Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 25, 24 June 1898 — NUHOU O NA AINA E [ARTICLE]

NUHOU O NA AINA E

1".—I k~U 1% l hooliha as si ke K*-?na A?x39fcuitt-i* i fce. ; a hooU&a; Mi ka !a 7 o fu.2r. u..t kauoha ak r J 'a o Atii3sara!a Kas^ko--a i ka mokukaui Marb:eht'a''l. K-A-McCalla, ame fea Yack«:e. K&p€ca BrowasoQ f t la*e a Ii!o kv kalkuono vraho o Guanīana.mo. Ma ka Tra i pnka naai al ka ta ma kakaniaKa o ka 1a 7, ua komo aku la .keia i mau mofeu iloko o £e ava, a hookueml hope aku la i kekahi mokukaiia Sepa- ! nia, a Uio mai la ke kaikuono a iaua , i komo aku ai. j Ma ka la 11 mai, ua lele'aku la na | -koa marina Amerika he 600 ko lakon j nui, mawaena o ka uahi pauda e pu- | iiohu ana me ka ikaika loa, mai luna ? alu o na moku no uka o ka aina. a \ kukulu iho la i ko lakou mau hale j lole ma na wahi o na papu kuwaho j o Guantanamo i pau i ka ulupaia e na | pu a na Amenka, a malaila i huki ae j ai lakou i ka hae hoku o Amerika no | ka wa mua loa ma Cuba, maluna o ke- ( kahi pahu hae i kiikuluia e ka poe Se- | pania. > 0 ka mokukaua Oregona ka mea i j ahai ae i ka hanohano o ka lilo ana i mea mua loa nana i hoolele aku no uka o ka aina he 40 poe koa marina me ka hololea loa; ma keia kakahiaka, a lawe ae la lakou i ka aoao hema o ka nuku o ke awa e komo aku ai iloko o ke kaikuono, a hiki i ka hoea ana mai o ka moku lav,e koa, oia ka Panther me 600 poe koa, Ua holo lea loa na kipoka ana a na mokukaua Amerika i na papu o uka o ka aina. Ua ulaa pu ia na wahi i hanaia e na Sepania i mau papu iepo no lakou e maiumalu ai mai na pu aku 0 na mokukaua Amenka, a ua pau i ka hoohioloia kekahi mau papu i hoopiha pono ia me na pu. 0 ka mokukaua Marbleheed ka mea nana i hooko j 1 keia hoouka kaua holopono, i kokua- I ia hoi e na mokukaua Yixen ame Dolphin. No kekahi mau la he lehulehu i hala ae nei i hoomakakiu mau ai keia poe moku ma ka nuku o' ke awa, a ma ka la inehinei i komo aku ai lakou iloko o ke av/a, a hala hookahi mile okoa iloko, ia wa i ki aku ai lakou he kanalima mau poka i na papu ma ka aoao hema o ke kowa a lakou i komo aku ai. Ma ka aoao akau o keia wahi, aohe mau papu kiai. Aole nohoi i hoaoia e hoolele aku i kekahi poe koa mailuna aku o ua poe moku la, a hiki wale iho la i keia kakahiaka ma ka wa i komo aku ai ka mokukaua Oregona. He kanaha poe marina mailuna aku o ka mokukaua Oregona, a he iwakalua hoi mailuna aku o ka mokukaua Marblehead aku. Ma ka-'wa i kau aku ai keia poe koa i uka o ka aina ike iho la lakou me ka hoohewahewa ole ua haalele pupuahulu iho na Sepania ia wahi. E muu mokaki ana na wati, na wahi e hiamoe ai o na koa ame kekahi mau lako kaua he nui, a ua loaa iho la nohoi he hae Sepania ma ia wahi. Aia keia wahi a na koa Amei'ika i pae aku la ma kahi he kanalia paha mile ma ka hikina aku o Santiago de Cuba, a he wahi maikai loa keia no ke kahua hoomoana no ka hoolako ana i na mokukaua me ka lanahu ame na lako ai a pono e ae nohoi. Kahua Hoomoaua Amerika (ma'ka i Nuku o ke Kaikuono o Guantanamo), Sabati, lune 12 (ma ke alahele aku o i Kiugston, Jamaica, Poakahi, lune 13. hora 8:30 a. m.)