Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 5, 4 February 1898 — Page 4

Page PDF (1.34 MB)

This text was transcribed by:  Francene H Aarona
This work is dedicated to:  To all who provided encouragement as we were raising our children

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

HAAWINA

 

KULA  SABATI.

 

HAAWINA  VII.---FEBERUARI  13.

Ko Iesu hookohu ana ia Mataio.  Mataio 9 : 9 - 17.

 

            9  A hele aku la o Iesu mai ia wahi aku, ike mai la ia i kekahi kanaka e noho ana ma kahi hookupu, o Mataio kona inoa ; i mai la oia ia ia, E hahai mai oe ia ʻ u.  Ku ae la ia a hahai aku la ia la.

            10  A i ko Iesu noho ana i ka ahaaina iloko o ka hale, aia hoi, he nui na lunaauhau a me na lawehala i hele mai, a noho pu me ia a me kana poe haumana.

            11  A ike aku la ka poe Parisaio, i mai la lakou i kana poe haumana,  No ke aha la e ai pu ai ka oukou kumu me na lunaauhau a me na lawehala ?

            12  Lohe ae la o Iesu, i aku la oia ia lakou, aole no ka poe ola ke kahuna lapaau, no ka poe mai no ia.

            13  E hele hoi oukou e ao aku i ke ano o keia, o ke aloha ko ʻ u makemake, aole ka mohai : ua hele mai nei au e ao aku i ka poe hewa e mihi, aole i ka poe pono.

            14  Alaila, hele mai ia na haumana a Ioane io na la, i mai la,  Ke hookeai pinepine nei makou a me ka poe Parisaio, heaha hoi ka mea e hookeai ole ai kau poe haumana ?

            15  I aku la Iesu ia lakou,  E hiki anei i na keiki o ke kanemare ke kaniuhu, i ka wa e noho pu ai ia me lakou ?  E hiki mai ana ka manawa e laweia ʻ ku ai ke kanemare mai o lakou aku, ilaila, lakou e hookeai ai.

            16  Aole no kekahi e pinai i ka apana lole hou maluna o ka lole kahiko,,  o moku ka mea kahiko i ka mea hou, a nui aku ka nahae.

            17  Aole hoi e ukuhi na kanaka i ka waina maloko o na hue ili kahiko, o nahae na hue, a kahe aku ka waina, a pau na hue :  aka, ukuhi no lakou i ka waina hou iloko o na hue hou, a koe pu ia mau mea i ka malamaia.

            PAUKU  GULA.  Mataio 9 : 9.  E hahai mai oe Ia ʻ u.

            MANAO  NUI.  E pono ke noonoo i ka hana a ka Haku oia no ka hana oi a kakou e hapai ai.

 

            OLELO  HOAKAKA.  Ma na Mokuna 8 a me 9, ua hoike mai o Mataio i na hana mana a Iesu oia no na kumu hooiaio i kona mau oleloao.  O keia mau hana mana he mau olelo hoike lakou i ko Iesu manao lokomaikai a me kona mana hoomalu.

 

