Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 11, 18 March 1898 — Page 2

Page PDF (1.42 MB)

This text was transcribed by:  Inger Hojfeldt
This work is dedicated to:  Daughters of Hawaii

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Hoolaha Mana Hooko

 

            Ua hookohuia aku ma kela la o THOS. N. WRIGHT. ESQ., i Lunahoomalu no ka Papa Alanui no ka apana Auhau o Kona Hema. Mokupuni o Hawaii, ma kahi o A.J. Wilson i waiho mai.

            HENRY E. COOPER,

            Kuhina Kalaiaina no ka manawa.

            Keena Kalaiaina, Maraki 12, 1898.

2694-3t

 

HOOLAHA NO NA AINA AUPUNI.

            Ma ka Poaono, Aperila 9, ma ka hora 12 o ke awakea, ma ke alo iho o ka Hale Hookolokolo, e kuai kudala ia aku ai:

            Ka Hoolimalima o ka aina o Kaakepa, Hilo, Hawaii, maloko o laiia he 194 Eka, oi aku a emi mai paha.

            Manawa hoolimalima, 21 makahiki, e hoomaka ana Okatoba 17, 1899.

            Uku hoolimalima e oi ana maluna o $500 no ka makahiki, e hookaa mua ia ana i kela ame keia hapalua makahiki. J.F. BROWN,

            Agena o na Aina Aupuni.

            Honolulu, Maraki 11, 1898.

2694-@d.

 

            I kela la ua hookohuia aku o JOS. H. NISHWITZ, ESQ., i Notere no ka Lehulehu, Apana Hookolokolo Kaapuni Elua o Ko Hawaii Pae Aina.

            HENRY E. COOPER,

            Kuhina Kalaiaina no ka manawa.

            Keena Kalaiaina, Mar. 7, 1898

 

KUAHAUA KOHO BALOTA.       

 

Oihana Kalaiaina,

Honolulu, Maraki 2, 1898

            I kulike ai me ka Pauku 54 o ke Kumukanawai, ke hoolahaia aku nei ma keia, e malamaia ana he kau koho balota kuikawa no kekahi Senatoa, no ka hoopiha ana i ka manawa aku i koe e pau ana ma ka Poakolu hope o Sepatemaba, 1899, mamuli o ka make ana o W.Y. Horner, Senatoa mai ka Apana Koho Senatoa Elua mai, ma ua Apana koho Senatoa Elua la e malamaia ai, ma na Mokupuni o Maui, Molokai, Lanai ame Kahoolawe, mawaena o na hora 8 a.m. ame 5 p.m. o ka Poaha, la 14 a Aperila, 1898.

            E waihoia mai na inoa o na moho me ke Kuhina Kalaiaina, aole emi malalo o na la he iwakalua mamua ae o ka la koho.

            O na Apana Koho Balota, na Mahele Koho Balota, ma ka Apana Koho Senatoa Elua, eia iho no ia:

APANA 3.

Na Mokupuni o Maui, Molokai ame Lanai.

            Mahele Ekahi-O kela hapa o Molokai e komo pu ana o Kalawao ame Kalaupapa.

            Wahi koho: Halekuai o Kalaupapa.

            Na Luna Nana:

            W. Notley,

            J.K. Waiamau,

            J.A. Babcock.

            Mahele Elua-O ke koena aku i koe o ka Mokupuni o Molokai.

            Wahi Koho: Hale Hookolokolo o Pukoo.

            Na Luna Nana:

            Goe. Trimble,

            H. Manase,

            A. Kamai.

            Mahele Ekolu-Ka Apana o Lahaina ame ka Mokupuni o Lanai.

            Wahi Koho: Hale Hookolokolo o Lahaina.

            Na Luna Nana:

            Henry Dickenson,

            A.N. Hayselden,

            Rev. A. Pali.

            Mahele Eha-Ka Apana o Kaanapali.

            Wahi Koho: Halekula o Honokohau.

            Na Luna Nana:

            R.C. Searle,

            David Taylor, Jr.,

            David Kapuku.

            Mahele Elima-Oia ka hapa o Wailuku e moe ana a ka akau o na puuone me ke komo pu o Waihee ame ka Mokupuni o Kahoolawe.

            Wahi Koho: Hale Hookolokolo o Wailuku.

