Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 30, 23 July 1897 — Ka Leo ame ka Lima Hoomalu o Amerika. Maluna o Hawaii Repubalika. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

Ka Leo ame ka Lima Hoomalu o Amerika.

Maluna o Hawaii Repubalika.

s> u Iloko o ka Aha Senate o Amekika Huiia. 1 ī. y \Vasiiietoiia, Mei 31, 1893. $ ► " Hooholoi A: Oka pono io maoli aia 110 ke kuleana^ ► kaokoa i ka Lahui o ko Hawaii Pae Aina e kukulu a e| ► hoomau aku i ko lakou ano Aupuni ame na kahua ►Alakai Kuloko; aole loa ma kekahi ano e komo aku ai oi e keakea malaila, a 0 na hokaiia ana aku o nal ► hooponopono pili aupuni o kela mau Mokupuni e keka-< ►hi aupuni e ae, e manaoia he hana makamaka ole ia ►Amerika Huiia.'' 'i

Ua manaoioia nohoi, ua aelike o Sepania ame lapana e kupaa o Sepania me ke kuemi hope ole ma ka mea e pili ana ia Cuba, oial hoi o lapana e hooulu hoopaapaa ana ma Hawaii. i mea e hookauluaia ai ka Amerika Huiia hooko koke ana'ku i keia mau kumuhana elua. Ke koi nei na hoaloha o Cubba ame Hawaii, o ka hana maikai loa e hoopuhiliia ai ka hui kuikahi maoli ana mawaena o Sepania ame lapana. oia ke apono koke ana i ke kuikahi Hawaii. O kekahi kumu i hooiaio loa ia mai ai keia manao hoohuoi no ko lapana ame Sepania aneane ana e hana kuikahi. oia ka lono i loaa mai Maderida mai, e hoike ana, ua heluhelu aku la o La Voe de Guipuzcoa o Sana Sebastiano i ka paiapala kue a Amerika no ka hoohui ana mai ia Hawaii, a kauoha aku la i na kanaka e haawi lakou i na ieo huro mahalo no ka Eiese Kuhina iapana ma Waainetona 1 mea e hoike ae ai i ka ma&ao aioha o na k&naka Sepaaia no ka iahukkanaka e ae oie ana e hoohaahaaia lakou a i ioaa hoi ka makaukau e hakoko pu ma ka poe lanaie (Yankees), na eneml mau !oa o Sepania. Ua hoike ae ke keikialii anie kona poe ukaii, ia iakou i haaleie aku ai ia Sana Sebastiaiio I keia la. I ka manao hauoli so ka hookipa aioha i paholala maj imua o iakou, ame ka ioaa aaa he manao maopopo mawaena o Sepania ame lapanau

ua Mariona, oiai ma ka mokuahi e haaieie iho ana ia Kapalakiko ma ka la 13 no Honoiulu, e loaa aku ai na kauoha Aupuni i ka mokukaua Mariona. Oiai hoi, he mea pono loa i ka Piledeiepia ke hoomaemae koke ia, e kaulua iki aku ana nae ia ma Honolulu a hiki 1 ka wa e ku aku ai ka Oregona no laila, a maiia e liuliu aku ana no paha kona ku ana maiaila a hoi mai. Ua manao nohoi ka Oihana Aumoku Kaua i kahi wa i hala ae nei e hoouna aku i ka mokukaua BaiUmore no Hawaii, aka» mamuii o ka hakalia loa o kona hoom&emaeia ana, aole oia e makaukau ana L keia wa a hoea i ka maiama o Okaloha. Aka, o keia hiki oie ana nae o ka mokukaua Baltimore i keia wa, ua loaa he kumu kupono no ka Oihana Aumoku Kaua e hoouna ai i ka Oregona, kekahi o na mokukaua oolea ioa o Amerika i keia me ka iiio ole ana hoi oia hana ana i mea e hoouiu akn ai iioko o lapana i ka manao, o keia hana ana a Amerika peia he holke ana ia i ka manao makamaka ole ma ka aoao o Amerika Huiia. Mamuli o ka unuhiia ana mai o na mokukaua Piiedeiepia ame Mariona aoie ia he mea e nawaiiwaii ai ke kulana kiai "moana" o Amerika nei, malalo o na iawelawe ana a ka Oihana Aumoku Kaua r olai ua oi aku ke ooiea anie ka ikaika o ka mokukaua Oregt«ia mamua oia mau moku eiua» a ua iawa ioa kona ikailea ame kona ooiea e paio