            9.  Hele,---mai kona hale aku, kona wahi noho ma Kaperenauma.  Ua hele aku oia i ka aekai, ma ka aoao hikina-akau o ke kulanakauhale, i ka nuku o Ioredane, Mareko 2 : 13.  Kanaka,---he lunaauhau ia, Luka 5 : 27, nona ka inoa kahiko o Levi.  Ua like ke ano o Mataio me ko Teodora,  " ka haawina a ke Akua. "  Noho,---ma ka hale auhau.  Hookupu,---ua nui loa na auhau no ke aupuni Roma, a ino loa na lunaauhau no ko lakou mau alunu, hookaumaha, kai i wale, kipe, a pela ʻ ku.  Hahai,---na hoomaopopo o Mataio i ke ano keia leo kahea, nona ka mana e hoohuli ai i ka poe hana hewa i ka pono :  a moakaka no hoi ka nui o kona mau mea kue, kona oihana e haalele ai, kona ola kino e huli hou ai ; aka nae, o na mea i haaleleia oia no ke oka wale no i hookueia ke ano me ko na pomaikai e loaa ʻ i    10.  Ahaaina,---ma ke kau haule, o na lau keia : kona hookohuia ana oia no ma ka wa kupulau, M. H. 28.  Lawehala,---ua manaoia na lunaauhau he mau kipi lakou i ko lakou laui, no ka lawelawe ana i keia oihana no ke aupuni Roma.  Ua konoia keia mau hoalauna o Mataio i ka wa mamua iho i mea e halawai kino ai me Iesu, a hoohuliia paha lakou i ka pono.  11.  Parisaio,---he mau mea lawehale lakou, aole nae ma ke ano like me ko a lunaauhau ; he poo hookahakaha, hookiekie, hoowahawaha lakou.  Ai, eiua hoahewa ka poe Parisaio ia Iesu no ka launa pu ana me ka poe lawehala, aole no ke ao ana ʻ ku ia lakou.  Ua nui na olelo hoahewa i na kahunapule Karistiano i keia mau la no ka launa ole ana me ka poe mawaho o ka Ekalesia.  12.  Lapaau,----o ko Iesu oihana maoli oia no ka lapaau ana i na hane hewa.  I keia mau la ua kuhihewa kekahi poe e pili ana i ka pono Karistiano, me he mea la he mea pono ole ia ke ole ka lapaau ana i na pilikia kino.  13.  Keia,---pauku kuhikuhi Hosea 6 : 6.  E heluhelu hoi 1 Sam.  15 : 22 ; Halelu 50 : 8 - 15 ; Isaia 1 : 11 - 17 ; Amosa 5 : 21 - 24.   Ua hoapono o Iesu i kona ano hana, mamuli o ko ke Akua manao, e hoohuli ai i ka poe hewa i ka pono.  Oia kekahi hana kupono no ka poe Parisaio.  Aole maikai ko lakou ku kaawale ana, me ka imi ole ana i ka pono o hai.  Aole i hoohaumiaia na kukuna o ka la maka iho ana mai i ka nenelu ino ; aka nae, no ka la keia oihana e hoomaemae ai i na mea ino.  14.  Hookeai,---o ko Mataio ahaaina ma kekahi la hookeai paha o ka poe Iudaio.  Hookahi la hookeai i kauohaia ma ke Kauoha Kahiko ; aka nae, ua malama na Iudaio i mau la hookeai he nui wale,  Luka 10 : 12.  15.  Keiki,---oia no na hoa o ke kanemare, i kona wa hauoli no ka mare ana.  Ua  okoa ke kaniuhu a me ka hauoli : pela no o ka hookeai aole ia he hailona o ka hauoli,  e like me ko ka poe haumana o Iesu no ka luna pu ana me ia.  O ko lakou uwe ana aole kupono ia : he hana hookamani no, aole ku i ko lakou manao oiaio.  He paahao o Ioane Bapetite : nui kona uwe ana no ke poho o kona manaolana ma ka paipai ana i na Iudaio e mihi.  16.  Hou,---aole i hoomaloo ia, a pauneinei : a nolaila, ma ka pinai ana i ka lole kahiko,   ua hoemiia ka nui a moku hou ka lole kahiko.  17.  Hue,---aole omole aniani, aka nae, ka ili holookoa o ke kao, i hoopaaia i mea e piha ai i ka waina.  Ua nui ka hu ana o ka waina hou, a nahae ka ili kahiko no ka poha ana.  Ua like ka ikaika o ka waina e pa-hu ana me na paona he 60 i ka iniha kuea hookahi.  Ua imi ke ola hou i mau ano hana hou ma ke aupuni, ka lahui, ke kula, ka Ekalesia.

            I.  Iesu me Mataio, p. 9.  Ma ke kulanakauhale hea ua kahea aku o Iesu ia Mataio ?  Heaha ka manao o ka poe Iudaio i ka oihana lunaauhau ia manawa, Luka 5 : 30 ?  Heaha ko Iesu kauoha ia Mataio ?  Ua hoolohe anei o Mataio i ka wa emoole,  Luka 5 : 28 ?

            II.  Iesu me ka poe lawehala,  10 - 13.  I ka hale owai ua hoomakaukauia ka ahaaina no Iesu, Luka 5 : 29 ?  Ua hoalohaloha aku anei o Mataio i kona mau hoalauna ma keia ahaaina ?  Heaha ka manao o ka poe Parisaio e pili ana i keia mau hoaai ?  Heaha ko lakou ninau ?  Heaha ko Iesu olelo pane ?