            Na Luna Nana:

            J.H. Thomas,

            W.T. Robinson.

            Mahele Eono-O ka hapa i koe o Wailuku, koe aku ka Apana o Honuaula.

            Wahi Koho: Hale Dute ma Kahului.

            Na Luna Nana:

            L.W. Zumwalt,

            D. Quill,

            E.B. Carley.

            Mahele Ehiku-Ka Apanao Honuaula.

            Wahi Koho: Hale Hookolokolo o Honuaula. 

            Na Luna Nana:

            J.M. Napulou,

            G.M. Kunukau,

            S.E. Kaleikau.

            Mahele Ewalu-O kela apau o ka Apana i ikeia o Kula ame kela hapa o ka aina o Hamakuapoko e moe ana ma ka Hema ame ke Komohana o ke awawa o Maliko a mauka o ka laina e holo ana mawaena o ke alanui mai Kaluanui a hiki i ka halepaahao o Makawao, ame ka laina e moe ana mailaila aku.

            Wahi Koho: Hale Hookolokolo o Makawao.

            Na Luna Nana:

            F.W. Hardy,

            Geo. Forsyth,

            Manuel Cabral.

            Mahele Eiwa-Ke koena o ka Apana o Makawao a hiki i ke kahawai o Oopuloa.

            Wahi Koho: Halekula o Hamakuapoko.

            Na Luna Nana:

            W.F. Mossman,

            W.E. Shaw,

            P.N. Kahokuoluna.

            Mahele Umi-Kahikinui, Kaupo ame Kipahulu.

            Wahi Koho: Halekula o Kipahulu.

            Na Luna Nana:

            A. Gross,

            W.B. Starkey,

            J.K. Piimanu.

            Mahele Umikumamakahi-Mai Kipahulu a hiki ame ke komo pu ana o Makapuu.

            Wahi Koho: Hale Hookolokolo o Hana.

            Na Luna Nana:

            F. Wittrock,

            J. Grunwald,

            J.K. Kalama.

            Mahele umikumamalua-Ka Apana o Koolau a hiki i ke kahawai o Oopuloa.

            Wahi Koho: Halekula o Keanae.

            Na Luna Nana:

            H. Reuter,

            D.W. Napihaa.

            J.A. KING,

            Kuhina Kalaiaina.

2692-6t

 

HOOLAHA NO NA AINA AUPUNI

            Ma ka Poaono, Aperila 2, ma ka hora 12 awakea, ma ke alo iho o ka Hale Hookolokolo, ma Honolulu, e kuai kudala ia aku ana na Hoolimalima o keia mau Aina Aupuni:

            Kamalomalo, Kauai, 2,405 Eka. No ka manawa e hoomaka ana mai Maraki 9 aku, 1900, a e pau ana i Mei 1, 1907. Uku hoolimalima oi aku maluna o $1,000 no ka makahiki, e hookaa mua ia ana i kela ame keia makahiki.

            No na kii ame na hoakaka piha o keia mau apana ae la e ninau ia.

            J.F. BROWN,

            Agena o na Aina Aupuni.

            Keena Aina Aupuni, Honolulu.

2692-td

 

HOOLAHA HUI.

            Ma ka Hana o ka Hoopau ana i ka Hui "Hawaiian Construction Company."

            Oiai, ua waiho mai ka Hawaiian Construction Company, he Hui i kukuluia a e ku ana malalo a ma o ka mana la o na Kanawai o ko Hawaii Pae Aina, elike me ke kanawai ma ia hana a i hoakakaia hoi, ma ke Keena o ke Kuhina Kalaiaina, he noi no ka hoopau ana i ua Hui la, me ka Palapala Hooia i hoopili pu ia, elike me ke kauoha a ke Kanawai.

            Nolaila, ke hoolahaia aku nei ma keia imua o ka poe apau i kuleana, ma kela ame keia ano, iloko o ua Hui la, e pono no e waiho mai i na kumu kue no ka aeia ana o ua noi la, ma ke Keena o ke Kuhina Kalaiaina, ma ka Poalima, Mei 6, 1898, a mamua ae paha, a o kela ame keia mea e makemake ana e loheia kana hoohalahala, e hele kino ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ma ka Hale Oihana Hooko, Honolulu, ma ka hora 10 a.m. o ua la ʻia, a e hoike mai i kumu e ae ole ia ai ua noi la.

