Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 37, 10 September 1897 — Page 4

Page PDF (1.66 MB)

This text was transcribed by:  Szuki
This work is dedicated to:  puakea nogelmier & kaui

 

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

 

 HAAWINA

KULA SABATI.

HAAWINA XII - SEPATEMABA 19

Ko Paulo olelo ao i na luna o ka Ekalesia ma Epeso, Oih. 20 : 22-35.

  22 Eia hoi au, ke hele paa aku nei ma ka uhane i Ierusalema: aole nae au i ike i na mea e loohia ai ia'u ilaila:

  23 Aka, ke hoike pono mai nei ka Uhane Hemolele ma na kulanakauhale a pau, i mai, Ua makaukau na kaula paa a me na pilikia no'u.

  24  Aole hoi au e manao i keia mau mea, aole no hoi e manao au he mea makemake no'u ko'u ola nei, i hoopau au i ko'u hele ana me ka olioli, a me ka oihana i loaa mai @a'u na ka Haku mai, na Iesu; i hoike aku no hoi au i ka euanelio o ka lokomaikai o ke Akua.

  25 Aia hoi, ano la, ua ike no au, aole e ike hou ia ko'u maka e oukou a pau, ka poe a'u i hoike aku ai i ke aupuni o ke Akua, i ko'u hele ana mawaena o oukou.

  26 No ia mea, ke hoike aku nei au ia oukou i keia la, ua maemaae au i ke koko o na mea a pau.

  27 No ka mea, aole au i molowa i ko'u hai ana aku ia oukou i ka makemake a pau o ke Akua.

  28 Nolaila, e ao oukou ia oukou iho, a me ka ohana a pau, maluna ona i i poe kahu. E hanai i ka ekalesia o hoo@@loia'i oukou e ka Uhane Hemolele ke Akua, i ka mea ana i kuai ai i kona koko iho.

  29 No ka mea, ua ike no au i keia, a hala au,alaila, e komo mai na iliohae ino loa iwaena o oukou, aole loa  lakou e minamina i ka ohana.

  30 E ku mai no hoi kekahi poe kanaka no oukou iho, e olelo no i na mea hoopunipuni e hoohuli i haumana mamuli o lakou.

  31 No la mea. e makaala oukou, e hoomanao hoi i na makahiki ekolu a'u i hoomaha ole ai i ke ao ana aku ia oukou a pau i ka po ame ke ao, me na waimaka.

  32 E na hoahanau, ano la, ke haawi aku nei au ia oukou i ke Akua, a i ka olelo o kona lokomaikai, i ka mea hiki ke hookupaa ia  oukou, a me ka haawi ana ia oukou i hooilina mawaena o ka poe a pau i hoomaemaeia.

  33 Aole au i kuko aku i ke kala a me ke gula, a me ka aahu o kekahi.

  34 Oiaio, ua ike no oukou, ua hookauwa mai keia mau lima no ko'u hemahema, a no ka poe me a'u.

  35 Ua hoike aku no au ia oukou, i na mea a pau, a pela hoi e pono ai ke hana oukou, a e kokua aku no hoi i ka poe palupalu; e manao no hoi i ka olelo a ka Haku, a Iesu, i kana i ana mai, Ua oi aku ka pomaikai o ka haawi ana aku mamua o ka loaa ana mai.

   PAUKU GULA. Oih. 20:35. E manao no hoi i ka olelo a ka Haku, a Iesu, i Kona i ana mai, Ua oi aku ka pomaikai o ka haawi ana aku mamua o ka loaa ana mai.

   MANAO NUI. E nono ke imi i ka pomaikai o ka haawi ana aku i mea e oluolu ai o hai, oia ka pomaikai oi aku mamua o na loaa e oluolu ai kakou.

   OLELO HOAKAKA. Ua manao e o Paulo, mamuli o ka moolelo ma ka Haawina 9, Oih. 19:21 a me 20:1-3 e holo moana aku i Suria. Ua aoia nae oia ua manao kekahi poe Iudaio e pepehi ia ia a make. Nolaila ua hoi hou aku oia i Makedonia, a mai Pilipi aku ua holo moana hou, e maalo ana i ka aekai o Asia. Aole ku ka moku ma Epeso, ma Mileto nae. Malaila aku ua kii kekahi elele i na luna o ka Ekalesia ma Epeso. Ua hele mai lakou i Mileto, a malaila ua haiao aku o Paulo ia lakou. O ka hapa hope oia no ko kakou haawina. OMileto he kulanakauhaule nui ma ka nuku o ka muliwai Meanadera ( Waihilohilo), 30 mile mai Epeso aku i ka hema.