            III.  Iesu me ka poe haumana a Ioane Bapetite,  14 - 17.  Heaha ka ninau o ka poe haumana o Ioane, p. 14 ?  Ua kauoha anei ke Akua i ka hookeai ana ?   Heaha na kumu okoa no ke kaniuhu kekahi, no ka olioli kekahi ?  Ua kue anei ka pono Karistiano i na mea e oluolu ai ?  Ua pono anei ke malama i na ahaaina ? He mea hiki anei e pinai i ke kulana o ka poe lawehala, a lilo ko lakou ano hewa kahiko i hemolele ?

            MANAO  PILI.  1.  Ua makauakau anei oe e launa pu me ka poe nele, ina paha aole like ko lakou kulana hanohano me kou kulana.  2.  Ua makaukau anei oe e hoolohe emoole i ko Iesu leo kahea ia oe e hapai i wahi hana hou no kona pono ?  Ua imi anei oe e hoolauna pu me Iesu i kou mau makamaka ?  4.  Heaha ka mea oi, na hana hoomana nani loa, a i ole paha, ka lawelawe ana no ka poe nele ?  5.  Ua makau anei oe e lawelawe i ka hana a ka Haku ma na hana ano hou ?

---

KE  KULA  SABATI  AME  NA  KUMU  E  HOLOMUA AI.

---

            O ke kula Sabati, oia ke kula, kahi e hoonaauaoia ai ma ka olelo a ke Akua.

            O ka waiwai e loaa ia kakou malaila, oia ka naauao ma ka hoomaopono ana i ke Akua, Kona ano, Kona makemake, Kana mau hana, ame ko kakou pili ana Iaia.  A loaa keia mau ike, e hua mai auanei mai loko mai o lakou, ke aloha, ame na mahele pili Iaia :  oia ka lokahi, ke akahai, ka lokomaikai, a pela aku.

            O ka makemake o keia kumumanao, oia ka loaa o na kumu e holo mua ai ; Heaha la ia mau kumu ?

            1  Ka loaa o ke Kahukula Sabti kupono.

            2  Ka loaa o na kumu kupono.

            3  Na hana hoeueu.

            4  Ka launa ana mai o ka uhane.

            1.---Na ano kupono o ke Kahukula Sabati.  (1)  Ke ano naauao,  (2)  Ke ano hoopono me ka malama i kona kulana e hiki ai ke hilinaiia.  (3)  Ka hana mau, makaala mau i kela ame keia wa hana.  (4)  Kona ano aloha, akahai, oluolu, launa oluolu me na hoa, noho aloha me lakou.

            2.---Ke ano kupono o na kumu, oa ke ano naauao, oluolu, akahai, makaukau ma ke a ʻ o ana, makaukau i ka himeni, malama pono i ka nohona maemae, aole hooio, aole hookiekie, makaala mau ma ka hana, a e lilo lakou i mau kumu alakai e nana mai ai ka lehulehu.

            3.---O na hana hoeueu, ( oia na hana e hoohauoli ai i na hoa Kula Sabati.  Elike me na hana hoike ohana, na hoike papa, na hoike hapaha, na hoike makahiki, na makana no na hana oi, na paani hui kupono, na aha mele ame na haiolelo moolelo.

            4.---Ka launa ana mai o ka Uhane, he haawina kupaianaha ia mai ke Akua mai, aole ia kakou ia hana ; aka, aia no ia mai ke Akua mai.

            Ke loaa keia mau haawina i ke Kula Sabati, e loaa auanei na hua ohaoha o ke aloha, ke akahai ame ka noho lokahi ana.

---

            I ke " Kuokoa, " aloha oe : ---O  ke kumumanao maluna ae, he haiolelo ia na Sam. Leeftee, Jr., he haumana Kula Sabati o 13 makahiki no ke Kula Sabati o Pukaana ma Hookena, Kona Hema, Hawaii, ma ka Hoike Kula Sabati makahiki oia Kula i malamaia ma ka luakini o Pukaana ma ke Sabati, Ianuari 2, o keia makahiki hou, a ua kauoha mai ke Kula Sabati ia ʻ u e hoolaha aku ma ka Nupepa Kuokoa ame kekahi nupepa e ae, ke noi ia aku nei ka oluolu o ke Kuokoa e hookomo i keia haiolelo no ka pomaikai o kou poe heluhelu.

            Me ka mahalo,             T.  K.  R.  AMALU,            Komite  Hoolaha.

            Hookena,  S.  Kona,  Hawaii,  Jan. 3,  1898.

---

NA  MALIHINI  KAAHELE  I  KA  MOKU  O  KEAWE.

