Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 6, 11 February 1898 — Prof. B. Cluff, Jr. o Uta. [ARTICLE]

Prof. B. Cluff, Jr. o Uta.

Ua hauo - loa makou i ka halawai pu ana me ke keonimana nona ka inoa maluna ae nei. He kanaka keia mai ka Mokuaina mai o Uta, a wahi ana i hoike mai- ai imua o makou, ua hoounaia mai oia i Hawaii nei e Senatoa Cannon (Pukunahi), keiki a Keoki Pukuniahi, kēkahi o na Peresidena o ka "Ekalesia Moramona," o Mauna Pohaku. Ua hoounaia mai oia, no ka hoomaopopo pono ana i na manao like ole mawaena o na kanaka Hawaii, ma ka mea e pili ana i ka ninau hoohui Aupuni e noonooia nei e ko Amerika Huiia Aha Senate. Ma ko makou launa kamailio pu ana me keia keonimana, ma ka mea e pili ana i ke kumuhana i hoea mai ai oia i Hawaii nei, oiai nae he kamaaina no oia ia anei, i kahi wa i kaahope ae nei, aneane umikumamawalu makahiki i . hala, ua hoike mai oia, ua makemake oia e loaa pono iaia na kumu nui a maopopo a ka poe kokua hoohui Aupuni i ku ai ma ia aoao, a pela ncteoi ka poe kue ia kumuhana. A e houluulu ana oia i keia mau manao a hoouna aku ia Senatoa Cannon. a o ka poe Hawaii nohoi i hiki ia iakou ke hoouna pololei i ko lakou mau manao ia Senatoa Cannon, ua hik! no ia lakou ke hana pela. Ma kona manao, wahi ana. i hoike mai ai imua o makou, aole nae ma ke ano, oia ko Senatoa Cannon manao, a pela hoi ko ka Ekaleaia "Mo-

ramona" o Ut&, oiā. keiā. (1) H6 pono ke loaa ka pono koho balota i na kanaka Hawaii, ke hoohuiia o Hawaii nei me Amerika Huiia; (2) E loaa ka pono hookuleana aina i na kanaka Hawaii maluna o na aina Aupuni i maheleheleia, me ke kakua pu o ke Aupuni i wahi dala no ke kukulu hale ana no ka poe Hawaii ilihune, elike me ka Amerika e hana nei i ka poe lllkini ma Amerika; (3) E uku hoomauia ka Moiwahine Liliuokalani; (4) He mea pono ke kukulu na kanaka Hawali kokua hoohui Aupuni i mau ahahui kalaiaina no lakou ponoi iho, me ka nana ole i na ahahui i kukuluia e na makamaka haole o loko nei o ka aina.

Ua hoike mai nohoi-oia imua o makou, iaia i kaahele iho nei ma na Koolau aku nei o kakou, ua lehulehu loa na kanaka Hawaii e ku nei ma ka aoao hoohui Aupuni me Amerika Huiia. Ma Laie, me he la he umi a oi aku ka nui oia poe. Aia nohoi ma Koolaupoko mai he poe lehulehu loa; aka, wahi ana, ua hoike mai keia poe Hawaii maoli i ku ma ka aoao hoohni Aupuni, o ke alakai ole ka hewa mawaena o lakou.

Ua hoomaopopo makou, aole keia "kanaka" i hele mai nei e hoohulihuli i na kanaka e kakoo lakou i ka aoao hoohui Aupuni, aka," i hele mai nei ia e nana pono i na manao o kela ame keia aoao i like ole na noonoo ma keia ninau. Ua hai piai oia i kona hui ana me kekahi poe kanaka Hawaii kue hoohui Aupuni, ame kona ninau ana ia lakou i ka ninau penei: "Pehea la, ina e hoole mai ana ka Aha Senate i ka oukou palapala hoopii i hoouna aku nei ia Senatoa Connon, heaha la ka oukou hana?" Pane: "E hoouna ana makou i kela hoopii i Enelani." Ninau: "A ina e olelo mai o Enelani, aole hiki iaia ke hana mai i kahi mea no Hawaii nei, elike me ka oukou noi, oiai na Hawaii no e hooponopono iaia iho; alaila, heaha ka oukou hana?" Pane: "E hoouna ana makou i kela palapala i Rusia." Ninau: "A ina e pane mai ana o Rusia elike me ka Enelani i pane mai ai, na Hawaii no o Hawaii e hooponopono; alaila, heaha ka oukou hana?" I keia wa ka, i pane mai ai kekahi poe Hawaii ano naauao: "Alaila, e lawe aua makou i ka hoohiki malalo o keia Aupuni, a e hoohui me Amerika." O kekahi poe hoi, pane mai la: "He ninau paakiki loa kai ninauia aku ia lakou." A olelo hoi kekahi poe: "Noho no makou pela." « Ua ninau nohoi oia i kekahi mau lunahooponopono * nupepa Hawaii ma ka mea e pili ana i ke kumu nui o ko lakou kue ana i ka hoohui Aupuni, ua loaa mai uo iaia he mau pane mai a lakou.mai. Ua mahalo loa makou i na manao o keia keonimana, a ke lana nei ko makou manao, e holo pono kana misiona i hoounaia mai ai i Hawaii nei.