—Ua hoauheeia na Sepania i lele kaua mai ma ka po nei maluna t na koa marina Amerika i hoomoana ma keia wahi, a malalo hoi 0 ka noho aliikoa kiekie ana a Lulanela R. W. Huntington, au a nui ka poino o na Sepania. He eha ka nui o na Amerika i pau i ka make, a hookahi mea i hoehaia. Aole hoi i maopopo ka nui o na Sepania i pau 1 ka make a i hoehaia. Ua hoomaka keia hooukakaua ana ma ke kipuia ana mai o na koa kiai ma kahi he 1,000 i-a ka mamao mai ke kahua hoomoana aku. Ma ia wa e ku kiai ana ka mahele koa maiaio o Kapena Spicer, a ua hookuemi hope iki ia mai la hoi lakou, aka, ua paa no nae lakou i ko lakou kulana me ka wiwo ole a hookuemi hope aku la i na enemi. Ua loaa hoi na kino make o kekahi mau koa Amerika elua. Ua laweia aku ko laua mau lole mai ko laua mau kino aku, ka laua mau kahei poka. & ua pau ko laua mau kino i ka okioki mainoinoia me na koiiipi a na Sepania. Guantanamo, lune 12.—Ma ka hora 9 o keia kakahiaka. ua hoomaika hou mal la ua Sepania e kipu i na Amerika. O kahi a na Sepania I ki mai ai i ka lakou mau pu, mai luna mai ia o kekaki wahi mokupuni, aneane hookahi mile ma ka hikina akau aku. Ua panai koke ia aku keia kipu ana e fcekahi pukunlahi o ekolu iniha anawaena, a iloko o ka wa pokole ua naiowale aku la na Sepania. Ua huii boi urai iia Luianela Xevila ame Shaw me ko laua mau koa he ianakolu ka nui. mahope iho o ka hala ana he 1S hora o ke ku 3ciai ana. Ua hele lakou a luhi ma <ka nana aku, aka, aole i hoopalupaluia ko iakou maiiao wrwo ole. Hookahi o laua kanaka i make. Ma ka hapanu; o ke ao a pela nohol i ka po, ua hoopuniia ko laua mau wahi koa e ua Sepania i oī aku ko lakon nui mamua o ka nui o ko laua mau wahi

a s:3ofK»po he sliui3. ka au; o : i s ma Uaa ma- j :..ao £?;: o ; xi. .1 i pa:s ; ka aoif;ia;a ma- : . oU he'unii.. ; Po-ikahl. l'L [ — sbo o ka ha;a ana o j po e'-.ia o ka hakaka ana rw ka ikaika j 10% njawa>?-sa o au rae -a i Arßrr:ka, ua 3<xia iho la i na \ « koa Amenka' he kulaea paa taa kahi \ ■ a lakot3 l i>.te aku a! a 1 Ji!o aial hoi | \ : 5 a lakou. Ke niau £a no -ka welo ana j : o ka hae Affi«rika ma :a *«rahi. a ui | • a& nu koa Amenka i ka hoohiki ) • paa. e hoomau aku aua lakou i ke kiai l \ asa i ua h.ae !a a h»ki 1 ke kanaka | | hope loa o lakou. a hiki uohol L ka | ; "wa e :oaa mai ai o na koa hou. He ' » t • 1 mea maopopo !oa. ma ao:e laKou : ; kokuaia e na pu o na mokukaua. ina ; no ua pau loa 'akou i ka lukuia e na I koa Sepania l he!e a nui