---

Mr. Lunahooponopono,

            Aloha oe :---E oluolu mai oe i kekahi wahi kaawale o kau nupepa,  " Ke Kilohana  Pookela , "  i kela mau huaolelo e kau ae la maluna, a nau hoi ia e kukini aku a puni ka Pae Aina i ke mai na kini heluhelu o kou kino lahilahi.

 

HAALELE  I  KA  HOME.

 

            Mamuli o kekahi misiona i loaa mai i na " Malihini kaahele , " nolaila, ua haalele iho la i ka home aloha, ka mea hoi nona ka inoa e o nei " Maunaolu Home , " ma ke ahiahi Poalima, July 2, 1897, a hoaumoe aku la no ka oneki o Calaudina.  A na keia misiona i hooi ae i ka manao ohohia no keia huakai hele no ka pono o ko ke Akua hale ma ka Ekalesia o Hana nei ; e haalele ana i ka ohana ame na hoaloha mahope, a e kau aku ana ka manao o ka hiki aku i ka Moku a Keawe.

            Ma keia huakai hele ma ka oneki o Calaudina o maua ame ka maua mau lei elua, no ke alahele no ka Moku a Keawe, Mr. me  Mrs. Kaai ame Mr. ame Mrs. B. K. Kaiwiaea no ka Moku o Kakuihewa.

            Ma ka wanaao o ka la 3 ae, hora 3:30 a. m. ua haalele iho la ke Calaudina i ke awa la ʻ i o Kauiki no ke kai-holuholu o Kahului, a ma ka hora 7 a.m. ku aku la ; he malie ka moana, ua lele aku la no uka, a hooluolu iho la ma kahi o ka Wiliki Halepaahao o Kahului ( W. E. Maikai ), ke kamaaina heahea o ia aeone, a ua pahola ia mai la he papaaina i piha me na mea e oluolu ai ke kino ; hookoo ko waho ia loko a piha ka lua o ka inaina.

            Ma keia wahi i kaawale iho ai ko makou alahele me na hoa, o Mr. Kaai no ka Ua-ukiukiu o Makawao, Mr. me Mrs. Kaiwiaea ame Mrs. Kaai no Honolulu, a ka moe aku la hoi ko maua alahele ma ke kaa lio me ka maua mau lei ( keiki ) no ka " Maluakeao , " ma ka home o ka mea hanohano J. W. Kalua, a noho iho la malaila no hookahi pule e kali ana no ke " Kinau " ka mahimahi o na kai o Alenuihaha.

 

KA  IKE  ANA  IA  IAO  HE  AWAWA  NANI.

           

            Oiai e noho ana no Wailuku i keia mau la loihi, a hookahi hana kupono o ka hele aku e ike maka i ke awawa kaulana o Iao, nolaila, ma ka la 5 o July, 1897, ma ka oluolu o ko ʻ u kamaaina J. Malulu ua pii aku la maua no ua awawa la, a o ka mua loa keia o ko ʻ u pii ana ma keia wahi.

            Oiai maua e pii ei ma ke alakai ana a ko ʻ u kamaaina, a i ka hoomaka ana aku e komo iloko o ke awawa, e ike mua ana oe he elua auwai, e moe ana ma kela aoao a ma keia aoao, a no laua na inoa, o Kama auwai me Kalani auwai ; hala mai la ia a hoomau aku no oe i ka pii, e loaa aku ana ia oe kahi i kapaia o      " Kauwaupali , " he wahi i kaulana iloko o ko Hawaii moolelo ma a kahua kaua a ka Nai Aupuni kaulana, Kamehameha ka Hoohui Aina mua loa o ka Pae Aina Hawaii.  Kahi keia a ko Maui poe koa i holo ai, oiai na koe o Kamehemaha e pani paa aku ana i ka nuku o ke awawa ; a ke nana ae oe ia wahi, he ku no i ka hoomakeaka, aole no ia he wahi ano pali-ku, aka, o ka olelo ana paha ia, a mai keia wahi i nee aku ai na koa iloko o ke awawa.

