Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 25, 18 June 1897 — Page 4

Page PDF (1.37 MB)

This text was transcribed by:  Douglas Wong
This work is dedicated to:  To my 'ohana, past and present.

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

HAAWINA

KULA SABATI

HAAWINA XIII.—IUNE 27

Hoike Hapaha.

 

PAUKU GELA.  Mat. 24:14.  E haiia’ku no keia euanelio o ke aupuni ma na wahi au kanaka apau i mea e ike ai na lahui kanaka apau.

(Ma ka hoohana hou ana i na haawina hana o keia hapaha, e pono no ke noonoo i ke kumuhana ano nui, oia no ka hoomahuahua ana o ka Ekalesia.  E pono no ke ninaninau pokole i mea e moakaka loa ai ma ke ano kaomiia na olelo hoike ame na olelo ao o keia hapaha.)

Ihea ko Petero hele ana mai Jerusalema aku?  Heaha ka hana mana ana i hana’i ma Luda?  Heaha kekahi hua maikai o keia hana mana ma ka alakai ana i na manao o na kamaaina?  Ihea ua kahea hou ia o Petero?  Heaha kona hana malaila?  Me wai ua noho o Petero ma Jopa?  Owai o Korenelio?  Heaha kona kulana?  Pehea kona kil ana ia Petero?  Pehea i hoomakaukauia o Petero e ae aku I ko Korenelio mau olelo?  Heaha ko Petero olelo ma ka hale o Korenelio?  Heaha kona hana pau kona haieuanelio ana?  Heaha ke kumu no ka hoahewa ana ia ia?  Heaha na iono i loaa ai ma Jerusalema mai ia Anetioka mai?  Mahea o Anetioka?  Heaha kona kaulana?  Owai ka elele I hoounaia ilaila e nana pono i ke ano o na hana i wawala?  Heaha kona ano hana?  Owai ka inoa i hoopiliia i na haumana o Iesu ma Anetioka?

Owai ka mea nana i hoomaau ai i ka poe manaoio ma Jerusalema?  Owai ka mea i okipooia?  Owai ka mea i hoopaahaoia?  Pehea ka hoopakele ana ia ia?

Heaha ka oihana ana i poniia ai o Barenaba laua me Paulo?  No wai mai ke kauoha?  Ihea ko laua hele mua ana?  Heaha ka hana ma Papo?  Heaha ka poino i loaa ai ia Paulo ma Lusetera?  Owai ka opio e noho ana la wa malaila?  A hoi hou o Paulo ia Anetioka, heaha ka hana imua o ka Ekalesia?  Heaha ke kumu no ko Paulo pii ana i ka aha kuka ma Jerusalema?  Heaha ka olelo ao o ka aha?  Owai ka @ [rest of column down to the bottom of the page is unreadable or blank].

 

[Start of 2nd column]

makou mama na Ekalesia o Pukaana, a he kumu papa no hoi no ka Papa Kupunawahine o Pukaana Kula Sabati.

            Auwe!  Ua hele ko makou mama i ka wa ulu nui no o kona kino, aole oia i palupalu iho, he oia mau no ko makou mama aloha.

            He mea ehaeha no ka naau ke hoomanao ae i ka heleheiena ame na hana a ko makou mama aloha, aka, kanaabo no nae ko makou mau manao kaumaha ke ike aku i ko makou papa aloha.

            Ua hanauia ko makou mama aloha ma Hookena, S. Kona, Hawaii, i ke Kau o ka Mamo (aole maopopo ka makahiki), mai ka puhaka mai o Mr. Kailuna ame Kahookuanui, a ma ka la 7 o Augate, M. H. 1834, ua mare oia me Rev. Mr. G. W. Waiau, ko makou papa aloha, ma Hookena no, a mai ia makahiki mai o ko lana noho pu ana ma ke ano kane a wahine a hiki i ka makahiki 1859, ua loaa mai ko laua puhaka mai na keiki ekolu e ola nei, oia makou, a mai ka makahiki 1859 mai a hiki i kona haalele ana mai la ia makou, aole i loaa keiki hou.