   22. Paa,- me ka manao ua pono no ke hele pela, oiai ua nui na mea kue. 23. Kaula,-ua hoomaopopo oia mamuli o na wanana he mau poino nui imua ona.Aole nae i makau, aole i huli: eleu oia e hele imua. 24. Hele,-heihei, pela kona olelo hoohalike e pili ana i kona wa ola. Ua like pu me kona olelo Pilipi 3:13-14. Hoike,-oia no kona oihana. Aole oia he haku mele, aole ka euanelio kona akamai. He lono maikai wale no mai ka lani mai e pili ana i ko ke Akua aloha kalahala ma o Iesu Kristo la. 25. Aole,-pela no ka oiaio . Ua lawe ia 'ku oia he paahao mai Ierusalema a Roma. 26.-Koko,-ina paha ua make mau loa kekahi, aole keia poino no ka hele o na wahi oleloao mai a Paulo mai. Pehea oe, ua hai lea aku anaei oe i kou mau makamaka a pau loa i ko ke Akua olelo kalahala ma o Iesu la? 27. Molowa-aole makau no hoi, aole hilahila. 28. Ao,-he olelo hoeueu keia i ka poe manaoio a pau. Ua like pu ka huaolelo  Helene me ko ka p.20 "huna." Oukou, -ua pili keia i ka poe lohe, ka poe heluhelu a pau loa, oiai ua olelo mua ia i ka aha luna o ko Epeso. Ohana,-ka pu-a hipa, ka ekalesia. Kahu,-bihopa, ma ka olelo Helene, oia hoi ka poe kiai, aole he mau alii. Hanai,-aole hookaumaha, aole kauoha wale, aka nae e alakai, e hoomalu, e hoolako i na mea uhane. Koko,-no ka nui o ko Iesu aloha i kona poe hipa, ua ae aku i ka hoehaeha@a ana a me ka pepehi@a ana i mea e ola'i lakou. O ko kakou ola uhane imua o ke Akua o@a no ke kumulilo. 29. Iliohae,-ano like ole me ko ke kahuhipa maikai. Ua mana  lakou e hanai ia lakou me ke koko o na hipa. O ke kumukula Sabati oia no ke kahuhipa maikai ma ka imi ana i ka maluhia, ka hoomahuahua, ka pili paa i ka pono o kona mau haumana. 30. Kekahi,-aole mawaho wale mai no na pilikia o ka Ekalesia. Eia kekahi poino nui, ka lalau, ka palaualelo, ke paonioni, ka lili a me na ino lehulehu maloko. Aole ku keia i ke ano maoli o ka hie o ka poe imi pono. Ua oleloia ma ke Kauoha Hou, he @unreadable muao lalau eono mai Epeso mai, 1 Tim. @:20; 2 Tim. 1:15; 2:17; 3 Ioane 9. 31. Makaala,-Aole hiki ke hoemi i keia makaala ma keia wa ola. Ua hoikeia i ka wa hope ma ka olelo a ka Haku i ka ane@a o ka ekalesia ma Epeso, Hoikeana 2:1-7, aole he mea lapuwale ko Paulo oleloao he mau makahiki he umi mamua iho. 32. Lokomaikai,-oia no ko kakou mea e paulele aku ai, he kupaa. Hooilina ,-ua paa keia haawina,aole lo@@lua aole muhee.  33. Kuko,-ua imi o Paulo i na mea e pono ai lakou, aole ko lakou mau mea e waiwai ai oia iho. 34. Lima,-ua loaa ia  Paulo kona ola kino ma kona hana lima, ka humuhumu ana i na halelole. 35. Pulupulu, -oiai he pilikia ano nui keia o ka poe heluhelu; kakaikahi wale no ka poe hooikaika. Olelo,-aole ma na euanelio eha keia mau huaolelo a Paulo i kuhikuhi ai. Aole hiki ke hoomauia lakou a pau ma na euanelio, Ioa. 21:25. He mau olelo, 20 paha, i malamaia mawaho o na euanelio. Ua maikai ka loaa: ua aho ke haawi aku. Eia kekahi mau kumu hooiaio (1) Oi aku ka oluolu o ka mea haawi mamua o ko ka mea ana i loaa ai; (2) Ua maikai ae keia oluolu, aole nui ae wale no; (3) He hoailona ia o ke kulana koikoi ae; (4) Oia ka pomaikai o ke Akua, ka Mea Manawalea Loa; (5) Oia ka pomaikai o Iesu, ka mea nana i hele mai e hoolako ai, aole i loaa ai; (6) Ua ku ke@a i ka pono Karistiano, i kukuluia ma ke aloha, i hoomau@a ma ka puunaue ana'ku; (7) Ua kumau keia no ka wa pau ole: he waipuna ia, aole he huewai: he mea hookani, aole he leo kani wale no. Aole pili keia i ka haawi ana'ku i mau dala wale no. Ua puunaue aku keia i ka ike, ke kokua, ka manaolana, ka ikaika , ka manawa, ka hana.

