Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 21, 21 May 1897 — KA MEA HUNA POHIHIHI [ARTICLE]

KA MEA HUNA POHIHIHI

i ! « | ! *'• i i'-'Ui»- mai ai ua Haku < J *•*'♦* '■♦•!irtriī« r>"i. n>- ka I«-o hanhaa. I oiai '!;:•(■' knnu niau onohi maka e hoik'' | rna} :!r - p ik» kahi ni u hiohiona ano r. | nit ' ' Wi n;,;ri ia. he t:v-a oiaio :k> kai: i ■ nl: D kt ,: a nrao!i no paha ke | k'!?.., '■ '.»iaio loao ka nmeiu ana o ko'u n; 1 :": j>lfi aku i }■( ia kai]-:anial:in>\ N'i ] <■ Oi'pmon:'. r h M omaopopo lo.i 1 rnni ">■ i ka'n nu-a e kamailio nku noi. I".-- •(. ia io no o (}r-of?rv- kp o'a nej. a!aii.i. <• uhai-a-holo aku no au malioi'o ona uio ka hoomaha ole a hiki i kona l«»aa ana ia u. Aole hm au e hoomaha — aoleī Aole io no au o hoomaha ma ka hookolo ana i kona meheu a hiki i ka hookoia ana o na hopena o ke kanawai maluna ona. Aka. e Oremona." i keia \va i ano e ae ai ka leo o ua Haku Tereveliana nei. "he manawa loihi i kaa hope ae nei i hiamoe ai kana mau hana eleele i hana mai ai maluna o'u; au i hoala mai ia inau mea, aka, i koia wa nae eia ke hoea hou mai nei ia mau mea imua o'u mamuli o kau hoonioni ana mai nei. E hoomanao nohoi oe. e Oremona, he olua mahi le o na la o Geofere a'u e hoomanao j n» i ine ka poina ole. Akahi—oia ka ruahcle o na la mnmua aku o kona la'.v. ! i\vc- ana i kela hana puuwai eleeie a::a i hana mai ai maluna o'u: a oia mau la ona. he inau !a ia i hoopiliaia e i:> iu>' ka maoniae ame ka maikai. Me niau la nohoi ia i ])ili paa loa aku ai ko'u aloha iaia. A o ka lua o na inahele o konn mau la. ua hoomaka mai iio ia mai kela po weliweli mai ana i luna o'n. N'olaila. ina o Alamiia nei. he hua oia mailoko mai o kona puhaka a ua hanauia niai hoi kiua haie opio n:a kekahi \va iloko o ka mahele nma 0 na la o Geofere a'u i olelo aku nei. he !uia o Alamira i lawe ole mai i na haawina eleole i hoala ia C.eofeie mahope mai o kela po ana i hana ai i ke karaiiua maluna o'u. Malia paha he kaikamahine io no keia na Oeofpre— a malia paha aole keia he kaikamahine nana: aka, o ka mea maopopo ia'u. e malama ana au i keia lede opio a e hooili aku no au maluna ona i kekalii hapa o kuu waiwai elike no me ka'u 1 hai aku noi ia oo." l'a kahuli ano e loa ae la ka helehelena o tia Haku Adelo nei. aka. aole nae oia i pane aku imua o kona makuakane lioahanau. I keia wa hoi pane hou mai la ka Haku Tercveliana: "E kala mai oe ia'u no ko'u hooki

kol;c nti;> i ko kaua kamailio hou nna aku i kein ahiahi. l'a lawa Uaua no Uoia manawa, apopo hele liou nuii oe o iko ia'u mamua o ko maua aiui iho ia Ladana noi a huli hoi aku i Torovoliana Pa: aka. 110 keia wa. o hookuu mai oo ia'u. o Oremona." Alaila. lalau ao la ua Haku nei i ka holo o waiho ana maluna o ke pakauka\i a hookani ao la. 0 ka manawa ia 0 ko kauwa i kii mai ai iaia a hooneo aku la iaia noloko o kona rumi. Ku ae la hoi ka Haku Adelo me ka houpo 1 hoopi'haia me na manao eleolo o ka inaina amo ka huhu, haalele iho la ia loUo o ka rumi a iho aku la ma ke alapii.

