Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 24, 11 June 1897 — Page 4

Page PDF (1.50 MB)

This text was transcribed by:  Connie Watanabe
This work is dedicated to:  Afatia "Ima" Tuaua

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

HAAWINA

 

KULA SABATI.

 

HAAWINA XII.  IUNE 20.

 

K@ ka@ ku@ana ma ka malama pono ana ia kakou iho.  K@ma 14.10-21.

 

            10  A @ no ke aha la e hoahewa @ kou hoahanau?  A oe hoi. no ke aha @ hoowahawaha nei @ i kou hoahanau?  No ka mea, @ ku no kakou a pau imua @ ka nohe lunakanawai o Kristo

            11  No ka mea, ua palapala@a.  Me a'u @la n@ wahi a ka Haku. e pau na kul@ ke kukuli @ pau hoi na alelo @ k@ hoike @ ke Akua.

            12  Nolaila hoi. @ hoike aku no kela n@ mea o kakou a pau nona iho i ke Akua.

            13  No ia hoi mai noho kakou a hoahewa hou aku i kekahi @ kekahi; aka, @ man@ oukou me naia, aole e waiho i ka mea e hina ai, aole hoi i ka mea e hihia ai imua o ka hoahanau.

            14  @a ike au, a ua hoomaopopoia au @ Haku @ Iesu, aoh@ mea i haumia w@ iho, aka, ina manao kekahi ua @ kekahi mea, he haumia no ia @na.

            15  Ina ua ehaeha kou hoahanau, no ka ai, aole ma ke aloha kou hele ana@ m@ h@n@ aku oe me kau ai, i ka n@ make ai o Kristo.

            16  No ia mea e ao oukou o olelo ino ia k@ oukou pono.

            17  No ka mea, aole ka ai a me ka mea inu ke aupuni o ke Akua: aka, o ka @ a me ke kuikahi, a me ka oh@ i ka Uhane Hemolele.

            18  No ka mea, o ka mea i malama ia Kristo ma ia mau mea, ua oluolu ke Akua ia ia, a ua pono hoi ia i ke kanaka

            19  No ia hoi, e hahai kakou i na mea e kuikahi ai, a me na mea e hookupaa ai kekahi i kekahi.

            20  Mai hoohiolo oe i ka hana a ke Akua no ka ai.  Aka, he mea ia e ino ai ke kanaka ke ai oia me ka hoohihia aku.

            21  He manaoio no kou.  E malama oe ia iloko ou iho imua o ke Akua.  Pomaikai ke kanaka i hoahewa ole ia ia iho ma ka mea ana i ae aku ai.

            PAUKU GULA.  Roma 14-21.  He mea pono @ ai ole i ka io, a e inu ole i ka waina, aole hoi i hana i ka mea e hina ai kou hoahanau.

            MANAO NUI.  E pono ke aua mau i ko kakou mau kuko a me ko kakou mau iini, me ka noonoo pono ana i na hihia e ae.

            OLELO HOAKAKA.  I ka wa a Paulo i noho ai ma Korenito ma ke kolu o kona mau kaahele misionari ana M. H. 58, ua kakau oia i kona episetole i ko Roma.  Ua hoouna aku oia i keia episetole ma ka lima o Poi@, kekahi hoahanau wahine, no Kenekere mai, oia hoi ke awa pae moku o Ko@n@o.  Ua manaoia ua hookumuia ka Ekalesia o Roma e kekahi poe i hoohuliia i ka manaoio i ka la Pene@koka.  Oihana 2:10.  Aole malaila o Petero, mamuli o ka olelo lalau o ka poe Katolika.  Ua makemake nui o Paulo e hai enanelio i ko Roma, mamuli o kona manao paa e hooholomua ai i ko Iesu aupuni ma na kulanakauhale nui.  Aka nae, aole e hiki iaia ke hele i laila, a hiki i kona lawe paahao ia ana, mamuli o ka hoike ma na mokuna hope loa o ka buke o na Oihana.  Ma keia Episetole, ua hoomoakaka mua oia i ka Enanelio mamuli o kona olelo ao maa mau: a pau keia hoomoakaka ana ua paipai oia i ka poe manaoio e malama pono i ua hana ku i ka manaoio.  He mau hana e hoopihoihoi ai i ka poe manaoio: pono ole paha, kupono paha keia mau hana.  Eia kekahi, ka ai ana i ka io i kuaiia aku ma ka makek@ (market) mahope o ke kaumaha@a ana ku ma ke ano he mohai imua o na kii akua kahiko.  He mea ole keia mau akua aka nae ua pauleleia ko lakou mana e ka poe hoomanakii.  Ua pono a@ k@ komo pu i na hana hoomanak@ Pela no i keia mau la, he nui na hana, anoninoni ka manao e pili ana i ka pono a pono ole paha.  He pono anei ke hula, paani pepa, pahupahu, keaka, nau paka, inu waina, a pela aku?  O kekahi ninau ano nui ua pili ia i ka hoole waiona mamuli o ka noonoo pono, oiai ua kue kekahi poe hoahanau i ka hoole waiona