   I. Ka olelo hoalohaloa , 22-27. Mahea i oleloia ai keia haiao o Paulo? Heaha ke kumu o kona halawai kino ana me ko Epeso ma Mileto? Ihea ko Paulo holomoana ana? He@ ke kmu no ko@ hele ana'ku i Ierusalema? Heaha na mea kue? Heaha ka hope ino o keia kaahele ana? Pehea i ike pono ai o Paulo i keia mau mea? Heaha ko Paulo iini nui? Heaha kona oihana maoli? Heaha kona olelo hope loa i ko Epeso, p.25?   Pehea i hiki ai ia Paulo e manao uuku no kona ola kino? Heaha ka loihi o ka heihei Karstiano? I na mea hea ua pili ka pomaikai o ka poe manaoio

   II. Ka oleloao ihiihi, 28-30. Heaha ka olelo ua hiki i ko Epeso ke ae aku p.26? Heaha ka manao ma ko Paulo olelo "ua maemae au i ke koko o na mea a pau? Ua make mau loa anei kekahi makamaka no kou molowa? Heaha ka makemake o ke Akua i na kanaka hewa, Ezeiela 18:32? Owai ka ohana i oleloia p.28? Pehea i hookohuia ai na kahuhipa, oia hoi na kahu ekalesia? He mau alii anei lakou, he poe hanai, kiai, alakai paha? Ua lilo ka poe manaoio ia wai? Heaha ke kumukuai no ka hoopakele ana ia lakou? Heaha ka manao lalau o na Iudaio e pili ana i na ohana hoailona o ko lakou mau ano hoomana? Ua huna anei na makua misionari ma ko lakou mau ha@olelo a me ko lakou mau palapala i mau hapa o ka pono? Heaha ke kumu no ka nui o na olelo lalau o keia mau la?

   III. Ka oihana i malama pono ia, 31-35. Heaha ko Paulo oleloao p.31? Pehea e makaala ai kakou? Heaha kekahi mau kokua i ko Paulo mau haiao? Heaha ke kumu no ko Paulo haloiloi  waimaka? Heaha ka mea ano nui a ka poe manaoino e paulele aku ai? Heaha ka mana o ko ke Akua lokomaikai i ka poe manaoio? Heaha ka mea a ka Uhane Hemolele i hana mau ai ma ke kukulu ana i ke kulana Karstiano? Heaha ko Paulo kumu hoohalike kupono i ko Espeso? Ua malama anei na kahu ekaleia i ko lakou oihana no na dala e loaa ai. a i ole paha no na uhane e ola mau ai? Ua kupono anei e imi waiwai no kakou iho paha, a i ole paha i mea e haawi aku ai ia hai? Heaha ko Iesu kauoha, Gal. 6:2? Ua komo pu anei oe malao o na kaumaha o hai, a i ole  paha ua manao anei oi e imi mau i na mea e oluolu ai oe iho wale no? Ua kukuluia a hoomauia anei ka honua no kou pomaikai, a i ole paha e puunaue like ia ai na pomaikai i kela mea ke@a mea mamuli o kona kulana? Ua  loaa anei keia olelo hoomaikai o Iesu ma na Euanelio?

   MANAO PILI. 1. Ua ike anei oe i ka hopena o kou wa ola? 2. Ua heihei anei oe i ka heihei Karstiano? 3. Ua malama pono anei oe i kou oihana ponoi? 4. Ua hahai anei oe i na manao lalau? 5. Heaha ka pomaikai au e imi mau ai?

 

   UA HALA KUU LEI HE KEIKI.

Mr. Lunahooponopono,-

   Aloha oe:- Me ka luuluu au e waiho aku nei i keia imua o kou lokomaikai:

   Ma ka la 22 o Augate nei, ma ka halema'i, ua haalele mai i keia ola ana o Mr. Daniel Kaioleaulani mamuli o ka ma'i i loaa iaia. Ua hanaula oia ma Honomaka'u,Kohala Akau, Hawaii, na Mr. Sametona Kalepa ame Mrs. K. Kalepa i ka makahiki 1874. Ua lilo mai ia'u ame ke kaikuahine o ka makuakane. I ka piha ana o kona makahiki mua (he hanai) ua noho oia me maua ma Kamoiliili a ua kamaaina me na hoa o@a i holoholo pu ai no na makahiki he iwakalua i hala aku nei. Ua hoonaauaoia oia ma ke kula Aupuni malaila.

   He hoa pili oia no maua no na kai ewalu mai Hawaii a Kauai. Ua hala mua ke kahu hanai makuahine a koe maua elua me ka piha aloha o kona kahu hanai iaia.