            Ua hoomanawanui ko makou mama aloha ma ka malama ana ia makou kana maui keiki a hiki i ko makou nunui ana.  Ma ka makahiki 18@1 ua hele aku la ko makou mau makua a noho ma Okoe no ka hanai kao.  Ma keia hele ana o makou pu kekahi o ka laua mau keiki.  Ma ka makahiki 1873 ua hoala a kukulu hale ae la ko makou mau makua ma Hookena no ka lep hanau o ko makou mama aloha.  Ma ka makahiki 1874, lilo ko makou mau makua i haiolelo.  Ma ka makahiki 1877, haalele aku la makou me ko makou mama aloha i na aa maka hauliuli o Okoe, kahi hoi a makou i hooipo aloha ai no na makahiki eono, a hoi loa mai la no Hookena.  Makahiki 1882, poniia ko makou mau makua i kahu Ekalesia no ka Ekalesia o Pukaana, a maluna oia kahua hana ko makou mama aloha i noho iho la a hiki i kona hoi ana aku la me kan mea nana mai oia.  Pela i ko ai ka olelo, "He ma-hu ke ola o ke kanaka i pu-a ae a nalo iho."  "A he lepo oe, e hoi hou aku no oe ilaila."  E hoonani mau loa ia aku ke Akua.

            O makou iho no o na keiki i hoonele ia ka mama.

            MR. G. WAIAU, JR.,

            MR. SAM W. WAIAU, JR.,

            MRS. KAHOOKIEKIE LAZARO.

            Hookena, S. Kona, Mei 31, 1897.

 

HE MEA PONO KE HOOPAU LOA IA.

 

E Ke Kilohana,--

            He mea pono i ka Peresidena o ka Papa Ola e hoopau loa i ka ae ana i na kanaka Hawaii e holo pu mai me na lala o ka Papa Ola i kela ame keia @no mahina elike me na mea e ikeia nei, ke ele ia poe Hawaii e hele mai a noho pu me na lala o ka Papa Ola ma kahi i hoomakaukauia e ka Papa Ola no ka hoomaha ana, a amlaila e hele aku ai ka ohana e ike.

            No ka mea, he mea maa mau loa e @ nei, ke puka mai na ohana mai Honolulu mai, o kahi manawa uwe @ la no ia, i ke awa o Kalaupapa, a @ aku i na home a na ma'i lepera, @ mai la no ia, pii na hula, a @ loa aku la no ia i ka hana @ elike me na holoholona, a he @ no hoi i ka hilahila na hana @ poe, i hui pu ia me ka naaupo @ hookipa ana a na ohana ma'i.

            @ ka mea, i hele mai hoi no ke @ aole paha ia o ke aloha, o ka @ i hanaia e na lima o ka @ like ka hia i hanaia e @ me ka laau make, e @ maoli ai ke kino, he ino maoli @ lua ma ka hopua e like ai.

            He @ no kekahi po e hele mai @ hei no me ka maikai, aka, aole @ mea mahaloia ka hookuu @ ohana e hoi me na ma'i @ mau home e ai puaa ai @.  Aole paha no ka hookae, @ pono no ke malama i ke @ kino me ka maemae.

            @ hole hele ana mai, e lawe @ no ia poe me na mea @ ai, a he lealea no ia poe, @ ana ame ka hoolohe @ o na mea kani, na leo @ nahenahe, a pela'ku.

            @ wahi mea liilii @ o ka @ i ka ae ana i na Hawaii, me ka naua ole ia o ke ku@ is he limahana no ke @ me na lala o ka Papa Ola @ mai hoi me ka maiama i na hoo@ ana a ka Papa Ola a hiki i @.

            @ ka hele mai o na ohana @ ma ia mea, ina @ ke aloha i ka mea @ weliweli @.

            @ no wau no @ mea @ ai @ lehulehu i @ keia wahi i wahi @ nui @ kahi poe e@ no ka @ kahi o ka make.

            @ aku.

            Me ka minamina hui.

