanei nei, iloko oia mau la a hiki i ka loaa ana he wahi hana iaia. Aka. in a o ke $50 e paaia ana e ua kanaka la mai na in a e mai, he dala ia i hiki ole iaia ke hoohana iho nona ponoi iho, a i mea hoi nona e pono ai; aka, he puu dala ia e hoihoi koke ia aku ana e ua kanaka la i ka mea nana i hoolako mai iaia me ua dala la ma kona wa e aeia ai e pae i uka nei o ka aina. alala. aole i hooko ia ka makemake o ke kanawai ma ia ano

 

Penei paha e maopopo ai: Ina holo mai kekahi poe @apana no Hawaii nei mai @apana mai me $50 pakahi a lakou, aole nae na lakou ponoi iho ua mau dala @a, aka, ua haawila mai ia mau dala ia lakou e kekahi Hui Hoopae Limahana ma Iapana, malalo o ka aelike ana, in a hoea lakou i Hawaii nei a aeia lakou e ke Aupuni e noho maanei, alaila. e hoihoi koke lakou i keia mau dala i na agena maanei o kela Hui Hoopae Limahana ma Iapana. I ka hemo ana o kela mau dala mai na lima aku o kela poe lapana i komo mai ia iloko nei o ka aina. ua @ele maopopo iho ia lakou i ke dala e hiki ai ia lakou ke malama i ko lakou ola i na la makamua o ko lakou noho ana ma Hawaii nei, a ua ku iho ia lakou ma ke ano he poe aeahaukae, ka mea hoi a ke kanawai i papa ai. Aole hoi pela na Iapana paahana i komo mai iloko o Hawaii nei malalo o na aelike paahana. e loaa ana ia lakou kolakou ola mai na haku aku o lakou i kepaia mai ai. me ka nana ole ia o ke $50 loaa mua ia lakou na lakou ponoi ihi.

 

Nolaila, ke ike nei kakou i kahi a ke kanawai e kuhikuhi nei no ia mea he $50 a ke kanaka e komo mai ana i Hawaii nei mai na aina e mai, aole o ka paa hookohukohu wale iho no i ke $50 a o kahi mea okoa aku ka on a oia mau dala.

 

Ua oleloia hoi, ma ka wa i ninaninau ia ai kela poe Iapana no ke ano i loaa ai ia lakou ke $50 a lakou pakahi e paa ana. ua olelo mai lakou ua loaa mai ia mau dala ia lakou mai ko lakou poe pilikoko mai he aneane 12 makahiki i kaa hope ae nei, aka, ma ka nana pono ia ana nae o ke ano o na dala gula a lakou e paa ana, ua hanaia ua mau dala ia ma ka makahiki 1894; nolaila. ua maopopo loa he okoa loa ka mea ia mau mea paha na lakou i hoolako i keia poe me ia mau dala, a o ua mau dala la. aole ia na lakou ponoi iho.

 

Nolaila, ma ko makou manao ana. na hana maoli keia poe Iapana, a i ole, o ka Hui nana lakou i hoouna mua i kekahi hana e al@ a e kapiola a@ @ ka mana o na kanawai o Hawaii nei. a in a no he hapa makaala iho k@ ke Aupuni ma ka n@ii ana in a no na like lakou me ka "huaale" ke poholo wale iloko o Hawaii nei.

 

Hooia ke Kuhina Iapana Eia o Hawaii nei malalo o na Hoomaluana a Amerika Huiia.

 

Ma kekahi wahi o ko makou pepa o keia la, e ike ai ko makou poe heluhelu i ka manao o ke Kuhina Iapana ma Hawaii nei i keia wa. ma ka mea e pili ana i kona kulana noho ana Aupuni ame Amerika Huiia. oia hoi. ua hoike maopopo mai kela Kuhina. ua ike ke Aupuni o Iapana he keiki hanai o Hawaii nei na Amerika Huiia. a ma ia ano. he lihilihi pili aku o Hawaii nei ia Amerka Huiia: a ma kekahi olelo ana. o Amerika Huiia ke kahu malama a kiai maluna o Hawaii nei, a no ia mea ke noho nei o Hawaii malalo o na hoomalu ana a Amerika Huiia. elike nohoi me ka makou i hai mua aku ai no na wa he nui i kaa hope ae nei.