Oiai hoi oia e iho ana ma ke alapii. ua namunamu ae la oia i keia mau huaolelo: "Kaiiaono tausani paona! He keu keia a ka elemakuie hupo! Ua pupule inaoli ia paha keia kanaka! Aole loa he kanaka i loaa na noouoo maikai e haawi i kokahi kaikamahine aea haukae, elike me keia wahi kaikamahme. i mnopopo ole kona ano. -O kahi maiKai loa o keia elemak\i!e e hoihoiia aku ai. oia Iw'i hale-pupule." I 1 ona hiva aua aku i ke alanni, ua ka'ne.a aku la oia i ' kekaU'i kaa. kau aku la. a huli hoi aku la no kona ho;o'o. I kona iiiki awa aka i kona hotele. un p'i poioiei aku !:». oia rsn kona n:ur.. ka naau kaumaha. Me kela ano i :soho iho ai uīa o kona rv;nn no uneane he hapa'-ua hor.i, aia hoi, hoea mai !a ka makai kiu Rush. Ma ka wa i konio mai ai o Kush. ua mohala maikai ae la na helehelena o Aiielo. "Aole imha* au mea hou i lawe mai

I A'. BFi i aku ika mnK.:: I J\a hoomau ana aku i ke knmali:" ■ *"He k-e. nohoi,.a ka m:a K"V nui wal<-. i-.a h:ki ana i k> - kai:! wahine. ' lik- mo ka L-ae Beat;!is;a ;■:• ano. }>-• hoopuhili i kou ike "L'e nv-a uiaio ia au e kuu haku ? <'le'(i mai la. e hai aku au ia oe, he o; aku k> pohihihi o ka hookolo nna m.i ka heu o na wahine mamua o ko na kane. Ma ka wa e iko ai nei mea he wahino e hooma.kakiuia ana oia. o kona manawa ia o h.oouhi iho ai iaia iho n:e na maalea apau o kela ame keia ano e puhili maoli ai no kakou. na kane: aka. aole nae he lua mawaena o na wahine i like ka makaukau maoli i ka hoopuhili ana i ko'u ike makai kiu elike me ka Lede BoatirLia. - He keu keia a ka wahine pahaohao nui wale." wahi a ka makai kiu i pane mai ai. "A o keia wale iho la no kau moa j o ka hoie ana mai e hoike ia'u?" i ninau aku ai o Aelelo i ua makai kiu !a. "Aole. e kuu haku: aka. i hole mai nei au e hoike aku ia oe i ka'u mea i ike ai i keia ahiahi. a oia keia: Ta ike

au ma keia ahiahi ilio la. i ka puka ana mai o kekahi wahine mailoko mai o Hametona Kakela. Hole aku la ia a loaa kekahi kaa ma ka huina o ke alanui. kau aku la oia maluna o ua kaa la. holo aku Ia ia a hala he ena paha mau huina alanui. alaila, kau hou aku la ia maluna o kekahi kaa okoa aku. a holo aku Ja no ka Hotele Wiletona. -Malaila oia i noho ai no ka manawa o hookahi hora ame elima minute. A ma ka wa nohoi au i pii aku ai iluna o ua hotele la, o ka wa no ia a ua wahine la i puka mai ai. Iho mai la ia a kau hou iluna o ke kaa. a huli h.oi mai la no Hametona Hale ma ke l<Vl!i" : a ~ka wah'ine akaYnai 'nur w:nc. l'a ike no anei oe. e kuu haleu, i kekahi wahine ma Hametona Kakola n like me keia ke ano?"