            J. A. KAMANU

 

            @ hala ana o na ma@ ehaeha ana o @ka ona o ka Hale @ W.V., a he kanaka @ ma keia meku@ aia hoi ua @ O'elo @ "Aohe i lawa @ hiki ai ia'u ke hoike @ hai mai @ lokou mea e @ a na ike @ no he mea @ aka @ o Iune, 18@.  @ Mr. Evans, @ HAMO A KAMALENA.  I keia @ la kuu wawae ame kuu @ me he mea @ pahu maoli @ kuu wawai aka, mahope koe @ ka Laau Hame, @ la ka @ ka eha ame ka @ wa ke manaoio loa nei @ au.  @ laau lapaau apau.  O BENSON, SMITH & CO. na Agena no Ko Hawaii Pae Aina.

 

[Start of 3rd column]

HE MOOLELO NO KA

LEDE ISABELA

-: KA MEA I KAPAIA :-

Ka Anela Nani o ka Malamalama

MOKUNA III.

 

"O ke aha la ka palena o keia me he ui?

"Kei no o ka ui ia a ko'u mau maka i ike ai!

"Eia ka ua oi aku a ua like me he anela la o ka malamalama!"

 

            Mahope iho o na hoolauna ana a ka malihini iaia iho imu o ka Haku Vineti, ua hoomaka iho la laua e kukai olelo.

            "Heaha kou manao e Mr. Karaile?" wahi a ka haku.

            "I hele mai nei au e kuka pu me oe no ke kuai o kou mau waiwai, no ka mea, ua ike mai nei au maloko o na nupepa i ka olelo hoolaha a kou mau kahu waiwai, e kuai ia ana kela mau aina ou, oia hoi na apana aina e paa nei malalo o na hoolimalima a ka poe mahiai ame na lua eli lanahu:  nolaila, ua manao mai nei au he mea maikai ho'u ka hele mua ana mai e kuka pu me oe e ka mea kiekie mamua o ko'u hui ana aku me kou mau kahu waiwai."

            Ua hoolohe malie aku la ka haku i na na olelo moakaka a ka opio malihini, a ua komo hoi ka mahalo iloko o kona naau nona mamuli o ke ano o ka ka opio hopuka ana i kana mau olelo me ka hoolauwili ole, a hoopeepee ole, ka, ua kamailio mai oia ma ke ano o ke kanaka ike oihana a kuokoa hoi, nolaila, ua ea ae la ka haku me ka noho pololei ana o kona kino me ka haka pono ana o kona mau mak maluna o ke kanaka opio a me ka leo i maa i ke ano o ke kanaka keonimana ua pane aku la oia:

            Kulou iki iho la ka Ela no kekahi mau sekona, a ea hou ae la oia me ka haka pololei ana o kona mau maka i ka opio malihini, a me kela mau kipona o ka oluolu kohu makua e haiamu ana ma kona helehelena, ua pane hou mai la oia:

            "E hai aku au ia oe e Mr. Karaile, ua hoea au i keia wa i ka pahuhopu o ke kahua heihei a'u i uhaiaholo ai:  a he hookahi wale no mea kaumaha a ko'u puuwai e u nei oia no ka'u hanau kahi, ke kaikamahine a ko'u puhaka, ka onohi hoi a ko'u mau maka!  Oiai mamuli o ko'u hookele ana i ko'u mau waiwai, a mamuli hoi o na lawelawe ana a ko'u mau agena a me ko'u mau luna hookele hana, ua poho ko'u mau waiwai a ua komo aku au iloko o na aie nui hewahewa e hiki ole ai ia'u ke hookaa.  Oiai eia hoi au iloko o ke kulana nawaliwali e noho nei, he mea e ka ehaeha o ko'u naau, a no ia mea, ua hooholo iho au e hoolilo aku i kekahi o ko'u mau waiwai no ka hookaa ana i ka ukupanee o ko'u mau aie i ole ai e pani koke ia mai ka ipuka o ka noho ana malalo o ko'u kaupoku ponoi i na la o keia ola maewaewa ana iloko o ko'u mau la hapauea.  Aka, he mea e nae ka ehaeha o ko'u naau i ka ike ana iho e kaawale aku ana ka noho ana pumehana a lakou mai ka'u keiki aku!  Aohe a'u, ua hala ko'u mau la, o keia, pua makamae paha, ka mea nana e hoopiha nei i ko maua home nei me ka malamalama o kona mau papalina nohea!  Auwe, kuu keiki--e!"