 

O ka makou mea no keia i hooia aku ai imua o ka lehulehu. eia ko kakou wa Aupuni o Hawaii nei i keia wa malalo o na hoomalu ana a ka Aeto Amerika. a o ka hoao ana o kekahi Aupuni kuwaho o ke ao nei e komo mai e akeakea a e hoopahu'a paha i na hana a ke Aupuni o Hawaii nei i keia wa, e lilo no ia i enemi no Amerika Huiia. Nolaila, ma ka wa i hohola iho ai na eheu hoomalu o Amerika Huiia, elike hoi me ka ke Komisina Iapana e ike nei maluna o Hawaii, ua lilo io no o Hawaii i keiki hanai nana, a iloko hoi o Amerika Huiia e loaa ai ia Hawaii kona mau pono ame kona palekana ma kona wa e hoopilikia kuwaho ia mai ai.

 

Oiai ke ku nei o Hawaii i keia wa ma ke kulana nohona hoomaluia mai e Amerika Huiia, aia oia i keia wa ke motio pololei la no ka noho pono ana aku ma ka poli o Amerika Huiia. O ka lea hea mau keia o ke Kilohana Pookela no ka Lahui Hawaii i hea mau aku ai imua o ka lahui me ka maopopo, eia nae he kakaikahi loa ka apo mai i keia leo kahea, ka leo hoi nona ke kahua i ku ai. aia o Hawaii nei malalo o ka hoomalu ana a Amerika Huiia. aka, he kakaikahi wale no na poe Hawaii i loaa na maliu ana mai i keia leo kahea, a o ka nui aia no iloko o na wiliau manao kanalua. No makou nae ame ka poe apau i maopopo i na ko ana o ke au o ka moanakai o na hana hoonee kalai Aupuni o keia wa e nee nei maluna o Hawaii, ua ikeia me ka hoohewahewa ole, aia o Hawaii i kiea wa ma ke akahele o ka nohona hoomaluia mai e Amerika.

 

"HE KOHUAHANA MANA MAOLI."

 

Aole loa e hiki i na hoaloha kahiko o Miss Elizabeth Emsley ke manaoio i na mea i ikeia e ko lakou mau maka. Ua loohia kukonukonu loa ia o Miss Emsley i ka ma'i, a he makehewa na @apaau ana a na kauka iaia. Ua hele aku ia kekahi mea kakau o ka nupepa Pudsey News i ka hale o Mr. Emsley ma ka Helu 9 o ke Alanui Awawa, Lit de-moor. Penei ka olelo a Mrs. Exmsley. "Ua loohia ka maua kaikamahine o Lizzie i ka ma'i ma Whitsuntide, 1894. He 16 on a mau makahiki ia wa. Ua punikonakinoapauikaehaima o.,@ k? U puni kona kino apau i ka eha, ma na wawae ame na lima ka oi aku. Ua kii maua i kekahi kauka akamai, a lawelawe lapaau nohoi iaia no ekolu mahina, aole nae he loaa o ka pono. Olelo ke kauka he ma'i rumatika ino loa kona. Aole hiki iaia ke hele me ke kokua ole ia, a ua pehu launa ole mai kona mau lima. a hiki ole iaia ke uwi ae i wahi lole wai in a ia he mea nona e palekana ai."

 

Pane mai la hoi o Miss Emsley: "Ae; aole hiki ia'u ke oni; na Papa au e halihali hele mai lalo aku nei a hoea iluna o ke alapii, me he wahi keiki uuku la."