hewahewa. i Ma ka nana aku. e hiki ana ia iakou j ke paa 1 ko 'akou kulana e no>.o !a i i 'kela wa. aka. aoie nae e niki ia lako*.i | ke nee aku imua a hiki i ka wa e ioaa ! aku ai he mau kokua hou ia lakou. \ Mahope iho o ka hoouka kana o ka > Poaono nei. ua manao iea o Konola i Hi:nrington e lele kaua hou ia niai anii no lakou ma ka po Sabatl. noiaila, ua hoomakaukau iho la ia i kona kulana pale i na enemi. He mea oiaio. i ka hiki ana mai i ka ki Snbaii. a i ka napeo ana o ka ki. ua hoomaka nou mai ;a na Sepania e lele kaua m:ri maluna o na Amerika. a ua hoomauia l:eia hoouka kaua a hoea wale i ka wanaao ana. l'a hahana keia hoouka kaua ina na aoao e!ua. Ile elua mau kanaka i-make ma ka aoao o ka poe Amerika, a he eha pee i heehaia . E KOMO POO AKU AXA KA iIOOKAUA AXA A PERESIDEXA MA'KINILE I SEPANIA. \Vasinetona, lune 14.—0 ke kuniui hana auo nui loa e noonooia nei i keia li. \va, oia ke kumuliana a Peresidena j Makinile no ka hoonee ana aku i ke 'kaua i Sepania ponoi ke o!e o Sopania e haawi pio mai. Ua «waiheia aku keia kumuhana imua o' ka Aha Kuh.na a ua noonooia hoi me ke akahele loa. Ua heike ae ka Peresidena i kona manao. e lawe pio mua ana ia ia Bant:ago de Cuba, alaila. lele kaua aku maluna o San Juan. a hoolele aku i kekahi pualikaua ikaika ma- Poi'io Hieo, e lawa ana 'hoi ko lakou nui'ame. ko lakou makaukau no ka paa ana ia wahi. A ke hololea keia mau keehina hana, alaila, e hooneeia aku no he ■pualikoa o 100,000 ka nui, a i ole, oi aku no paiha maluna oia heluna no ke kulanakauhale o Havana. Mahope iho hoi o ka lawe ipio ia ana o Cuba ame Porto Rico, alaila, e hoouna aku no ia i aumokukaua ikaika loa no ka lawe pio ana ia Teneriffe ame na >mokupuni Keneri. O na moku i manaoia no ka hoounaia ana aku .ma keia huakai, oia no >ka Nu loka, Brooklvn, Minneapolis, Columbia, liidiana ,lowa a me Oregona ame eono a ewalu mau mokukaua paha o ka papa elua. Ua manao ka Peresidena e hoonee loa aku i keia kaua i Europa, ina e lioopaakiki loa ana o Sepania i keia kaua. Ua hoike aku nohoi ka Peresidena imua o na lioa o ka Aha Kuhina, ua maikemakeia e paa i na aina apau o Sepania maloko o ka Pakipika. HUI PAHA AUANEI O GEREMANIA ME SEPANIA? Ladana, lune 14.—Ua maopopo loa \ i keia wa e hoao ana ka Moi puni kaua j i o Geremania e hoonioni i ka nohona j maluhia ana o na Aupuni o Europa, | a e aa ana oia e paio me Amenka. | Aia ke houluuiu la na mokukaua Geremania ma kahi kokoke loa i na mokupuni Pilepine. O na mokukaua Geremania ma ia wahi i keia wa, oia ka mokukaua papa ekahi Kaiserin Augusta; mokukaua papa elua Geflon; mokukaua papa ekolu Cormoran ame Arcona i keia wa ma Manila. Aia nohoi ma na kal o Kina, na mokukaua Deutscher o ke Keikialii Heneri, ame na mokukaua Kamaiiiwahine Wi- : lehelema ame Irene. i KE KAENA A NA KANAKA IKE KAUA MOANA O AMERIKA. Wasinetona, lune 14.