Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 46, 12 November 1897 — MOOLELO O KA AHA EKALESIA O KA MOKUPUNI O KAUI. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

MOOLELO O KA AHA EKALESIA O KA MOKUPUNI O KAUI.

La Hana Ekahi. j Ma ka Luakini o Anahola i noho ai 1 ka Aha Ekalesia o ka Mokupuni o Kauai. i keia kau Okatoba 1897. "Na Samuei Kaili. ka lunahoomaiu mua i wehe na hana a ka aha. He mau haiolelo pokole mai a O. P. Bmerson, 0. H. Oulika. pauia. Hoomaopopoia na iala o ka aha i hikimni. Hanalel, Samuei. Kaili ke kahu, B. Puhi ka elele; Koolau, J. K, Apola ka eiele; Kapaa» J, K. Kaauwai ke kahu. D. Kua ka eleie; Lihue J. B. Hanaike | ke komite, Koiohaiole ka elele; Koloa, W. M. Kekoa ka eiele; Waimea, G. L. Kopa ke kahu. Sainuel E. Kaula ka eiele. Lala mau. O. P. Emerson. O. U. CUUika. J. Lvdgate f J. Kanoho. H. īnmki, O. B. Meheuia. pauia. Kohoia o Samuel Kaiii i lunahoomaiu ma ka haloia ana~ Koho ka iunahoomalu i na komite: Komite imi kamuhana. 0. P. Emerson. J. M. Lydgate, 1. K. Kaauwal; Komiie imi haawina, J. Kanoho, G. B, Meheula, D. Puhi; Komite halawai, R. Puuki, D. Kua, Samuel E. Kaula. Hoike ke komite Imi kumuhana, aponoia. Noi o ī. l.* Apolo e 1110 na hoahanau o keia ekaleaia. na lala o ka aha hui kula»aahati ame na lala o ka aha hui opiopio i mau hoa kaleakuka, hoolloloia. Hapai ia ke kumuhana 3. Hoike o na ekaleeia» na Q. L. Kopa ame Samuel CL Kaula i ka. hoike o ka ekaleaia o Waimea: noi o IL Puuki e waiho i keia holko a hapal ia ke kumuhana o na haie kahu, hoohoioia. Na J. KanOho aiae W. M Kekoa i ka hoike «kaleala o Koloa. Koi o 0. P. Emerw>ne walho 1 kela holke a hapai ia ke kumuhaaa hoaiohaioha, hooholola. Na J. B. Haaalke ame Kolohai-

ole \ ka boi¥€ i ka o Lihne. ; Na D. Kua l ka hoike o ka eka.lesia o j Kapaa. Na J . K. Ap-o'.o : ka hoike o ka j eka!esia o Koolaa. Noi o 0. P. Ernersori j e waiho i kei'a hoike a hapai sa ke kumuhana banaikahu. hoohoioia. Xa D. Pnhi ame Sam«el Kaill i ka bolfec eka?esSa o Hanalei Noi o J. K„ Apolo e bo«3j>anee i keia halawai a noho hou mai i fea bora 2 p. m.. hoohoioia. Hoopaneela nie fca pule a J, Kanoho. Homaka hou na hana a ka aha ellke me ka hoopanee ana, pule o D. Puhi. Hapai la ke kumuhana 3. Na palapala hoopii. Na ke kakaaolelo i heluhelu i ka palapaia eoi mai ka ekaleeia mai o Hanalel e ae aku keia aha e komo niai ke komite ame ka aha meie e noi daia ma na ekalesia 0 keia mokuptmi. Noi o R. Puuki e waiho ia keia palapala noi ma ka lima o ke komlie. Hoohoioia. Eia ke komiie: O. H. GoJika, R. Puuki ame D. Koa. Ka ke kakauolelo i heiuhelu i ka palapala hoopii kahea kahu ia Soi. Haoliii mai ka ekalesia mai o Koolau. Noi o R. Puuki e waiho ia ma ka lima o ke komile. Hooholoia. Ela ke komite: 0. P. Emerson, J. Kanoho ame I. K. Kaauwai.

No ka lono o J. B. Kahaleole. ua noi o O. P. Emerson e waiho ia ma ka lima o ke komile na lakou e huli pono. Hooholoia. Eia ke komite: J. M. Lydgate, G. L. Kopa ame Samuel Kaula.