            1@.  Hoahewa,---oia no ka manao ana i kekahi hana o hai he hana hewa.  Ho@ wahawaha. --oia kekahi hapa o ka hoahewa i oleloia, me he mea la o kou manao uahoa oia ka manao pono ano hookahi.  Oia aku paha ke ano lawehala o keia hoowahawaha ana mamua o ka hana i hoahewaia.  11.  Paoapalaia.

            Isaia 45@3.  12.  Akua,---oia no ka Mea Mana Loa e hoomoakaka ai i ka pono paha, ka hewa paha.  13.  Hihia,---oia ka mea ano nui e pale aku ai ma ke kakou noono@ pono ana.  Pehea a hihia ole ai o hai?  Ano okoa kahi o na mea elua e ikemaka ai i ka mea hookahi, a nolaila ano okoa na nanaina, pololei paha na lalani o na raiki, huikau paha?  Haumia,---a pono ole ka lilo @ mea ai.  Pehea na uhini o ka wa kahik@  Pehea na ilo na ka poe Pake e a@?  Hoole paha ka poe haole i ka i'a maka oiai ua omo wale lakou i na olep@ maka?  15.  Ehaeha,---hilahila loa a hoomai@oin@ia ua manao.  Hoopoino,--- ma na olelo hoonaikola, hupo, aihemu, nika, P. G., noika, a pela'ku.  16.  @no,---ma ka hakaka ana e pili ana i ka pono.  17.  Aupuni,---ko ke Akua hooponopono ana, aole @a ka hoouluhua ana ia kakou me na kauoha hoonaukiuki.  18.  Kristo,---oia no ke kumu hoohalike no kakou a pau loa e hoomahui ai.  E Hlo kakou i mau haumana nona ma na manao ano like, aole ma kekahi mau hana hoomeamea, m@ ka lauoho loihi paha, me ka aahu i humuhumu ole ia paha.  19.  Hookupaa,---oia kekahi hana ano nui e kokua ai ia hai, aole na hana e hihia ai.  20.  Hoohiolo,---me ka manao e kukulu maikai ae.  21.  Pono,---hanohano ka aua ana ia kakou iho @ mea e pomaikai ai o hai.

            I.  Mai hoah@ wale, 10-20.  Owai ka mea hoahewa?  Owai ka mea hoowahawaha?  Ua pili anei keia oihana i na kanaka?  E pono anei ke noonoo mau i ke ano o na hana, ina pono paha, pono ole paha?  Owai ka mea nona ka mana e hookolokolo i na kanaka apau loa, hoapono paha, hoopai paha?  E hookolokoloia anei na kanaka apau loa imua o ke Akua?  Owai ka mea hookolokolo?  He kanaka wale no anei o Iesu?  Ina o Iesu kou mea hookolokolo, e makau ana anei oe?  Hiki anei i na kanaka ka hoomaopopo i ka pono ame ka pono ole paha o na hana a na hoa kanaka?  Ua mahalo anei oe i ka mea imihala?  O oe anei he mea hoohalahala?  Pehea e pau ai ka hoomauhala?

            II.  Mai hoohihia ia hai.  13-18.  Ua kupaa anei oe ma kou pono?  Pehea kou manao e pili ana ia hai, ame kona pono?  Heaha ka hana maikai ke kaupalena ia hai mamuli o ko kakou mau manao, ke hookuu paha ia hai e koho nona iho mamuli o kona manao kupono maoli?  Ina paha ua kuhihewa o hai, heaha kou hana kupono mamuli o ke aloha?  Ina paha ano okoa kona manao i pili ana i kekahi hana, he mea lawehala anei oia?  Ina paha ua inu rama oe a pilikia ole, e hiki ana anei i kou kamalii ke inu like?  Heaha ke aupuni o ke Akua?  Ua like pu anei ia me ka Ekalesia?  Ua kupono anei no na Ekalesia e hoole loa i ka poe imi ina paha ua nau paka lakou?  Heaha ko kakou malama ana ia Kristo?  Heaha ke kumu no ko ke Akua oluolu i kekahi kanaka?  Heaha ke kumu no ko ke kanaka hoapono ana ia hai?

