Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 31, 5 August 1898 — KA HAE HAWAII. [ARTICLE]

KA HAE HAWAII.

0 ka cv.>oie!o e piii aoa ao k* aa-o i ; ioaa eul ai ko kakou Ha« Hawaai. e i k«r*j neī j keia *a be ho-iiloua Aapuai, a o ka iioaiioiu. Aapuai isoi e aaiowaie akii aa«i paiia mai a kakea aku. be aao pca:h.;b.i ao la. ; Aka. ptr'c*i fca m?a i loaa ia makoa i ! kt-;a. svj.: , t*a o!*!o'.a. ua haawi m:ii ia ka Moi | Kini Kco'<i \ll. <Kicg George iii.i o ! R"i;ri;an:a N'.:i i kē.kaā; moku. nooa ka i inoa o Menmaia ? Wahine-i'a». ma ke i ano ho makaua ia Kamefc.aine.ha I . a j u.i ma: la ua moku aei e Ka- | P-īua K?nt. 1 Ma'una noi o keīa moku i holo mai | •ai o R-:v. K ; .Us «M.ka Eiii;-». kela rn'.si- | oi:.:r: f>eri*.aii.a maa i hikl inai ai i [ Hawail n?:'. me na k::H3ka Bo!abo'a. o'.a o A*s!?a 1 ka hiki an.i mal o ua moku nei, \y\ make akn o Kameh:imvha i.. a o Liholiho ka Moī :a wa. Ma ka ia 1.3 o Apenla, M. H. 1522. ua haawi aku ia o Kapena o ua wahi moV.i r.eī he paiapa'a na ke Kiaaina ma» o Wale Hf.ma Hou (New SoiK'a Wales) īa Lihoiiho. Maloko o ua palapahi '!a. u.i kauohala mai ia e ka Moi o Beritania Nui e haawi makana aku i ka moku i ka moku i ka Moi o Hawaii. Aia i kekahi mau la mahopo koke mai o ka halawai ana o Kapena Keiu me Liholiho. ua ho!o aku 3a ia, me ka Moiwahine. ame na "Lii iluna o ka moku. e niakaikai a:. Ma ia \va nonoi mai la ke Kapena ia Uaoiiho e huki i ka hae Beri;.ania ilalo. a e uu ae i ka hr.e Hawaii iluna. a e kiia na pu aioha no ua hae Hawaii nei. Ua hoole aku hoi o Liholiho i keia noi a ke Kepena. Ua hoikeia hoi ma ka aoao 409, Buke 4 o ka Ruke Moolelo i kakauia e Mr. Ellis. e loaa ai keia mau olelo: "0 ka hao Aupuni o ka o Hawaii. he poo ia o ka Hne Beritania. mp na kahakaha lolaa ewalu a ehva. he keokeo. he ulaula a he uliuli. a ua haawiia mai ia. e ke Aupuei o Beritania i na makahiki h,e nui mamua aku mo ka heoia pu ar\s e ike.ia ua la ma na wahi apau e kai! ana ka Kae Beritar\ia:' Ei hoi kekahi moo'elo e ena i ka hookumu ana o ka Hae Hawaii: Ua hana mua ia keia Hae i ka makahiki ISI6 no Kamehnmeha I. N T o ka manao ona 'Lii e holo kekahi moku ma K;na. e kuai i ko iliahi, imi iho la o o!ohar\a. Aikake ame Alika o ukA ae nei o KaMhi. he poe haole Pelekane ro lii ?;pnu i hae no ka moku o I 0 Fyu'ept°r ka inoa o kAjn wahi moku. Hp wahi moku pno keia. ua lako m p na nu he umikumamaono ka nui. 0 kona hae i hoomakaukaula ai e 01 ohana 'ma. oia uo ki H*>.e Hawaii o ke Anouni t> ku poj p-p me 0 Snn:i Keoki o Enelani.