 

"Aka, i keia wa aole hoi on a ma'i! Heaha kona mea i ola ai?" i ninau aku ai ka mea kakau nupepa.

 

"Eia," wahi a ka makuahine i pane mai ai, "ua heluhelu nui loa makou i ka mea e pili ana i na hoola kamahao ana a na Huaale Ulaula a Dr. Williams, ua olelo aku la au i ka'u kane, no kona manao ke hoao maua i keia mau huaale. Ua hele aku la au a loaa on a poho buaale. Mahope iho o kona ai ana i na huaale o ka pahu mua, ua hiki iaia ke heie. A mai ia wa mai ka pii ikaika ana mai o kona ola, a i keia wa hoi. ua hiki iaia ke hana elike me ka hiki i kahi mea e ae."

 

Ua ike pinepineia hoi o Miss Emsley mahope iho nei a he maikai loa kona oia. Hoike mai oia i ka lehulehua loa o na kanaka ma ko lakou kaiaulu i loaa ka palekana ma o ka ai ana @a i na Huaale Ulaula a Dr. Williams. Aole like na Huaale Ulaula a Dr. Williams me na paau lapaau e ae, a o ke ola e loaa ana ma o keia mau huaale la e mau ana ia. e hoola ana nohoi i ka rumatika anemia. alaala. pehu panee. hoopau i ka na-nanakea o ka helehelena. Oia nohoi ka hapanui o na ano ma'i lolo. nuralagia, nalulu kau, ame na ma'i e ae o ke aa-lolo.

 

E kuaiia ana e na poe kuai laau lapaau apau. a e ka HUI KUAI LAAU LAPAAU O HOLLISTER MA ame ka HUI KUAI LAAU LAPAAU O HOBRON MA, na Agena ma Ko Hawaii Pae Aina.

 

"KA OI KELAKELA MA KE AO NEI."

 

O keia na olelo a Edwards me Parker, he mau kanaka kalepa no Plains, Ga, i olelo ai no ka LAAU HAMO A KAMALENA, no ka rumatika, kua haneenee. ame na eha ame na hu'i o ke kino. E kuaila ana e na poe kuai laau lapaau apau. BENSON, SMITH & CO., na Agena no Ko Hawaii Pae Aina.

Nu Hou o na Aina E.

 

AOLE KUE O ENELANI IKA HOOHUI AUPUNI O HAWAII

 

Wasingetona. Aperila @- Aole i loaa mai kekahi  palapala mai ke Aupuni mai o Beritania i na luna Aupuni o onei no ka mea e pili ana ia Hawaii. A o ka lona i hoea mai Iapana mai. No ko Beritan @ Nui hoike ana i ka manao apono ole no ka hoohuiia ana ana mai o Hawaii ia Amerika Huiia. Na hooleia e na laua Aupuni.

Ua hoole pua e nohoi na luna Aupuni o ka Oihana Kuhina Iapana maanei i ka oiaio o na lono no ka lawelaweia ana o na kukakuka ana mawaena o Tokio ame Wasinetona no ka mea e pili ana ia Hawaii. Ua hoolaha ae ke Keena Kuhina Iapana no ko na Aina E. ua hookiekieia ae ke Kanikela Kenerala Iapana o kei awa ma Hawaii a i ke kulana Kuhina Noho no Iapana. Mamuli o keia kulana hou. Ua loaa iaia he mana oi ae ma ka lawelawe ana ma na hana pili Aupuai mawaena o Iapana ame Hawaii. A ua pau ka mana o ka Oihana Komisina maanei maluna oia mahele hana. Koe wale no ma ka wa e hoopilikiaia ai na launa ana mawaena o Amerika Huiia ame Iapana.

AOHE ENEMI O IAPANA IA AMERIKA HUIIA.

Wasinetona, Aperila 30. – Ke hoole nei na luna Aupnui Iapana maanei i ka oiaio o na lono e hoike ana no ka inaina o na Iapana ia Amerika Huiia. mamuli o ke ku ana’ku o ka mokukaua Piledelepia i Honolulu.