   Ua noho hope luna oia ma ke Kula Hoopololei he mau makahiki, a ua waiho aku oia ia hana. Noho pu me

kona hoahanau ma ka hale @ela lole; mahope mai loaa ka hana ma ka hale hana hao. Noho ma ia hana he mau malama, a mamuli o ka hoomai@o a ka ma'i ua waiho oia i ka hana.

   Ua noho oia ma kona hale hoolimalima, a mamuli o ka hoomailo a ka ma'i ua waiho oia i ka hana.

   Ua noho oia ma kona hale hoolimalima ma Kapalama  me ka mau o ka nawaliwali ma kona kino, a ua lawelawe ke akamai o ke kauka haole ame Iapana a pahua. A oiai oia e noho ana malaila, eia kana olelo: "Eia au ke hele nei i ka aoao mau o ka honua, e haawi aku oukou i kuu aloha i kuu ohana."

   A i ka moe ana i ka po e hoopuka mau ana oia i ka olelo: "Aloha! Aloha!! Aloha oukou." Walohia wale ka leo aloha o kuu lei he keiki; oia aku ana nae ka hopena o keia hale kino lepo-a hala ae ka huina o kou mau la e hele aku oe i ke ala hoi ole mai.

   Ua waiho iho oia mahope nei he mau makua ame ka lehulehu e nana aku ana i kela make , i hoomanao ai lakou oia auanei ka hopena o ke kino e palaho ana, a e hoi ilaila na mea apau.

   Ua aoia mai ka ohana e noonoo a e hoomakaukau no ka uhane i ole ai e ike i ka make ehaeha i ka luaahi o Gehena, aka, e nana mau aku ia Iesu Kristo ke alanui o na uhane i ke o@a mau loa.

           DANIEL A KAIOLEAULANI.

         Kapalama ,Augate 31, 1897.

   

    HE MOOLELO NO KA

   LEDE ISABELA,

     KA MEA I KAPAIA

   Ka Anela @ani o ka Malamalama.

    He wa pokole ua laulaha ae la na hana koa a naauao a ke koa opio ma na we@au apau o Enelani. A ma kekahi mau la mai, mahope iho o ka paa pio ana o na kipi apau, ua poniia iho la ke @liikoa opio e ka Moi ma ke ano he haku alii kiekie no Isa Line ame Uwesa Line (Line Hikina a me Line Komohana) ma ka inoa alii o ka Haku Alii Kiekie Vine. Mai ke@a wa mai, ua lilo oia he alihikaua nui no ke aupuni, a mamuli o ka makemake o ka Moi, ua hoomare ia oia me ke kaikamahine kamakahi a ke Duke o Senabolo.

   Pela iho la i hoea mai ai ke kulana alii o ke koko e holo ana iloko o na aa koko o ka Lede Isabela.  Ma ka aoao o kona kupunakane kualua, ua loaa mai mamuli o kona koa ame kona wiwo ole, a ma o kona kupunawahine kulana hoi, he alii kiekie maoli mai ka po mai.

  E hoomanao iho e ka makamaka heluhelu, pela iho la i loaa mai ai ka waiwai a me ka hanohano i ka lalani alii o ka ohana alii Vine. Aole wale nohoi keia o ka waiwai o ka ohana alii Vine, he nui a palahalaha na aina ma kekahi mau wahi e aku, na kula hanai holohona, na aina mahiai me na lua eli lanahu, eia nae, i ko laua wa i pio ai, ua pau loa mai kela waiwai maluna o ke koa opio Vine, a pela no hoi i ili hele mai ai a hoea i keia haku ka luaui makuakane o ka kakou hiwahiwa. Elike hoi me ka mea i hoike mua ia ma ka kakou moolelo, mai lawe na lima o na mano nahu aina, e ole wale no ke komo ana mai o keia opio puuwai hamama nui wale Karaile. Nolaila, iloko o keia wa, ua maopopo lea ia Lede Isabela, ina aole keia loio opio he mea maopopo, he wahine ilihune oia iloko o kela manawa.

  Maanei, e haalele kaua no ke kamailio ana no ka Lede Isabela a me kona makuakane , a e huli ae kaua a nana aku ma ka meheu o ka opio, iaia i hoi aku ai no kona home ponoi ma Wesa Lina.

   Oiai ua hala Akibola Karaile he mau la ma ke kulanakauhale o Isa Lina, ua lilo kona hoi ana aku i mea hoohauoli i ka naau o kona poe hoaloha. He nui kona poe hoaloha ma kona wahi ponoi, a he mea nui hoi oia iwaena o kona poe hoa lawelawe oihana.

