Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 44, 29 October 1897 — HAAWINA KULA SABATI. [ARTICLE]

HAAWINA KULA SABATI.

HAAWINA ¥1.--XOVEMABA 7. Ko r»ulo i}r.h(, ana iaft » Oihaa* 2^:l-16-A hoopakeieia ae la, alaila, ike iho la iakon i ka mokupnni. ua kapaia o Meliu. 2 H<? mea e ka lokomaikai o ia poe kanaka e i% makou; no ka mea. hoaa iho ia lakou i ahi. a hookipa mai !a fa makou a pau. no ka ua e haule ana. a no ke anuanu. 3 Lapuiapu iho la o Paulo i puapua hoaa, a i kona kau ana ma ke ahi, puka roai la he moonihoawa mailoko ka wela, a piplli iho la i kona lima, 4 A Ike mai la kela poe kanaka e i ua mea nihoawa la e kau ana i kona lima, i ae la iakou kekahi i kekahi, Olaio no he kanaka pepehi kanaka keia. aka, o ka mea hoopai aole ia i ae mai i kona o!a. 5 Nolaila lulu aku la la 1 ua mea nihoawa la iloko o ke ahi, aole hoi i loaa ia ia ka poino. 8 Kakaii iho la lakou i kona pehu ana, a me ka hina ilalo a make koke; a lolhi ko lakon kakali ana, aole hoi I ike ia ia e loaa ana i ka poino, huli hou a#la ko lakou manao, i ae la, He akua ka keia. 7 Kokoke ma ia wahi ka aina o ka luna oia moku, o Popelio kona inoa, nana no 1 kli mai ia makou, a hookipa malkai aku la no sa la ekolu. 8 E kaa ana ka makuakane o Popelio i ke kunl, a me ka hi koko. Komo aku la o Pauio i ona la. pule aku la, kau iho la i kona lima maluna ona, hoola aku Ia ia ia. 9 Nolaila hanaia ae la keia, o kekahi poe e i loohia i ka mai ma ia mokupuni, hele mai la lakou, a hoolaia iho la. 10 Hoomahalo mai la lakou ia makou, me na mahaloia he nui; a holo makou, kau mai la lakou i na mea e pono ai. 11 A hala na malama ekolu, holo aku la makou ma kekahi moku no Alekane<ieria, 1 ku ma ia mokupuni i ka hooilo, o Diosekouro ka hoailona. | 12 A pae aku la makou ma Surakausa, a noho iho la i na la ekolu. 13 A mailaila aku makou i liolo ai a hlki i Regio, a hala kekahi la, pa mn! la ka makani, mai ke kukulu-hema m&i, a ia la ae, hiki makou i Puteoli: 14 A malaiia loaa ia makou he mau hoahanau, kaohi mai lakou-ia makou e noho me lakou ehiku la; a peia makou i hele aku ai i Roma. 15 A lohe mai na hoahanau ia makou, mailaila mai la lakou i hele mai ai a Apioporo, a me Teriatuherlno, e halawai me makou. A ike o Paulo ia l&kou. hoomaikai aku la ia i ke Akua, aThooiana mai. 16 A hiki makou i Roma, haawi aku 1& ka lunahaneri i ka poe paahao i ke alii o ka poe koa. 1 aeia'ku la o Paulo e noho kaawale i kona wahi iho, me kekahi koa nana ia i malama aku. PAUKU GULA. Homa 8:28. Ua ike no hoi kakou, e kokua pu ana na mea a pau e pono ai ka poe aloha i ke Akua. MANAO NUI. E pono ke hopohopo ole I ko ke Akua manao aloha i ka poe aloha aku i ke Akua. OLELO HOAKAKA. I ke kakahiaka ua hoomaopopo o Paulo ma i ka mokupuni Hilii a lakou i hooiliia'i oia no o MelUa. He mau mile 17 ka loa. 9 ka laula. He mau mile he 60 mai Sikilia aku ma ka aoao hema, he mau mile 800 mni Aferika aku ma ka aoao akau. Ho k&ikuōno malaUa nona ka inoa o Sancto Paulo. Ua noho lakou malaila he mau mahina ekolu. Alaila ua ae lakou i kekahl moku, e lluliu ana malaila a hiki i ka pau ana o ka hooilo. Holo aku lakou i Italia, a noho o Paulo xna Roma. 1. Hoopake]eia.-~mamuli o ka olelo w&nana o Paulo. aole e make ana hookahi. 2. Kanaka e,— ü baribari," pela | ka inoa ma ka olelo Helene o na lahui e ae. O ke ano o keia inoa, namunamu, mo he mea 1& o ko lakou kamailio ana ua like i& me ka nunulu o na manu. Lokomaikai, —ua makaukau ka hapanui o na kanaka e kokua i na malihini i ka wa popilikia. Ahi,—ua nui ka haukeke no ka huihui o ka makani mai ka akau mai. 3. Lapulapu,—oiai he mea koikoi o Paulo, aole oia i hoole i ka lawelawe haahaa. e like me ka pua ana i wahi laolao. Moonihoawa,—he nahesn. "viper v> ma ka olelo Enelani. Ua pauhia i ka hiamoe oia me ke kino maeele \i*a.le i ka hooilo no ke anu, a hiki niai na la mehana ala hou oia. No ka wela o ke ahi. ua pau ka moe ana. Ina paha e nahn ana oia i kekahi. e komo ana ka lau make i ke koko. & wikiwiki ka make i ka mea i nahula me ka eha nui. 4. Oiaio,—he m&nao koho hewa keia, oiai ua ano okoa ka manao, p. 6, aole he aeahaukae o Paulo, he akua no. Aole he manao koho pono kela a me keia; he kuailo hoka ia. Ō ke kumu kuhihewa ua palekana o Paulo I ka makani Ino; ua loaa hou laia he poino nui. Aole &a poi&o he mau hoailona o kekahi iawehala, Aole na pomaikai he hoailona lawa o ko ke Akua oluolu. 5, Lulu, — hooo*ue aku. O ka to& o k«t& moo. 13 inlha paha, 1$ paha. 6. Pehu, —oia ka hopeaa o ka mea I nauiau a i ole paha opaha pu. Ua komo ka lau make i ka koko a lilo ke koko ! mea weU loa a puni ke kino holookoa. 7. Aina,—ua ii oi paha na wahi noho. Ke mau nel ua aina la i k«ia wa, kahi noho o ke kiaaina Enelaui. $, Kunl,—h« mai make ia ina paha ua hoohuiia ia me ka hi