Kumuhana 4. Olelo hoalohaloha — Noi o O. P. Emerson e koho keia aha i komite hoaiohaloha no ko kakou makamaka maikai Kauka Kamika. Hooholoia. "Eia ke komite: 0. P. Emerson, O. H. Gulika, J. M. Lydgate, J. B. Hanoike, R. Puuki. Hapai ia ke kumuhana 5. Koho ana i na komite—Eia ke komite: Komite hoike kihapai, I. K. Kaaiiwai; komile a ka Aha, G. L. Kopa. Hapai ia ke kumuhana 7. Oihana kuwaho—Na 0. P. Emerson ame 0. H. Gulika i hoike mai i na mea e pili ana i ko na aina e, (a) lulu i ko na aina % oia ka haawina i'maheleheleia ma kela a ma keia ekatesia 'iie pono e hoomanao na ekalesia i ko iakou mau haawina kokua i ko na aina e. Hapai ia ke kumuhana 8. Oihana kuloko—(a) Ola kahu. Noi o G. B. Meheūla oia ke komite e hUli ai i ke koena aie o ka ekalesia o Koolau i ka haiolelo. Hooholoia. (e) Kula hanai. Na J. M. Lydgate ame na lala o ka aha i hoike mai i ke kulana maikai oke kula o malumalu, Noi o J. M. Lydgate e koho keia aha i komite e hele aku e hui me ka papa kahu waiwai o ke kuia o Malumalu i ka minamina o keia aha ina paha e pau ana ia kuia. A na keia komite no e holke aku i na kahu waiwai i ka manao o keia aha. Hoohōloia. Eia'ke komite: 0. P. Emerson, J. M. Lydgate ame J. B. Hanaike. (o) Na keiki a ka aha. Mai ka ekalesia mai o Koolau, K&ina Lawelo, Kaumahaiwa, Kekaula, John Koani; mai hue mai J. M. Naeole; mai Hanalei mal S. Kauauae. Waiho ia ma ka lima o ke komite ninaninau. Eia ke komile: O. P. Bmerson, O, H. Gulika ame J. B. Hanalke. Nol o G. B. Meheula e hoopanee i keia aha a noho hou mai i ka hora 9 o ka te. &popo. Hooholoia. Hoolaha mal ka lunahoomalu na 0. H. Oulika a'me J. B. Hanaike e malama ka manawa haipule a kela aha. Hoopanee ia me ka pule a J. B, Hanaike. La Hana Elua. Hoom&ka hou na hana a ka aha elike me ka hoopane* ana. malama |a ka manawa haipule «. ka aha, pauia. Hapai ka- aha i na hana i hoopanee ia. N G. B. Meheula mal na dala eiwa me hapalua (|9.SO) no ka aie o ka ekal«sla o Kooiau i ka haiolelo Tia kaa mal» eleu ke komite, Holke a ke koroite O. H. Oulika i ka paiapala hoopii o Hanaiei, imoa o ka lunahoomalu ame

«3 hoa o ka aha ae ka mahalo. ua ko oukou komii* a ke apono neī makou i 153 rnea asso o sefa paiapaia hoopli. a nolaila. ke w-aiho nei raakwi i keia oleio hoohelo a na ka aha e noonoo a hooholo mai ke ku i ko iakou makemake. K ke apom nei keia aha i ka man&o o ka ekalesia o .Haealel e hui» i e-a dala eko!?t i mea e kukulu ai I haie haiawai no Haena ame Wainiha. akahi. a ia loaa mua iho i waena o fce kihapai o Hanalei na daia kuike he hookahi haneri ms kanaiima alaila. e apoaoia ko lakou hele ana ua! i waena o na ekalesia o Kauai aei a puni e ohi i na dala e piha ai ka puu lala o ekolu haneri ($300.00) a ma keia hooponopono ke waiho nel makou I keia loaa i loko o na Hma o ke kahu 0 ka ekaiesia o Han&lei, Rev. S. Kaili ame D. Puhi, na hoa o kakou iloko o V:e«a aha, e kakau hooiaio ia m&i e S. Kaili, J. M. Lydgate t maluna o ka paiapala noi da!a elike me ka manao o ka palapaia hoopii, aponoia ka hoike a ke komite. N'a J. M. Lydgate, komite o na Luakini ame na Hale kahu, i kana hoike

ua maikai na luakini ame hale kahu i ka hooponopono hou ia. Noi o 0. P. Emerson e apono i ka hoike a ke komite. a e hoomau ia aku no oia i komite. Hooholoia.

(u) Komite o na kihapai kahu ole— J. B. Hanaike, komite o ka ekalesia o Lihue. J. Kanoho, komite o ka ekalesia o Koloa. 9. (a) Na hana hoeueu. Noi o J. Kanoho na keia ame keia kahu e hoeueu i kona ekalesia iho. Hooholoia. (e) Kinai ana i na mea ino. Lawe mai o J. Kanoho he olelo hooholo, hooholoia, e lilo na kahu ame na hdahanau i poe e kinai ana i na mea ino ma na ekaleeia, aponoia ka olelo hooholo.

Na. J. M. Lydgate, ke komite hooponopono buke inoa o na ekalesia ua pau i ka hooponopono ia a koe ka ekalesia o Koolau ame ka ekalesia o Koloa, aponoia ka hoike, Kuinuhana 10. Heluhelu haawina—Noi o J. M. Lydgate e waiho i keia mau haawina'a hiki mai ka manawa o ke kula ma Lihue, hooholoia.