   Ua hookipa mai la kona kaikuahine iaia me ka pumehana o ke aloha oiaio. Oiai  ua make mua ko laua mau makua, ua noho keia mau keiki me ka maikai a me ka lokahi iloko o ke apo o ke aloha oiaio. I kona kaikuahine ka hooponopono ana o ko laua noho ana ma ke ano oia ke poo o ka hale.

   He wahine maiau a hoopono o Miss Karaile, a aole hoi ana mea aloha e ae ma keia ao o kona kaikunane wale no. Aole loa i komo iki kekahi lihi manao iloko o kona naau no ka mare i ke kane, a oiai ua maopopo no iaia ua lawa no ka waiwai iaia iho mamuli o ka mahele dala i loaa iaia mai ko laua mau makua mai, a me ka uku panee o kana dala a kona kaikunane i hoopukapuka ai me ke akahele ma ka hoaie ana, a oiai no hoi, aohe hookahi keneta ana e hoolilo ai mai kona waihona ae, no ka mea, aole loa he ae o kona kaikunane iaia e hoolilo wale i kana dala ponoi iho, oiai ua hoolawa mau aku kona kaikunane  iaia me ke dala a pau ana e makemake ai.

   Nolaila, he mea maopopo, o Miss Karaile kekahi o na wahine waiwai loa maloko o ia kulanakauhale. He nui a lehulehu na kane i upu mai e loaa ia lakou kela wahine waiwai, eia nae, he okoa loa ka manao o keia lede opio.

   I na la mua o ko Karaile hoi ana aku, ua hoopiha nui loa ia kona manawa me na hana o kona keena loio. Oiai, iwaena o na loio, o Karaile paha ka mea nui loa o na hihia, no ka mea, ua hilinai a paulele na poe mea hihia a pau maluna ona.

   Iloko o kana mau kakauolelo he elima, ua aneane hiki ole ia lakou ke hooko koke aku i ka makemake o na poe mea hana, nolaila, i ka hapa nui o na manawa e hana kino maoli aku ana no ka loio opio ma ka hoomakaukau ana i na palapala pili kanawai o kela a me keia hihia.

   No ia kumu, ua hoopiha nui ia na hora o ka la a me ka hapanui o ka po iloko oia mau la o kona hoi ana mai me na hana o kona keena, a hiki ole hoi iaia ke lawe ae i kekahi mau hora oia mau la no ka noonoo ana no ka mea a kona uhane i aloha nui ai. Aole no hoi he wa kupono ana e kuka pu ai me kona kaikuahine no ia mea e like hoi me kana i manao mua ai-ua manao oia e hoakaka piha aku i kona kaikuahine i na mea e pili ana no kona manao ana e lawe mai i, kela  pua oi kelakela a hoonoho iho ma ka noho kalaunu o kona home ma ke ano he wahine, a kaikoeke hoi no Miss Helena Karaile.

   Aole hoi i maopopo iaia e hauoli ana paha kona kaikuahine no ia mea a i ole, e huhu ana paha. Ua maopopo no nae iaia he aloha loa kona kaikuhine iaia, a i kahi wa, he ano lili no o Helena iaia i na wa a kekahi poe lede e hoopipili mai ai iaia.

   Ua maopopo hoi kela mea iaia mamuli o kekahi mea i ulu ae i na la i hala ae, oiai na mahina i kaa hope ae, ua ano hoopipili mai la kekahi lede opio ia Karaile, oia hoi ke kipa pinepine mau ana mai ma ko laua home ma na ahiahi, a ma ia wa, na hoomaopopo o Karaile i ke ano hoihoi ole o Helena no kela kipa pinepine ana mai o kela lede ui opio.

   He lede hoi o Helena o ke kulana kiekie a maikai, oia hoi ke kaikamahine a ka lunakanawai o ka apana o Uwesa Lina, a ua hoonaauao @a oia me ka maikai. He kaikamahine ui a kulana lede oiaio. He puuwai waipahe a me ka oluolu, he kaikamahine hoi i mahalo nui ia e kona poe hoaloha a me kona mau hoalauna.

   He hoaloha maikai loa oia no Helena Karaile mai ko laua mau la opiopio mai, aka, i ko Helena Karaile hoomaopopo ana nae, ua komo ka makemake iloko o ko Babara (oia ka inoa o ua kaikamahine la) ua ano e koke oia (Helena Karaile) ia Babara-aole oia i pane maoli aku i kona manao, aka, ua hoike mai nae kona mau hiohiona i ka hoihoi oie o kona naau.

   Ma kela kumu, ua hoomanao wale mai ia no o Karaile, malia paha o huhu no auanei paha ua kaikuahine la no kela hoopaiau ana ona me kela ui oi kelakela. Aka, ua haupu ae la nae o Karaile, maiia paha ina e ike maka ana o Helena i na helehelena a me na hiohiona waipahe o ka Lede Isabela, aole paha e nele kona makemake i keia kaikoeke. Aole hoi o kona ui ame ka nani wale no, aka, o kela koko alii kiekie a kaulana o ka aina kekahi mea nui. Malia paha he mea ia no ua Helena la e haaheo ai. Ua maopopo no ia Karaile, he kaikuahine nihinihi loa kona, a he makee loa i ka inoa maikai o kona ohana.

