Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 21, 27 May 1898 — MA KE KAUOHA. [ARTICLE]

MA KE KAUOHA.

KANAWAI 38. Be Ka.vawai e Pii.i a.va i Kekaiii mau Laikim a e Hoololi Al I >'A PAI'KU 8 A ME 12 (E PILI ANA I KA ALAKOHOLA), Pai KU 23 (E PILI ASA i KA Ah a), Pauku 50 (E PILI AXA I KE Kl Al ANA I KA BlPl). PaUKU 54 (E Piu AN-A I KE Kuai ana i ka Puaa), -VA Pauku 59. 60, 62 ame 63 (E PILI AXA I >*A Pu), >A pAI<KU »0 A ME i3 (E PILI ANA I sa Hale Hoolimalima me sa Hale Moe. NA Hotele me sa Haleaika), Pauku 96 (E Pili asa i ka Paka, >a Kika a me >*a Kikalika), Pauku 97 (E Pili ana i na Kaa a 3ie sa Kalaiwa Kaa), o ke Kanawai 64 O NA KaNAWAI O KK KaU O 1890 E PILI A>'A I >A LAIKINI I APONOIA ma ka La 12 o lune, M. H. 1896, a e Pakuiia aku ai i Pauku Hou i ke Kanawai i Olkloia, e Kapaia Pauku 24A, (E PILI ANA I KE Kiai ana o ka Awa), a e Hoololi ai i ka Pauku 2 o ka Mokuna 65 o na o ke Kau o 1890 (E PILI ANA i ka Hoopak ana MAI (5 NA Holoholona >0 ke Kuai aku) a e Pakuiaku aii Pauku Hou i ka Mokuna 65 o xa Kanawai oke Kau o 1890 e Kapaia Pauku 3A (E Pili ana i xa Holoholona). /; Hooholoia c ka Ahaoklo o ka Repubalika o Haieaii: Pai ku 1. Ona Pauku 9, 12, 23, 50. 54, 59, 00, 02, 63 ; 70, 73, 96 ame 97 o ke Kanawai 64 o na Kanawai o ke Kau o 1596 e pili ana i na laikini i aponoia ma ka la 12 o lune, M. H. 1896, ma keia ke hoololiia nei i heluheluia ai e like ine keia maliope ilio nei: ''Pauku 9. Ma keia ua haawiia ka niana i ke Kuhina Kalaiaina e liaawi aku i kekahi niea e paa ana i kekaM laikini e lioopae a e kuai aku i na laau nuike i laikini no ke kuai aua aku i ka wai metulika a me ka alakoliola. O ka uku makaliiki no ka laikini oia ano he Kanalima Dala.""Pauku 12. Ma ki'ia ua liaawiia ka mana ika Luua Duae Nui e ae aku i na ]>oe e paa ana i na laikini i hoakakaia maloko nei e unuhi aku aole e oi aku mamua o 200 galani alakohola iloko o ka makahiki hookahi mai ka la i haawiia ai ka laikini mailoko mai o ka Hale Dute ma ka hookau ana i ke dute o Ekolu Dala no ke galani hookahi. "Eia nae. o ka 200 galani i uuuhiia pela e lawelaweia uo īa e ka mea nona ka laikini i oleloia no na oihana lapaau wale no, a i ole ia, no ke kuai ana aku i na kauka lapaau i laikini pono ia, a e hoomaopopo hou ia o na alakoliola a pau i oi ae mamua 0 ka 200 galani i oleloia i unuliiia e ka mea nona ka laikim i oleloia e uku uo i ke dute waiona e like uie kona īkaika e like me ia i hoomaopopoia ma ke kanawai 110 na waiona i like ka ikaika." "Pauku 23. Ina ua lilo wale kekahi laikini e lioolaha hou ia aku no ka laikini, a maliope o ka lioolaha kupono ia ana e kuai hou ia aku no ma ke kuai laulala akea ma ke kumkuuai koho niua i lioakakaia maloko oka apana e haawiia aku ai īa laikini." "Pauku 50. oka uku makahiki no kekahi laikini e kuai i ka bipi ma kela a me keia apana auhau lie uiui (lala" "Pauku 54. Oka uku makahiki no ka laikini e kuai ika puaa ma kela ame keia apana auliau he umi dala. ,J "Pauku 59. Koe wale no ma ke ano i hoakaka okoa ia maloko iho nei o ka uku makahiki no kekalii laikiui e lilo i ona a e malaiua palia i kekahi pu panapana, raifela, kabine, pu-ki-lu a pu e ae paha. he hookahi dala uo kela a me keia pu oia ano.'' "Pauku 60. Koe wale 110 ma ke ano i hoakaka okoa ia maJoko nei aole pu e onaia a malamaia paha iloko o ka Repubalika me ka laikini ole i hoopukaia malalo o keia Kanawai." 