            J.A. KING,

            Kuhina Kalaiaina.

            Keena Kalaiaina, Maraki 1, 1898.

2692-9t

 

OLELO HOOLAHA HOOPAU HUI.

            No ka hoopau ana i ka Hui i ikeia o Waihee Sugar Company:

            No ka mea, o ka Waihee Sugar Company, he hui i kukuluia a i hoohanaia i kulike me ke Kanawai o ko Hawaii Paeaina, a oiai, ua waihoia mai he palapala noi ma ke Keena o ke Kuhina Kalaiaina, no ka hoopau ana i ua Hui la, ame kekehai palapala hoola kupono elike me ke kuhikuhi a ke Kanawai.

            A nolaila, ke hoolahaia aku nei i na poe apau i kuleana ma na ano apau iloko o ua hui la, ina he mau kumu hoohalahala kupono kekahi no ka palapala noi e hoopau, e waiho mai ma ke Keena o ke Kuhina Kalaiaina, ma a mamua ae o ka Poalima, Aperila 29, 1898, a o kela ame keia e makemake ana e hoolohe, e pono e hiki mai ma ke keena o ka mea nona inoa malalo iho ma ka Hale Mana Hooko, ma ka hora 10, o ua la ʻla i oleloia, e hoike mai ina he mau kumu kekahi e hoole ana i ua palapala noi ʻla.

            J.A. KING,

            Kuhina Kalaiaina.

            Keena Kalaiaina, Feberuari 24, 1895.

2691-9t

 

KA

NUPEPA KUOKOA

 

No ka Makahiki - - -  $2.00

No Eono Mahina - - - 1.00

Kuike ka Rula.

 

PUKA 1 2 3 4 5 6

ANA. Pule Pule Pule Pule Pule Pule

 

Iniha.. $ 1.50 $ 2.00 $ 2.50 $ 3.00 $ 3.50 $ 4.00

2 Iniha.. 2.00 2.75 3.50 4.00 4.50 5.00

3 Iniha.. 2.50 3.50 4.50 5.00 5.50 6.00

4 Iniha.. 3.00 4.00 5.00 6.00 6.75 7.50

5 Iniha.. 3.50 4.75. 6.00 7.00 8.00 @

Iniha.. 4.00 5.50 7.00 8.00 9.00 10.00

 

O na Olelo Hoolaha a pau e hoouna ia mai ana no ka Hoolaha maloko o keia Nupepa, e hoouna pu mai me ka auhau, a ina aole, aohe hookomo ia.

HOO@UKAIA E KA

HAWAIIAN GAZETTE CO.

C.G. BALLENTYNE, Luna Nui.

JOSEPH M. POEPOE, Lunahooponopono.

Honolulu, Oahu.

 

POALIMA. - - - - - MARAKI 18, 1898

 

Ke Kumuhana Hoohui Aupuni

ame Peresidena Dole.

            Ma ka Poalima o kela pule aku nei, ua hoouna ae la o Peresidena Dole he palapala imua o ka Ahaolelo, a o ka hoike no ka mea e pili ana i kana huakai i Amerika Huiia aku nei, oia kahi waiwai loa a makou i ike iho ai, a penei ke ano nui o kana mau olelo maloko o ua palapala la:

            "Mamuli o ka lilo ana he kumuhana ano nui ka hoohui ana aku o ko Hawaii nei Pae Aina me Amerika Huiia, ua nonoi ikaika loa ia mai la au, ma na la mua o Ianuari aku nei, e na kanaka kuonoono o Honolulu nei, he mea pono iaʻu ke holo aku i Wasinetona, no ka pono o ke kumuhana hoohui Aupuni.

            "Ua waihoia kau hoi keia manao imua o ka Aha Kuka o ke Aupuni no ko lakou manao, a ua ae lokahi ia Aha e apono ana i keia manao.

            "No ka hooko ana i keia mau mea i hooholoia, ame ka hoomaopopo ana nohoi, he mea pono io maoli ke nana pono ia i ke kulana o ke kumuhana hoohui Aupuni ma Wasinetona, ua holo aku la au no Wasinetona, ma ka la 9 o Ianuari, e ukaliia ana e Mrs. Dole, Mekia Curtis P. Iaukea ame Dr. Francis R. Day.