            Ua hiki ole i ka malihini opio ke uumi iho i na hakakoiu a ke aloha e hoaleale ana ia loko o kena puuwai no na olelo a ka haku.  Aole oia i pane koke aku, aka, ua kakali iho la oia no kekahi mau sekona, oiai ua hiki ole iaia ke pane koke aku, no ka mea, ua piha eia me ka mageneti o ke eehia.  Mahope koke iho nae, ua ea ae la ka opio a me ka leo moakaka ua kamailio aku laoia:

            "E ka mea kiekie, he mea e ka mokumokuahua o ko'u naau no keia mau olelo walohia au.  Aole loa i moeuhane mua iki au e halawai ana me keia mau mamala olelo.  Ua kuhi au he makemake maoli no oe e hoolilo aku i kela apana aina ou mamuli no o kou manao maoli iho me ke kauo ole ia o kou lunaikehala e hana pela; nolaila, ina oia io iho la kou kulana e kuu haku maikai elike me kau i hoike mai nei, alaila e @ anei oe e hoike mai ia'u i ka heluna hui o kou aie?"

            He mea a ka puiwa a me ke kahaha @ Haku Vineti i kona lohe ani i keia ninaou a ka opio.

            Hoke hoi o kela wa, oiai hoi na keonimana @ noho ana me ka haka pono ana o kekahi i kekahi, ua lohe ole laua i ka hemo ana mai o ka ipuka a komo ana kekahi @ opiopio nona ka oiwi lahilahi pololei a kilakila me ka helehelena i like ka ui me kekahi o na mea i hanau ole ia mai e ka wahine, aka, i hana maoli ia e ka noeau o ka lima o kekahi mea mana kupua.  He ui hoi a na maka o ke kanaka e ai hoonuu ai me ka eehia a malule i ka iini a kela eha lima ole.  He aahu keokeo nahenahe kona a ua like oia ke nanaia aku me he la aole eia no keia ao, aka, me he la mai kekahi mai o na wahi i kapaia he Paredais@ lani.  Ua like kona mau papalina me he ie ia e ka niu wahi hou, a o ka ula ohelohelo @apuai mau ana me he puaahiahi la o ka wailiula.  O kona mau maka hoi ua like ka uli@ penipeni me he haku, a o kona lauehe hoi ua like ka eleele a me ka lipolipo me he pahoehoe la ka hinuhinu.

 

[Start of 4th column]

            Me ka leo i like me ka @ele dala nona ka olu waipahe e nanea ai ka pepeiao o ka mea e loohe aku ana, ua pane mai la oia me ka hoohikileleia o na keonimana:

            "E kala mai oe ia'u e kuu makua, no ka mea, ua kuhi au o oe wale no ko lako nei!"

            Ea like ae la na keonimana me ka nana pololei ana i ka lede opio.  He mea e ke pahaohao o ka malihini opio, oiai aole oia i moeuhane iki mua e ike ana kona mau maka i kekahi mea kino i loaa na hiohiona ui a nani elike me keia ui e ku nei imua o kona alo.  Aole loa la i maano he hiki i kekahi kino kanaka i hanauia mai e ka puhaka o ka wahine nona ka ui ame ka nani e like me keia mea a konal mau onohi maka e ike nei.  Ua manao iho la oia he moeuhane keia ana, a he anela keia ana e ike nei, nolaila, ua anai koke ae la oia i kona mau maka i mea e hoomaopopo ai eia no oia ke ala nei, a ke ike nei hoi kona mau onohi maka i kekahi mea kino maoli.  Na ka leo o ka haku Ela i hoihoi hou mai i kona mau noonoo mai ka aina mai o ka hiohio a ke kahua o ka noonoo oiaio maoli.

            "E kuu lei aloha, e oluolu oe e hoolauna aku au ia oe me keia keonimana opio maikai, Mr. Koraile, he loio opio a kaulana o Enelani nei.  E Mr. Koraile, o ka'u kaikamahine keia, ka Lede Issabela, a o ka mea a'u i kapa ai, o ka anela o ka malamalama!"

