Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 26, 25 June 1897 — Hoomaka ke Kino Ola e ke Kuikahi Hoohui Aupuni e Oni no Mua. [ARTICLE]

Hoomaka ke Kino Ola e ke Kuikahi Hoohui Aupuni e Oni no Mua.

Ma ko makou pepa o kela pule aku nei, ua wanana aku makou imua o ka lahui Hawaii, ua kokoke loa e loheia ke kani a ka moa kuakahi, e hoike mai ana ua hala ke kulu o ke aumoe, a eia o Hawaii Hepuhalika ke oni aku nei i ka pili o ke ao, ma ka mea e pili ana i ke Kumuhana Hoohui Aupuni. O ka lono i loaa mai nei ia kakou, oia ka makaukau ana o Peresidena McKlnley « hoouna aku i ke Kuikahi Hoohui Aupuni mua loa i hoomakaukauia ai e Kuhina Nui Foster, oial o Harisona e noho Peresidena ana, me kekahi mau hoololi hou nae, imua o ka Aha Sefcate, a o ka wa i manaoia no ka hoounaia ana'ku o keia kuikahi e ua Peresidena la, oia no ka 3a 16 aku nei o lune. O keia louo I loaa mai nei ia kakou. he hooiaio wale ana mai no ia- i ka makou i hoike e aku ai imua o ke akea. e hiki io mai ana no ka la e lawe hou ai ka Mana Hooko ame ka Ma&a Kaukanawai o Amerika Huiia e noonoo I keia kumuhana» ka mea hoi a makou i hooia mau aku al imua o ko makou poe heluhelu, he kumuhana ola ia. Mamuli o kela 1000, ua makia la llio la ka olalo o ka makou mau mea i hoike e aku ai; a me he mea la i keia wa, aia ua kumuhana ia ke noonooia la me ka ikaika lua ole, e na hoa o ka Aha Senate, ma ka aoao kakoo ma ka aoao kokua a kue nohoi. Mawa&o ae o na lono nupepa I ioaa

mai ui kakon eo ko Peresideiia McKm!ey ana'ku i ua knikahi la nia ka la mai o lune nei iloko o ka Aha ua loaa mai la i ko kakon K«aa o ko na Aina E ae uei ' o Kahiea Kupa la, he tclsgarama uis; 5 a Kohina Haki mai e- noho la ma : Was.metona, a.o ua tel«sararaa la hei j no ka la 13 no īa, a e hooin pīii Aupimi | mai ana keia te4egarama i ka oiaio o f ka !ono nupepa i hoouna pu ia mai ma ; ia la no. ?aai Wasinetoaa mai a i §a } nupepa e Kapai3kiko + E ikeia ana eko | makou :<?e heluheiu keia te}egarama i loaa mai nei i ko kakou Keena o ko na Aina E nei ma kekahi wahi o ko makou pepa o keia la. Aka, aole nae makon S lawe mai i keia lono a olelo iho ke kani ana keia o ka "moa kuakahi," e kalahea ana i ko 'ke ao apau, ua oni pili oihana maoli ke Kumuhana Hoohui Aupuni ma o ke kuikahi e hoomaopopo ana ia hana. Ua like keia lono ia makou me ka ioheia ana'ku o na eheu o ka moa-kua-kahi e upoipoi ana. no ka hoouna ana ae i ka leo kukala mua loa i ka pili o ke ao, eia kakou i ka wanaao. Ina ua hoouna io ia aku kela kuikahi hoohui Aupuni e ka Peresidena ma ka la 1») aku nei, alaila, oia ka la i lohea maoli ia ai ka leo o ka moa-kuakahi ma Wasinetona, a o ka mokuahi Mariposa o ka la 1 o keia inalama ae, oia ka raea nana e hooia mai ia kakou i ka hoouna io ia ana o ua kuikahi la iloko o ka Aha Senate; a ma ka wa e loaa mai ai ia lono ia kakou. oia ka wa a makou e olelo aku ai ? ''Ua lohea ka leo o ka moa-kuakahi." O ka makou e hoomaopopo nei, mamuli o keia lono i loaa mai la ia kakou, oia wale no ka hoomaka ana o ke kino ola o ke Kumuhana Hoohui Aupuni e oni no mua, ma ke aialiele a ke Kumukanawai*o Amerika Huiia i kuhikuhi ai no na hana Kuikalii Aupuni ana. I keia hoomaka ana o ua kumuhana la e oni, mailoko aku no ia o ke Poo o ka Mana Hooko. a nolaila, ua lilo kona hele ana ma ia ano i kumuhana (measure) mai ka Mana Hooko aku a i ka Aha Senate. Ma ke Kumukanawai o Amerika, ua loaa ka mana i ka Peresidena e hana i na kuikahi, mamuli o ke a'o ana ame ka ae ana o ke Senate, ina nae e apono' ana ka elua hapakolu o na Senate e noho ana iloko o ka hale. No ka mea e pili ana i ke apono a apono ole ana paha o ka elua hapakolu o na Senate e noho ana iloko o ka Aha Senate i ke kuikahi, aole ia he ninau na ma£ou e kamailio ai i keia wa; aka, © kamailio aku ana no nae makou no ia mea ma ka wa e ike ai makou ua laweia ka ninau a noonooia e ka Aha Senate, ke ole nae e loaa mai ka lohe io kakou nei mamua ae o ka puka ana aku o ka makou pepa nei i keia Poalima ae, ua apono loa ia ua kuikahi la, a i ole ia, ua apono ole ia paha e ka elua hapakolu o ka Aha Senate e noho ana iloko o ka hale ma ka wa i laweia ai ke koho ana o na hoa.