            Oiai nohoi na koa e nee ana i ka wa i hala, ua nee aku la nohoi maua mai keia wahi aku, a ia oe e hoomau aku ana i ka pii, e halawai ana ka ike o kou mau maka me kekahi ohuku pali hauliuli ma kou lima hema, a ma kou lima akau e ʻ ku ana kekahi wahi hale, oia hoi ke kakela " ku i ke alo pali "  o Mrs. Manukeokeo.  O keia ohuku pali oia no kahi i kapaia o " Kepaniwaioiao, " o keia kekahi wahi kaulana loa iloko oia kaua hookahi ana a Kamehameha ; ma keia wahi i pau ai na koa o Maui i ka luku ia, a loaa ai kela huaolelo " Kepaniwaioiao, " oia hoi ua piha ke kahawai i na kino make, a ua hiki ole ka mai ke kahe, a ua hoi hou ka wai i uka.  Ma ka hoakaka naauao a ka mea hanohano J. W. Kalua, wahi ana, aole ka he paa maoli ko ka wai, aka, ua piha maoli ke kahawai me ke koko o na kanaka, a o ka wai kupono aia ma ka aoao mauka o keia wahi i kapaia " Kepaniwaioiao, " a oia ka mea i olelo ia, " hoi hou ka wai iuka o ao, " oia hoi, kii ka wai iuka olaila ; me he la, he ano pololei paha keia mau hoakaka.

            E ku ana ma kekahi aoao mai ke kakela ku i ke alo pali o Manukeokeo, ka wiliki mua o ka halepaahao o Wailuku, he wahi oluolu a makai loa keia o ka noho ʻ na, a he nani o Makawao i ke kau mai iluna ke nana aku mai keia wahi, a aia no ma keia wahi he aina mahiai hou no ka mea Hanohano J. W. Kalua.

            Haalele iho la au me ko ʻ u kamaaina i keia wahi a pii aku la no iuka, komo iloko o ka ulukukui, a ua hai mai ia ʻ u, malaila i malama ia ai he ahaaina akea no ka hanohano o Peresidena Dole, a mauka koke iho olaila kapili a Kakae ; o keia ke alii i holo a pee malaila me na kauwa puno, a i ka huli ia na aku, ua loaa iho la, mamuli nae o ka ike ia ana o ke aka o ke kahili e luli ana iloko o ka wai ; a o ka make iho la no ia---aole no keia he wahi kupono e nalo ai ke pee, aka, ua lilo nae i mea kaulana mamuli o ko ke alii Kakae holo ana e pili malaila, nolaila, no i hea ia ai " ka pali a Kakae. "  A e pili koke mai ana no malaila ka loko i ʻ a a Kemehameha, a ina oe e huli pono aku a nana ma kekahi aoao o ke kahawai,, e ike

 

YOUNG  EDISON  PHOTOGRAPHING  THOUGHT.

            Young Thomas Edison, son of the wizard, declares that he has photographed a person ʻ s thoughts.  An assistant stared hard at a silver quarter and then gazed at a camera, thinking hard of the quarter, while young Mr. Edison trained he apparatus upon him.  The sensitive plate afterward revealed the outlines of the quarter.

 

            O Edison Opio keia, me kana ipu olelo kamahao loa.  He ipu keia e lawe ana i na olelo e noonooia ana e ke poo o ke kanaka.  O kona kokoolua, iaia i nana ai i kekahi hapaha dala me ka ikaila loa, alaila, hoohuli ae la ia i kona maka i ka ipu pai olelo, oiai i hooha-naia ai kaipu olelo e Edison, ua paa ke kii o ka hapaha.

 

aku no oe i kekahi pohaku nui.  A ua kapaia kona inoa o " Olowalu-po-haku, " a malalo o keia pohaku kahi pupupu hale mahiai o Rev. Kaumiumi.

            Haalele iho la ia mau wahi a pii aku he ahua ia ahiki iluna, he kahua palahalaha maikai, o Laie makai nei, a o Kaalaholo mauka, he wahi oluolu a maikai loa keia e ku ai kekahi kakela hooluolu, a aole no e nele ke ohohia nui ia e na poe ake e hooluolu i na ola kino.