"Aoln. E hoiko mai oe i ke ano o ua Nv:ihinr la an i ike ai." i pane akn ai ka Haku \dolo mo ko nno nihoihoi. "Ho wahine loihi. a kino pnipni: ho ulii niaka oloele kona, he wahi papalo ooma o ke ano kahiko. a he mnu owili lauoho ha-ehuehu. He lole pilika oleole kona. Ma kona ano a]iau, mo he moa la he wahine kaukaualii kanomake oia." "Oia no ka wahine a'u i ike ai ma ka Hotele Wiletona i keia ahiahi." i hooho ae ai ka Haku Aelolo. "I liele aku noi ia e ike i ka Haku Torovoiiana. t*a hai mai nei kuu makuakane ia'u. o ka inoa o un wnhine la. oia 1:o Kaunawahine o Arevalo. a o kana hana. aia iloko o ka ha!e-keaka." "Aole loa au i lohe i kokahi ino.i elike me ia." wahi a ka inakai kiu i pane mai ai. - "Ina ua kamaaina oo i ua wuhine U\. alaila. : ua pono. O ka ir.ea maopopo loa. nole ka I.ede Kentirisia e hoano e ana i kona ano iho. ma kona wa e liele aku ai e ike i ka Haku Tereveliana. ke kanaka hoi ana

i kamaaina loa ai." Tela io no." wahi a Atlelo i pane aku ai imua o ka makai kiu, me ke ku ana ae a lioloholo ae la iloko o ka rumi. - "Aole no au i ike mua i keia ! wahine. I keia ahiahi wale iho la no i ko'u ike ana iaia. Aole nohoi i ike ka Haku Tēreveliana iaia. Aka, nva ka pule i hala hope aku nei ua hoea ae la i Tereveliana Pa he kaikamahine opiopio ui, mamuli o kona ike ana i kn olelo hoolaha a ua niakuakane n°i o'n. 0 Ka helehelena ame na ano apau e ua kaikamahine la. ua like loa no ia me ko kuu hoahanau i make. oia o Geofere Tereveliana. O keia kaikaniahine kona kokoolua i htle int»i nei i I,atlana nei. Me he mea la, no ka like loa o na helehelena o keia kaikamahine me ko Geofere, ua hoalaia mai !a na manao aloha iloko o ka elemakui- 1 no ua keiki la ana, a paa iho la kōna manao e malama i keia kikamahine r keil-.i hanai nana. Apepo e hana ai oia 1 kana palapala kauoha no keia kaikamahine. a maloko oia palapala kauoha e hooili ai oia iaia ? kekahi pun liala rui. -Aole ua elemakuk la I ike i aa makua. a i ole. i ka ohana o keia kaikarrahine, koe wale no keia wahiuea kaua i ike.ai i keia ahiahi ~ : ho la. I7a hoea ūe nei keia wahine i Wi!etona Hotele i keia ahiahi iho la 110 kona ae ana e lilo keia kaikamahine i moopuna hookama na ka Haku Tereveliaiia. O ko*u manao, e Mr, Rush. o na onohi

maka o kela kaikaniahin*'. \i.: 'iki = nu' ko Oeofere. a o kena nu u nohoi. ua iike loa ia ir.e ko ) i ohana Terevr-?iana: a ua Inaa k-ūa hiohiona maopopo o ka ohana Tereveliana makina ona. mai kekahi koko ponoi mai no o ua ohana la." j I keia v.-a i ano kunahihi ae ai na j hv le'aelena o ka makai kiu. oiai noho; i hoomau aku ai o Auelo i ke kaniailīo ana: "N'okeaha la i mare kane o!e ai ka Lo(je Beatiri?ia° Ua maro mnlu aiy i ia me Oeofere mamua o kona haalole inalu ana iho ia Enelani n> i° ATa!;opr iho o kona kipakuia ana'ku mai Toreveliana Pa aku a hiki i k;t wa ana i mahuka ai mai Enelani aku nei. ua lawa loa ia manawa e hiki ai ke hookoia ka mare mawaena o laua. 0 koia kaikamahine anei ka hua o koia mare ana o laua?" "He manaohai maopopo loa keia au. e kuu hnku. i hoonohonoho mai la." j wahi a l;a makai kiu. | "Pela no kuu manao." wahi a AihMo. "Nolaila. owau kni lioomakapoia i kela manawa i kaa hope aku la. A o ka mea maopopo loa ia'u i keia wa. o keia kaikamahine. aole ia na ka mea e ae. aka. na laua ponoi no ia—Ae— o keia ke kaikamaliine a ka Ledo Beatirisia ame Oeofere Tereveliana. A ua hoounaia keia kaikainahine e helo i Tereveliana Pa no ka imi ana i mea e pau ai ka huhu ame ka inaina o ka elemakule, a i mea hoi o loaa ai ke-