            Ku koke ae la ka loio opio, a me ke kulou haahaa ana, ua lalau aku la oia i ka lima o ka ui nohea me ka hapai malie ana ae a hoopa iho la kona mau lehelehe me ka muki malie pu ana iho.

            I ka wa a ka opio i honi hoomau iho ai i ka lima o ka lede nohea, ua hoholo ae la ka ula ohelohelo ma kona mau papalina, me he mea la e hoike ae ana ua komo ka iini a loko, e hooniponipo ana me ka puuwai kapalili; a me ka leo i piha me ka eehia ua pane aku la ka opio malihini:

            "He pomaikai nui keia i loaa i kau kauwa haahaa nei, ka ike ana a me keia hanohano ui i loaa ia'u ma ka ikekumaka ana a me ka launa ana me oe e kuu lede kiekie a hanohano o ka aina nei.  Nolaila, ke uwalo ae nei ka'u pule i kela kahikolu mana loa e hoolohi ia kou mau la e lu ia hoi kou alahele e na pua mohaha nai a kupaoa o ke kihapai nani o keia honua kupaianaha nui wale a kela lima mana i manawalea mai ai."

            Me ka mino-aka waipahe ma na papalina o ka ui nohea, ua pane mai la ai:

            "Elike me ka haawina i loaa ia oe e ke keonimana maikai pela ka hauoli i loaa ia'u.  Nolaiia, mai keia la aku ua noa a e hamama mau na ipuka o ko maua kakel nei me k umauma hamama ia oe.  E hoomanao hoi oe e Mr. Koraile, e lilo kau mau kipa ana mai i o maua nei i mea hauoli nui no ko'u puuwai.  Nolaila, mai kuiihe a kanalua no ke kipa ana mai i kela a me keia wa au manao ai no ka hele ana mai e ike ia'u, a i ole, i ko'u luaui aloha nei!"

            He mea e ka hauoli o ka opio no keia mau mapuna oluolu i puana ia e ka Lede Isabela iaia.  Ua oi aku ka makamae o kela mau mamala olelo i kona puuwai mamua o na momi makame loa.

            I kela wa ua kamailio pokole iho la ka ui Isabela me kona luaui no kekahi mau mea e pili ana i kona hooholo ana e hele no ia ahiahi no kekahi ahaaina a kekahi poe kaukaualii o ka aina i kono mai ai iaia.

            I ka lohe ana o ka makuakane i ka manao o kana kaikamahine, ua ninau ku la oia:

            "Nawai oe e lawe ana i kela ahaaina?"

            "Ua kono mai o Sir Francio Levisona ia'u nana au e lawe, nolaila, e hoea mai ana oia maluna o kona kaa i keia ahiahi mawaena o ka hora ehiku me ewalu," wahi a ka Lede Isabela me ka puapuai mau no nae o ka ula ohelohelo ma kona mau papalina nohea.

            "Ina aole oe i haawi i kou ae iaia, ua oi loa aku ko'u makemake na Mr. Koraile nei oe e lawe a hoihoi mai, ke oluolu ia nae e ia," wahi a ka Ela Vineti.

            "Aohe a'u mea hauoli e ae, a he hanohano hoi a'u e haaheo ai me ka poina ole a hiki i ka haalele ana mai o ko'u hanu i keia kino, ke oluolu ia nae e ka lede kiekie," wahi a ka opio malihini.

            "He aie nui loa kela a'u e poina ole ai a hiki i ko'u luakupapau!  Ina pela, e hoouna aku au i kekahi kauwa e hele koke aku me ka'u leta i o Sir Farancio Levisona la e hai aku ana iaia aohe me ke kii mai ia'u, oiai ua loaa no ona keonimana nana au e lawe ma ko'u kaa ponoi," i kamailio mai ai ka ui Isabela me ka mino-aka ma kona mau papalina e hoike ana ua hoopihaia kona puuwai me ka hauoli no ka ae oluolu ana mai o keia opio malihini e hookauwa iaia ma ka hele pu ana me ia ma kela wahi.

            Mahope iho o kekahi mau kukakuka ana mawaena o lakou, ua haalele iho la ka ui nohea i na keonimana no ka hoi ana ma kona keena ponoi no ka kakau ana i ka leta ana e hoouna aku ai ia Farancio Levisona.