E hoomanaoia, o ka la 15 o lune, oia no ka la i haalele aku ai ka mokualii Auseteralia ia Kapalakiko, ma ka hora 2 o ka auina-la. O keia no ka la i loaa mai ai keia lono mai Wasinetona mai. O ka la 16 mai, oia ka ia i oleloia ai, no kā hoounaia ana'ku o ke kuikahi iloko o ka Aha Senate. Mai ia la 16 mai a hoea mai i ka la e haalele aku ai ka Mariposa ja Kapalakiko, ma keia la paha e puka aku nei ka makou pepa (Poalima, lune 25), a ma ka la apopo paha (lune 26), ua loaa ioa he wa loihi* kupono e ikea ai ka hopena oiaio o keia lono i loaa mai la ia kakou—ua komo io paha ke kuikahi iioko o ka Aha Senate, aole paha; ua noonooia paha a ua hooholoia, ua lanakiia a ua haule paha. I ko kakou hoea ana mai nei i keia kulana i ku ai ka ninau Hoohui Aupuni ua lilo keia anuu i kulana e pono ai kela ame keia Hawaii e pulama ana i ko Hawaii pomaikai holomua. ke ku me ka noonoo hookanaka makua maoli no ka hopena e hoea mai aua i keia kumuhana. A elike nohoi me ka makou i hoakaka mau aku ai imua o ko makou poe heluheiu , aole keia he wa no kakou e haawi ai i na noonoo malani wale, a i ole ia, mamuli paha o ka punla wela lili pilikino i na poe o ka aoao kalai Aupuni i lanakila, e hoohaliu ole ai kakou e ike lea iho i kahl e ko ia aku nei ka nee ana o ka waa Aupuni o Hawaii nei malalo o na hookele ana a na kahu Aupuni o kela wa. A i ko kakou ike ana ia alahele me ka maopopo, oia ko kakou wa pono e iawe koke ai i na keehina no ka hooponopono ana ia kakou iho, i kupono ai me ke kulana o ke Aupuni i noho "ohua " a noho makaainana &i kakou. E hoomanao I ka olelo a kahiko, "Haehae ka manu ke ale mai nei ka wal." & I ole ia, "Ilun& no ka ua waele e ke pulu." He mea pono 1 kela ame kela ohana k® loaa ona laau lapaau mama no sa ma'i o ka opu. I laau lapaau puhili ole no ka "Moku ino ioa o ka lepo" (Diarhea) Nahu, Umil, Kolera ame na ma*t apau o ka opu, aole h« laau lapaau ol aku o ka malkal elike me ka PERRY DAVEB LAAU PENIKILA (Pain Kilier). Ua lawelawela keia laaa no na makahikl he kaaaUma, a ke aana mau ia n«l I kela ama keia la T ma na a!ua apan o ka boatia neL O ka Hui Kual Laau L&paau o ka Ac*&a.