koko. Pule.—ga hookoia ka oleio, Mareko I€:U roa keia hana mana. 2. Mai. ~ao!e i oleloia ko Paaio h.ai euaaeUo i aea. aKa hoi o Sa wa pUlkia ola paba ; ka wa kupono no koaa hoike aaa aku j i ko ltz\i niana kalahala- 10. Hooma- ] ealo —aolo be auhau, aole be bookupti. ; aole be uku fcana. Mat. 10 :S. keia mau i haawina kok«a. O Paulo ma he poe olnio lakou. aoie na ioea e lako ai, oiai i ua kupono keia mau m«?a kokua mai ka | pen? £ hoolaia mai. 11. Malama —ua | psui ka hooilo, a ua puka na !a kupono no ka hoiomoaaa. Ua hoomaka ia wa F>h, S. Moku,—ua nui na moku e halihali ana ; na htia hufta mai Aigupita aku a hiki i Roma. Ca iiuliu nae keia moku 1 ke awa lulu eo ka hooilo. Diosekuro, —ka inoa Heiene o na hoku mahoe i kapaia ma ka olelo Hawaii, na hoku mahana, Makalii ; a i ole paha Nana mua, Nana hope. Ua kohoia laua na akua aumakua no ka poe iuina. O ke ano o ka inoa Helene oia no "na kelki mahoe o ke ao." i kapaia ma ka olelo Latina "Geminr," kekahi o na huihui hoku 12 o ke alahele o ka la. Ca penaia ma ka ihu o ka moku he mau kanaka ui elua me na hoku maluna. 12. Surakausa, —ke kulanakauhale alii o Sikilia, he mau miie S0 mai Meliia aku. Isa kalewa lakou malaila no ka makani kupono. 13. Holo,—ma ke ano kaapuni: ma ka Baibala Enelani, "fetched a eompass," ma ka hoo- »