Ke olelo nei na Iapana, he manao maikai wale no ko Iapana ia Amerika Huiia nei. Aole lakou i ike iki pehea @a i hoea mai ai na lono oia ano. Olelo nohoi lakou. Ua maikai loa na hana ma Iapana i kei awa, a mahope iho o ko lakou lanakila ana maluna o Kina ua manaoia e hala ana he mau makahiki lehulehu loa mamua o ko Iapana onou hou ia ana aku iloko o ke kaua. Manao lakou he poe Pake ka poe na loakou i hoolaha ae i keia lono.

MAIKAI KA MANAO O KA AHA POO AUPUNI O AMERIKA HUIIA.

Wasinetona. Aperila 30. – Aole i lilo na nūhou i loaa mai ai mai Iokohama mai ame Honolulu no ko Iapana kulana hana ma Hawaii i mea ho-anoninoni ae i na noonoo o keia Aupuni. Aka nae ua manaoia. Mamuli o na manao pioo pukalaki o ka lahui ma Iapana. He mea mea ia e hoouluia mai ai he kulana kupililii. Aohe mea I kamailioia no kiea kumuhana ma ka hālāwai ana o ka Aha Kuhina. A ma ka noii pono ia ana aku aole loa i lawelaweia kekahi hana e ku Kuhina Nui o ka Oihana Aumokukaua no ka mea e pili ana i ka hoouna hou ana i mau mokukaua i Hawaii no ka hoomalu ana i na pono Amerika malaila.

Aole nohoi he mea i loheia e ke Keena Kuhina Amerika maanei mai Iapana mai. No ko Amerika manao no Hawaii. Ma o ka hoounaia ana’ku nei o ka mokukaua Piledelepia i Honolulu. Mahope iho o ka hooleia ana o na Iapana “eemoku” aole e lele i uka o ka aina.

Ke manao nei keia Aupuni, aole e ala mai ana he pilikia. A ua hilinaiia aku na manao maikai o Iapana. Ma ka hooponopono ana i keia hana me ka maluhia. Ua olelo ae o Kuhina Long i kei apo. O ke kumu i hoounaia ai ka mokukaua Piledelepia i Hawaii. Oia ka manao ana o ka Peresidena. Maiia o ulu mai he pilikia mamuli o ka nīnau Hawaii ma Honolulu, a o kekahi hoi I loaa ai ke kiaiia ana o na pono Amerika malaila. O keia na kumu i hoounaia ai he mokukaua helu ekahi mawaho ae o ka mokukaua Mariona e ku nei malaila i kei awa. E hoomau loa ia aku ana ke ku ana o keia mau mokukaua, wahi a Long i hoike ae ai, malaila no ka wa loihi loa. Aka, ina nae e kauohaia aku ana kekahi o laua no ka huli hoy ana mai no ka hana hou ana, alaila, e hoouna koke ia aku ana ka mokukaua Baltimore, i mea e loaa ai i Amerika Huiia he elua mau mokukaua ma Honolulu i na wa apau. Aole manao o Long e ulu mai ana he pilikia e konoia ai ka hoouna ana he mau mokukaua hou mai Mea Ailana aku. Aka, ina io nae e ulu mai ana he pilikia. Alaila, he nui no na moku i hiki ke waeia a hoouna aku.

KA TUREKE MAU KOI.