            I ka hala ana'ku o ka Lede Isabela ua pane koke mai la ka Haku Vineti i ka opio:

            "Pehea kou manao i ke kulana o ka Lede Isabela, ka onohi o ko'u mau maka?"

            "E kuu haku maikai!  He mea e ka mahalo o ko'u naau no kau kaikamahine, a ke ole au e kuhihewa ua hanau ia oia he moiwahine maopopo!  Aole paha ona lua elike ai ma Enelani nei a puni.  Ma Enelani nei!  Aole ma keia honua holookoa!" i pane aku ai ka opio me ke kuoo o kana mau olelo.

            "Ke haawi aku nei au i ko'u mahalo ia oe e Mr. Koraile no kou mau manao mahalo i ka'u kaikamahine:  aka, elike me ka'u i hai mua aku nei ia oe, oia

 

[Start of 5th column]

hoi, keia poino nui e hekau nei maluna o'u no ko'u mau waiwai.  No ka mea, ua maopopo ia'u, he manawa wale no koe a e lilo aku ana kona noho kuonoono ana a lako mai ia aku, alila, heaha aku ana la kona hopena.  Oiai ua hanai au i ka'u kaikamahine me ka mailani nui, a no ia mea he mea paakiki loa paha iaia kela mea o ka nohona haahaa," wahi a ka haku.

            "E kala mai ia'u e kuu haku maikai, aole oe i pane mai nei no ka'u ninau, oiai ia'u i ninau aku ai ia oe ua kahamahaia ka kaua mau kamailio ana mamuli o ka hoea ana mai nei o ka Lede Isabela, nolaila, e oluolu oe e hoike mai i ka nui o kou mau aie, ke ole ia e lilo i mea hoehaeha i kou naau?" wahi a ka opio.

            "Heaha la kou mea i makemake ai e maopopo i ka nui o ko'u ale?" i ninau koke mai ai ka haku.

            "O ke kumu o ko'u makemake ana e maopopo, malia he mea hiki no paha ia'u ke kokua aku ia oe e kuu haku maikai, aole wale hoi nou wale iho, aka, no kela anela maemae ipio a kela mana kiekie loa i haawi mai ai ia ole," wahi a ka opio.

            Ua like keia mau olelo a ka opio me he mau poi wai la i nininiia iho maluna o ka haku alii.  Ua maopopo koke iho la iaia ua loaa iaia he hoaloha oiaio, a he lima akau o ke aloha, aka, aole nae i moeuhane mua iki oia he opio keia i loaa ke kuleana waiwai e hiki ai ke hookaa i kona mau aie, aole hoi ka hokahi haopaumi o kela puu dala nui.

            Mahope iho o ka nana pololei ana aku o ua hako aoo la i ka opio, ua pane aku la oia me ke akahele:

            "He aie nui hewahewa loa ko'u a kekahi me e ano hiki ole ai ke hookaa.  Aka, he mea hiki no nae ia'u ke hoike aku ia oe.  O ka nui o ko'u aie ke hui pu ia me ka ukupanee a hiki i ka la mua iho nei o keia mahina, he elua miliona me kanalima tausani dala!"

            Aoloe i panie koke mai ka opio.  Ua haka pono aku nae ka haku aoo ma na helehelena o ka opio me kona manao e ike aku ana la oia i ke ano puiwa a hikilele ae paha o kona mau nanaina, aka, ua hooneleia, nae kona manao, oiai oia mau no ka nanaina mohaha maikai o ka opio me he mea la he mau mea ano ole wale no kana i lohe ai.

            Me na huaolelo moakaka ua pane aku la ka opio imu o ka haku me ka unuhi pu ana ae mailoko ae o kona poli he buke kikoo baneko:

            "E oluolu oe e kuu haku maikai e ae mai ia'u e kakau aku maluna o kou pakakau no kekahi mau minute pokole?"

            Ua haawi mai la ka haku i kona ae me ke ano pahaohao no keia mau hana a ka loio opio.  Oiai ua hooholo iho no oia, iloko o kona naau aole i loaa kela puu dala nui i kekahi kanaka opiopio elike me ke kulana o ka opio imua o kona alo, aka, ua maopopo no paha iaia aole keia he opio ilihune, aka, aole nae i hiki aku kona waiwai i ka hookahi hapaha o kela puu dala nui.