            III.  Mai hoopakela i kou oluolu mamua o ka pomaikai o hai, 19-21.  Heaha ke kanawai o ka mea imi pono e pili ana i kona oluolu ame ka pomaikai o hai?  Hiki anei ia kakou ke loaa ke ano hemolele me ka manao ole ana i ka pono o hai?  Ua kaupalenaia anei ko kakou mau kuleana mamuli o na kuhihewa o ka poe e ae?  Ua kupono anei i kekahi mau manawa ke kue i na manao kuhihewa o hai?  He pono anei ke laikini i ke kuai rama no ka makemake o ka poe lehulehu e inu i mau waiona?  Pehea e hoopau koke ai i ua poino o ka inu rama?  Ua maikai anei ka hoole waiona no ka pono a hai?  Ua pono anei i ke aupuni ke ae aku i na hale inu rama?  Ua kue anei ka poe hoole waiona i na kuleana o hai ma ka imi ana e pau loa ai ke kuai rama?

            Manao Pilo.  1. Ua makaukau anei oe e ku halaole imua o ke Akua?  2. Ua pau anei ko kakou noho kuokoa ana ma ka malama ana i ko Kristo mau olelo ao?  3. Ua loaa ia kakou he mau kuko:  pehea e hoomalu ai?  4. Ua loaa ia hai he mau kuleana: pehea ko kakou malama ana ia lakou?  5. Ua loaa ia kakou he mau pono: E pono anei ke koikoi mau ia lakou?

 

KA HOIKE HUI O NA KULA SABATI O KA MOKUPUNI O OAHU, MA                KAWAIAHAO., MA KA HORA 10 A. M. O KA POAONO.  IUNE 5, 1897.

 

            Mr. E. P. Aikue ka Lunahoomalu a mea alakai, me ke kokua ana o ka Rev. E. S. Timoteo, a o S. K. Mahoe ke Kakauolelo.

            Hoomakaia na hana me ka himeni ma ka aoao 210 o ka Hoku Ao Nani a me ka pule a ka Rev. E. S. Timoteo.

            Kula Sabati o Waikane:  Ka lakou haawina i hoike ai, oia no ka haawaina o Augate, 1896, ma ke Buke Ka Hoahana.  Na himeni ma ka Hoku Ao Nani ame kekahi mau himeni e ae.

            Kula Sabato i Hauula:  Haawina ihoike ai, ka haawina o Sepatemaba, 1896, ma ka Buke Ka Hoahana.  Na himeni ma ka Hoku Ao Nnani.

            Himeni Hui, Hoku Ao Nani, aoao 268.

            Kula Hanai o Kawaiahao:  Ua mele mai lakou hookahi himeni, a ma ka nana aku ia lakou ua like lakou me he mau opua la i Awalau.

            Kula Sabati o Waialua:  Ka lakou haawina hoike oia no ka haawina o Novemaba, 1896, ma ka Buke Ka Hoahana.  Na himeni, mai na buke haole like ole mai i hakuia ka olelo pili ia Iesu, ka luakini mau loa.

            Kula o Keoneula:  Ua mele mai lakou elua mau himeni.

            Na Haiolelo Hoeueu:  Hon. W. H. Rice o Lihue, Kauai, ame Rev. S. L. Desha, kahu o ka Ekalesia o Haili, ma Hilo.  Mai ko laua mau waha pakahi mai i kahe mai ai na huaolelo wai meli hoeueu a hoolana manao no na hana Kula Sabati.

            Kula Sabati i Makua:  Ka lakou haawina oia no ka haawina o Ianuari, 1897, ma ka Buke Ka Hoahana.  Na himeni ma ka Hoku Ao Nani.

            Lulu Dala:  O ka huina o na dala i luluia e na Kula Sabati ame kekahi mau kokua mawaho ae he $55.

            Na Kula Sabati o Kawaiahao i hookaawaleia ma na mahele:  (a) Kula Sabati o Puaikalani---Ka lakou haawina hoike oia no ka haawina o Feberuari, 1897, ma ka Buke Ka Hoahana.  Na himeni ma ka olelo haole.  (e) Kula Sabati o Waikiki---Ka lakou haawina hoike oia ka haawina o Feberuari, 1897, ma ka Buke Ka Hoahana.  Na himeni ma ka Hoku Ao Nani.  (i) Kula Sabati o Manoa---O ka lakou haawina i hoike ai oia no ka haawina o Feberuari, 1897, ma ka Buke Ka Hoahana.  Na himeni mai na himeni Hawaii kahiko mai ame kekahi mau himeni e ae.  (o) Kula Sabati o Pauoa---He haawina pualu ka lakou haawina hoike, a ua mele mai lakou i na himeni ma ke ano opera.  (@) Kula Sabati o ka Pakipika Akau---He haawina pualu no hoi ka lakou haawina hoike.  Na himeni mai na buke himeni like ole mai.