            "Ma ka wa aʻu i noho pokole ai ma Wasinetona, ua halawai kamailio pu maoli au me Peresidena McKinley ame na hoa o kona Aha Kuhina. Ua loaa nui mai nohoi iaʻu ka ike no ke kulana e pili ana i ke kumuhana hoohui Aupuni, mai ke Kuhina Hawaii mai ma Wasinetona, ame kekahi poe e ae.

            "Ma ia wa, e noonooia ana ke kuikahi e ka Aha Senate o Amerika, me ka manao loa ia, ua loaa ke koho ana a ka elua-hapakolu no ke apono ana i ke kuikahi. Aka, ke hiki ole ma keia ano, alaila, ua manaoia e hapai koke ia ana no ua kumuhana la ma o ka olelo hooholo hui la, a e onouia aku no a hiki i ka holo pono loa ana."

 

            O keia ka hoike ano nui a ke Poo o ke Aupuni, imua o "na kupa" o ka aina, ma o ka Ahaolelo la.

            Ua maopopo loa, ua ike oia i ke kulana o ke kumuhana hoohui Aupuni e ku ana iloko o ka Aha Senate ma kona mau la e noho ana malaila. A ke hoike mai nei ia, ina e kaomiia ana ka hoonee ana i ke kumuhana hoohui Aupuni ma o ke kuikahi la, alaila, e hoala koke ia ana ia kumuhana hookahi no ma o ka olelo hooholo hui la.

 

He Wahi Mea Hoaiai aku.

            Aia ma ke Kanawai 4 o na Kanawai e puka aku nei ma ko makou pepa o keia la, ma ka Pauku 4, no ka hoololi ana i ka Pauku 1483 o ke Kanawai Kivila, ua ikeia na olelo mua o ua Pauku la, ma ka Olelo Hawaii, penei no ia:

            "Aole no e aeia kekahi ukupanee i oi aku mamua o Hookahi pa-keneta no ka malama, maluna o kekahi aelike i hanaia iloko o keia Repubalika; etc., etc." Ma ka Olelo Beritania hoi, penei: "No action shall be maintainable in any Court of this Republic, to recover a higher rate of interest than one per cent. per month, upon any contract made in this Republic." Ma ke ano nui, ua loaa no ka manao nui o ka pauku ma ka Olelo Beritania, ma ka pauku ma ka Olelo Hawaii; aka, o ko makou haohao nui, oia ka unuhi ole ia ana a kulike me ka Olelo Beritania o ke Kanawai, elike paha me keia:

            "Aole no e ko kekahi hoopii iloko o kekahi Aha Hookolokolo o keia Repubalika, e koi ana no ka ukupanee i oi aku mamua o Hookahi pa-keneta no ka malama, maluna o kekahi aelike i hanaia iloko o keia Repubalika, etc."

            Aole paha keia he mea ano nui loa, aka nae, aole hewa ia makou ke hoaiai aku i keia mea i mea e hiki ai i ke Komite hooponopono bila kanawai ke makaala i na unuhina Hawaii o na Bila Kanawai apau e noonooia ana e ka Hale a mamua ae hoi o ke apono a hooholo loa ia ana e ka Ahaolelo.

 

Mahalo Kiekie i ka Lunama-

kaainana o na Kohala, na

Kona ame Kau.

            Ma kekahi o na hoololi Kumukanawai a Mr. W.C. Achi i lawe mai ai i keia Kau Ahaolelo, he hoololi kekahi e hoomahuahua ana i ka heluna o na lunamakaainana, mai ka heluna umukumamalima mai a ka heluna iwakalua-kumamakahi, oia hoi, i iwakaluakumamakahi ka nui o na hoa o loko o ka Hale o na Lunamakaainana.

            O keia alahele a ka Lunamakaainana o na Kohala, kona ame Kau, e na'i aku nei, he alahele ia e hoike mai ana, i ka hoomahuahuaia ana ae o na wahaolelo mai waena mai o na poe koho balota lahilahi o kahi kuonoono iloko nei o ka aina.