—Hookahi pule i haia ae nai, ua hoomakaukau iho la ke Keena Kaua Moana i kekahi hoike no ka ikaika kaua moana o Geremania no ka pono o ka Peresidena ame ka Aha Kuhina. A ma keia la iho la i nanaia ai keia palapala e ka Aha Kuhina. Ua hoike ae ua hoike la a ka Buro Kaua Moana, elike me ka mea i noliia e na kanaka akamai o Amerika t i na mea e pili ana i ke kaua moana, he kulana nawaliwali loa ko na mokukaua Geremania ke hoohalike ia me na mokukaua Amerika o keia wa e nee nei, a ua hiki loa i na mokukaua Aerika ke hooauhee ia lakou ma kekahi hooukakaua e malamaia ana mawaena o na aumokukaua elua ma na kai o Asia. Ua hoike ae hoi ke Keena j Kaua Moana, ua hiki ioa i na mokuj kaua Ameiika malalo o Adimarala | Dewey ma Manila. ke hoopio i na mo- | kukaua Geremania elima e aa ana e i lele kaua aku maiuna o Inkou. Aka, j ina ua ol aku ka nui o sa mokukaua : o Geremania ma ia mau kaiaulu i ka I elima, a ua hiki aku paha lakou 1 ka j heluna 15, alaiia. he wahi kumu Sa e ' hopohopo ai. Me he mea la nae e koi j ana o Geremania e loaa iaia ka pono o ke kiai ana i kona mau pomaikai

: kAiepa nia r.i 3iA'i sK?frj?un:> i o«e f ! hoopoieoU e na pee kipi o PUepiae. . ' tM boik«? h-?: o S*aawa Chas«.Ker : q N:i Hamekin?. a i noht? Kuhina Kaua ■ nohoi. iiiauinA i k-?kahi mauao | peaei ke ano: I "Aok o G<e:*2iaa!a e kue m.ii 1 ana i ko kakou mau poao ma Pikpia l ?. ! Oiai, * ku ana o Enelani mai- ; ioko aku o k*:.\ uluaoa aea, elike no- ; hoi me kana 5? haaa aei i keia wa, | aole loa hookahi aupuai o Europa e aa I aaa e ku« mai ia Amerika» aole hoi I auanei e komo mai :ir.a ma ke ano I hui na Aupuni 0 Euror;\ e kue mai ia i kakou. oiaī o ka huna ana p*»a oia ka i hui ana o Amerika, me Enelani ame I lapana e kue aku la lakou apau. ; Ma ka akoakoa ana nohoi oka Aha I Kuhina 1 keia ja, a mahoiH 1 ' iho o ka l hookuu aaa o ka lakou akoa&oa aaa. | ua hoike ae la kekahī o lakou, penei: 0 ke'.a ame keia hoao ana mai a Geremania e kue mai ia Amerika ma kana mau hana e hoonee nei ma na mokupuni Pilepine he aa ana ia o Geremania j e kaua mai ia Amenka. A ina aole i ; ike 0 Geremania īa mea. alaila. e haao ia e hana mai ia hana me ka hikiwawe a ike auanei īa i ka hopena o kana hana. Ua man.lo makou e paa 1 na mokupunl Pileplne, aole ioa makou e ae e hoopuhiliia keia manao 0 Geremania. aole nohoi e kekahi Aupuni e'ae. Ua maiamaia kekahi kukakuka kamaiiio ana ma keia la mawaeua o ke Kanikela Geremania ma Maniia, aiue ke Kenerala Sepania. me ke ku mai o 11 ;i mokukaua Geremania he elima ko lakou nui mawaho o ke'awa. ua lilo keia i mea e hoohuoi nui ia ai e na Amerika. A o ka oi loa aku nae o ka hoohuoīia oia 110 ka malamaia ana o keia hana ma keia wa kaua mawaena o Amerika ame