Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 29, 16 July 1897 — Ke Koho a ka Elua Hapakolu a na Senate. [ARTICLE]

Ke Koho a ka Elua Hapakolu a na Senate.

Ma ke Kumy*sanavai o AnieHka Huiia o k? koho U>Xahi ana a Ka eiua bapakolu o na Senai:e \ biki iloko o k& Hale. ma ka *a oia koho ana. oia ke koho ana e lanakila a! a e lanakiia ole ai paha kekahi kuikahi Aupuni i waihoia aku e ka Peresidena-

Nolaila. ina fee 90 ka nui' o na hoa o ka Aha Senate, alalla, ō ka heiuna eiua hapakoiu oia poe apau, ua like ia me 60, a oia huina ka mea i manaoia ka mea e lanakila ai a eOanakiia oie ai paha ke Kuikahi Hoohui Aupuni. O keia huina o 60 ka mea maa mau paha e oleioia nei, mawaena o ko kakou poai iho nei. a ma Amerika no paha. ma ke ano oia ka heiuna a ke Kumukanawai (o Amerika Huiia) i koi mai ai. No makou iho nae. he wahi kakanalua iki ko makou. a no ia kumu kanalua i ulu ae ai he manao nuhou paha iloko o makou, a he mauao hoi i kaokoa loa ae mai ka mea maa mau mai i hoikeia ae la, no ka mea e piii ana i keia koho ana a ka elua hapakoiu o na Senate. a o keia manao a makou e hoohuoi nei, ua hookahuaia no ia maluua o kekahi mau olelo o ka Pauku 11. o ka Mahele 2 o ke Kumukanawai o Amerika Huiia. oia hoi keia: "He (the President) shall have power. by and with the adviee and consent of the Senate, to make treaties, provided two-thirds of the Senators present eoncur." Penei ka makou unuhina Hawaii: "He mana auanei kona (ka Peresidena) ma ame ke a'o ana ame ka $e ana mai o ke Senate, e hana i na kuikahi, ina nae e ae lokahi ana ka elua-hapakolu o na Senate e noho ana (present)." Aia ko makou manao alakai maluna o ka huaolelo "present." Ke ole makou e kuhihewa, mamuli o ke komo ana o

keia huaolelo ma keia wahi ua koa loa ia ke kino Aha Senate i loaa ka mana e hoopuka i kekahi olelo hooholo hope loa, no ka holo ame ka holo ole o kekahi kuikahi i waihoia aku iloko o ka Hale mai ke kino Aha Senate niai i kapaia "na hoa i kohoia" (elected members). Penei hou makou e kukulu ai i keia mahele o ke Kuiuukanawai a makou i kuhikuhi ao la, mamuli o ka hookomo ana i na mamala olelo "electetl members/' a i ole ia. o kalii hopunaolelo a mamalaolelo paha i like me ia ka mauao: "He shall have power, by and with the advice and consent of the Senate. to make treaties, provided two-thirds of the Senators elected concur." A penei ka unuhina Hawaii: •"E loaa auanei ka mana iaia, ma ame ke a'o ana mai o ke Senate, e hana i na kuiina nae e ae lokahi ana ka eluahapakolu o na Senate i kohoia.

Ma keia mau mahele elua e ikeia ai, \ia ku kaawale loa na kino Aha Senate i kahi ame kahi. Ma ka mua. "o ka elua-Jiapakolu o na Senate e noho maoli ana iloko o ka Hale, ma ka wa o ke koho ana, ke kino Aha Senate i hiki ke haawi i olelo hooholo hope no ka holo ame ka holo ole o ke kuikahi a ka Peresidfcna i hookomo aku ai ilokd o ka Hale. Ma ka mahele elua hoi, aia ke kino mana o na Senate i ka loaa ana he huina o elua-hapakolu mailoko mai o na hoa apau o ka Aha Senate e noho ana iloko o ka Hale, a mawaho aku hoi o ka Hale, raa ka wa 0 ke koho ana; oiai o na Senate e noho ana iloko o ka Hale, a pela nohoi me na Senate i hiki ole aku iloko o ka Hale, aia no paha ma ko lakou mau home iho a ma na wahi e ae paha; he poe Senate lakou apau i kohoia, a i komo hoi iloko o ke apo ana o ka huaolelo "elected." Aka, o ka huaolelo o ke Kumukanawai e ku nei, oia keia, "present," aole he "elected." O ka huaolelo mua, ma ko makou manao' ana—a malia hoi paha he manao knhihewa la—na pili ia i na hoa Senate e noho kino ana a 1 hiki ae iloko o ka Hale ma ka wa 0 ke koho ana, me ka helu ole ia o na Senate i hiki oie aku iloko o ka Hale ma ia wa, ka poe hoi i oleloia, be poe 1 "absent" mai ia wa mai o ka akoakoa ana o ka Hale. Nolaila, mamuli o keia mau mea a makou i hoike ae la i ulu mai ai keia manao penei: Ina ua loaa i ka Hale he heluna o na Senate i ol aku ! ke koramu (quorum), oia paha he 60 ko lakou nui. alaila, o ke koho ana a ka elua-hapakolu o keia heluna 60, ke koho lanakila i ku i ke Kumukanawai, me ka nana ole aku i na Senate he 30 i koe mawaho o ka Hale, a I hiki kiao ole aku hoi iloko o ka Hale. Ina no he 40 oia poe i hiki iloko o ka Haie ia wa. alaila, o ke koho ana & ka elua-hapa-kolu a ia poe ke koho e lanakila ai, me ke ole i ka elua-hapakoiu o na hoa apau i kohoia. Malia paha ua kuhlhewa makou ma keia hoakaka ana. no ia mea e hauoli auanei makou ke loaa mai ia makou he mau hooponopono maeinae ana mai na hoak>ha mai i kuliu ma keia mahele hana Ahaoleio i pau ai ko makou kuhihewa. Ma keia ku ana mai nei o ka mokuahi "Gaeiic" no Honoiulu nel, a hoio aktt ia no ke komohana ma ka po Poakoiu nei, i kau aku ai o Mr. Akiyaxna, kela "Komi&iaa lapaoa" i hoea mai ai la nei ma ka wa ! ku mal ka mokukaoa Naniwa. a huli hoi aku la no kona homo ma lapana.