Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 49, 3 December 1897 — NUHOU HOU O NAAINA E PAUAHI NUI MA LADANA. He 25,000,000 Dala ka Poino NINAU HOOOHUI AUPUNI Ke e Keia Lono Ano Nui. [ARTICLE]

NUHOU HOU O NAAINA E

PAUAHI NUI MA LADANA.

He 25,000,000 Dala ka Poino

NINAU HOOOHUI AUPUNI

Ke e Keia Lono Ano Nui.

Nu Ioka, Novemaba 11. —E hoike ana ka mea kakau o ka nupepa Herald mai \Vasinetona mai, penei: Ua maopopo loa ke apono loa ia ana o ke Kuikahi Hoohul' Aupuni o Hawaii e ka Aha <Senate o Amerika Huiia. Ua kikeke aku nei ka Aha Kuhina i na Senatoa, a ua maopopo ia Peresidena Makinile, e oi ana niamua o ka elua hapakolu o na Senatoa e koho ana no ke apono ana i ke kuikahi. , Aia ke kuikahi ma ke kulana maikai

r - S loa no ka lawelawe koke ia ana aku. | Ua noonoo piha ia hoi ia e ke Komite ! Aha Senate no ko na Aina E, ua hoike | ia aku hoi ia i ke Senate, a ua hoo- \ komoia ma ka Papa Hana,, me ke ! apono lokahi maoli ia ana no e ke ! Komite. ! Ua haiia mai au, ua manao ka Lunahoomalu DaYis o ke Komite, ma ka wa e noho ai ke kau hooko mua o keia Kau Ahaolelo ae, e nonoi ana ia i la e hookaawaleia no ka noonooia ana o ke kuikahi, a e hoomauia aku hoi kona noonooia ana a hikl i ka hoea ana aku i ka hopena oia hana, a ua manao oia, e aponoia ana ke kuikahi mamua o ka hoea ana aku 1 ka w& e hoopanee ai ka Hkle no na la "Kiulaia." Malia nae paha, e houlolohiia ana keia mamuli o na rula oolu wale o ka Hale, oia hoi ka haawi ole ana oia maa rula i kaupale no ka loihi o ka wa e kamailio ai kela ame keia, a aole paha e lawelawe koke !a ana ka noonooia ana o ke kuikahi. O ke aponoia ana o ke kuikahi ma na !a omaka mua o keia makahiki. oia ka mea I maopopo. E hoike ana hol ka Pereaidena maloko o kana palapala wehe Ahaolelo imua o ke Senate, he m&u olelo ho» akaka ikaika ma ka aoao e kakoo ana ; i ka hoohuiia ana mai o Hawaii. E | hoike aku ana ia, ua aponoia mal nei 1 ke kuikahi e ka Aha Senate o Hawaii, | a o ka hana wale no i koe, oia ka ka | Aha Senate o Amerika Huila nei e \ lawelawe aku ai, a o ka iilo no ia o na [ Pae Aina o Hawaii 1 panalaau no kai koo.

O ke kue ikaika ioa no keia apono ana i ke kuikahi. aia no ia mai a Ciaus Spreckels mai ame ka hui hoomaemae kopaa. Aka. ua mahae iua nae na manao o na kanaka ma ke kapakai o ka Pakipika, oiai, o ka hapanui o na Senatoa mai ia mau wahi mai. aia ma ka aoao kokua i ke kuikahi, a ua manaoia hoi, o 3enatoa White o Kaieponi ke alakai mai ana i ka aoao kue imua o ke Senate. Eia iho na Senatoa i maopopo i ka Peresidena e koho ana'ma ke kokua i ke kulkahi: Aidrich, Alien, Aliison. Baker. Burrows, Cannon, Carter, Chandier. Clark, Cuilom t Daniel, Davis. Deboe, Elkins, Fairbanks, Foraker, Frre, Gallinger. Gear, Hale, Hanna, Hansbrouph. Hawlev. Heitfeld, Hoar. Jones o Nevada. Kyle. Lodge. Mcßridē. MeLaunn, McMillan, Mantle. Mason. Morgan. Mor-