(h) Kula Sabati o Kamoiliili---O ka lakou haawina hoike oia ka haawina o Feberuari, 1897, ma ka Buke Ka Hoahana.  Na himeni ma ka Hoku Ao Nani.

            Himeni Hui, Hoku Ao Nani, aoao 208.

            Kula Sabati o Ewa:  O ka lakou haawina i hoike ai oia no ka haawina o Maraki, 1897, ma ka Buke Ka Hoahana.  Na himeni ma ka olelo haole.

            Kula Sabati o Kalihi me Moanalua:  Ka lakou haawina hoike oia no ka haawina o Aperila, 1897, ma ka Buke Ka Hoahana.  Na himeni mai na buke himeni like ole mai.

            Kula Sabati o Kaumakapili:  O ka lakou haawina i hoike ai oia ka haawina o Mei, 1897, ma ka Buke Ka Hoahana.  Na himeni mai na himeni like ole mai.

            Na Manao Paipai:  Na Rev. S. Kapu, ke kahu o ka Ekalesia o Wailuku, i haawi mai i na manao paipai hope loa maluna o ka haawina i hoikeia e ke Kula Sabati o Waialua.  "No ke kukulu ana o Solomona i ka luakini ma Ierusalema," a wahi ana, oiai oia e noho ana he Kahu Kula Sabati Nui no na Kula Sabati o na Koolau, Oahu, ua papahi aku oia i ka inoa "Keahionakoolau" maluna o ke Kula Sabati o Waialua, a, ano hoi, ke papahi hou aku nei au i inoa hou maluna o ke Kula Sabati o Waialua, oia hoi, "Kauwilaonakoolau."  A mahope o na manao paipai a ke kahu o ka Ekalesia o Wailuku, ua hoikeia aku la ka huina o na dala i luluia ame ka huina nui o na poe apau e like ka papa hoonohonoho mahope ae nei; alaila he Himeni Hui, Himeni 603, Buke Hawaii, alaila, ua hookuuia na hana me ka pule a Rev. S. Kapu.

            Na dala i luluia, penei:

Kula Sabati o Waikane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . $ 6.00

Kula Sabati o Hauula . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    4.00

Kula Sabati o Waialua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   3.10

Kula Sabati o Makua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   6.75

Kula Sabati o Ewa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   3.35

(a) Kula Satati o Puaikalani . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   4.00

(e) Kula Sabati o Waikiki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  1.80

(i) Kula Sabati o Manoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  1.75

(o) Kula Sabati o Pauoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  2.45

(u) Kula Sabati Pakipika aAka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    .50

(h) Kula Sabati o Kamoiliili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    .25

(k) Kula Sabati o Makiki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   1.40

Kula Sabati o Kalihi me Moanalua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  2.80

Kula Sabati o Kaumakapili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  4.60

Na Ahahui Euanelio me Kula Sabati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.35

Na Hoa o ka Ahaolelo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   2.00

Ka Lehulehu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  2.80

Haawina Hoopiha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   .10

________

                        Huina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  55.00

 

            Ka huina o na haumana, penei:

 

Kula Sabati o Waikane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     20

Kula Sabati o Hauula . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .       6

Kula Hanai o Kawaiahao . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     79

Kula Sabati o Waialua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    35

Kula o Keoneula . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    39

Kula Sabati o Makua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    21

(a) Kula Sabati o Puaikalani . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   37

(e) Kula Sabati o Waikiki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   20

(i) Kula Sabati o Manoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   25

(o) Kula Sabati o Pauoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   16

(u) Kula Sabati Pakipika Akau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     9

(h) Kula Sabati Kamoiliili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  20

Kula Sabati o Ewa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  40

Kula Sabati o Kalihi me Moanalua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   35

Kula Sabati o Kaumakapili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   63

Na Kahukula Sabati Nui o ka Mokupuni o Oahu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    2

_______

                        Huina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 467

                                    S. K. MAHOE, Kakauolelo.

 

            Ma ka hora 11 a. m. o ka Poakabi nei i waiho aku ai ke Kuhina Amerika Sewall i kona mau palapala hooia oihana imua o ke Aupun Repubalika o Hawaii.

 

            Ma ke ahiahi o ka Poaono aku nei i hoau mua loa ia ae ai na lealea hukihuki kaula mawaena o kekahi mau hui pukani o Honolulu nei ame ko ka mokukaua Piledelepia.  I ka hoomaka ana o ka Hui Pakaka ame ka Hui Hana Hao, eo i ka hui hope:  alaila, ka hui Waikiki me ka hui Piledelepia, lilo ia Waikiki, no ka maa no i ka huki ahuawa:  alaila, ka hui Moanalua ame na na "Olelo E." aka, no ka hiki ole ana mai o ka poe no lakou na inoa hope, nolaila, ua eo ia Moanalua.