            He mea maikai no keia, aka, ua manao makou, aole keia o ka wa pono e hapaiia mai ai keia hoololi Kumukanawai, a hiki i ka wa e ike ai kakou, e ku mau aku ana no paha kakou ma ke ano he Aupuni nana no e hooponopono ana iaia iho, a i ole ia, he Aupuni kulana "Panalaau" wale no paha kakou no kekahi Aupuni e ae.

 

HE HOALOHALOHA NO MRS. KANUI KOPA.

            (Mamuli o ka loaa ole ia makou he wahi kaawale o ka makou pepa i na helu i hala hope ae nei, ua hiki ole keia manao hoalohaloha ke hoopukaia aku i ka wa o kona loaa makamaka ana ia makou, akahi no a loaa he wa pono.)

            Me ka walohia nui:-O makou o na haumana o ke Kula Sabati o Waimea, Kauai, ma o ko makou komite 'la; a ia Rev. G.L. Kopa.

            Luuluu wale: Oiai ua lalau mai la na lima menemene ole o ka make i ka hanu ola o Mrs. Kanui Kopa, ko makou makuahine a hoapaana iloko o ka Haku Iesu Karisto, ma ka hora 5 a oi o ke kakahiaka Poano, Feberuari la 5, 1898, ma ko laua home ma Waimea, Kauai nei.

            Oiai oia e ola ana ua pili ia e makou me ia ma na hana o ke Kula Sabati, ua alo pu ia e makou me Mrs. Kanui Kopa ka loa o na kula, mai Waimea a Koloa i kahi manawa, a mai Waimea a hiki i Hanalei i ka malama o Aperila 1897, i ka hoike hui o na Kula Sabati o ka Mokupuni o Kauai nei.

            E ka ua noe o Koloa ua pau kou hoopulu ana ma kona mau papalina; e ke kula o Leponui ame na alanui ou e Lihue ua pau kou eha ana i na kapuai o kona lio; e ka puu kaulana o Kalalea i Anahola ua pau kou kiei ana mai maluna ona; e ka ua loku o Hanalei ua pau ko Mrs. Kanui Kopa ike ana i kou anuanu me ke koekoe; a ua hoi aku oia i ka poli o ka Makua Mana Loa: Nana no i haawi mai a Nana no e lawe aku.

            E hooholoia. Ke komo puaku nei makou apau me oe, ko makou kahu i hoonele ia i ka wahine ole ame na keiki i hoonele ia i ko lakou mama aloha nui ia; e ae mai ia makou e auamo pu me oukou ame ka ohana no apau, i na luuluu ame na ehaeha o ke kaumaha no ka hoomanao walohia ana no ka mea i hala.

            E hooholo hou ia. Ke pule nui nei makou i ko na lani lokomaikai, e hoomaha mai i ko kakou mau kaumaha iloko o kona mana kamahao; E hoomaikaiia ke Akua ma na lani kiekie loa, he malu ma ka honua, he aloha i kanaka.

            E hooholo hoi ia. E hoounaia i hookahi kope i ke kane wahine make ame na keiki, a i hookahi kope i ka Nupepa Kuokoa, a i hookahi kope i ka Nupepa Kamakaainana.

            O makou iho no me ka haahaa ka oukou mau kauwa iloko o ka Haku Iesu.

            Komite:

            J.K. KAPUNIAI,

            MRS. ANA KAPUNIAI,

            MRS. HANA COOKE,

            MRS. KAONOHI KAIALAU,

            MISS JULIA PAEAHU,

            MR. SAM. E KAULA.

            Waimea, Kauai, Feb. 21, 1898.

 

AHA MELE NUI.

            Malalo o na hoikaika ana a Mr. W.H. Cummings, ko Honolulu nei Luna Alanui eleu nui wale, e malamaia ana he aha mele nui maloko o ka luakini o Kaumakapili, ma ke ahiahi o ka la 2 o Aperila ae nei. O na loaa oia aha mele e hooliloia aku ana no ka hoomaemae ame hana hou ana i na halepule o Moanalua, Kalihi ame Kamoiliili.

            E kamailio hou aku ana makou ma keia pule ae no keia aha mele.

 

Na Lono no ka Hoohui Aupuni.