            Ma keia wahi i hookuu iho ai mai luna iho o na lio, a huli aku la nana i ka pali o Kapela, he loa no ia wahi mai Kaalaholo aku.  Na ko ʻ u kamaaina i hoike mai i ka moolelo i kapaia ai o Kaalaholo ; a ma ko ʻ u hoomaopopo ana ina pela ka oiaio, alaila, ua hookapaeia, o ka mea pololei oia no o " Nahuaholo, " hu ae la ka aka.  Haalele iho la ia " Nahuaholo " me na ohu o ia uka, a iho aku la ma kekahi aoao e hiki aku ai i Waikahalulu, a ua ike ia wahi, e waiho ana no na kahua hale lole o Kakina ma i kukulu ai oiai ko lakou manawa i hele ai i ka makaikai i ua awawa hookala kupua nei o Iao.  He ku no i ke anoano eehia na ohuku pali e umalu mai ana i ka wekiu ma kela ame keia aoao o ua awawa kaulana nei.  A mai keia wahi aku i huli hoi aku ai no ka hale, a hoohiki aku la i ka hora 5 p. m.                ( Aole  i  pau.  )

----

HE  MANAO  PAIPAI  AKEA  I  NA  POE

KOHO,  NA  POE  HOOKAA  AU-

HAU  AME  NA  POE  NOHO  O  KA

APANA  ELUA  O  KA  REPUBA-

LIKA  O  HAWAII.

---

            E na keonimana : ---Ma ke ano he Lunamakaainana no ko oukou pana, ua hooholo no au e hana a koho ma na ninau nui e laweia mai ana iloko o ka Ahaolelo elike me ka hiki ia ʻ u, elike me ka olelo hooholo a ka hapa nui iloko o ko oukou Apana.

            Nolaila, ke noi haahaa aku nei au ia oukou pakahi e haawi i ka okou mau pane no nina umalalo iho nei ; a e hoihoi mai hoi i keia mau palapala ia ʻ u elike me ka hikiwawe e loaa ana ia oukou.

            Ua loaa ia ʻ u ka hanohano,      Ka oukou kauwa hoolohe,      WILLIAM  C.  ACHI.

---

            1.  Makemake anei oe e hooholo i kanawai e auhau ana i na loaa makahiki ?  Ina e pane ane oe,  " Aole, " e oluolu oe e hoakaka mai i kau mau kumu.

            2.  Makemake anei oe e hoomahuahua ia ka oihana Makai iloko o kou Apana ?  Ina pela, e oluolu oe e hoakaka mai i na hemahema e ku nei i keia wa.

            3.  Ina e waihoia mai ana kekahi Kanawai e haawiia i pono kaokoa no ka hoomoe ana i Uwea Moe Moana mawaena o Hawaii ame Amerika Huipia ; me ka hoike ole ia o kekahi mau hoopaa e hoomoe io ana ka mea noi ma, i e makemake ana anei oe e haawiia ua pono kaokoa la i ka mea mea noi mai ?

            4.  E hoakaka mai i kekahi mau mea au i manao ai he mea pono e laweia mai iloko o ka Ahaolelo.

            A keia pule ae hoakaka makou i ko makou mau manao maluna o na kumuhana i ninauia ae la maluna.

---

PAPA  KUHIKUHI  MANAWA  KU

MAI  O  NA  MOKUAHI  MAI  KA-

PALAKIKO  A  MAI  VITORIA

MAI  NO  KA  M.  H.  1898.

---

            Moana. . . . . . . . . . . . . . . . . Ian.  13

            Miowera. . . . . . . . . . . . . . . .Ian.  18

            Belgic. . . . . . . . . . . . . . . . .  Ian.  22

            Australia. . . . . . . . . . . . . . . .Feb.  1

            Peru. . . . . . . . . . . . . . . . . . . Feb.  1

            Alameda. . . . . . . . . . . . . . . .Feb. 10

            Warrimoo. . . . . . . . . . . . . . .Feb. 15

            Rio de Janeiro. . . . . . . . . . . Feb. 19

            Australia. . . . . . . . . . . . . . . Mar.  1

            Gaelic. . . . . . . . . . . . . . . . . .Mar.  1

            Mariposa. . . . . . . . . . . . . . . Mar.  10

            Aorangi. . . . . . . . . . . . . . . . Mar.  15

            Doric. . . . . . . . . . . . . . . . . . Mar.  19

            Australia. . . . . . . . . . . . . . . .Mar.  29

            China. . . . . . . . . . . . . . . . . . Mar.  30

            Moana. . . . . . . . . . . . . . . . . Apr.  7

 

KAU  I  KULA.

---

            Hoike kekahi kanaka kalepa o Detroit no kona hakoko ana no na makahiki elua.

---

 

            Mai ka Nupepa Evening News mai, Detroit, Mich.