            I ka pau ana o ka ka opio kakau ana, ua momoku ae la oia i ka hila kikoo ana i kakau iho ai a haawi aku la i ka haku me ka pane haahaa ana'ku:

            "E loaa no kei huina dala ia oe ma ka Baneko National o Enelani nei ma na hora apau o ka la mawaena, o ka hora 10 a.m. a me ka hora 4 p.m., a ke lana nei ko'u manao e hoomamaia kou mau manao kaumaha!"

            I ka heluhelu ana iho o ka Haku Ela Vineti i ka bila kikoo, he mea e ke kahaha o kona noonoo i ka ike ana iho i kahuina o ka bila kikoo, a ua hiki ole hoi iaia ke pane koke mai, a haawi mai hoi i kana mau hoomaikai i ka opio.  He lokomaikai keia i hala a hu wale aku mawaho o na palena o ko ke kanaka uhane kulana.  He mea hoi ana i halawai mua ole ai mai kona mau la opiopio mai.  Nolaila, ua hoohaaluluia kona mau lehelehe, a me he mea la ua bikiiia kona alelo ma ke kaupoku o kona waha.  Aole hoi iwaena o na alii hanau o ka aina i like ke kulana me ia, a i ai a houoli pu me ia i na la i hala ae.  Aka, ua hoea mai nae keia keiki opio malihini ana i kamaaina mua ole loa ai i mea nana e hooluolu mai i kona mau manao kaumaha, nolaila, he mea maopopo na ke Akua mai keia anela i hoouna mai ma ke ano he kino kanaka.

            "E kuu makamaka a hoaloha oiaio, ua nele au i na huaolelo kupono e panai aku ai i ka'u mau hoomaikai ia oe.  He lokomaikai keia i hala mawaho o ko ke kanaka ano i hanauia mai e ka wahine; nolaila, ke ike nei au he mea ano e loa keia i ko'u noonoo.  Pehea, e pono paha e kauoha ae au i ko'u loio e hele mai e hoopaa ae i palapala hoopaa moraki o ko'u mau waiwai ia oe e Mr. Koraile?" wahi a ka haku.

            "Eia ko'u manao, mahope iho o kou hookaa ana i kou mau aie apau a loaa mai hoi na palapala apau e pili ana i kou mau waiwai, he makemake au e hana oe ke kupono hoi ia i kou manao, i palapala e hooili ana oe i kou mau waiwai apau maluna o kau kaikamahine ka Lede Isabela:  a e hooki hoi oe i na lawelawe kalepa ana o kela ame keia ano, oiai o na loaa hoolimalima o kou mau waiwai ua lawa kela a oi wale aku no ko olua noho ana a me ka malama ana i ko olua hanohano alii.  Ina hoi e hookohu ana oe i kekahi loio maikai a hoopono, e pii aku ana ka waiwai o kau kaikamahine a oi wale aku maluna o na alii hanau e ae ma Enelani nei.  O kou hoopau koke i kela loio ou kekahi o na hana naauao loa au e hana ai, oiai ke ole au e kuhihewa o kela no ke daimonio nana i hookauhihi i keia mau poino apau maluna ou.  E hoomanao oe e ka mea kiekie, eia ke ku nei kela kanaka maluna o kekahi puu dala nui hewahewa au i moeuhane mua ole ai.  Mai hea mai kela waiwai ona?  He mea maopopo, aole mai kana mau hana maoli mai!  Ua omo kela kanaka i ka waiu mai kou umauma aku a ma keia la ua maloo kela punawai a ke hooikaika mai nei oia e kinai ia oe a hele aku oia imua o ke ao me keia ano me na papalina o ka hookamani!  E kala mai nae oe i keia mau olelo a'u e ka mea kiekie, aka aole nae e hiki ia'u ke uumi iho i ko'u mau manao."

