Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 50, 10 December 1897 — NA KUMU I MAKEMAKE AI O LUNAMAKAAINANA BERRY E HOOHUIIA O HAWAII NEI ME AMERIKA HUIIA. [ARTICLE]

NA KUMU I MAKEMAKE AI O LUNAMAKAAINANA BERRY E HOOHUIIA O HAWAII NEI ME AMERIKA HUIIA.

I kahi wa i hala ae nei, ua hoea mai la ma na kaiaulu o Hawaii nei, he poe wahaolelo lahui Amerika, no ka hakilo pono ana i ko kakou kulana, elike me ka mea a lakou e ike ponoi ana no iakou iho, a o ka wa nohoi keia i hoa pu mai ai o Senatoa Morgan. Aia mawaena o keia poe he Lunamakaainana o ka Ahaolelo Nui o Amenka, nona ka inoa o Mr. A. S. Berry, o ka Mokuaina o Keneiuke. A : o keia nohoi ke kanaka i hui pu ai I me ka Lunahooponopono o keia pepa, ; ma ka la a lakou i haalele iho ai ia j Honolulu nei maluna o ka mokuahi | Australia , ma ka Poakolu, Sepatemaha 22. Ua loaa mai nei na lono i Hawaii nei e hooia mai ana eo kona kakoo loa ana ma ka aoao e hoohuiia o Hawaii nei me Amerika Huiia. A eia iho na kumu o kona makemake ana e hookola aku keia kumuhana: 1. Q ka hoohui aupuni ana, oia ka mea e akeakea ia aku ai kekahi Aupuni. mai kona hooknene pono ana iaia iho ma ke kulana e hiki ai iaia ke noho mana me kona poe kanaka maluna o na awa knmoku kupono no ke kaua ma ke kapakai holookoa o ka Pakipika. Mawaho ae o Hawaii, aole loa he wahi hou aku maloko o ka Pakipika, e hiki ai i kekahi moku ke loaa ona ianahu & mea ai £e loaa ia Amerika keia wahi, alaila, ua elieli 9jaoli kulana o kona noho mana ana maluna o ka oihana kalepa maloko o ka Pakipika. 3. Ina aoie o Amerika Hulfa e I«we 1

mai ana i keia mau mokupuai. aiaila. e liio aku ana lakou i kekahi Anpani € aku. 3. Mamuii o ka oihana kaiepa anie ke kulana aioe moaa?. aua. he iuo.i pono ke hoohuiia mai ua mau mokapuni ia. 0 aa waiwai kon:3 aku i!o--ko o Hawaii. ua ike au n;a ka huli aaa i na huaheiu Aupuni. he. nuina o $7,1£4.«»0 no ka makahiki a o aa waiwai puka maī. mai '.a:iA mai. he huina o O na moka e paahan,; r.ei i kela oihana kalepa aui. ua koaio iakou ma na awa o Hawaii. no na manawa o iloko o keia inakahiki ae la. Ina hoi. oia iho la ke kulana holomua o ka oihana kalepa i keia wa i hoohui ole ia mai ai lakou. pehea hoi lakou ma ka wa e noho mana mai ai ka ikaika o na hoeueu hana malalo o ke kulana hoohui aupum? He 109,000 wale no ka nui o na kanaka ma keia mau mokupuni. a mamuli auanei o na mahi kupono ana, e hiki ana i ka lepo oia Pae Aina ke hanai mai i hookahi miliona kanaka, me ka maalahi, a he 400,000 ka nui o na kanaka i hiki e ola ma ia mau mokupuni, he hookahi haneri makahiki i hala ae nei, oiai nae e mahi ana lakou me na mea paahana kulana liolomua ole. 4. O ka hoohui anpuni. oia ka mea e hoohemoia mai ai o Hawaii mailoko mai o na ninau aupuni pili lahui a he mea ia e hoalii ai ka maluhia maluna o ka Pakipika. Ua lalau lima maoli o Rusia, Enelani ame Farani ia Hawaii, ma ka wa e alii ana ka-maiu-hia iloko o ke keneturia i hala, a iloko o iwakalua-kumamakilu makahiki i hala ae nei, he ekolu manawa i hooleleia aku ai na koa o ko na aina e mai luna aku o na mokukaua ma Honolulu, no ka hoopau ana i na haunaele kuloko. Ina e hoomauia aku keia mau kulana elike me ia e ku nei i keia wa, alaila, aia no na pono ame na pomaikai Amerika ke ku la ma ke kulana pilikia i kela ame keia wa. Aka, ina e hoohuiia mai ua Pae Aina la, a ke manaoio nei au, e hoomaopopoia mai auanei ka nohona mana o keia Aupuni me ke kanalua ole ia, ma na wahi apau. He oiaio, aia io no he mau kumu hookakanalua noonoo. Aole hiki ke aeia ka lahui Asia e lilo i makaainana Amerika. Aka, malalo o na olelo o ke kuikahi hoohui aupuni, e ikeia ana no ka emi liilii ana'ku o keia lahui, a iloko o umi makahiki e koe uuku loa iho ana ia poe malaila. He mea kanalua ole, e hanaia aku ana ke alawai oki o Nikaragua. a ma ka hoomaopopo loa ana, ua palapalaia e kekahi lima pahaohao % ke au o ka manawa, e lilo mai ana o Cuba i okana aina no Amerika Huiia. Me keia mau mea elua (he alawai o Nikaragua a.me Cuba. L. H.) e lilo auanej o Hawaii i kahua paahana ano nui loa, no ka hooulu ana i ka oihana kalepa o ka aina nei. Ua hoi mai makou, me ka hoomaopopo pono ana. e hiki ke hoohuiia na mokupuni, ine ke kahe ole o kekahi kulu koko, a o ka. ulu ana mai paha o keleahi wahi haunaele ma ia mau mokupuni, ame ke kue ole hoi mai kekahi Aupuni mai. koe wale no paha o lapana. A. S. BERRY.