rill, Murphv, Nelson, Penrose. Perkins, Pettus. Piatt o Connecticut, P!att a Nu loka, pritchnrd. Proctor. Quay, Rawlins, Roach. Sewell. Shoup. Smith. Spooner, Stewart. Teller, Thurston. Turner, Turpie, Warren, Weliington, Wetmore, Wilson. Wolcott. Huina, 62. O na Senatoa hoi i hooholo oie i ko lakou manao i keia wa, oia keia: Butler, Gorman, Ivennev, Harris, Mallory, Martln. Mitchell, Ttirley. Huina. 8. O na Senatoa i manaoia, aia ma ka aoao kue i ke kuikahi, oia keia: Bacon. Bate. Berry. Caffery. Chilton, C-lay, Cockrell. Faulkner, George, Grav, Jones o Arkansas, Lindsav, McEnery, Mills, Pasco. Pettigrew, Tillman. Vest, Walthall. White. Huina, 20. OLELO O SENATOA PERKINS E

HOOHUIIA O HAWAII. Oakland, Nov. 12. —Ua noonoo akea ia ke kumuhana e pili aua i ka hoohui ia ana mai o Hawaii me Amerika Huiia ma ka halawai ana o ka Hui Starr King Fraternity maloko o ka luakini Unitarian Mua. O na poe i kamailio, oia o Senatoa Perkins, Sheldon. I. Kellogg, H. E. Highton, Hon{ftē Davi9 ame Jobn P. Irish. Ua kamailio o Senatoa Perkins ma ke ano hoi oia ka mea i kamaillo mua, no ka waiwai o na mokupuni o ka Pakipika Hema, a no na lahuikanaka nohoi, a hoakaka mai la, he waiwai loa lakou ke hoohuiia mai me Amerika, a ua kupono loa hoi ke haawiia na noonoo kuio ana o ka lahui Amerika no keia ninau.

OLELO HOI O SENATOA STEWART E HOOHUIIA ANA XA PAE AINA 0 HAWAII.

Ua olelo ae ka nupepa Chronicle o ka la 15 o Novemaba, penei: Ua hoea mai o Senatoa William H. Stewart o Nevada mai Carson mai, ma ka la inehinei. a aia oia ma ka Hotele Halealii Palaee Hotel) no kekahi mau la. Ua hoike ae o Senatoa Stewart, aia oia ma ka aoao kokua i ka hoohuiia ana mai o na Pae Aina o Hawaii. Ua olelo ae oia ma ka la inehinei. e holo lea ana ka hoohuiia ana mai o na Pae Aina o HawaU, me ka nui ole o na akeakea. Ua hoike ae nohoi oia. ma na huaoielo maopopo loa. e hooholoia ana ke kuikahi hoohui Aupuni i keia noho ana mai o ka Ahaolelo. Oia nohoi kekahl i kokua ikaika loa i keia kumuhana. ELIELI KULANA IA GEREMANIA MA KINA. Nu loka, Nov. 17,—E hoike ana kekahi lono telegarama mai Shanghai mai a i ka nupepa La (Sun), penei: Ma ka hiki ana ae o Adimara!a Diedericho, o na aumoku-kaua Geremajaia, ma na kai o Asia, a ka ae la ma ke kaiknono o Kiaoehon, ma ke kapakai o Shantung. ua hoonohonoho iho la oia ! kona maa moku, e hookaolona pololei ana i ko lakou mau pu i na papu o nka o ka aina. Ua hoea ae paha oia ma la wahi a ma ia manawa, mamuli o kekahi kauoha pili Aupunl, no ka pepehiia ana a make o kekahi mau mi3ionari Geremania e na kamaaina oia wahi, aole nae ia mea i maopopo. Aia hoi mauka o ka aina. he ekoiu maa papu ! piha i na koa Pake. Ma ka wa ! makaukau al na moku o ka Adimarala, ua hoonna aku la ia i kekahi palapala kanoha ! ka Alihikaua Pake, e kanoha iaia e haalele Iho i na papu iloko o ekolu hora. a mahope iho. na hoouna aku la fa no nka o k& aina, he §00 poe kanaka me S pu-kuniahi, a maki poiolei akn la lakon no na papu. Kana mai la na Pake e noho ana

