Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 51, 17 December 1897 — KA AHA KAAPUNI O MAUI. [ARTICLE]

KA AHA KAAPUNI O MAUI.

Esa mai na wahi mea ano nui a'o i h(toaKiojK>po iho nei ma ni suea Pili i ka Aha Kaapuni o kela MoKupuni. malaio o ka noho kahu aua a Hon. J. W. Kalua. i kaulana i ka waha 0 na kanaka o 'Ke ahi o Wailuku, ke Pani wai o Iao." O Kekahi keia o na Kau i kauiana loa no ka nui o na hihia. a ke honlnuluia kela ame keia ano. ua hiki aia 1 ke kanaha aoi ka nui o na hihia like oie. Mai ka hoomaka ia ana o keia men he aha hookolokolo kiure. aole loa, i ike ia ka nui o na hihia ano nui a koikoi imua o ka Aha iloko o ke Kaa hookahi elike la nie keia. He eha ka nui o na hihia pepehi kanaka. ekolu hihia Kepani a hookahi kanaka Hawaii. Mawaho ae o keia he hihia Pake puhi ahi, he apuka ame kekahi mau hihia ano nui e ae. Nolaila. e hoomaopopo ana oe. ua piha ka manawa o ka. Aha, na Luna o ke Aupuni, na kiure ame na loio ma ka haua i ke ao ame ka po. I a kauoha ia na kiure haole i wae ia no ke Kau, he 24. a ua kauoha pu ia ke koena he 26. a eia ma Lahaina nei, i hoio ai ka hana ma ka wae ana j na kiure no na hihia pepehi kanaka. Oiai au maanei, ua lōaa ia*« he manawa e hoomaopopo pono ai I ka*n mau mea i ike maka. Ua hiki ia'u ke hoike aku i ko'u manao haaheo a ka~ ena nohoi, no ka hapai ia o ka inoa o ka Hawaii a hanohano e ke Kaha 0 ka Aha Kaapuni o ka Mokupuni o Maui nei. I ko u wa e kaena nei, aote •keia h» piikoi wale ae no, no ka mea. aoie keia he mau mea i ike ia e a*u hookahi wale iho no. a ma kahi mehameha paha, aka. ua ike ia e ka lehnlehu apau imua o ke akea: oia hoi, 1 na manawa o ka Aha e noho ai. Ua hooiaio ia ka makaukau ame ka loea o .lohn. W. Kalua ma na mea apaa e pili ana i ka oihana aiia e malama nei ma keia Mokupuni, a ua hiki !a*u ke olelo "he, a pela pu me ko'u man hoa o ka hele ana mai. he mea kaupaona kaulike ka hmaikehain iloko o kona noonoo. He eleu ma ka Uoopuka

nna ma kana mau ruhi ma na ninau hoopaapaa iniua o ka Aha nia o na loio. a he moakaka ma na olelo a'o i na kiure, 0 kekahi mea nani loa, oia no ka mohala pono o kona hoomaopopo i na mea i olelo ia a i kakau ia ma ka olelo haole. He oiaio no paha. aole i lawa pono loa kona ike i ka hoopuka ana i ka olelo namu elfke me ko ka ilikeo, aka. ma ka'u kilo ana T ua hoopiha ia ia makalua e kona ike hoomaopopo. He hiki no iaia ke olelo mai a e hoomaopopo ana na haoie i kana maa olelo, me ka pakika loa ole aku nohoi. aka. aia i ka manawa a na loio e haiolelo hoopaapaa ai a e heluhelu al i kekahi mau kuhikuhi. ua hiki iaia ke hoomaopopo pono a hooholo me ka ewaewa ole. He pomaikai nui ka loaa ana o kekahi Hawaii o kona ano a kulana, a he mea a kumu kupono no na Hawaii eiike me a'u e kaena ai. Nani loa ina he lehuiehu ko lakou ano. Aohe no he mau mea ano hou ma Lahaina nei. 1 keia pule ae paha e pau ai na hana o ka Aha, aoie paha. Ke eleu nel ka hooholomua' ana 1 pau koke, me ka hooko pono ia no nae o oa hana» - t"a lohe aku nei no paha oe f na hiokipa hoohiwahiwa a ka Lanakanawal J. W. Kalua ame kana ie<le I ka Peresidena o ko kakou Repaba!ika i ka po Poakahi nei ma ka home o Lunakanawai Apana D« Kahauielio. He mau haneri o na iahui iike ole kai akoakoa. ae. e hauoli pu ma kekahi mau papaaina lehuleha l hooiuinn ia me na mea ai, a me ka hulahula haok», aole maialo o ka malamalama o aa kukui, aka, malalo o ka nani kilohana o ke # Aliiwnhine o ka po. l'lumahiehle na mea apao iloko o ka iokahi ame ka hauoli ūa hoahewaia k* Kepani pepehi-ka-naka o Waikapu i ka po nei, iokahi na kiure ma ka pepehi-kanaka ma ka degere ekahi. Ke hookoiokoio ia nei ko Lahaina nei Kepanl pepehi-kanak:a 1 kela la. Ina huu aku me ke aloha. KAANAPONO. Lahaina. Dec. 8, 1387.