'Tauku 62. Va hiki no e loaa i kekalii mea ka laikini me *a uku ole e malama i kekahi pu-ki-lu e lawelaweia ma kekahi oilmna mahiai wale 110 no ka iiepelii ana, a i ole ia, no ka lioemu ana i na inauu e lioopoiuo ana i kekahi mea kanu, a me na mea iMO e ae e iike me ka niongoose a me na iole lapaki, aka, 1 mea e loaa ai ia laikini, e hoike aku no lakou imua o ke Kuhina i kekulii olelo hoakaka mai ka Ilamuku, Hope Ilamuku, a i ole ia, kekahi Makai Nui, a i ole ia, Hope Makai 2sui paiia i lianaia me ka uku ole e hoike ana e lawelawe aua ia pu-ki-lu iio ia hana wale 110." Aole e lilo kekahi mea maloko nei i mea e koiia ai e laweia knkahi laikini 110 kekahi pu walia liookalii ma ka waha e hahao ai, ki lu i lawelawe maoli ia ma kekahi malii raiki i mea e hoomaka'uka'u ai i na mann mai na mahi niiki aku. "Pauku 03. O-na lala a pau i hihia ole oka oihaua makai, 0 ka puali kiai makaainana, a i ole ia, o kekahi pualikoa i hoonoho potvo iu e like me kekahi kanawai, e loaa no ia lakou ka laikini me ka uku ole e malama» lialihali, a i ole ia, e lawelawe 1 na pu oiai ma ka haiia, a i ole ia, no ke ki pololei hooniaamaa, aka, i mea e loaa ai ia laikini e hoike aku no lakou i ke Kuhina i kekahi hoike miii ka luna kiekie mai o ka puali a lakou i lilo ai i lala e hoike mai ana he mau lala io lakou, a me ka hoakaka ana ike ano oia pu a mau pu paha. „ "E mau no ka mana o ua laikini a pau oia ano no ka ma* nawa e noho ana ma ke ano he lala hihia ole iloko o kekahi puali oia ano, a i ka pau ana o ka lilo ana i lala e hoopauia no ka laikini e ka luna kiekie oia puali, a e hoihoiia aku i ke Kuhina Kalaiaiua." "Pauku 70. Aole e haawiia kekahi laikini no kekahi hale hoolimalima a me kahi e noho ai. hotele a hale-aina paha, aia a loaa mua i ka mea noi mai ka Papa Ola mai a waiho aku i ke Kuhina i kekahi hoike e hoakaka ana ua nana kekalii agena o ka Papa i ka hale a mau liale paha i manaoia e lawe-

Jawe no ia hana me kekahi hoakaka e piii ana i lawa e hiki ai ke hoomaopopoia «a hale la, a he kūlaua maikai nia na mea pill i ke ola kino. a oa knpono e lawelaweia oo ia hana. a <ina ke noi he noi no kekahi laikini iio kekahi hale hoolimalima me kahi e noho ai, hotele a hale-ai.ua paha). e hoakaka aoa i ka noi o na kanaka i hiki ma ke kanawai e hoonohoia maloko olaila." Eia hou, aole e haawiia kekahi laikini no kekahi hale hoolimalima me kahi e noho ai. hotele a hale-aina paha e knknluia ana a e malamaia ana ma kekahi wahi ma ka manao o ka Aha Hooko he k«iK>no ole no ia hana. a i ole ia i manaoioia e ka Aha Hooko iia knpono ole. "Pauku 73. Aole lilo kekahi mea maloko o keia Kanawai i mea e manaoia ai ua hiki ole i kekahi ohana mai ka lawe ana i na poe aole i oi