me kekahi moku ikaika loa o na mokukaua lapana. He oi ioa aku kona nui ame kona lawa iK»no i na mea paahana hakaka mamua o ka mokukaua Naniwa, a he mea walwai oie ka hoohaiikelike ana ae ia iaua. Ke apo pono aku nei ka Mana Hooko o ke Aupuni ia lapana ma ke kulana •e ku nei ia, ma ka aoao kue i ke kumuhana hoohui Aupuni. O keia hoouna ana i ka mokukaua nui ioa 1 makaukau i keia wa i Hawaii, he hoike ia ke makemake nei keia Aupuni e hoomakaukau iaia iho no ka wa e ala mai ai ka pilikia, oiai hoi e noonoo a e hooponoponoia ana ke koi a na lapana ia Hawaii ame ke apono loa ia ana hoi o ke kuikahi hoohui Aupuni. Pehea la ko lapana manao no keia hounaia ana'ku o ka Oregona i na kai o Hawaii, he mea ia e nanaia aku ana: aka, he mea oiaio nae, ina e hoounaia mai ana kekahi mau moku no ke kokua ana i ka Naniwa, e hoike aku ana no o Amerika Huiia i kana keehina hana maopopo loa, e akaka ai me ke kanalua ole ko Amerika manao paa e kakoo i kana leo kukala Aupuni i kalahea mua loa ai i na Aupuni e ae o ke ao nei, aole lakou e hoka'e wale ia Hawali. Port Angeies (Wash.), luiai 12.—He eiua ae la i kali uluhua ai na aiiimoku 0 ka mokukaua Oregona no ka hoea mai o ka lanahu mal Comox mai. I keia kakahiaka nae i hoea mai ai ka lanahu, a ua kauohaia na luna o ka Oihana Dute e nana koke i ua lanahu la me ka hikiwawe loa e loaa ana ia lakou. He 300 tona lanahu i hoea mai 1 keia kakahiaka a he 500 e manaoia nei e hiki hou mai ana. O keia paha ka mea e kaulua iki ai kona holo ana aku mamua o ka Poaha ae nei (lulai 15). Port AngeleB (Wash.), lulai 10.~Ua ku mai nei ia nei ka mokukaua Oregona mai Seattle mai. Mamua o kona hookomo ana mai iloko nei o ke awa, ua hala iaia he mau hora lehulehu o ka hoomaamaa ki-poka ana me kona mau pu o 6 ame 8 iniha anawaena. Eia no ka mokukaua Concord iioko nel o ke awa. HE KAUOHA ANO NUI LOA IA ADIMAKALA BEARDSLEE. Nu loka, lulai 12. —E olelo ana ka mea kakau o ka nupepa Herald mai Wasinetona mai: Mahope iho o ka loaa ana mai o na hoike ma ka eke leta hope loa mai Hawaii mai nei i manao ai na poo Aupuni o onei he mea pono ka hoopuka ana i mau kauoha maopopo i ke Kuhina Amerika ame ke Aliimoku Kiekie o Amerika ma Hawaii no ka mea e pili ana i ka hana e lawelawe aku ai ma ka wa e ulu mai ai he piiikia.

0 keia mau lono i loaa mai ai. ua liio ia i kumu e maiamaia ai he halawai kukakuka mawaena o na iuna Aupuni 0 ka Oihana Kuhina Nui ame na luna Aupuni o ka Oihana Aumokukaua, a o ka mea i hooholoia e lakou, oia ka hoouna ana 1 na kauoha e hooleleia na koa marina 1 uka o ka aina ame ka uu ana 1 ka hae Amerika maiuna o na haie oihana Aupuni ma Honoiuiu, ma ka wa mua loa e ikea ai na hoailona o ka hana akeakea a kekahi mana Aupuni e. Oiai e manaoio oie ia ana na lono e pili ana i na hana a lapana, e hoea aku ana ia ma ke kulana kupilikil, ua manao no nae na luna Aupuni maanei he mea pono no ke hoaahuia na lona Aupuni Ameiika ma Hawail me na mana apau i lawa no ka hana koke aca p ku me ka ikaika ke hoea mai hoi ka wa e hanaia ai he hana oia ano. Aoie manaoio iki o na poo Aupuni maanei i keia wa, olai ua ike maopopo loa o lapana I ka manao paa o Amerika Huiia e hoohui mai i na Pae Aina o Hawaii. aole o lapana e hana ana i mea e hoopuhili maoli ia ai keia kumuhana, aka, e hookupakaki waie ana no o lapana ma ke ano kaiai Aupuni piU kuwaho a o ka pau no la. Ē hoolakoia aku ana o Ria Adimaraia Beardsiee me kekahi aumokukaua lawa pono o ka makaukau no ka hooko analeu i kekahi papa-hana e onoula aku ana maluna ona. KA OLELO A KEKAHI LUNA AUPUNI KIEKIE O lAPANA. Tjidftna, lolal li.—Penei ka olelo a ka mea. kakaa o ka nop«pa Daily Mail mai Bereiina mai: Ua hooia mai eei ke Kuiiina lapana maanei imua o'u, o