 

            Mahope iho o ka hala ana o na makahiki ekolu o ka loohia ehaeha ana o Mr. Isaaka Horner, ka ona o ka Hale Burton, ma Burton, W. V., a he kanaka hoi i kamaaina nui ia ma keia mokuaina, me ka ma'i rumatika, aia hoi ua hoolaia oia.  Olelo oia:  "Aohe i lawa ia'u na huaolelo e hiki ai ia u ke hoike aku i ka nui o ko'u ehaeha, ua hai mai ko'u mau kauka, aohe a lakou mea e hana mai ai no'u: a ua ike pono nohoi ko'u poe hoaloha, aohe io no he mea kupono e loaa ai ia'u ka maha, aka, o ka make wale no.  Iloko o Iune, 1894, ua olelo aku la o Mr. Evans, e noho lawelawe kuai ana ma ka Hui Kuai Laau Lapaau o Wheeling, e hoao au i ka LAAU HAMO A KAMALENA.  I keia wa, ua pehu ae la kuu wawae ame kuu lima a kohu opeope nunui, me he mea la i ka'u hoomaopopo iho e pahu maoli ae ana kuu wawae, aka, mahope koke iho o kuu hamo ana me ka Laau Hamo, emi iho la ka pehu, pau ka eha ame ka hu'i, a @ keia wa ke manaoio loa nei au ua o@a loa au.  E kuaiia ana e na poe kuai laau lapaau apau.  O BENSON, SMITH & CO., na Agena no Ko Hawaii Pae Aina.

 

KA MEA HUNA POHIHIHI

 

U@ H@ "Ke K@ P@ Lahui Hawaii"

 

MOKUNA XXIII.

 

He makana hiwahiwa---Ko ka oiwi ponoi---Ka leo aloha---Ka hoka`e nui o ke ao---ikea kuu mea huna---Ka enemi ma ka meheu.

 

            He elua la mahope mai o ko Alamira huli hoi ana mai Ladana mai, ua ikeia aku @a ia e noho ana ma ka puka aniani o kona rumi, e kakau ana oia i kekahi le@a na kona makuahine.  A maloko o ua palapala la ua kakau iho oia i na mea ano nui apau e pili ana iaia, mai ke ahiahi mai i halawai pu ai laua ma Wiletona Hotele, imua o ka Haku Tereveliana, a hoea i kona (Alamira) hiki hou ana i Tereveliana Home

            Ma ka wa i paa ai kana palapala, ia wa i lohe aku ai oia i ka nakeke ana mai o na huila o kekahi kaa, a i kona kiai ana'ku ma ka puka aniani ike aku la i kekahi kaa lawe ukana, ua hele a piha pono i na pahu lole ame kekahi mau pahu huinaha he nui.  Ia wa ku ae la oia iluna a hele holoholo ae la iloko o kona keena, me ka noonoo kulipolipo ana no kona mau makua ame kona pokii kaikunane.

            Oiai oia ma ia kulana, aia hoi, ua hoohikileleia ae la oia ma o kekahi kikeke la ma ka puka, a komo mai la hoi kona kaikamahine lawelawe me kekahi mau kauwa kane elua e ka'ika'i mai ana i kekahi mau pahu-lole elua, a waiho iho la mawaenakonu o ka rumi, a huli hoi aku la me ka awiwi nui.  I kela wa ua pane mai la kahi kauwa:

            "E Miss Alamira, eia keia wahi palapala mai ka Haku Tereveliana mai."

            Lalau aku la oia i ua palapala la me ke pihoihoi nui a heluhelu iho la.  E hoike mai ana ua palapala la iaia, o na pahu i laweia mai ai ame na mea apau maloko o laua, he mau makana ia na ka Haku Tereveliana mai.

            "E kokua aku paha au ia oe e Miss Arevalo ma ka wehewehe ana i na mea o loko o keia mau pahu?"

            Ua ae aku la o Alamira i keia manao maikai o kana kauwa.

            Aia maloko o ua mau pahu la he mau aahu nani o kela ame keia ano i kupono wale no ke komoia e na poe o ka papa kiekie loa o ka waiwai, he aahu holo-lio hoi kekahi.  He wahi pahu humuhumu kekahi i hoonaniia me ka maiau loa, ame na mea hoohiwahiwa e ae he nui.

            Ua hauoli' loa o Alamira no keia mau mea i loaa mai iaia mai kona kupunakene mai.  A oiai hoi oia e hialaai ana me ka hauoli no keia mau makaua hiwahiwa i loaa iaia, ia wa i komo hou mai ai kekahi kauwa me kekahi pahu ili.  Ike koke aku la ia, o kona wahi pahu ponoi no ia ana i haalele aku ai ma Evegreeen Home, oiai nae ua paa pu mai no oia i ke ki o ua wahi pahu la ona.