   I ka lawe ana o ka loio opio i keia mau mea a kaana iike ma ka papa konane o kona noonoo, ua hooholo iho la oia aole paha e nele ka mai o kona kaikuahine iaia e lawe mai ia Lede Isabela i wahine nana me ka hauoli o kona puuwai.

   I kekahi po, ia Karaile ame kona kaikuahine e u nanea ana mawaho o ka lanai o ko laua home nani, oiai ka mahina o ka po lailai o Mahealani e kiola pau mai ana i kona malamalama me ka nani lua ole, ua hele aku la ka laua mau kuka ana mai na mea e pili ana i ko laua kulana nohona maluhia a ke ano o na hana e paio nui ia ana maloko o ka hale kau kanawai a hoea loa i na mea e pili ana i kekahi hihia pepehi kanaka i hana ia iloko o na makahiki ekolu i hala ae maloko no o ko lakou wahi kulanakauhale. O keia hoi kekahi o na hihia nana i hoouluhua nui i ka noonoo o ka loio opio Karaaile. Ua hookolokolo ia a ua ahewa ia ka mea i hoopiiia , a ua kau ka olelo hoopai a ka aha hookolokolo-oia hoi-"e li ia oe ma kou a-i a hiki i kou make ana!' aka, ua nalowale nae kela lawehala, a aohe loaa iki mai kona wa i mahuka ai a hiki wale i keia wa.

   He kanaka opio kulana hanohano, a i hanau mailoko mai o kekahi ohana kiekie o ke kulanakauhale ka mea i ahewaia ma ke ano he limo koko, a puuwai eleele, aka, no Karaile nae, aole loa ona manao iki ua hewa kela opio. Ua maopopo no iaia aole loa i kau kekahi kiko eleele o ke karaima maluna o ke kanaka opio. No kela mea, ua lilo ia i hana nui na kona noonoo e hana mau ai i na wa a pau.

   I kela wa hoi, mahope iho o ka pau ana o ka laua mau kamailio ana no ua hihia la, ua hou mai la ka mageneti o na hoomanao ana no kela ui nohea ana i haalele aku ai i na la pokole i hala ae, oia hoi na kahoaka o ka Ui Isabela ma kona mau waihona noonoo, a no ia mea, ua huli pono aku la kona alo imua o kona kaikuahine, a me ka lalau ana aku i na lima o kona kaikuahine, ua hapai ae la oia a me ke kulou haahaa ana iho, ua hoopa iho la kona mau lehelehe ma ka lima aiai palupalu o Helena, a me ka leo i like me ko ke keiki e hoomaikai aku ana i kona makuahine aloha, pela keia kaikunane maikai nui wale i pane aku ai i kona pokii kaikuahine:

   "E kuu kaikuahine, ke makemake nei au e hoakaka aku imua ou i kekahi mea, a e ahonui mai oe ma ka hoolohe ana mai ia'u no kekahi mau minute pokole."

   Nana pololei aku la o Helena maluna o na helehelena o kona kaikunane no kekahi mau sekona me ka nane leo ole aku, oiai e @alu a@a oia iloko iho ona-heaha la keia manao o kona kaikunane, a oiai aole i hoike iki mai na helehelena o kona kaikunane i kekahi hiohiona o ke pihoihoi a ano e ae hoi, ua hiki ole iaia ke koho aku i ke kaona o kona manao, nolaila, me ka leo oluolu o ke ano o na kaikuahine i aloha io i kona kaikunane, pela o Helena i pane aku ai:

   "E kuu kaikunane a'u i aloha ai me ko'u puuwai a me ko'u uhane a pau, ua maopopo no ia oe, aohe a'u mea hauoli e ae ma keia ao e like la me ka lohe ana i kou leo a me kou mau manao umauma hamama! Nolaila, eia au ke hoolohe aku nei ia oe, a ina he mea e @o@o ai, a e hauoli ai, e loaa @u no ia kaua kela hauoli. Oiai o kou hauoli a me@kou oluolu, ka lei alii ia o ko'u mau manao, a he papale mahiole hoi ia @o ko'u lunaikehala. Nolaila, e kamailio mai oe me ka hooko@ ole aku i kekahi mea."

   Eia-@@ @onoi ia mai au e ka Haku El@ Vineti i kane n@ ka@@ kaikamahine , ka Ledo Isabela, ka @unreadable o na wahine @i maloko nei o Enelani." wahi a Akihol@ Karaile.