ka manaoia ana ai* o lapana ma ka aoao kue maoii aku i ko Amerik2i ho<»hui aua raai ia Hawail me ia. he hupo loa ia. KA PANE OOLEA A KA NUPEPA NEW YORK HERALD. Nu loka t lulai 12.—He mau makahiki kakaikahi i haia ae nef. aole i loaa i na hoaioha o ka hoohui Aupun! !iawaii he hoa paio oolea eiike !a me ka New York Herald. (Aka. e naoaia iho nae keia manao I laweia mai noloko mai o kona manao pepa o keia kakahiaka Poakahi.) "Ina e hoopaakiki loa mai ana o lapana I ke kukulu ana mai I kona kuiana haakei kue ia Amenka Huiia, he mea pono loa ke hoohuiia mai o Hawaii me ka hookauiua ole i mea no Hawaii e unuhiia mai ai maiioko mai 0 ke anapuni o ka hoopaapaa ana. O ke keehina kaiai Aupuni a AmeHka Huiia, oia no ka lilo ole ana o na Pae Aina o Hawaii e noho mana ia e kekahi mana Aupuni e ae, a ua hoomaopopo nohoi keia ame keia Aupuni o Europa 1 ka pololei o kela keehina kalai Aupuni. Ke manao nei anei o lapana e koi i na mokupuni (o Hawaii) no na Monogolia? "Ina e kaua ana kakou me kekahi mea, nokeaha aole kakou kauU me lapana, ina mau mai ko lapana hoopaakiki ana mai ia mea, a oia nohoi kana iho i hoonoho mai ai ma ke aia» hele o ke ahewaia? Manao haakei anel o lapana, mamuli o ka hiki ana iaia ke poluku ia Kina e hiki ana iaia ke hoeha i ko ke ao nei apau? Na ke aumokukaua o Amertka i wehe hamama ae i na awa ku-moku apau o lapana no ke ao naauao nel. Ina hoomano loa mai o lapana e hakaka me kakou, e ike auanei ia, o ke ki nana oia i wehe a hamama i ko ke ao nei. oia no auanei ke ki nana oia e hoopaa hou aku. Ua loaa mal na Pae Aina o Hawaii i na Amerika no ka pomaikai o ke kulana hoonaauao o ka hapa poepoe komohana, a he mea pono ke paaia keia mau mokupuni no ka pomaikai o ka oihana kalepa Amerika maloko o ka Pakipika. "He mea pono ia lapana ke hoomaopopo he kulana hakaka okoa loa ka ke aumokukaua Amerlka e hoonee aku ai, i okoa ioa ae i ka Kina i panee aku al imua ona. Ina kanalua oia i keia mea» a lele kaua ae oia ia Hawaii, e lohe no auanei kakou i ka lono mai ko kakou mau aumokukaua mai, ua haawi aku la lakou ia lapana he haawina poina ole."

AOLE AE 0 lAPANA E NOOKOOIA KANA KOl IA HAWAII IMUA O KA AHA UWAO. Wasinetona, Inlal IL—Ua holke aku nei o Hawaii i kona manao e noonooia ka ninau hoopae-llmahana e hoopaapaaia nei me lapana imua o kekahi Aha Uwao, eia nae na hooie ioa ke Aupuni o lapana i keia manao. Mamoll o na iono telegarapa i loaa mal i ke Keena Kuhina Nul maanei. ua maopopo ioa ua hoole o lapana I ka noonoo ia ana o kela nlnau imua o ka Aha Uwao. lla walho maoli la aku keia nlnau e Kuhina Kupa maloko o kana pane i ka palapala hope a ke Kuhina lapana Shimamura, ka palapala hol e hoakaka ana he mea pono ia Hawaii ke ae mal i ke koi poho a lapana no na poe limahana lapana i hooleia ai e ke Aupunl Hawaii. Aole nohoi manao iki ke Aupun! o Hawaii e ae ana o lapana i keia kulana hana. O ka ipea oiaio. mamua o ko Kuhina Shimamnra hoomaka ana e launa palapala me Kuhina Kupa maluna o kela kumuhana ua olelo ae oia, aole loa ia e ae ana e hanaia keia hana e ka Aha Uwao. Ma la manawa, aole ia l manao iki, a pela nohol kona Auponl, e hoopuni koke ia aku ana ka Pae Aina o Hawaii e na Uma hoomalu 0 Ameiika Hulia; a mamuii o keia kulana ike oie o lapana, wahi a na iima Aupuni o ke Keena Kuhlna Nui o ooei 1 oieio ae ai, i ku ae ai o lapana ma ke kulaaa okalakala. Aoie hoi o Kuhlna Kupa i hoole waie aku no i ka ae ana'ki» i ke koi poho a lapana, aka, ua oielo oia, aole makemake iki ke Aupuni o lapana e komo maoii ma ka noii pono ana i ke kumu i uiu mai ai keia ninao. oiai. ina he manao ko lapana e hana pela, ina ua ae oia e waihola keia ninau e noonooia e kekah! Aha Uwao.