            O ke pookela mawaena o na kanaka opio lawelawe oihana o Detroit, Mich., oia no ka lunahoohana eleu a holomua o ka Hui Hana Ili o Michigan, nona ka inoa o Mr. Henry Well.  No na makahiki lehulehu, ua hoike oia ma ke alanui i ka hui kalepa ili nui loa maloko o Amerika Huiia.

            Oiai nae o Mr. Wells e hele ana ma ke alanui, ua loohia oia i ka ma ʻ i rumatika ma kona mau lima, mamuli o ka hele nui ana i ke anu.  Oiai na lapaau noeau ana i haawiia aku iaia, aia hoi konoia no oia e haalele i kana hana ana ma ke alahele hoolaha no ka pono o kona hui.

            Penei kana pane no ke kumu o kona ola ana :  " Ua loaa ia ʻ u keia ola a ʻ u e ola nei i keia wa, mamuli o ko ʻ u ai ana i na Huaale Ulaula a Dr. Williams.  Aole o ʻ u makemake i ka hoolaha hookeikei wale ia ana aku o keia mea, aka, hauoli no nae au i ka hoike ana aku, he laau palekana loa na Huaale Ulaula a Dr. Williams, a ua oi pakeu wale aku ka maikai oia mau huaale e hana ai mamua o ka mea i oleloia no lakou.  Ina e lilo ana ka ʻ u olelo hoike i mea no kekahi poe e ae e ai ai i na Huaale Ulaula a Dr. Williams no ka ma ʻ i rumatika, alaila, e hoolaha aku oe.  Ua ai au i keia mau huaale mamuli o ko ʻ u ike ana i ka hoolaha.

            " He 34 o ʻ u mau makahiki, he 4 o ʻ u mau makahiki i kaahale ai ma ke komohana a ma ka akau komohana ma ke ano agena no kkekahi hale hana ili o ka Hikina.  Ua uluhua mau au i ka rumatika ma kuu mau lima nei no hookahi makahiki.  Ua hele aku au i na kauka akamai, a hoao nohoi i na laau laau lapaau i ike ia ke ola, aole nae loaa o ke ola.  I kekahi la, ike iho la au moloko o ka hoolaha no ke ola kamahao o na Huaale Ulaula a Dr. Williams.  No ia mea, ua kuai au i ekolu poho, a hoomaka iho la e ai.  He mau la pokole wale no, hoomaka mai la ka emi ana o ka pehu o kuu mau lima, a i ka hope oia hebedoma, ua pau loa ae la.  Ua hoomaka mau mai la ka ikaika o ko ʻ u kino, a he mea hou ia ia ʻ u iloko o 2 makahiki, a ua ola loa nohoi au i keia wa.  Manao au he eono paha a ʻ u mau poho i ai ai, aka, ua hoomau no nae au i ka ai ana a hiki i ke ola loa ana o ka hui o kuu mau lima.

            " Mai ia wa mai, aneane hookahi makahiki, aole au i ike hou i na hiona o kuu enemi kahiko, oia ka rumatika.  O keia ke kumu i olelo ai au he ola ka rumatika i na Huaale Ulaula a Dr. Williams.

            E hooulu ana na Huaale Ulaula a Dr. Williams i koko hou, hooikaika i na aa lolo, a ma ia ano e kaiehuia aku ai ke koko ino mailoko aku o ke kino.  Mana wa he haneri, ua oia mau ka ma ʻ i ia lakou, ma ka wa i pahu ʻ a ai na laau e ae, a ma ia ano i loaa ai ia lakou ka inoa kaulana he lua ole ko lakou kamahao mawaena o ka ike lapaau o keia au hou.  E kuaia ana e na poe kuai laau lapaau apau.

---

 

            Ma kela Poaono aku nei ua lawe kekahi Iapana i kona ola iho ma Lahaina, Maui, ma kona kaawe ana iaia iho.  Ma ia kakahiaka no oia i hemo ai mailoko mai o ka halepaahao.

---

            O na poe limahana Iapana i hoea mai ai no onei, ma ka mokuahi Riojun Maru, Ianuari 26, ua pau aku la no i ka laweia ma na mahiko lehulehu o kakou nei.  He 392 kane, 87 wahine a he 16 poe kamalii.  Aia ka ui loa i Paauhau, Hamakua, Hawaii.

 

Hoolaha  Kumau.

