Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 41, 8 October 1897 — KAPEA KAAHEA. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

KAPEA KAAHEA.

"I ko makou hoea ana aku 1 Koloa, aole loa he moali iki e hiki ai ia makou ke olelo ae e loaa ana kapepehikanaka. He manawa pokole mahope iho o ka hookoia ana o ka pepehikanaV:r- ua hoea aku la na makai Ainaike, Kauia-a ame ka iuna Pukiki a ke kauka ma ka hale o Kaio. a ua loaa aku no na poe apa e moe mai ana a koe nae o Kakalia. A i ka la Sabati ae, ua hopuia iho la oia mamuli o ka hoohuoi, aka, ua hookuuia no mahope iho o kona hoike ana ae i kona wahi i moe ai ia pe.

"A i kekahi la ae. ua'pau loa mai la ka ohana o Kaio i ka paa iloko o ka halepaahao, a ua hoomakaia aku la lakou e hooia iloko o kekahi nieniele ikaika ana, a mamuli oia hana ana, aole mea i loaa iki, a ua hoohiki like mai_ la no lakou apau i ka hale no lakou" kahi i moe ai a koe o Kakalia i ka po o ka pepehikanaka. Ia wa ua loaa mai la ia makou kekahi moali e hiki ai ia makou ke ike aku ua maopopo ia lakou kekahi mea e pili ana i keia karaima, aka, aole nae e hiki ke hoololi ia ka lakou moolelo. A pela iho la ke ano o ka hihia i waihoia aku ai imua o W. A. Kini, a ua hoike mai oia mamua o kona lawelawe ana aia ko makou hoohuoi ma lee alahele pololei. "A no keia. ua laweiamai la ka ohana o Kaio imua ona ia wa. A o kela ame keia o ua ohana la a nieniele pakahi koke ia iho la, a o ka lakou mau hoike apau ua hoopaaia iho la e ka mea kakau pokole. Ua noke ia aku la lakou i ka nieniele maluna iho no o ka lakou mau olelo ike a hiki i ka wa i lauwili na olelo a kekahi keiki nona ka inoa o Johnny, a hoike okoa ae la, he mea oiaio, ua hele io no kona mau kaikuaana ia po, a o ko laua hoi ana mai no ia e moe a hoea ana na makai ilaila. A i ka loaa ana o keia moali, ua hoohikiwawe ia iho la ka hana e Kini a loaa iho la na mea apa ue pili •>na i ka pepehikanaka.

"He elua paha mile mai kalii noho mai o kauka Kamika e ku ana ka hale o Kaio, h? kanaka hapa Malaia, a e noho pu ana oia me kekahi wahine nona ka inoa o Paupau, eia nae, aole oia i mareia i keia waliine. O kana mau keiki me ka wahine mua, oia no o Kapea. he keiki o 20 makahiki: lokepa, he keiki o 18 makahiki; Johnny, he 16 makahiki, ame Pua. he kaikamahine o 13 nmkahiki. 0 Kaio, oia ke poo o ka hale. a ua kaulana oia no ka nui o kena waiwai. He nui kana mau bipi ame na lio. A e pili pu ana me ka hale, he pa nui no bipi ame na lio. A ina nohoi na makai e hele e huli iloko o ka pa, penei la ua loaa ia lakou kek?hi mau lio ua hele a nape ka hanu mamuli o ka holonui ia ana. a penei no la hoi ua pokole ka inakou liana. Eia nae ua ikaika no ka hohuoiia ana o kPia ohana mamuli o ko kauka Kamika kauoha ana i ka wahine Paupau ame ke Pua e nana ia laua malalo o ka hoohuoi ma'i lepera. laua malalo o ka hoohuoi ma'i lepera." A ho nui aku na olelo i koe a ka Ilamuku.