Mamuli o ko Kuhiua Kupa hoole palua ana i ke koi a lapana, ua lilo i mea nui na ka poai o na luna Aupuni Kuwaho ame ke Keena Kuhina Nui nohoi e hookaukolo aku i ka lakou mau hakilo ana no ke keehina hana e hanaia mai ana. Ua manao laulaha loa ia maanei i keia wa e waihoia aku ana imua o ke Keena Kuhina Nui keia kumuhana, a e koi ikaika ia aku ana hoi e ae keia Aupuni i na koi a lapana. Ua manao loa ia nae mawaena o na hoa 0 ka Aha Kuhina, he mea pono i keia Aupuni ke hooponopono mua me lapana no ka ninau e pili ana i ka hoopae limahana mawaena o Hawaii ame lapana, ina paha e apono a apono ole paha ke Senate i ke kuikahi iloko o keia kau Ahaolelo e hele nei. AMERIKA AME lAPANA. Wasinetona f lulai 10.—Ma ka auina la o nei la iho la i hoouna aku ai o Mr. Hoshi, ke Kuhina lapana, i kana pane ia Kuhina Nui Sherman no ka palapala a ua Kuhina la i kakau ai, ma ke ano he pane no ka palapala kue a lapana no ke kuikahi hoohui Aupuni o Hawaii. Ua pane nee papa ia e ke Kuhina lapana na kumu kue apau a ke Kuhina Nui, a ma kekahi mau wahi o ua pane la ua hoaoia na hoopilipili kumu ana ae no ke kakoo ana i ke kulana o laPana i kue ai i ke kuikahi. Ua hoouna ia aku keia palapala mahope iho o ka loaa ana i ke Kuhina na kukai olelo ana me ke Aupuni makua. He mea kanalua ole, e hoounaia aku ana keia palapala imua o ke Komite o ko na Aina E me na palapala e ae. I keia wa ke paa nei ke Keena Kuhina Nui i keia palapala ma ke ano he waiwai malu ia no ia keena. Eia nae, ua loaa mai ka lono lauahea, aole keia he palapala 1 miloia me na manao oluolu elike li hoi me ka mea i manao wale ia. O keia pane a ke Aupuni o lapana ame na na nee ana a na aumokukaua 0 lapana, ua lilo i mau mea e hoohuoi nui loa ia ai, a ua koho maoli ia ka inanao o nei mau hana a lapana e poipo ana oia ia Honolulu. Ua hoomaopopoia i keia wa, ma keia pane mai nei, ke hoopaakiki nei na lapana ua like no ko lakou mau pono ame na kuleana ma Hawaii me ko Amerika Huiia, a o ka hoao ana o Amerika Huiia e hoohui aku ia Hawaii me ke kuka mua ole me lapana, he wawahi wale ana ia i ka manao maikai mawaena o na Aupunl elua. Hookahi mea maopopo loa, me ka nana ole ia o kahi e oili aku ai o keia mau kukakuka ana mawaena o na Aupuni elua, oia hoi, aole loa ka Aha Kuhina e hoopilikia ia ana ke lele kimopo ia mai e ke Aupunl o Tapana, mamuli o ka noho nanea pu wale ana. Ina e hoike ae ana o lapana I kona ikaika mokukaua ma Honolulu, a i ole ia, me ka hoike mua ole anaTsu hoi o lapana i kona makemake e koi maoii i ke Aupuni Hawaii e uku aku 1 kana kol poho elike me ia i waihoia aku ai i ke Aupuni i kahi wa i hala ae nei. e hana aku ana no keia Aupuni ia hana hookahi. Aohe mea e lele ai ka oili ina e Ekeia ana na aumokukaua o Amerlka ame lapana e hoomakuekue ana ko lakou mau lae hao i kahi ame kahi ma ke awa o Hoooiulu Uoko o keia mau pule aku eiua. Aole loa i upu iki kekahi hoa o ka Aha Kuhina Amerika i kamaaina pono i keia mau mea e hoea io mai ana he kaoa, aka, he mea maopopo nae o ka houluuloia ana o na aumokukaoa ma Honolulu, ua lawa ia no ke kahoahoa ana mai i ke kupilikii 0 ke kulana. I keia wa e hele nei, aole 1 kana mai ka piha inaiea o na alii o na mokukaua lapana ia Ameiika Huiia, a o ka iakou hana papuahulu auanel he mea ia e onou poo ia aku ai na Aupnni elua a komo poo iioko o kekahi pilikia nui. Alu ka uwea t ka boihoi Aupuni 1101.

KA MOKUKAUA OREGONA O AME RIKA HUIIA.