            Ma ke ku ana mai o ka mokuahi Belgie ma ka Poalua nei no Honolulu nei, mai ke kukulu komohana mai, ua loaa mai la he mau lono nupepa mai Iapana mai e hoike ana ua hoopanee loa ia ka noonooia ana o ke kuikahi hoohui Aupuni, a o kekahi lono hoi, e hoike ana, ua haawi ae la na hoa o ka Aha Senate i ke koho ana ma ka Bila Kanawai Hoohui Aina, a ua hoopanee loa ia. Aia keia mau lono pili i ka haule ana o ke Kumuhana Hoohui Aupuni maloko o na nupepa Iapana o Maraki1, aka, maloko hoi o ka nupepa "Japan Mail." Maraki 4, ua hoikeia penei:

            "Mamuli o na lono telegarapa i loaa mai i Tokio, ua hoole loa ia e ka Aha Senate ka Bila Kanawai no ka hoohui ana aku ia Hawaii, a ua hoopanee loa ia hoi ia kumuhana. Ua ninaninau aku makou ma na keena oihana Aupuni, a ua hoikeia mai ia makou ka lohe, aohe i loaa pili Aupuni mai he lono oia ano.

            Ua hoike ae nohoi o Kuhina Kupa ma ka Poalua nei, imua o kekahi poe kakau nupepa, aole loa i loaa mai i ke Aupuni Hawaii he lono mai Wasinetona mai, ua haule ke Kumuhana Hoohui Aupuni Hawaii imua o ka Aha Senate o Amerika Huiia.

 

            Ma ka Poakolu nei hoi, Maraki 16, ua ku mai la ka moku-pea "@Mochican" mai Kapalakiko mai iloko o na la holo he umikumamalua, a ua loaa mai la he mau nupepa mai Kapalakiko mai, i puka ma ka la 4 ame 4. A penei ka hoike a kekahi lono i loaa mai Wasinetona mai:

            Wasinetona, Maraki 2.-Ua hooholo ke Komite o ko na Aina E o loko o ka Aha Senate, e malamaia ona halawai kuikawa e ia Komite, ma ka Poaono ae nei, no ka noonoo ana i ke alahele maikai loa e lawelawe aku ai, ma keia mua aku, no ka mea e pili ana i ka hoohui Aupuni Hawaii. Ua hoea ma keia manao mamuli o ka manaoia ana e waiho i ke kuikahi, a e hapaiia ka hana hoohui Aupuni mamuli o ka Bila Kanawai maoli e hoohui ma ana ia Hawaii.

            Aole hoi i hiki kino mai kekahi mau hoa o keia Komite ma keia halawa ana, a ua hooholoia e noonooia keia manao, ma kekahi halawai ana a ke Komite, ma ka mea wale no e pili ana i keia ninau.

 

NU HOU O NA AINA E

            Ma ke ku ana mai o ka mokupea "Mohikana," iloko o 12 la holo mai Kapalakiko mai, i loaa mai ai ia makou keia mau mea hou mai na Aina E mai:

 

MAI WAHO MAI KE KUMU O KA

POINO ANA O KA MOKUKAUA

"MAINE."

Na Ioka, Maraki-Ua telegarapa mai la ka mea kakau o ka nupepa Herald, mai Wasinetona mai, penei:

            Oiai hoi, aole i loaa mai ka hoike pili Aupun ma ka Aha Nele no ka poino ana o ka mokukaua Maine, no ke ano o ka olelo hoike a mea hoike hoi i loaa ia Aha, a, aole nohoi i upu iki ia e loaa mai ana he wahi hoomahui ana no ia mea, a hiki i ka wa e makaukau pono ai ka hoike piha a ia Aha, eia nae ua laulaha no ka manaoia ana mawaena o ka poai o ka Aha Kuhina, aia ke kumu i poino ai ka mokukaua Maine mai waho mai.

            E hoike ana kekahi lono mai Havana mai, ua ha'i-pu ke kua-la (iwikaele paha) o ka Maine, mamuli o ke pahu ana, oiai ua ikeia he elua pauku kaawale o ke kila, he aneane elua a ekolu kapuai ke ka-wa o kahi kokoke loa o na poo o ua iwi-kaele la i ha'i-pu ai, a he mea keia e hooikaika loa mai ai i ka manao koho, ua poino ka maku mamuli o kekahi kumu mai waho mai, aole hoi mailoko mai o ka moku.