aku mamoa o ehiku e ai ma ko lakou wahi. a i ole ia, jjoe noho paha me ka lawe ole i laikini malalo o keia Kanawai. ,, "Pauku 06. Oka uku makahiki no kekahi laikini e kuai i ka paka, na kika ame na kikalika he l'nii Dala. Oka hookaa ana i keia uku he mea «o ia e hookuuia ai i kekahi niea e paa ana i kekahi laikini e malama i kekahi liotele a hale-aina paha inai ka uku ana i kekahi uku no kekahi laikini kuai waiwai ina aole ua mea la nona ka laikini he mea kuai i na waiwai e ae inawaho ae o ka paka, na kika a me na kikalika. aka, aole e mauaoia he niea e hookuuia ai ka mea e paa ana mai ka uku ana i ka uku no ka laikini kuai waiwai e like ine ia i hoakakaia ma ka Pauku 75 o keia Kanawai, ina o ka mea noua ka laikini lie mea kuai i na waiwai e ae mai ka paka. ua kika a ine na kikalika. •'Pauku 07. oka uku makahiki uo kekahi laikini e halihali i ka ukana a waiwai palia no ka uku a ma ka hoolimalima paha ma ka Apana o Honolulu, Wailuku, Lahaina a me Hilo. maluna 0 kekahi kaa kikane, kaa e ae paha mawaho ae o na kaa kauo lima he Elua Dala me ka Hapalua no kela a me keia kaa i lioohanaia pela. "O ka uku makahiki no kokalii laikini e kalaiwa i kekahi kaa i laikiniia he Ilookahi Dala \ a ma ia laikiui ua aeia ka mea nona ka laikini e kalaiwa i kekahi kaa i laikiniia malalo o keia Pauku. v Pauku 2. Ma keia ke pakuiia aku'nei kekalii pauku hou i ke Kanawai 0-4 o na Kanawai o ke Kau o ISO6 e kapaia Pauku 24A (e pili ana ike kuai ana oka Awa) e like me keia mahopo iho nei: "Pauku 24A. O kekahi mea uaua i kuai aku ika awa me ka laikini ole e lioopaiia oia aole e emi malalo o Kanalima a aole hoi e oi aku mamua o Hookahi Hanei'i Dala.' Pauku 3. Oka Pauku 2o ka Mokuna 05 ona Kanawai o ke Kau o 1800 e pili ana i ka hooponopono ana i ka lawe ana mai o na holoholona i inea kuai aku, ma keia ke hoololiia nei i hehiheluia e like me keia mahope iho nei: "Pauku 2. E uku 110 kela ame keia mea kuai i na holoholona a pau i laweia mai iloko o keia Kepuhalika no ke kuai 1 ke Kuhina Kalaiaina i kekahi uku laikini o Elua Haneii Pala. Aole e pili keia uku laikini i kekahi mea e nolio ana maanei nana i lawe mai i na lioloholona no kaua hana ponoi. a i ole ia, no na liana lioolalia, aka, o na liololiolona a pau i laweia pela e komo no lakou malalo o na Kanawai lioomalu o keia Kepuhalika." Pauku 4. Ma keia ke pakuiia nei kekahi pauku hon i ka Mokuna G5 o na Kanawai o ke Kau o 1800 e pili ana i ka hoomaopof)o ana i na holoholoua i lioopaeia mai i manaoia e kuai aku e kapaia Pauku 3A, e heluheluia e like me keia: "Pauku 3A. O kekahi mea kuai ina holoholona nana i lawe inai i na holoholona iloko o keia Kepuhalika uo ke kuai aku ma ke kauoha, a i ole ia, ma ke ano imi loaa nana i kau aku i na holoholona i oleloia no ke kuai me ka loaa mua ole o kekahi laikini e like me ia i hoakakaia ma keia Kauawai e hoopaiia no oia aole e emi malalo o Elua Haneii aole e oi inamua o Elima Haneri Dala." Aponoia i keia la 18 o Mei, M. 11. IvSOS. ?- r r • * SAXFORP B. DOLE. Peresi(lena o ka Kepuhalika o Ha\\aii.