            I ka waiho ana iho o ua wahi kauwa la i ua wahi pahu la ilalo, ua wehewehe ae la ia (kauwa) i na ili hoopaa, ame kekahi kila ma kona lima, huli ae la ia a olelo aku la ia Alamira:

            "Aohe ki o keia pahu, nolaila, e ae mai paha oe ia'u e wehe ae i ke pani me keia kila?"

            "Aole:  eia no ia'u ke ki o kena wahi pahu," wahi a Alamira i pane mai ai.  "Na'u no e wehe aku."

            Alaila, huli ae la oia i kona wahi kauwa wahine a pane aku la e haalele mai oia iaia.

            I ka hala ana aku o ua mau kauwa nei, ua hele aku la o Alamira a pani aku la i ka puka o kona keena me ke ki ana'ku a paa, alaila, hoi mai la oia a wehe ae la i ua wahi pahu nei ona, a ma ia manawa nohoi i namunamu iho ai oia i kekahi mau huaolelo:

            "Mai ka hale loa mai nei no keia wahi pahu i hoo@maia mai nei.  He mea maopopo, ua hoea aku nei o Mama i kauhale mahope iho o ko maua halawai pu ana ma Wiletona Hotele.  He mau palapala anei kekahi a lakou i hoouna mai nei na'u?"

            Ia wa hapai ae la ia i ke pani o ua wahi pahu ia.  Aia maloko o na holowaa, e waiho ana na ai-kala, na puluma, ame kekahi mau kahiko nani e ae o na wahine, he wahi pahu-kakau i hele a piha pono i na kanana, na wa-hi le@a, na maka-kila ame na poo, a ike pu iho la nohoi ia a kana pahu humuhumu.  O kekahi holowaa nui o loko o ua wahi pahu la, ua piha pono me kona mau lole, a malalo loa o ka pahu malaila kahi i waiho ai he ope palapala, a o keia wahi ope kana i lalau iho ai me ka hauoli loa.

            Ike iho la ia, hookahi palapala mai kona makuahine mai, a hookahi nohoi mai kona luaui makuakane mai; hookahi hoi palapala a keia ame keia o kona mau wahi pokii kaikunane.

            Heluhelu mua iho la ia i na palapala a kona mau makua.  Ua ano like loa na manao o keia mau palapala i kahi ame kekahi, koe nae kekahi mea maloko o ka palapala a kona luaui makuakane, oia hoi ka mea e pili ana i ke karaima i oleloia ai nana i hana maluna o kona makuakane hanai, oia ka Haku Tereveliana.  O keia mau palapala a i elua ua piha me na mapuna olelo aloha, a o na manao hilinai hoi apau o ua mau luaui nei ona no ka hoea ana mai o ka la e hooneeia ae ai na hoohuoi eleela ana apau o ka Haku Tereveliana mai iaia aku, mamuli o na hooikaika pauoho o@e ana a Alamira, aia no ia maluna ona.

            Ma ka le@a o kona luaui makuakane, ike iho la ia i keia mau mamala olelo walohia:

            "E kuu lei, kuu keiki o ka wa heu ole---aloha oe.  Me kuu puuwai i piha i ke aloha walohia nou, ke nonoi aku nei au ia oe, e kupaa me ka naueue ole no ka hakoko ana i mea e holoiia ae ai na manao inaina kuhihewa apau mai kou kupunakane aku.  He mea oiaio, ua hoike mai o Mama ia'u i na mea apau e pili ana nou, a ua ike au, kou luaui makuakane, aia oe maloko o na pala ponoi o ka hale a'u i holoholo ai i ko'u mau la opio, ka home aloha a'u i noho ai me ka hauoli, a o ka puuana hoi a'u i haalele aku ai, a lilo au i manu auwana i ke ao ame ka po iloko o keia mau la o ko'u ola ana.  E lana ka manao, e kuu lei hiwahiwa, i na kokua puhili ole mai ka paepae ihi kapu hoano loa o ko kakou Makua Lani---ae---i ola a i pakele ai kou luaui makuakane nei, mamuli o kou hooikaika ana e ka onohi o kuu uhane, ma o ka lokomaikai la o ua Makua Hoano la i ka poiuiu o ka lani.  Ke ninini nei au i kuu mau waimaka nou, e kuu lei aloha, no kuu ike ana o oe ka mea nana e imi hoomanawanui la i ka pono o kou makuakane, a ke ku la hoi oe, e kuu keiki, maloko o ka heiau weliweli o kou halawai pu ana me na hakoko ikaika ana me Adelo, ke kumu hookahi e kau nei ka poino maluna o kou luaui nei."