            Aole he hoike pili Aupuni i loaa mai no keia mea i ikeia, aka, ke laweia nae keia me ka mea hoike no ka loaa ana o na papaa keleawe i kapiliia aku ai ma ke kila mai na papa-pa-lua mai o lala, e lilo ana keia i mea hoike ikaika, aia ke kumu o ke pahu ana o ka moku mai waho aku nei: aka, ua manaoia, ua loohia no paha ia poino mamuli o ke pahu ana o kona waihona pauda.

            E hoike ana hoi kekahi lono ma ka la 3 o Maraki nei, mai Kapalakiko mai, ua pahuia ka mokukaua Maine mamuli o ke pahu ana o kekahi mea paahana oia ano i waiho pono ia malalo ae o ka moku ma ka po mamua iho o ka loohia ana o keia poino.

            Ua manaoia o Kenerala Weyler ka mea nana keia hana. Ua loaa mai keia mea paahana hoopahu me kona mau "likini" ame na uwea, mai ka moku lawe mea kaua mai o Sepania, nona ka inoa o La Gaspe. O ka punana i hoopulapulaia ai keia hana, maloko ia o kekahi halekuai o na lako paahana no na moku e malamaia ana e kekahi kanaka nona ka inoa o Garela Trinon, he konela ia no na koa pualu, a ua holo aku hoi oia no Sepania mahope iho o na la ekolu mai ka la mai i pahuia ai o ka Maine. Ua hoolimalima ia hoi e keia Trinon he ekolu poe kanaka luu, oia na hoahanau Alavareza, ame Abella. Ua nalowale honua hoi kekahi o na hoahanau Alavareza, a ua manaoia aia oia ke paa pio la maluna o ka mokukaua Alfonso, mamuli o ke ole-ole loa o kona waha. A o na kanaka i koe iho, aia laua he mau kanaka luu ma ka aoao o ke Aupuni o Sepania no ka nana ana i ka moku poino.

            O ke kumu i manaoia ai na Weyler keia hana, mamuli ia o ka manaoia ana no kona kulana huhu a inaina i ke Aupuni o Amerika Huipuia, a pela hoi i ke Kuhina Nui Sagata o Sepania, a i hana oia i keia hana i mea e onou ia ai na Aupun elua iloko o ke kaua. Aka, aole nae i hooiaia mai keia lono e na nupepa e ae.

 

            Maderida, Marak 2.-Ua hoole ikaika o Kenerala Weyler, aole oia i ike iki i kahi mea e pili ana i na mea paha i oleloia oia na mea i hoopoino i ka mokukaua Maine ma ke awa o Havana.

 

KE KOKUO A PERESIDENA DOLE

NO KA POE POINO O KA MOKU-

KAUA "MAINE."

            Wasinetona, Maraki 3.-Ua loaa mai i ke Keena Kaua Moana he hoike oiaia o ka puuwai hamama o ke aloha no na poe poino o ka mokukaua Maine, oia hoi, ua loaa mai he bila kikoo dala nona ka huina o 500 dala mai a Peresidena Dole mai.

 

MANAOIA E HOOPII LUNA NUI IA.

            Wasinetona, Maraki 3.-Ua manao loa o Lunamakaainana James Hamilton Lewis o Wasinetona e hoao e hoopii luna nui ia Kuhina Long, a nolaila, e lawe mai ana oia he olelo hooholo ma ia ano. O ke kumu o keia, oia ko Kuhina Long hoike ana i kekahi mau manao e pili ana i ke pahu ia ana o ka mokukaua Maine. O ke alahele i hanaia ai o Bayard, oia ke alahele e lawelaweia ai no Kuhina Long.

 

HOIKE KULA AHAHUI OPIOPIO.

            Ua malama ia ka hoike kula Ahahui Opiopio Imipono Karisiano ma ka la 27 o Feberuari, 1898, ma ka luakini Poni Moi, Koolau, Kauai Hikina.

            Na kula i hiki mai: Ka Ahahui Opiopio o Kapaa, Anehola, Koolau ame Kilauea.