Sepania. KA HOIKE A ADIMARALA KAMEKONA. Wasinetona, lune 14. —Ua hoolaha ae nei ke Keena Kaua Moana i keia pulapala: Mole St. Nieholas, lune 14. — O ka huli hoi ana mai nei no ia o Luianela Blue mahope iho 0 kona hele liakilo ana aku no na mile he kanahiku ma ke awa 0 Santiago de Cuba. Ua hoike mai oia, aia ke aumokukaua holookoa o Sepania maloko 0 ke awa. Ua lele kaua ae na Sepania maluna 0 kahi hoomoana 0 na Amerika ma Guantanamo. Ua make mailoko aku o na koa kia ihe eha koa, a ua «pau ko lakou maii kino i ka okioki mainoinoia. l'a make pu hoi o kauka Gibbs. KAMEKONA. NAUEUE IvA NOHO AUPUNI ANA 0 KIRISTINA. Ladana, lune.—E hoike ana ka mea kakau o ka nupepa Dailv News mai >Maderida mai. ua laha ae la ka lono maloko 0 ke kuhinakauhale e hoike ana ua manao ka Moiwahine Kahu Aupuni e waiho i kona noho Kahu Aupuni ana no Sepania, a e haawi aku i ke Kamaliiwahine lsabela ka noho Kahu Aupuni ana. a nana e ae aku i na kiimu apau a Amer.ka e koi mai ai. KELA AME KEIA LONO. Ua manao loa ia e kue mai ana 0 Rusia i ko Ailimai'ala Deu*ey ae aua e kokua pu 0 Agu:naitlo no ke kue ana ia āepania. Uaihoike aku hoi o Kapena Kenerala Augusti o Manila imua 0 'kona Aupuni, aole'hiki iaia ke hoomau aku i ka paa ana i ke kulanaikauhale o Manila. Ua lilo keia hoike a ua Kenerala Ia i mea hoopuiwa nui loa i na Kuhina ame ka iaihuikanaka. E hoike ana ka nupepa Daiiy Telegraph o ka la 15 0 lune, ua loaa aku iaia na hooiaio eia o Auseturia, Farani, Geremania ame Rusia ke kukakuka nei i keia wa e komo mai lakou e uwao mawaena o Amerika ame Sepania. Ua oleloia ae, o ka Emepera o Auseturia ka mea nana i hoeueu i keia hana. He mea pono nae ia Sepania ke ae e noho kuokoa 0 Cuba ame Porto Hieo, a me he mea la hoi e paa ana o Amerika i na mokupuni Pilepine ma ke ano he mea hoopaa no kona mau poho no keia kaua. Ua loaa mai nae he mau lono kuikawa mai Berelina mai e hoole ana i ka oiaio o keia lono. E hoike ana hoi ka nupepa Standard, j ua loaa mai iaia kekahi lono mai kona | mea kakau mai Roma mai e hoike ana, ! ua te!egarapa aku ka Pope o Roma i ka Moiwahine Kahu Aupuni o Sepania, mamuii o na lono i ioaa mai ©a mo- j kupuni Pilepine mai, ua ae oia e hookauwa iaia iho no ka imi ana e loaa ka maluhia mamuli o kona hoopil ana aku i na mana o Europa e komo mai lakou e akeakea i keia kaua. j

Ua ku mai ma ke kakahiaka nui o ka la inehinei ka moku lawe koa "Kina" mai Kapalakiko mai. Ua ma.naoia hoi I keia kakahiaka e ku mai ai na moku i koe ekolo. Ua olelo ae 0 Mr. C. L. Ha3brcuek, he kanaka kawili laau ma Msndcn, Miklgana, «a hiki no ke loaa na kope apau o na olelo hoolaha maikai loa no ka Laau Ola a Chamberlaia lo ke Nahu ame ka HI iloko ola kulanakauhale. E kuaiia ar»a e na pee kual laau lapaau apau. O Smith & Co., na eAgua no ko Hawaii Pae Aina. *