    Me ke akahele i pane aku ai ke kaikuahine.

   "E kuu kaikunane, e pane mai @e i keia @i@au a'u me ka @ololei. Ua komo anei ke makemake iloko o kou puuwai nona?"

    "Ua oi aku mamua o ka makemake, he mea maopopo, ua aloha au iaia me kuu uhane a pau."

    "Ke mahalo nui nei au no ia pane au e kuu kaikunane aloha. Alaila, aole no kona kulana kiekie a hanohano kou makemake ana, aka, no kona kino ponoi kou aloha ana ea?"

    "Ae, ina no paha oia kekahi o na wahine ilihune loa a haahaa, he mea maopopo, e like ana no ko'u makemake iaia a oi ae no paha; aole loa au i nana no kona waiwai a me kona koko alii, aka, no kona kino a me kana mau hana. E kuu kaikuahine; i ka wa mua loa a ko'u mau onohi maka i kau aku ai maluna o kona hiohiona nani i like paha me ka mea a'u ilohe mau ai: "Ka Anela o ka Malamalama," ua hoopiha koke la ko'u puuwai me ke aloha nona." wahi a Karaile i kona kaikuahine.

    "E kuu kaikunane, he hookahi wale n@ a'u mea kanalua, a oia keia-Ua like anei ka makemake iloko o ka naau o kela lede la oe e like me kou makemake iaia?" wahi a ke kaikuahine i ninau aku ai.

    "He mea maopopo o@e ke@a ia'u, aka, ua ae mai nae oia me ka laaelae, a ma o'u wale la no ke ano kanalua, oiai aole au i haawi aku i ko'u ae piha ana no ka mea, ua makemake au e hoi mua mai e ninau i kou manao." wahi a Karaile.

    "Alaila, ke ike nei au ua oi aku no kou hi@inai ia'u mamua o kou hi@inai i kou mau manao ponoi iho. Nolaila, ke haawi aku nei au i ko'u hoomaikai ana ia oe. Ke ike nei hoi au, aole paha he kaikunane e aku ma Enelani nei e like la me oe e kuu hanau mua. Pehea, e hoike mai oe ia'u i ke kumu nana i hoohuli hikiwawe i ka manao o kela Haku alii e lawe ia oe i hunona nana?"

   "Ke ole au e kuhihewa e kuu kaikuahine, no ko'u kokua ana @a laua ma ka hookaa ana i ko lana mau a@e  ke kumu." wahi a Karaile.

    I ka lohe ana o Helena i kela mea mai kona kaikunane mai, ua kulou iho la oia ilalo a liuliu, ua ea ae la @ia, a me ka haka pono ana a kona mau maka maluna o kona kaikunane me ke ano haikea pu ana ae o kona mau papalina, ua pane mai la oia me he la aia kona mau noonoo iloko o kekahi kumuhana kuliu loa kahi i hana ai.

                        (Aole i pau).

 

OLA KA MA'I NAHU KUMU LENA.

   Resource. Screven Co. Ga.-Ua loaa au i ka Ma'i Nahu Kumu Lena no na makahiki he nui. O ka laau maopopo hookahi o ke ola, oia ka Kamalena Laau Ola no ke Nahu. Kolera ame ka Hi. He kamahao kana hoola ana. Hookahi no inu ana, loaa ke ola, oiai nae e pahu'a ana na laau e ae.-G.D. Sharp. E kuaiia ana e na poe kuai laau apau. O Benson, Smith & Co., na Agena no ko Hawaii Pae Aina.

 

           Hoolaha Loio.

    W.R.KAKELA.

    Loio a he Kokua ma ke Kanawai

         HE LUNA HOOIAIO PA@AAP@a.

                           @@70

 

    LYLE A. DICKEY.

       Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

    Alanui Kaahumanu, Helu @4. Tel 682.

       Iloko o ke Keena o ka Loio Kuhina mamua, a he Loio Hoopii ma ka Aha Apana o Honolulu.

       E hookoia na hana pili kanawai apau mai na Mokupuni mai.

       O A.F. Tavares, Kakauolelo, Maheleolelo a Notere no ka Lehelehu.   1 yr.

 

            Hoolaha @umau.

     Theo. P. Severin

            (KAPOLEMA MA).

     He Mea Pa'i Kii Hooleleaka.

        E hana ana oia i na kii nani loa ma Honolulu nei no ka uku haahaa loa. E paiia ana na Kii Ahaaina , Mare, Hoolewa, na Hale Noho, a pela aku.

        E hoonuiia ae ana na kii mai na kii liilii mai.

        Alanui Nuuanu, ma keia aoao aku o ke Alanui Pauahi. Aia iluna.

                           2664-12ms

 

     Papa! Papa!