            A mahope iho o keia mau huaolelo, aia hoi, hoike mai la ia (Geofere Tereveliana) i ka moolelo piha o ke karaima i manaoia ai nana i hana maluna o ka Haku Tereveliana, a o ka hope loa o ua palapala la oia ka hoike ana mai o ua Kauna Arevalo nei i kona manaolana, e lilo ana o Alamira i mea nana e hoopakele iaia.

            Oiai nohoi ua lede opio Alamira nei e heluhelu ana i na palapala a kona mau makua, e helelei ana kona mau waimaka, a ua piha hoi kona puuwai i ke aloha walohia ame ka paumako no laua, a i ka pau ana o kana helulelu ana i keia mau palapala, ua nana iho la ia i na palapala a kona mau pokii kaikunane.

            Ike iho la ia maloko o ua palapala a ua mau wahi kaikunane la ona, aole laua i ike i kona wahi i noho ai, ame ke kumu hoi o kona haalele ana'ku ia laua, a e kauoha mai ana laua iaia e hoi aku, oiai mamuli o kona (Alamira) hele and mai ka hale mai, ua nui loa ko laua aloha nona a ua pau ka mahiehie hoihoi ame ka hauoli o ko laua noho ana.

            "O!  e Alamira!" wahi a kahi mea uuku loa o lakou, ma kana palapala.  "Come back to us.  Dear, dear sister do come home.  You have taken with you the light and warmth from our home."  (E hoi mai oe i o maua nei.  E kuahine aloha, e hoi mai oe.  Ua lawe aku oe i ka malamalama ame ka pumehana mai ko kakou home aku nei.)

            Alaila, hoi hou ae la ia a heluhelu hou iho la i na palapala a kona mau makua, me ka hoomaopopo akahele loa ana i na mea apau loa a laua i hoike mai ai, a ua paanaau hoi ia mau mea iaia, ia manawa hoihoi hou iho la ia i ua mau palapala mei malalo o ka pahu, alaila, hoopaa iho la ia i ua pahu la ona ma ke ki ana.

            Holoi ae la ia i na kiheahea waimaka ma kona mau papalina a iho aku la ilalo no ka halawai ana me kona kupunakane hookama, no kona haawi ana'ku hoi i kana mau hoomaikai ana no na makana i loaa mai iaia.

            I kona iho ana'ku, aia hoi, loaa aku la iaia ua kupunkane nei ona ma ka lanai, e ku ana me ke kalele ana maluna o kona kookoo, oiai hoi kona mau maka e haka pono ana maluna o kekahi lio wahine ahinahina kino maikai.

            I ka nehe ana'ku hoi o na kapuai wawae o Alamira, ua huli koke mai la ua elemakule nei, a ike mai la iaia nei, a ia wa oia i peahi mai ai iaia e hookokoke aku iaia, a ma ia wa hookahi nohoi i olino ae ai na helehelena hauoli ame ka hoihoi ma kona mau maka.

            "E lele mai oe maanei e Alamira," wahi ana i pane mai ai me ka leo oluolu waipahe.  "Ua hoea mai la oe i ka wa kupono.  Ea, heaha la kou manao no keia wahi lio a'u i kuai aku nei?  Aole anei keia he ui?"

            "Ae---he ui io maoli keia wahi lio," i nane aku ai o Alamira me ka piha hauoli o kona puuwai.

            "Pela no kuu manao.  Elua makahiki o'u i hoomakaleho ai no keia wahi lio, aole nae i loaa ia'u kekahi mea nana ia e kuai mai.  O Zulima ka inoa o keia wahi lio.  He hapa Arabia keia.  Nolaila, e Alamira, he makana keia na'u ia oe.  Makemake loa au e ike ia oe e kau ana maluna ona.  I ka wa hea la oe e hoao ai iaia?"

            "I keia wa nohoi, e Tutu," i pane koke aku ai ua lede opio Alamira nei.  "Nui maoli no kou lokomaikai ia'u e kupuna.  Ua ike no au i ka holo lio, o kekahi hana akamai loa keia a ko'u luaui makuakane a pela nohoi me Mama.  Hauoli loa au i ka loaa ana o keia makana hiwahiwa mai ia le mai:  nolaila, ke haawi aku nei au ia oe i ka'u mau mahalo ana."

            "Nolaila, e hoi aku oe, e Miss Arevalo, a e komo i kou aahu holo lio.  E hele oe e hoao ae i keia wahi lio.  E hele pu aku ana kekahi kanaka lawelawe i ukali nou, oiai oe e holo ana ma na owawa ame na kakai-pali nani o Tereveliana Pa nei."