pii pinepine ana i ke alahele o ka moku. Regio,—ke awa paemoku mua ma Italia. Puleoli,—ke awa paemoku no ke kulanakauhale o Neapoli ma ua kaikuono la. He mau mile 80 ko lakou holo ana i ka la hookahi. Malaila ua pae iuka o Paulo ma, no ka hele wawae ana 140 mile i Roma. 14. Hoahanau,— ua loaa i keia mau la ma na paia o Pomepeii, ke kulanakauhale i uhiia me na lehu i kekahi olai nui o Vesuvio. keia mamalaolelo ma ka olelo Latina, "E oluolu oe, e ke Karistiano, ma ke ahi." Apiporo—he kulanakauhale 43 mile mal Homa mal, Teriatubereno,— "Na Hotele Ekolu," he kauhale 33 mile mai Roma mai. Ma keia mau wahi elua. ua halawai kino me ia he mau hoahanau mai Roma mai. Ua nui ko Paulo hoihol ma ka halawai kino ana me na makamaka heahea, Ua pihoihoi mua oia no ka nui o ka poe ludaio, a inaina aku paha lakou iaia e like me ko !erusalema. 16. Roma, —oia no ka pahu hope o ko Paulo manaolana no ka wa loihi. Ua komo nae oia he paahao. aolo he alihikaua lanakila, oiai oia ka mea oi aku o ke kaulana mamua o na Emepera kiekie. Ua aeia kona noho ana ma kona hale ponoi i hoolimalimaia, aka hoi ua paa ke ao a me ka po i kekahi koa Roma. Ua hiki nae ia Paulo ke hai euanelio, a palpai i kela koa keia koa e paulele ia lesu. ke Akua Kalahala, a i ka wa koke ua nui ka poe manaoio maloko o ka hmlealii, ma na ohua o ka Emepera. Pela no e hikl ana i ke Akua ke hooholo 1 kana hana ma na ano kupaianaha. I Kn olulo, t-6, Pehea I hoopakeleia al o Paulo ma i ka wa o ka moku i 111 ai? t T a nalowale anei hookahi o na mea £76? Owai ka inoa o ka mokupunl kahi i pakele al lakou? Pehea ko lakou kipa ana me na kamaaina? Heaha kekahl hana e kokua ai I ka poe olulo? I ka wa o Paulo i lawelawe pu ai. heaha kona pilikia? Heaha ke ano Ino o keiii moonihoawa? 11. i mahaloia, 7-10. Nowai ka hale noho i leahi kokoke? Pehea kona hana ana*ku la Paulo ma? Heaha ka piHkia o ko Popello makuakane? Owai ka mea nana i hoopau koke i ka ma'l? Me ka laau lap&au hea? m. I hookipaia. Ehia mau malama i Hulin ai o Paulo ma Mellta? A pau ae la ua holo aku oia ihea? PeI bolQ ai? Owal ka inoa o ka moku? ll«aha ke ano o kela ioo&? Nohea mai ka moku kalepa? He«ha kona mau ukana? Ua pae moa oia Ihea? Ehla aaau la kona noho «ns malaila?

Eliia mau mile mai akn a fcfki i Aiaila. p€tea £0 Paulo he!o ana i Mahea ua kauhale !a? Xo ka ia hookahi. keaha ka makani i pa pono naai? Ebia maiu-lEiie ua holo lakoii i ka *a hookahi a hlki i Puteo«l? Mahea o Puleoii? Ehia maa toUe ir.ai Ronia nial? A i>eki wawae o Panlo ihea? A hlki o!a i Apiopcro. owai ka poe hookipa? MANAO PILI. 1. Ua hiki anei i ke Akna ke hoopakele i ka poe popilikia? 2. Ua hoopomaikai anei ka eaanelio i ka poe manaoio a lako loa lakou? 3. Ua hoohaueli anei oe i kou mau makamaka ina na hana e hoike aku ai i ke aloha pumehana? 4. Ua aloha Ino anei oe i ka poe kuonoono wale? 5. Ua ilihune anei oe ina paha ua loaa ia oe ka manaoio piha i ko lesu aloha paleea ole? x