Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 30, 23 July 1897 — Ka Manao o ke Kuhina Nui o Iapana no Hawaii nei. [ARTICLE]

Ka Manao o ke Kuhina Nui o Iapana no Hawaii nei.

Maloko o ka nupepa "Eke Leta o lapana," o ka la 7 aku nei, i ikeia ai ka unuhina Olelo Enelani o kekahi kukai kamailio ana mawaena o Kauna Okuma, ko lapana Kuhina no ko na Aina E. me kekahi mea kakau o ka nupepa Tomiuri Shimbu, a no ka pomaikai o ko makou poe heluhelu ke hoolaha &ku nei makou i na olelo a ua Kuhina la, me ka manaolana e ike iho ana ko makou poe heluhelu maloko o keia manao, afa he wahi ninlki malamaiama e hoike mai ana i ke kumu nui o ko Hawaii nei Kuhina Nui ae ana e walhoia ke knmuhana e moe nei mawaena o Hawaii ame I&p&na, ma k& mea e pili ana i k& hoop&e liinahana, imiia o kekahi Aha Uwao, e hui pa ana hoi me ia hana ka ninau hoohui Aupuni. Penei na olelo & ua Kuhina nei: "TT& hoikei& ae. ua haohao ioa ke Keena o ko na Aina E a ua piha oolokn hoi no ka me& e piil ana i ka ninau Hoohui Aupuni Hawaii. Aohe oialo oia mea. E kala kahiko loa ke kau &na o ka hana hoohnl Aupuni ma k& pap& h&na k&lai Aupuni. U& lawei& m&l i& mea e k« ao&o Repuh&lik& ma ka wa

e noho Peresidena ana o Harisona, a e hapai hou ia mai ana no ia hana ma ke kohoia ana mai nei o McKinle>\ Ua noonoo pono no ke Aupuni o īapana no ia mea ma kona wa i wehe ai i na kukai olelo pili Aupuni ana me Hawaii no ke mea e pili ana i ka moohihia hoopae limahana, a nolaila, aole i hoopioloke iki ia oia no ia mea, aka, ua launa koke aku oia me ka Aha Kuhina ma Wasinetona no ia kumuhana. 0 ka mea oiaio maoli, ua loaa ka ikaika i ke kumuhana hoohui Aupuni i keia wa, mamuli o na komo ana aku nei a na makaainana lapana iloko o na oihana kalepa lehulehu i lawelawe ia ai e na kupa Amerika mamua aku nei, a mai keia kumu maopopo mai nohoi, ma kahi o 3,000 poe Amerika ma ko Hawaii Pae Aina, aia maluna aku o 20,000 na poe lapana. Oia hoi, 0 na lapana ka akahi-hapaha okoa o ka huina lahui holookoa, a o kb lakou pii mahuahua ana, ua hopohopo ia e lilo holookoa ana lea Pae Aina ia lakou. Nolaila, ua iilo ka nanehai e pili ana 1 ka hoopae limahana lapana i kumu na ka Aha Kuhina Hawaii e hoala hou ai i na hoonioni ana no ka hoohui Aupuni. "O kekahi kumu, mamuli ia o ko Amerika Huiia hooloii hou ana i kona Bila Kanawai Dute, a manao iho la e hookau mai i auhau dute o $30 paha no*ke tona kopaa Hawaii, ka mea nae i komo dute ole iloko o Amerika mamua aku nei. 0 kahi puka wale no e loaa ana no ke kopaa dute ole ia, no ke tona hookahi, he $23. Nolaiia, o ke kau ana iho he dute o $30 no ke tona,

ua like ia me ka papa maoli ana mai i keia kopaa aole e komo aku ilaila, Ua kauia hoi kela dute i mea e malkmaia ai ka pomaikai o aneane hookahi haneri ame kanalima tausani wahi hana kopaa maloko o Amerika no iakou hoi ka pono i koiia ai he 10,000 kanaka e uku he kumukuai kiekie loa no ke kopaa. He noonoo lalau loa keia. Ua ike na poe kanu ko o Hawaii aohe wahi o lakou e pakele ai mai keia dute mai, koe wale no ka okomo maoli ana ia Hawaii e komo a hui me Amerika Huiia. a nolalla, eia lakou ke hana nei i na hana apau e hiki ana ia lakou i mea e hookoia ai keia hopena. "A no ka mea hoi e piii ana ia kakou iho. he moakaka loa ka kakou mau kumu o ka hookokoke ana aku nei i ke Aupuni o Amerika ma ka wa i loūeia mai ai ua kakauinoaia ke kuikahi, oia hoi: Aia o Hawaii ke ku nei mawaenakonu o ka moana Pakipika, he 2100 mile mai Kapalakiko mai, 23000 mile mai Kanada mai, a be 3000 mile mai lapana aku nei. Oia kahi e kipa ae ai na moku e kaahele ana mai ke komohana aku nei a hoea. i ka hikina, a i Auseteralia, a e loaa ana hoi la wahi he kulana waiwai loa ma ka wa e moku ai na alawai o Nikaragua ame Panama. Nolaila. ua makemake ioa ia kona ku ana he Aupuni kuokoa, a o kona komo ana ma ke ano he panalaau no Amenka Huiia, he mea ia e hoomaua'e ai i na pomaikai o na mana Aupuni e ae maloko o ka Pakipika, nolaila, ua konoia mai makou e kue aku i keia hana me ka ikaika e hiki ana. "Eia hou, o ka hoohuiia ana o Hawaii, he mee ia e hoopilikia nui ia ai na pono ame na pomaikai i loaa ia lapana ma o ke kuikahi la me Hawaii. Maluna o keia mau kumu eiua i lauaua aku al makou me ke Aupuni o Amerika Huiia. Mahope iho o lapana, o Enelani kekahl i komohia iioko o keia kumuhana, a he mea m&opopo, aole paha i& e noho mumule mai ana. O Geremania ame Farani nohoi kekahi, me he mea la, aole no paha e ole ka loheia analm o ko laua mau leo. Aka, mawaho ae o na Aupuni apau, o lapana kai hele aku nei imua o ke Aupuni o Ameiika, a nolalla, e uiu mai ana ka nlnau, Heaha la ka lapana e hana ai ina e ko ana ka hoohea Aaponi? Eia: E kue an& ia a hoea 1 ka hopena.

"K Ku mau aku ana o īapam *.v. ki ike ole ana i ko Hawaii hoohuii - ,\n.i aku ia Amerika Huiia. Ma ka wa e liiki ole ai ke h • ole ia kekahi keehina hana kuw ke hooholo ole ia e kekahi Aup iv , wale tho no. alaila. e hoea mai no : .i. nei he hui ana o elua a ekolu ini';..- \upuni. A ina e hui lokahi na Air f -.r.i apau i kuleana ma ia kumuhana a ko ikaika lakou e hanaia ka mea pono, aole loa e nele ana ke ko o ka iakou koi. He oiaio. ua launa palapala aku nei makou me na Aupuni o Beri:an:.i. Geremania ame Farani no ko makoa launa ana aku nei me Amerika Hinia ma keia kumuhana. aole paha e Wnh-i a loaa mai no ia makou he pane mai a lakou mai. Aohe kumu e hiki ai i ikalaki no ia mea."