Hoike a ke komite hoalohaloha— Olelo hoalohaloha no ke Kauka Kamika. Oiai, ua make ma ka lima o ka pepehi kanaka menemene ole, ko kakou makua i aloha nui ia, Jare K. Smith, M.D.. a ua pau kona lawelawe maikai ana me ka makankau ame ke kokua nui ana ia kakuo. Nolaila, e Hooholoia, Ke hoike aku nei makou ! ko makou kaumaha nui ioa me ko makou hoowahawaha loa a hoahewa aoie loa i keia hora manao ino, pepehi kanaka i ku i ka pouli. 2. Ua lawe ia ke ola o ko kakou makua iioko o kona lawelawe ana me ke aloha ame ka hoomanawanui no ka pono o na mea i pepehi iaia, he makua 0 Kauka Kamlka no ka lalanl Hawaii no na mai ame na poe piiikia, ua pookeia oia ma keia hana, ke uwe nei kakou nona—no ka haule &na o keia lima piha, lima kokua, Uma aloha. 3. Ke hoike-aku aei makou i ko nakou kaumaha i ka ohana o keia kanaka hanohano a kaulana «o kana mau hana oinawaiea a kokua nul no ka po&o, uahala aku no loko aku o ka ohaiia he mea makamae a ikaika, ke hoike pu aku nei makou ! ko Hawali lehulehu 1 ko makou kaumaha nui no ka hewa i aanaia.

4- Hooholola» e haawiia he kope o keia oielo hooaiohaioha i k& ohana o ka mea i make a o kekahi kope ao na Nupeipa Hawaii oo ke paiia ana. a*>oaoia ka olelo hokiohaioha. Hoike a ke komHe ninanhiau no na kelkl a ka aha. E 1110 o J. M. Naeole.

MaUol-?, Kaina Lawel3k i mau hauia-aea so ke kula kahunapuie r.o k*!a makahik;. apanoia. Hoike a ke o ka palapala. kah-t o ki eka!esii o Koolau. ua iWe arakou t ka polole! o keia k*hea kaha o ke;:i ekatesia ia So!. KauHU. *Hke me na o os pakpala ka.h*a. he mea

pono e nlaaninaa ia ka mea i kahea ia. Xoi oJ. R Haiīaike e lawe a e uo«?000 I ka heike a ke feosiU;\ hooholoia mahope iho o ka nooaoo ana ! ks hoike a ke komūe. ua apoeio ia ka hoike, Koho ka iunahojra.iu i ke komiee nmaninau: O. P. Ememin. O. H Gul:ka. J. B. H&naike. pau ka ninaninau ana T aiaila, pane ka mea i k&hea ia no kooa ae ika palapala. Noi 00. P. Eraerson e koho ia ke komlle poni ia S. Kaulili. Eia ke komUe: SmL Kaili, J. M. Lydgate, J. B. Hanaike, K. Kaauwai ame J. Kanoho. Lawe mai o I. K. Kaauwai he oielo hooholo, hooholoia. e noi aku keia aha 1 ka oluolu o ka Papa Hawaii e uku mal ia J. Kanoho i $50.00 uo hookahi makahiki mai keia wa aku, no keia mau kumu. (I) Aohe kokua mai ka hui kokua kahu mai no kona hana ma Lihue, (2i Aole no he mau kokua e ae mawaho mal e pili ana i kona iioho ana me kona ohana, aponoia ka olelo hooholo. Kumuhana.il. Kahi ame ka m.mawa e noho ai keia aha, ua hooholoia e noho keia aha ma Lihue. Lawe maf o 0. P. Emerson he olelo hooholo, hooholoia, Nokamea, he mea pomaikai nui na kula hanai a oolea na lima, a ua kupono loa no ka hoonaauao ana a no ka hooponopono ana i na opio o ka aina, ma ko raa£ou ma-

nao, pono loa © hoomau ia he kula oia ano ma keia mokupuni o kauai nei. Nolalla, ke noi nei keia aha i na kahu waiwai o ke kula o Malumalu e hoomau ia aku ia kula, a na makou e kokua aku elike me ka hiki ia makou ma ka imi ana i mau haumana ame ko lakou mau ola f aponoia k$ olelo hooholo. Heluhelu ia ka moolelo aponoia. Noi G. B. Meheula e hookomoia keia moolelo ma na Nupepa Hawaii. hooholoia. Na W. M. Kekoa he olelo hooholo, hooholoia, ke haawi aku nei na lala o keia aha i ka hoomaikai nui ia G. B. Meheula ame na hoahanau o ka ek«Uesia o Koolau nei. i ke kokua ana mai ma na mea e oluolu ai ke ola kino, aponoia ka olelo hooholo. Noi o O. P. Emerson e noho keia aha ma ka Poalua eiua o Aperlla, 1898, hooholoia. He mau manao paipai mai na lala mai oka aha pau ia. Hoopanee ia me ka pule a 0. H Oulika. G. L. KOPA, Kakauolelo mau.