iloko o na papu i ka aku o na Genemania, a i ko lakou hoomaopopo ana ua kuio loa ke ano o na hana, o ko lakou wa ia i puhee awiwi aku ai mailoko aku o na papu. t*a he!e koke aku la na Gereniania a komo aku la Hoko o na papu. a huki ae la i ka hae o ko lakou Aupuni iiuna. a ia wa i ki aioha mai ai na mokukaua. O ke Kenerala Pake o loko o ua mau papu nei ame kona ohana. o lakou ka poe i holo oie aku mai ua mau papu !a, a ua kaa laKou malalo o ka hoomaiu ana a ka mana Gereuiama, ; ra manao na iuna Aupuni Pake maanei, o keia hoole.e ana o na Geremania i na koa ame ka lawepio ana i na papu, ua hanaia kekahi hana kaua ma- ; oli e ia Aupuni. aka. ua manao nae lakou. aole paha peia ka manao o ko : Aupuni makua <ke Aupuni ma Pekina). I a kauohaia ae ia hoi na mokukaua ; Beritania ame Amerika e hoio koke aku no ke kaikuono o Kiaehon e kial : no ka hopena o na hnna e hoea mai | ana. i'a ololoia. o keia vi:ihi iho ia a , na Geremania i komo aku la. ua piha | loa i na iua minerahi waiwai nui loa. | 0 ke awa kumoku. oiu kekahi o ua awa j kumoku maikai loa ma ia kapakai. Va | manaoia, e hookuene pono loa iho ana i na Geremania ma ia wahi.

OKALA NA Kl'Kl'NA O KA LA O lAPANA IA RI'SIA. Ladana, Nov. 15.—E olelo ana kekahi lono mai Shanghai mai. aia he kuee ikaika mawaeoa o lapana ame Rtisia, mamuli o ko Rusia mau hana e lilo iaia na hooponopono ana i na loaa o ka Hale Dute ma Korea. a ke koi nei kekahi mau Kuhina lapana. he mea pono ke lawelawe o lapana i na keehina ikaika no ke kue ana aku I kela mau hana. ina no he kaua ka mea e hoea mai ana mawaena o na Aupuni elua, v Eia nae, ua oleloia, ua hoole o Makuisa Ito i keia manao, a ua manao ola, he mea pono la Beriunia Nui, Amerika Huiia ame lapana nohoi, ke hui lokahi a waiho aku i mau kamu kukakuka imua o Rusfa, no na mea e piii ana i na hana ma Korea, KOKOKE LOA KE AHI O KE KAUA. Ladana. Nov. 13.—8 hoike ana kekahi manao pepa o ka nupepa New« Telegraph. malalo o ke poo. "Ke Kulana lalapa ahi o ka hoopuapaa mawaena o Amerika Huiia ame Sepania." t a olelo ae 1a ua manao pepa la, ma ke ano nui, ua kokoke loa ke kaua mawaena o na Aupunl elua. o ka pupuahulu mua loa e hoea ae ana mawaena o Aupuni elua, he mea ia e hoea mai ai he kaua e poino maoll ai o