Un Ioka. Aperila, 30. – E hoike ana ka mea kakau o ka nūpepa World mai Wasinetona mai penei: I keia la i hoea mai ai i ke Keena Kuhina o Wasinetona nei na kumu koi a Tureke e ae ai oia e hoopau i ke kaua ana me Helene, a ua waihoia aku nohoi ia mau koi imua o Helene. Oia keia:

E ho’iho’i hou ia mai ka palena aina kahiko i hooholoia ai ma ke kuikahi o 1831. Ke kuikahi hoy e haawi ana ia Tureke ia Tesalia holookoa, e pau pu ana hoi me kona kapa kahakai; e healele iho na Helene ia Prevesa ame na wahi e ae iloko o ka mahele aina o Epirus: e unuhiia aku na koa Helene mai Kerete aku, ame ka aeia ana o ke kulana hooponopono Aupuni kuloko iho ma Kerete, elike me ka Tureke e haawi aku ai; e ukuia he huina dala māhuahua e Helene i lawa ai ke koi poho no ko Tureke houluulu nui. Ana i kona poe koa.

O ke koi a Tureke, mamuli o ko Tureke lanakila ana ma kekahi mau hoaka kana ua loaa ke kuleana ia Tureke e koi ai i ka palena aina i hooponoponoia ai o Tesalia ma ka makahiki 1831. Mawaho ae eo ke kai paha no na lilo kana, ua hooleia e na mana nui o Europa. Ua hoike maopopo aku na Elele Kuhina Nui o na mana nui o Europa. Aole e ioaa ia Tureke he palena aina hou aku. Mamuli o na hana ana a keia Iahui Karistiano.

LOLI KA AHA KUHINA O HELENE

Atenai. Aperila 30. – Ua noho ka Ahaolelo ma kekahi kau kūikawā. A ua noho hoy no ka lua o ka manawa ma ke ahiahi nei a hoopanee hou ia. He 95 na hoa Ahaolelo i hiki mai. Aia a loaa ka huina o 104 hoa. Alaila, hiki ke hanaia na hana. Ua hoopaneeia na hana me na leo hooho ahiu mai na poe makaikai mai.

Mahope iho o ka hoopaneeia ana. Ua halawai o Kuhina Nui Delyannis me ka Mor. A ua loihi ka laua kuka kamailio ana. A he halawai loihi nohoi ka na hoa Ahaolelo o ka aoao kue. I keia kakahiaka ua kuoha aku ka Moi ia M. Delyannis, ke Kuhina Nui. A kauoha aku la iaia e waiho mai oia i kona kulana kuhina.

Eia ka papa inoa o na kuhina hou:

Kuhina Nui a Moana – M. Roeli.

Kuhina Kaua – M. Tsamovos.

Kuhina Waiwai – M. Simopoulo.

Kuhina Hoonaauao – M. Carapanos.

Kuhina Kalaiaina – M. Teotaoki.

KE AWA O PUULOA.

Wasinetona. Aperila 21. – Ua hoike mai o M. Morgan (Demokarata) o Alebama, he hoa no ke Komite o ko na Aina E. ma ka aoao e kokua ana i ka hoololi i ka Bila Haawina. No ka mea e pili ana i ka haawina o $50,000 no ka hana ana i ke awa o Puuloa, ma ko Hawaii Pae Aina.

UPUIA KE OLA O KA MOI HUMEBERETO.

Roma, Aperila 24. – Ua hoike ae ka nūpepa Opinione ua ikea kekahi ohumu ma ka la 16 aku nei e lawe i ke ola o ka Moi Humebereto. A ua hopuia kekahi kanaka nona ka inoa o Gudini. He hoaloha no Acciarito, ka mea nana i lili powa aku i ke alii ma kela pule aku nei.

KOKUA KUHINA NUI.

Wasinetona. Aperila 23. – Ma keia Poakahi ae e hookohuia aku ai o Wm. Day o Canton i kokua Kuhina Nui. Ua hooholo ka Peresidena aole he mea maikai nona ka hoopaakiki ana e hookohuia kana moho i makemake ai. Oia hoi o Bellamy Storer o Kinikinaki. He hoa mua no ka Hale o na Makaainana, oiai ua paa ka manao o Foraker e kue ikaikai kela inoa. Aka, ua loheia mai ua unuhi hou aku la o Foraker i kana kue. E kohoia ana ia i Kuhina i Beleqiuma.