            Ua hoomakaia na hana me ka hoomalu ana a ke komite hoeueu J.K. Apolo. Himeni wehe o na hana aoao 107, Lei Alii, e alakai ia ana keia himeni e ke Kula o Kapaa, me ka pule a Rev. I.K. Kaauwai, mahope iho o ka amama o ka pule wehe, ua waiho mai ke komite hoeueu i mau komite na lakou e waiho mai i mau olelo paipai mahope o ka pau ana o na hana o ka la, eia na inoa: John Akana, Wm. Keo-iki, E. Montgomery, J. Comming, G.M. Huddy, Rev. I.K. Kaauwai ame Rev. S. Kaulili.

            Ua malama e ia ke koho ana i elele no ka Ahahui Opiopio o Koolau ke hiki mai ka wa o ka Ahahui Mokupuni ma Lihue ame ka Ahahui Pae Aina ma Honolulu.

            Ua waiho mai o J.K. Apolo i ka inoa o Geo. W. Mahikoa i elele, kokua ia, a hooholoia.

            Himeni hui 104 Euanelio, e alakai ia ana keia himeni e ke Kula o Kilauea, mahope o keia ua malamaia na hana lulu dala. Me keia na mea i loaa: Kula o Kapaa, $3.10; Koolau, $3.50; Anehola, $1.00; Kilauea, $2.00; poe makaikai, $2.40. Huina $12.00.

            Himeni Hui aoao 3 Lei Alii, e alakai a ana kea ihimeni e ke Kula o Anehola.

            Ua kahea ia mai ke Kula o Koolau, no laila ua eleu mai la ke alakai, J. Koani, me ka eleu nohoi o na haumana ua nee ae la lakou i ke kahua o ka hana, o ko lakou huina he 35. Manawa i hanaia 19 minute. Himeni Hui aoao 93 Lei Alii, e alakaiia ana keia himeni e ke Kula o Koolau, pau keia himeni ke kula mai o ke kalukalu o Kapaa, e alakai ia ana e Mose (opio), huina haumana he 12, manawa i hanaia he 12 minute. Himeni Hui 44 Euanelio, e alakaiia ana e ke Kula o Anehola, ke Kula mai o Kilauea e alakaiia ana e G.W. Mahikoa, huina haumana 7; manawa hana 11 minute. Himeni Hui 38 Euanelio, e alakaiia ana keiahimeni e ke Kula o 'Kapaa; ke Kula mai o Anehola, huina haumana 17; manawa hana 17 minute; e alakai ia ana keia kula e Pilipo, Jr. Himeni Hui aoao 164 Hoku Ao, ma keia manawa ua eleu mai la ke komite hoeueu i ka ohi ana mai i mau haumana mailoko mai o ka poe makaikai, me ka eleu ua loaa mai he 10 haumana, e alakai ia ana no e ia, ua haawi i aku na ninau Baibala a ua pane ia mai me ka mikioi; manawa i hana ia e lakou 9 minute. Mahope o keia kula ua kahea ia na komite o ka la, ua ku pakahi mai lakou e haawi ana ina mapuna olelo hoolana i waena o na Kula i hana i ka hana ia la no ka pono o na uhane ma ke ao pau ole ma o. Mahope o ka lakou ua hoike mai ke kakauolelo i na hana o ka la. A ua hookuu ia na hana me ka himeni aoao 124 Hoku Ao me ka pule a Rev. S. Kaulili.

            Ua hoopihaia ka lua o ka inaina me na mea ai i hoomakaukau ia.

            WILLIAM HUDDY.

 

            Ua loohia au i ka rumatika no 14 makahiki, a aohe mea i maopopo ka mea e loaa ai ia'u ke ola. Ua hiki no ia'u ke hele ma o a maanei, aka, e eha mau ana no nae au. Ua hoao au i na laau apau 'u i i lohe ai, a mahope haiia mai la ia'u e hoao au i ka Laau Hamo a Kamalena. Ua hoao io iho ia au, a ua loaa koke ia'u ke ola, a iloko o ka wa pokole, ua ola loa au. Ua hauoli loa au i ka hoike ana aku, aole loa ia i hoi hou mai maluna o'u.-Josh Edgar, Germantown, Cal. E kuaiia ana e na poe kuai laau lapaau apau. Benson, Smith & Co., na Agena ma ko Hawaii Pae Aina.