Sepanfa. I*a manao ua pepa la. ua hiki iaia ke ike. ua paa loa ko Anwika Huiia manao e komo aku ana ia e kaohi i na hana a ke kaua ma Cuba, ska, ua manaoia nae, aole loa e ae ana ka lahui Amerika e komo lakou 1 ke kaua me kekahi Aupuni nawaliwall. GEREMANIA MA SAMOA. Ladana, Kov. 11. —E olelo ana ka mea. kakau o ka nupepa Standard, p©nei: Ua kue ke Aupuni o Gereroania i ka hoakeaia ana'ku o ka mahele aina o Apia ma ka Pae Alna o Samoa e ka Lunaka»awal Kle*ie Aineiika. olal o na loaa e kokua ana ia oihana aia ka hapanu! mailoko mai o na Hui Geremania. Ua paa ioa ko Geremania manao e kue ikaika ioa i oa bana kue kanawai apau e hanaia ana e ka oihana hooponopono Aupunl ma ka Pae Aina o Samoa. a, aoie ioa nohoi oia e ae, e hoohuiia aku ia Pae Aina me Amerika HuIUl AIA N'A KIPI O CVBA MA XA IPL'KA 0 HAVAXA. Nu loka, Nov. IS.—E hoike ana ka mea kakau o ka napepa La (San) mai Havana mai, penei: Mai ka «a mal I hoea ma! al o Kenerala Blanco, aole loa he la i nele I ka hoiapuia ae e eloa a oi aku paha mau hooili kaua ana, ma kahi i hiki loa ke ikeia aka e ke kulana&anhale nei. Eta o Havana I kefa wa, ma ke kulana knpiiikii ioe» mamuli o na lele kaaa ta ana mai o kona mau kaiaaln kuwaho e na klpi. a he oi akti keia I ka *a e noho ana o Kenemla Weyier. aol« e komo wahl ai mai ana iloko nei o ke kulanakauhale, mal na kuaaina mai. O ko makou wahl oia, aia no la i na mea ai e loaa mai ana mai Amerika mai. O ka makoa wain e hoohana nei no ka ma-

kou papaaina. oia na waiu emi mai Nu loka aiai. O na i'o holoholona ame na mea ul\i aiia, mai Florida mai. t*a pii !auna ole mai ke kuaiukuai o na mea ai. a o ka loaa aaa he wahi papaaiaa mikoimko a ono mao.i, he pohihihi loa ia ke loaa i ka poe iiihuae. PAU AHI XI I MA LAOANA. Ladana, Xov. 19.—0 kekahi pauahi nui ku i ka i ikeia ma ka moolelo o Ladana nei. mahope mai o keia pauahi weliweli loa i ikeia ai ma ka makahiki I£££. ua puka ae ia ia ma kekahi maheie o na haie nunui ma ka hikina o ke Alanui Aldergate» a mawaena hoi oia wahi ame Alanui Kea Vlaula. mahope koke iho o ka hora I o keia auina la. Ua hooikaika loa ia ka a ana o ke ahi e ka pa ana o ka makani. a hoomahuahuaia hoi me ka mau o ka a ana, e na lako waiwai o na mea paahana Karikimaka, ame ua iole nanahe o na ano apau, i hele a piha na wahi apau o kekahi hale pohaku o eono hale ke kiekie e ku ana ma ia alanui kahiko' Nolaila. ua emoole ioa ka hele ana aku o ke ahi me ka ikaika nui, a hiki ole i na wahi "kaa kinai ahi" uuku i hoea mai ia wa ke kaohi aku i ka pahola ana aku o ke ahi. No eha hora ame ka hapa i hana ai ke ahi elike me kona makemake; aka, i ka hoea ana mai o na kaa kinai ahi he haneri a oi, a hookahi hora okoa hol ko lakoū hakoko ana me ka ikaika, aia hoi. ua haawi ae la ka Luna Nui o ka Oihana Kinaiahi i ka hoailoua, ua kaa ka ikaika o ke ahi malalo o na hoohana ana a ka Oihana Kinai Ahi.