HAALELE PAHA AUANEI O KUHINA SHERMAN I KA OIHANA.

Un Ioka, Aperila 25. – E olelo ana kekahi lono mai Wasinetona mai a i ka nūpepa Times, penei: O ka waeia ana o Lunakanawai Day i Kokua Kuhina Nui no ke Aupuni. Ua manaoia, no ka hoea koke ana mai ia o ko Sherman haalele ana mai i ka Aha Kuhina. Ame ko Day hookiekie ana ae ma ka Oihana Kuhina Nui. Ua olelo ae hoi ka mea kākau nūpepa o ke ano nawaiiwali o ko Sherman noonoo I kēia wa kekahi kumu I kūpono ole ai oia ma ia kulana. A ua ike maopopo loa ia kēia mea mai ka wa mai ana I komo aku ai iloko o ka Aha Kuhina.

KUEIA KO KA MOIWAHINE VITORIA NOHOALII ANA.

Mawaena o na hana hoikeike hiki mua no ka la hoomanao Iubile o ka Moiwahine Vitoria. Ua ikeia kekahi mea i hookawakawau ai i ka ulumāhiehie hiwahiwa o na hana o ua la ‘la. Oia hoy ka olelo kuahaua kue a ka Hui Rose Keokeo. Oia ka poe o ka ohana alii Stuart. No ka mea e pili ana i ke kuleana ole o ko Vitoria nohoalii ana. Ua hoopuka keia poe he Alemanaka no 1897 nei. Malalo hoy o na lilo o ka Hui Rose Keokeo. A na Makuisa de Ruvigny ka mea nana i hoopuka i ua buke la. O ka olelo hoohiki paa a keia hui, oia ke kipaku ana i na Hanoveria hao wale i ka nohoalii. Ame ka hoonoho ana ia Mere o Bavaria maluna o ka nohoalii. Ma ke ano oia ka hooilin a pololei o ka @alani alii Stuart. Ma Ianuari aku nei. Ua kai huakai hookahakaha ae keia Hui Rose Keokeo. A malaila lakou i waiho iho ai he lei hoomanao. A he hana keia i ae ole ia e kekahi Aupuni o Europa. Koe wale no nae o Beritania Nui. O keia hana i hanaia. Ua manaoia he mea ia e wawahi ai i ka ulumāhiehie ana o na hana o ka la hoomanao Iubile. Aka nae ua like loa ia me kekani olelo kuahana akea e kue ana i ke Aupuni Monakia o Enelani. Elike me ia i kukuluia ai e ke kanawai: a he hoike āiwaiwa hoy o ka hopo ole. He mea pono ke hooliloia ke Kamaliiwahine Mere. Wahine a ke Keikialii Ludwig o Bavaria I Moiwahine no Beritania Nui ame Irelani ma kahi o ka Moiwahine Vitoria: aneane o ka hapalua okoa na ‘lii o Enelani. Irelani ame Sekotia I kēia wa. Aohe I kuleana iki ia mau kulana. Ua hoike ae la no hoi ua Alemanaka nei. Aohe kuleana e noho hoʻoponopono Aupuni ai na Aupuni  Repubalika: aole kēia hui e ike I ka noho kuokoa ana o Berazila. Lombardy a o Hawaii nohoi. A ua aeia nae ko Amerika Huiia kiola ana ae I ka mana Pelekane mai kona hokua aku.

Ua hoike ae ua wahi buke la i ka inoa o ka Moi oiaio o Beritania Nui penei: “Mere IV. O Enelani. Irelani ame Wale ame iii. O Sekotia: Moiwahine ma o ka Lokomaikai o ke Akua: Kiai o ka Manaoio: hanania Iulai 2. 1849: noho ma ka nohoalii Novemaba 20. 1875: hooilina Moi. Kana keiki. O Robert, Keikialii o Wale. Hanauia Mei 18, 1860; inoa o ke alii pākaha wale. O Vitoria. He kamaliiwahine Hanovera. O “Mere IV.,” oia ke Kamaliiwahine Mere o Bavaria. Ke poo o ka lalani alii pololei o nahooilina o Stuart.