 

Ka  Ayer  Laau  Kunu

            No ke Anu, Kunu, Ma ʻ i ma ka Puu, Puu Eha, Anu ame ka Ma ʻ i Ai Ake hoomaka hou.  Aohe lua e loaa ai ka Laau Kunu a Ayer.  O keia ka laau kunu kaulana loa i ikeia ka hololea o na lapaau ana maloko o ka Oihana Lapaau, a ua apono loa na Kauka lapaau ma kela ame keia wahi.  E hoomahani ana ia i ka aai ana i ka pale lahilahi i pili aku ai ka ma ʻ i, wawahi i ka male paakiki e kunukunu a e maneo ai ka puu, hoopau i ke kunu ana a loaa hoi ka oluolu.  Ma ke ano laau pale pilikia kokoke loa noloko o ka ohana o ka AYER  LAAU  KUNU  ka helu ekahi.  Aohe lua o keia laau no ka hoola, ana i ke Kuni Ho, Kunu Kalea, Puu Eha, ame na ma ʻ i apau o ke Ake-mama i loohia mau ai ka poe opiopio.  Aohe ohana i palekana, ke ole e loaa ia lakou

 

KA  AYER  LAAU  KUNU

--- OIA  HOI ---

 

KA  AYER  CHERRY  PECTORAL,

I  homakaukauia e

DR.  J.  C.  AYER  &  CO.,

Lowell,  Mass.  U.  S.  A.

---

            E makaala loa no na laau hoohalikelike kumukuai emi.  Ka inoa o keia laau, oia ka AYER  CHERRY  PECTORAL.  E ikeia ana keia inoa mawaho o ka wa-hi, a maloko nohoi o ke kino o kela ame keia omole.

---

Ke  pookela  o na  laau  no  ka  malama

ana,  ka  hooulu  ana  me  ka  hoo-

nani  ana  i  ka l auoho,  oia  ka

 

Ayer  Laau  Hooulu  Lauoho.

 

            Aole e kepia ke poo, ola na ma ʻ i puupuu, aole hoi helelei ka lauoho. Ina maloohaha mai ka lauoho, hinawenawe a ano hina mai, alaila, na keia laau e ho ʻ ihoi hou ae a kona ano mua, a hooulu lupalupa ae la i ka lauoho.  Ma na wahi apau, o keia Laau Hooulu Lauoho a Ayer ke pookela, a ua lilo ia i punahele a i hoapili no na lede ame na keonimana.

           

Ayer ʻ s  Hair  Vigor

 

I  homakaukauia  e

 

DR.  J.  C.  AYER,  Lowerll,  Mass.,  U. S. A.

---

Na Medala Gula mai na Hoikeike Nui o ke Ao

---

Hollister  Drug  Co.  Lt.

 

Na  Agena  ma  ka  Paeaina  Hawaii.

 

Kakela  ME  Kuke.

 

Ka   Halekuai   Nui

---: O  NA  :---

Waiwai   Like   Ole

*    *    O  na  Mea   *    *

 

HANA  KAMANA  A  PAU

 

Na Lako Pili Hao Kukulu Hale,     

  Na Kepa bele,

     Na Lei Iho,

            Na Kaulahao Ilio,

                Na Pahi,

                    Na Upa,

                        Na Kope Hulu,

                            Na Pulupulu.

 

Na  Palau  Lio     *

 

Na

Mea  Mahiai,

Na  Au  Ho,   Na  Au  Koi,

Na  kua  bipi,  Na  lei  bipi,  Na kalahao  bipi,

Na  uwea  pa,  Na  kaa  palala,

Na  mea  piula,  Na

Ipuhao.

 

Makau  ME  Aho  Lawaia

Na  Iliwai. . . . . . . . . . . .        Na Pakeke. . . . . . . . . .

Na Kula. . . . . . . . . . . . .          Na Pakeke Hao . . . . .

Na Hulu Pena. . . . . . . .          Na Kapu Hao. . . . . . .

Na Pulumi. . . . . . . . . .            Na Pauda. . . . . . . . . .

Na Pena me Aila. . . . .            Na Kukaepele. . . . . . .

Na Kopa . . . . . . . . . . .           Na Uwiki, a me. . . . .

Na Aila Mahu. . . . . . .            Na Ipukukui. . . . . . . .

 

Mikini  Humuhumu  Kaulana  a

Wilcox  &  Gibbs

Hookahi  Lopi,

 

KA  REMINGTON,  Elua  Lopi.

 

A me na ukana he nui wale o kela a me keia ano.

 

Kakela  me  Kuke.