            Me ka piha hoihoi ame ka hauoli, huli hoi aku la o Alamira i kona rumi no ke komo ana i kona aahu holo lio:  a i ka pau pono ana o kana komo kapa ana, ua iho hou mai la oia ilalo me ka piha hauoli o kona mau hiohiona apau.

            Ua hanaia mai la hoi ka lio a paa kona mau pono apau:  alaila, kau aku la o Alamira maluna ona, a i lawa no a kuene pono iho ka nohona a ua Lede Opio Alamira nei maluna o ka hokua o ua wahi lio nei, o kona wa no ia i haawi mai ai i kona aloha i kona kupunakane, a me ka hiehie hoomaihiihi, holo aku la ia ma ke alahele e kamoe ana mawaena o na laau, me ka ukaliia ana hoi e ke kahu lio.

            (Hele kaua i ka holo lio, o ka la ulumahiehie keia o Kapiolani Paka.)

(Aole i pau.)

 

Hoolaha Kumau.

 

Koko

Maemae

 

OIA KE KUMU O KE OLA

KINO MAIKAI . . . .

 

KA AYER SASAPARILA

 

            Ka mea e maemae ai ke kek@ na aa-lele, @no ka a@ pau ka @ a maikai maoli ke ola.  He ma@ o na kanaka i hoike no k@ Laau Sasaparila a Ayer.  K@ mai nei ka lakou mau palapala @ ame keia eke @ no ka h@ wale an@.  K@ nei kela po@ Laau Sasaparila a Ayer." @

 

WAHINE NAWALIWALI

 

i hele a pili mau ka ili i ka @ i loohia i ka ma'i papalah@ hele hoi a w@wi, a pela hoi m@ i loohia mau ai lakou na wahi@ kau mai la oia no kona @ ina makemake oe e h@ e ka pomaikai i @ loaa ia oe ke ola ki@ mailai a @ alaila, e inu oe i ka laau hoow@ koko a hooikaika kino hoi.

 

Ka Laau

Sasaparila a Ayer.

            E makaala loa no na laau hooh@ like kumukuai @m@.  Ka @ laau, oia ka AYER SA@SAPARILA.  E ikeia ana keia inoa mawa@ ka wa-hi, a maloko nohoi e k@ kela ame keia omole.

 

NA HUAALE A AYER  I uhiia me ka ko, he ono ka ai ana.

 

No Keaha  I HOOKAWELEWELE LOA AKU AI OE I KELA

 

                        ANU, KUNU AME PUU EHA?

 

            Ua kaulana loa ka LAAU KUNU A AYER (Ayer's Cherry Pe@tora@ @k@ o na makahiki he aneane @ hoola ana i na Ma'i o ka Puu a@ ke Akemama, ke Anu, ke Kunu, ka Ma'i La Grippe, ame ka M@ Mala @ Akemama.  He @ inu ana, a he oia@ ke @.

 

AYER'S CHERRY PECTORAL

 

Na Meda@a Guia mai na Hoikeike Nui o ke Ao

 

Mai lawe i na Laau Emi i Hoohalikeia me keia

 

Hollister Drug Co. Lt.

 

Na Agena ma ka Paeaina Hawaii.

 

KAKELA

ME

              KUKE

 

Ka Halekuai Nui

 

------O NA------

 

WAIWAI LIKE OLE

 

NA MEA

 

HANA KAMANA A PAU

 

Na lako pili hao kukulu hale,

            Na kepa,

                        Na lei ilio,

                                    Na ka@lahao iho,

                                                Na Pahi

                                                            Na U@a,

                                                                        Na kope hala,

                                                                                    Na Palapala.

 

PALAU LIO

 

                                                                                    Na mea mahiai,

                                                                                                Na au @

                                                                                    Na au koi

                                                                        Na kua bipi,

                                                            Na lei bipi,

                                                Na kaulahao bipi,

                                    Na uwea pa,

                        Na kaa palala,

            Na mea pinia,

Na ipuhao.

 

Makau me Aho Lawaia

 

Na Iliwai

            Na kaula,

                        Na hulu pena,

                                    Na pulumi,

                                                Na pena, me ka aila

                                                            Na kopa,

                                                                        Na aila mah@

                                                                                    Na pakeke

            Na pakeke hao,

                        Na kapu hao,

                                    Na pauda,

                                                Na kukaepele,

                                                            Na uwi@i, a me

                                                                        Na ipukukui.

 

Mikini Humuhumu aulana

 

Wilcox, & Gibbs Hookhi Lo@

 

ka Remington, Elua Lopi.

 

            A me oa ukana he nui loa o keia a@ a me ke@a ano.

 

Kakela me Kuke