O “Robert, ke Keikialii o Wale.” Oia kana keiki. Ke Keikialii Rupreht Mere Luitpold. – Mai ka nūpepa Chronicle mai o Kapalakiko.

KA IAPANA HANA MA HAWAII.

Ma kekahi la ka o ka pu@ ike maopopo ai ke Kuhiaa @ noho nei maanei i ka hana p@ Komisina Kuikawa M. Ak@ mai nei i Hawaii nei maluna ma@ o ka mokukaua Naniwai.

“Ua hoea mai o Komisana @ ia nei no ka hana pu ana @ i mea e hooholoia ai na k@ Aupuni no ka hana a makou i @ i mea e hooholoia ai na k@ Aupuni no ka hana a makou i m@ he hana ewaewa loa maluna @ kou poe kanaka. Ma ka ho@ kekahi poe Iapana eemoku@ ianei nei. E waihoia aku ana@ kou mau koi imua o keia A@ o ke Kuhina la o ko na Ai@ me na kanaka makou e lawe@ ai. Aka, me ke Aupuni no @ Castle konoia ana e haalele ai, nei. Ma keia manawa. aohe@ ano nui ma ka mea e pili ana huli ana. Na ke Aupuni m@ hooponopono i keia hana ma@ mau luna Aupuni la. Aole māwai o kela ame keia Oihana. No m@ aole makou i ike ia mea h@ Dute. Ua hanaia ka ninaninau @ ka huli ana e Kuhina Kupa @ Luna Dute Nui Castle a e @ pana, a ua waihoia mai ka @. A o ka hopena oia huli ana @ oluolu ia mai ia’u e Kuhina K@ o ka’u noi ana ‘ku. A i hoouna@ e a’u i ko’u Aupuni. O na kumu@ ninaninauia ai maanei a h@ ke pae ana mai i uka nei o @ ua ninaninauia lakou e ke @ lapapa ma o ko lakou huli@ nei a eia au ke paa nei i @ i uili i keia hihia ma na @ kaula.

“Ua loaa mai ia’u na oleloao mau @ Apuni mai. Ma o ke Keena la@ Aine E. a ma o na kumu alakai hoikeia mai e lawelaweia aku @ hana. Oiai nae he moakaka loa @ na oleloao. Aole nae hiki ke hoo@ aku ia mau mea me ka pupu@ oiai he mea pono hoi ke heluhelu aka @ hele loa ia lākou I mea e maopopo pa@ ai. He oiaio nae. Aole hiki ia’u ke@ ike aku ia mau mea ia oe. Aole @ hiki ia’u ke hai maoli aku ia oe ia @ mea. I hiki ai ia oe ke hoolaha @ Aku. E olelo ae nae au. Manaoio @ e ae koke ana no ke Aupuni o Hawaii I ka mākou mau koi ma ka wa e waiho I aku ai ia mau mea.

“Aole na Kuhina Kupa a na k@ kanaka e ae e olelo mai no ka @ mai a ae ole ana mai paha o ke Aupuni Hawaii I na koi a ke Aupuni o Iapana aka, na ke Aupuni maoli no. Oia k@ na ka Peresidena ame kona Aka K@ hina e hooholo.

“Aole: aole o’u manao e @ aku ana keia hana imua o kekahi @ Uwao. Ina no e hoole ana keia Aupuni i ka uku ana mai. O ke koi @ wahi mea uuku loa ia. A, aole n@ o’u kanalua e hooko koke ia mai ana no ia.