            "He mea e ko'u mahalo ia oe e kuu hoaloha oiaio.  E hooko ana au i kau mau ao maikai e Mr. Koraile.  Ke ike nei au ua loaa i ka'u kaikamahine he kaikunane oiaio i hanauia mai e kela makua kiekie oa a lokomaikai palena ole!  Nolaila, aohe a'u me kupono e ae e manao aku ai no ke kokua ana ia'u a me ka'u kaikamahine mawaho aku ou e kuu hoaloha," wahi a ka haku.

            "Eia hou keia nonoi a'u ia oe e kuu makamaka kiekie, oia hoi, mai ole oe e hoike iki i keia mau hana a kaua ia Lede Isabela."

(Aole i pau.)

 

[Start of 6th column]

Hoolaha Kumau.

Ka Ayer

Laau Kunu

 

            No ke Anu, Kunu.  Mai ma ka @.  Puu Eha.  Anu ame ka Ma'i A!  Ake hoomaka hou.  Aohe lua e @ ai ka Lasu Kunu a Ayer.  O keia ka laau kunu kaulana loa i ikeia ka @ o na lapaau ana maloko o ka Oihana Lapaau, a ua apono loa na Kauka @ ma kela ame keia wahi.  E @ ana ia i ka @ai ana i ka pale @ i pli aku ai ka ma'i wawahi @ paakiki e kunukunu a e @ ka puu, hoopau i ke kunu ana @ ka oluolu.  Ma ke ano laau @ kokoke loa noloko o ka @ AYER LAAU KUNU ka @.  Aohe lua o keia laau no ka @ ke Kunu Ho, Kunu Kalea.  @ ame na ma'i apau o ke Ake@ loohia mau ai ka poe opiopio.  @ i pelekana, ke ole e loaa @ lakou

 

KA AYER LAAU KUNU

--OIA HOI--

KA AYER

CHERRY

PECTORAL,

I homakaukauia e

DR. J. C. AYER & CO.,

Lowell, Mass., U.S.A.

 

            E makaala loa no na laau hooha@ like kumukuai emi.  Ka inoa o ke@ laau, oia ka AYER CHERRY PECTORAL.  E ikeia ana keia inoa mawaho o ka wa-hi, a maloko nohoi o ka kino o kela ame keia omole.

 

Ke pookela o na laau no ka malam@

ana, ka hooulu ana me ka hoo-

nani ana i ka lauoho, oia ka

 

Ayer Laau

Hooulu Lauoho.

 

            Aole e kepia ke poo, ola na ma'i puupuu, aole hoi helelei ka lauoho.  @ maloohaha mai ka lauoho, hinawenawe a ano hina mai, alaila, na @ laau e ho'iho'i hou ae a kona @ a hooulu lupalupa ae la i ka lauoho.  Ma na wahi apau, o keia Laau Hooulu Lauoho a Ayer ke pookela, a ua @ ia i punahele a i hoapili no na lede ame na keonimana.

 

Ayer's Hair Vigor

I homakaukauia e

DR. J. C. AYER, Lowell, Mass., U.S.A.

 

Na Medala Gula mai na Holkelke Nui o ke AO

 

Hollister Drug Co. Lt.

Na Agena ma ka Paeaina Hawaii.

 

KAKELA

ME

KUKE

 

Ka Halekuai Nui

-- O NA --

WAIWAI LIKE OLE

NA MEA

HANA KAMANA A PAU

 

Na lako pili @ kukala hale,

Na kepa,

Na lei ilio,

Na kaulahao ilio,

Na Pahi,

Na Upa,

Na kope @,

Na P@

 

PALAU LIO

 

Na mea mahiai,

Na au koi,

Na kua bipi,

Na lei bipi,

Na kaulahao bipi,

Na uwea pa,

Na kaa palala,

Na mea pi@la,

Na ip@hao.

 

Makau me Aho Lawaia

 

Na Iliwai

Na kaola,

Na @ pena,

Na pulumi,

Na pena, we ka aila.

Na kopa,

Na aila maho,

Na @ e

 

Na pakeke hao,

Na kapu hao,

Na panda,

Na kukaepele,

Na uwiki, a me

Na ipukukui.

 

Mikini Humuhumu aulana

 

Wilcox, & Gibbs Hookai Lopa

ka Remington, Elua Lopi.

 

            A me na ukaoa @ o ke a @ keia ano.

 

Kakela me Kuke