kahi hap? o kona waiwai." I keia wa pane mai la ka makai kiu: "īna o kein lede opio a o ke kaiknmahine io no ia a Oeofere Tereveliana. alaila, oia k:n hooilina oiaio o na waiwai apau o ka ohana alii Tereveliana." I keia wa i kunewa aku ai ka Haku Aelelo i hope me lie mea la ua ku oia i n haikea ano e loa n.e in ae hoi: "Pola no! Ple oiaio kau e Mr. Rush i kamailio mai noi. Aka. ua kuhihewa paha ati. Na'u ponoi no e hoolele wale noi i ko'u hauli. E Mr. Rush. makemake loa au e huli oe maloko o na huke moolelo o na ma?e malo.l-0 o i;. l . halenulo ma Wg?l End. E nana pono loa iho oe ma kn huke o ka maknhiki E hoomau aku nohoi oe i !<•■ huli ana ma keia mea huna pohihihi a'u i makemako lon ai e iko." ī keia wa i noh.o iho ni ua Haku :\de]o noi nah'na o kona noho m° kn haalulu nui. Alnila. kamailio mai la hoi ka makai kiu: "O ka nnl"\va!e honun ana o ka ī.^'l■:-• lioai īri?ia mai Harcetona nk-i no na manawa he nui. kona mn.ro kane ole ana. nme !■;» uahoa puanuanu v o kona ano. ke kuhikuhi nei ia mau :nn

ano nui ir.ahopr aku o kn ]nvii o T!nmetona Hnlo. Tnn eia no o Ooo f o-r. ke o!n nei i keia wa— a o Reatiri?i:i kana wahine—a o koūi ]P(1O np»n 'IMI H "" maopopo loa ke kumn i haah le aku ai koia lf».'!e opio i kona home a hele ae !:: a nolio pn mo ka Ilaku Terevelin:r>. A ina hoi kaua e manao ann. ua make 0 Mr. Oeofere. a ua mare malu ia oia me ka Ledo Beatiri«ia. alaila. o keia Mi.-s Arfvalo. oia ka hua i loaa noloko mai o kela mare malu ana o Oeofere me ka Le<!e Peatiri?ia. Alai!a. o na mnnawa a ka -Lede P»eatiri?ia e haalele ai ia Hametona Kakela. oia kona mau manawa e hr-!e ai e ike i keia kaikamahin*, ka mea hoi ann o aa ole ai e hoike ae imua o ko ke ar nei. o lilo au«nci ia i mea e hoinoino.a. ai ka inoa o kona makuakane. M» hmea la, o keia manao hope ka'u e manaoio ai." "Pela no ko'u manao," wahi a Ade!o 1 pane aku ai. -"Aki. pehea la keia o Arevalo?" "Manno au he kahu hanai keia no ke kaikamahine." "Aole! Ael?!" i hoeho ie. a' !:n H k • A(!e!r>. rf !:e ehnl-hn.'a o hon*». heleea apau. - "Ac!e !oa an e r^ r -n. :

kela lima a'u i iV*e ai—)ce hoomanno | D'ei au i kela. iima! 0* 0! O kf--1a Kaunawnhine o Areva!o. ola no ka ; .mnkuahine o kela knikamahine!.- A r>; keia Ka«*"awahine hoi o. Areva!o, •ao!e.; la he wrahltie e ue, aka. o ku Lcd« Bt*anri?ia no ia. O kona mau manamana-; iin'.a no kela a'u i ike al. M Ia wa i palulu ae ai ua Haku nei i kona mau maka. a kulou iho la.; lAole i pau.)