A hoea i ka hora 11 o ka po. ua lilo kahi a ke ahi i a ai he kahua o ka pioloke nui. He 50 ka nui o na kaa e luai awiwi ana he mau tona wai me ka ikaika maluna o na olapalapa laau lanahu e muu mokaki ana. He mau tausani kanaka e hoao ana e komo aku maloko o kahi i pa ia e kekahi kaula e kiai makaala loa ia ana e na makai. Ua hoouna hou ia mai la hoi he mau lima kokua hou. a i ka hoea ana i ka. hora 5 o ke kakahiaka, ua puka hou ae la ke ahi, a hoounaia mai la he poe kaa kinai ahi hou. E hala ana paha he mau la e kiai ai kekahi hapa o ka Oihana Kinai Ahi ma ia wa, no ka hopohopoia o puka hou ae ke ahi, mamuli o ka helelei mau iho o na paia ame na kaupoku hale i kela ame "keia wa. 0 ka lono hope loa i loaa mai, he 150 ka nui o na hale hoahu waiwai i pau i ka a ia e ke ahi, a ua oi aku mamua o $25,000,000 ke poho. KO PERESIDENA MAKINILE MANAO NO CUBA.

Nu loka, Nov. 22— Penei ka hoike a ka nupepa Worl(i *o keia kakahiaka: Ua hiki i ka nuepa World, mamuli o ka hoike a kekahi mea i hilinai nui loa ia. e apono ana o Peresidena Makinile i ka papa hoonohonoho hana o ka hoolilo ana ia Cuba i Aupuni Kuloko e noho ana malalo o Sepania. Elua —Ua manaolana loa ka Peresidena, aole ka poe Cuba e hooloihi wale aku i ke kaua ana no ko lakou hoea ana aku i ke kulana nohona kuokoa maoli, aka, e ae ana lakou e lawelawe i ka liooponopono Aupuni hoomaluia e Sepania. Ekolu —Ina e hoolohe ole ka poe Cuba i kana oleloa'o, alaila, e haawi hou ia aku ana he manawa ia Sepania e hana ai i kana hana ma Cuba me ke akeakea ole aku o Amerika Huiia. Eha—Ua olelo ka Peresidena, ua makemake loa ia e hoomauia ka maluhia maloko ponoi o Amerika Huiia nei a ma na aina e ae nohoi. EO HOU NO UA KU'IKU'I PI'UPUU IA SHARKEY. Kapalakiko, Nov. 18—Ua eo hou no ia Tom Sharkey he hoouka ku'iku'i puupuu, a o kona hoa o ka paio ana i keia wa, oia o Joe Goddard. He 20 puni i hooholoia ai keia ku'iku'i puupuu ana, eia nae iloko o ka eono o na puni, ua eo ae la ka hakaka ana ia Sharkey, mahope iho o kona hoolei ana'ku he puupuu oolea loa me kona lima akau, a ku ka auwae o Goddard, me kona holo pu ana'ku hoi a hooku'i aku la i kona hoa paio, ua hina aku la o Goddard ilalo. Ma ko Goddard wa i hina aku ai, ua pa akn la kona poo «me ka ikaika nui i ka lole pe'a oolea. a oa poniunia loa ae la ia. Mahope iho o ka hala ana o na sekona ekoln, na ala ae la ia me ke kunewanewa a paa aku la I ke kaula. Ma ia wa hoi e paala ana o Tom Sharkey e McArthur. A iwaena o na hauwawa a pioloke he nui, ua haawi mai la o McArthnr i ka eo ia Sharkey. 18,000 POE AOHE WAHI E NOHO Al.

Sana Peterol>oro. Nov. 17. —Ua manaoia he aneane 18,000 poe kanaka i nele i na home e noho ai, mamuii o ka pii ana o ka wai o ka muliwai Neva Huna o ka aina.

Ma na lono i loaa mai nei ia nei, ma ka Poalua nei, mai Maui mai f ua ikeia ua hoea hou ae !a he hana pepehikanaka ma ia mokuponi. He wahlne Pake ka mea i pepehi mainoino ia. Fa hele ke kane a keia wahine i ka haaa. a i kona boi ana aku i ka hale i ka auina la. e waiho aku ana ke kino manaonao o kana wahine ma ka papaheie. Ua nahoahoa ke poo, me he mea la i polukula paha me ka pohaku. a i uhania paha me ka pauku laao. Malaio o ka hoohuoi, ua hopula eiua mau Pake.