         Aia ma kahi o

     LEWERS & COOKE

         (Lui Ma.)

     Ma ke Kahua Hema o na Alanui

          Papu me Moi.

 

     E LOAA NO NA

        Papa Nouaiki

          O kela a me keia ano.

 

    Na Pani Puka......       ________

    Na Puka Aniani...       ________

    Na Olepelepe......        ________

    Na pou...............        ________

          ________          Na O'a.................

          ________           Na Papa Hele.......

          ________           Na Papa Ku..........

          ________           Na Papa Moe........

 

            Na Pili Hale O na Ano apau.

     A me na

     Wai Hoohinuhinu Nani

               O Na Ano Apau.

 

              Na PAlaki o na Ano he N@i Wale.

       Ke haiia aku nei oukou e n@ makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua Oihana no ka

 

              Uku Haahaa Loa

       E like me ka mea e holo ana mawaena @ La@a a me ka Mea Ku@@.

 

              E Hele Mai e @ae n@ Oukou @@.

 

   Hoolaha Kumau.

Ka Ayer Laau Kunu

   No ke Anu, Kunu. Ma'i ma ka Puu, Puu Eha. Anu ame ka Ma'i Ai Ake hoomaka hou. Aohe lua e loaa ai ka Laau Kunu a Ayer. O kela ka laau kunu kaulana loa i ikeia ka hololea o na lapaau ana maloko o ka Oihana Lapaau, a ua apono loa na Kauka lapaau ma kela ame kela wahi. E hoomaha@@ ana  ia i ka @@i ana i ka pale lahilahi i pili aku ai ka ma'i, wawahi i ka maie paakiki e kunukunu a e maneo ai ka puu, hoopau i ke kunu ana, a loaa hoi ka oluolu. Ma ke ano laau pule pilikia kokoke loa noloko o ka o hana o ka AYER LAAU KUNU ka helu ekahi. Aohe lua o keia laau no ka hoo@a ana i ke Kunu Ho, Kunu Kalea. Puu Eha, ame na ma'i apau o ke Ake-mama i loohia mau ai ka poe opiopio.Aohe ohana i palekana, ke ole e loaa ia lakou

KA AYER LAAU KUNU

             -OIA HOI-

  

 KA AYER CHERRY PECTORAL,

      I homakaukauia e

  DR. J.C. AYER & CO.

      Lowell, Mass., U.S.A.

   E makaala loa no na laau hoohalikelike kumukuai emi. Ka inoa o keia laau, oia ka AYER CHERRRY PECTORAL. E ikeia ana keia inoa mawaho o ka wa-@i, a maloka nohoi o ke kino o kela ame keia omole.

   Ke pookela o na laau no ka malama ana, ka hooulu ana me ka hoona@i ana i ka lau@ho, o@a ka

 

Ayer Laau Hooulu Lauoho.

   Aole e kepia ke poo, ola na ma'i puupuu, aole hoi helelei ka lauoho. Ina maloohaha mai ka lauoho, hinaw@nawe a ano hina mai, alaila, na keia laau e ho'iho'i hou ae a kona ano mua, a hooulu lupalupa ae la i ka lauoho. Ma na wahi apau, o keia Laau Hooulu Lauoho a Ayer ke pookela, a ua lilo ia i punahele a i hoapili no na led@ ame na keonimana.

 

 Ayer's Hair Vigor

     I homakaukauia e

DR. J.C.AYER, Lowell, Mass., U.S.A.

 Na Medala Gula mai na Hoikeike Nui o ke Ao

 Hollister Drug Co. Lt.

  Na Agena ma ka Pa @aina Hawaii.

 

 KAKELA ME KUKE

  Ka Halekuai Nui

       -o na-

  WAIWAI LIKE OLE

       NA MEA

  HANA KAMANA A PAU

    Na lako pili hao kukulu hale,

     Na kepa, Na lei ilio, Na kauiahao ilio, Na Pahi, Na Upa, Na kope holo, Na Pulupulu.

  PALAU LIO

    Na mea mahiai, Na au @unreadable, Na au ko@, Na kua bipi, Na lei bipi, Na kaulahao bipi, Na uwea pa, Na kaa palala, Na mea pi@la, Na ipuhao.

  Makau me Aho Lawaia

     Na Iliwai, Na kula, Na @ol@ pena, Na pu@umi, Na pena, me ka aila, Na kop@, Na @@@@ maho Na pakeke

     Na pakekehao, Na kapu hao, Na @and@, Na kukaepele, Na uwiki, a me Na i pukuku@

  Mikini Humuhumu aulana

 WIlcox, & Gibbs @oo@hi Lop@

    ka Remington, Elua Lopi.

       A me na ukana he nui loa o kela ano a me keia ano.

   Kakela me Kuke