“O kela ame keia mea i ike i ka@ mea e pili ana i ke kanawai lahui @ loa e hoaiai mai ua kūpono ka hana @ keia ano no ka Aha Uwwao. He wah@ hana uuku loa keia, aka nae. Ua mak@ make makou e loaa ka pono kaulike ko makou poe, a e loaa ana hoy ia mea ia lakou ma o na lawelawe maluhi ana. Aole e kaua ana. Aole e pau @ ke kuikahi. O na olelo oia ano, ua @ pono loa no ka hoopiha nūpepa @ aka, i na kanaka nae i kuluma i @ hana maa mau i lawelaweia ai no na hana elike me keia ke ano. He @ ia o ka aka. Aole manao o Iapana hoopau i ke kuikahi, eia nae ua loaa no iaia ka mana o ka hoololi ana ia mea. A e ole, o ka hana ana paha i k@ kahi hou. Ua maopopo no ia oe e hiki no ke hanaia ke kuikahi hou i kela ame kei awa a kela ame keia Aupuni e manao ai he pono. Ina manao ke Aupuni Hawaii e lawe ae ia k@ kamehai, manao au e hiki ana iaia ke hana pela me ka hoopilikia nui ole ia o Iapana. He nui no na aina e ae mawaho aku nei o Hawaii. A he aina p@ maoli nohoi o Iapana. A no ia mea au i kanalua ai ina paha e loaa ia mak@ ka pilikia mamuli o keia hoopa@ o ke kuikahi, aka nae. He hana maikai ole no nae hoy ia. Ua noho hoaloha maoli no keia mau Aupuni elua palaila. He mea paakiki loa ka no@ e ana’ku no ia mea.

“A no ke kulana i kau iho maluna o Komisina Akiyama ma keia hana@ olelo aku au, aole i loaa iaia na mana oi aku, aole nohoi oia i hook@huia mai i Komisina no Iapana maluna au @ Owau ke kuhina a na’u no e huli@ ana i keia mau mea. Me ko’u kok@ ana mai nae e ia. A oiai, ua mak@ maua e kukakuka pu mamua o ka @ welawe ana’ku i ka hana. Nolaila @ mea maopopo aole mea e hanaia ana@ hoea i keia pule ae. A ma ia ma@ nae e maopopo ai i ke Komisina @ mea i makemake ai e ike. A loaa @ iaia he manawa e hoomaha ai. @ kahi a’u mea i makemake ai popo pono i na kanaka o p@ keia. Aia o Iapana ma ka aoao o ka @luhia. O kekahi mau nūpepa @ nae. Ua hoopukalaki ae la ia@ iho no keia hana. A i ka heluhelu@ iho ia mau pepa. E manao loa @ ana e puuluulu mai ana ke a@ kaua holookoa o Iapana i Honolulu@ Aole pela. Aole makemake iki@ pana e kaua me kekahi lahui @ maka elike me Hawaii nei. Ua @maopopo ke Aupuni @ Iapana . o ka hana ana pela. He mea ia @ mokuhiaia ai na launa ana o kahi@ kahi. Ame kekahi mana nui aku @ elike la me Amerika Huila.

“Ua hoomaopopo kuu Aupuni @ iki hanai (Ward) o Hawaii nei na Amerika Huiia. A ma ia ano he ihiihi @ nona (Amerika Huiina). Koe wale@ ano o ke kulana o ke Aupuni. Ua @ naoio nohoi ia (Iapana) ina @ pono ke ui ia aku o Amerika Huiia @ ka pono o ka makou mau koi @ mai ana ka olelo hooholo no ko @ aoao ka pono. Aka, aole nae e @ aka ana ilaila keia hana. E uku ana o Hawaii i ka aie. A e ae ana noho ia ina e noila aku. E hoololi hou i ke kulana o ke kuikahi e ku nei i kei awa@ i ole ai e hiki e loaa he kuia hou elike ae la me keia.”

 

Ua lohe mai makou he aneane paha ekolu na “kiure” o loko o na kiure i waela no keia kau o mei nei. Aole lakou i hoohiki e kakoo i ke Aupuni e ku nei.