Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 10, 11 March 1898 — "IRON CLAD OATH." [ARTICLE]

"IRON CLAD OATH."

O ke an a pii'na o m?.u hu;\olelo Ene!an; «» kan <ie !.i niakma nel, he "Hoohiki Hao K:la.'" Ma Amertka Huīīa. o ktia ka inoa kaulana loa 110 kekahi hoohiki i kauia e ka Ahaolelo < ?> ma ka la 2 o lulai. makahiki 1562. O keia ka hoohiki pi!i oihana e laweia ana e ke kanaka, mamua o kona lawelawe ana i ka oihana Aupuni e hana akii ai oia. Ma keia hoohiki. e hooia ana oia e kokua no oia i ke Kumukanawai o Ameiika Huiia. nie ke kue ana i na enemi apau o ke Au-

| puni, maloko iho o ka aina a mai waho mai paha o ka aina. me kona hoohiki ana. aoie ioa ia e haawi i kekahi kokua ana i na enemi o ke Aupuni. a i ole ia, e lawe paha i kekahi oihana Aupuni mai kekahi Aupuni mai e kue ana ia Amerika Huiia. Ua kapaia keia hoohiki. he hoohiki Oihana; nolaila. ua kapaia ,he ' lron-Clatl Oath of office." A ke ole makou e kuhihewa. maluna o keia hoohiki i kukuluia ai ka hoohiki e paa nei ma ka Pauku 101 o ke J£umukanawai o ka Repubalika o Hawaii, oia hoi: OLELO HOOHIKI 0 (A) NA LUN'A AUPUNI, KA POE KOHO BALOTA, NA LUNAMAKAAINANA A ME NA JURE.

Aole e kupono kekahi mea e lilo 1 Luna Aupuni, Senate a Lunamakaainana paha malalo o keia Repubalika, a i ole ia, i mea koho i na Senate, Lunamakaainana ame kekahi jure paha, aia wale no a hoohiki a kakauinoa oia i ka olelo hoohiki mahope iho nei: "Ke hoohiki nei au ihiua o ke Akua Mana Loa e kokua no au i ke Kumukanawnl, na Kanawai ame ke Aupunl o.ka Repubalika o Hawaii; a, aole au ma kekahi ano e kokua ma ka hoihoi hou ana a hoala ana paha i Aupuni Moi ma ko Hawaii Pae Aina." O keia hoi ka hoohiki a Lunamakaainana Loebenstein i makemake ai e hoololiia, ma ke kapae a hoopau loa ana i na huaolelo hope, e olelo aua penei: # "A, aole au, ma kekahi ano, e kokua ma ka hoihoi hou ana a hoala ana paha i ke Aupuni Moi ma ko Hawaii Pae Aina." Aka, ma ka Poalua nei, Maraki S, ua kinai make loa ia ua hoololi la, ma ke koho £Uia a Richards, Gear, Pogue, Robertson, Kaeo, MeCandless, Atkinson, Wilder. Isenberg .ame Kaulukou (10) ma ka aoao hoopanee loa, a o Loebenstein, Parisa, Aehi, Kaai ame Kahaulelio (5), ma ke kue i ka hoopanee loa. Aole hoi makou i ike i ke kumu nui nana i kono ia Mr. Kahaulelio e koho ma ka aoao kue i ka hoopanee loa ana i keia hoololi, oiai oia no kekahi hoa o ka Aha Elele i hana ai i ke Kumukaaawai e ku nei i keia wa.

Ua hoomanao nae makou, ma ka auina la o ka Poakolu, lune 27, 1894, ma ka wa 1 noonooia ai keia Pauku o ke Kumukanawai, oia hoi, o na olelo e i keia wa make Kumukanawai, ua nonoi o Mr. Cecil Brown e kapae loa ia na huaolelo e pili ana i kā hoihoi hou a hoaia hou ana mai paha i ke Aupuni Moi. Ua k(rtcua 'hoi o Kuhina Damon i keia noi a Kikila. Eia nae ua haule. Ua koe ko makou ike ana aia ka Lunamakaalnana Kahanlelio ma ia aoao hookahi. Malia nae paha ua kuhihewa makou. Ua hauoli makou, ua holo ole keia hoololi a ka Lunamakaainana Loebenstein.