Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 34, 26 August 1898 — KA MEA HUNA POHIHIHI [ARTICLE]

KA MEA HUNA POHIHIHI

Unuhiia t līooulamahiekie no "AV Kilohaua Poo• kda o ka Lahui Haieaii." MOKUNA XLII.

'"Eia ko olua mau nimi," wahi a Adelo i pane aku ai ia Alamira oiai hoi ! ia i hoonoho iho ai ia Jose maluna o ! kekahi nolio paipai. Ua hiki 110 ia oe, j e Miss Alamira, ke wehe aku i na kaula 'i hoopaaia ai ko wahi kaikunane nei, ! ina oe e makemake ana e hana pela, ; oiai e iho aku ana au ilalo no ka hoo- ! niakaukau ana i wahi mea ai na olua. | l'a Uuve pu mai nei no au he mau lako j mea ai maluna o ke kaa, mai Daletona ' nuii. ia kakou i hele mai nei, oiai aole o'u makemake iki e ike ia ma kahi kuI lanakaunale o Penoka; ua noho ia keia ! hale nei e kanaka. Manao au he mau ['wahi mea ai maikai no ka WiKehi i ■ ohi ai na olua i Ke ahiuhi nei." j I keia wa. huli ae la ua Haku Aelelo ; nei, a iho aku la Ualo, me ke paiii ana j mai hoi i ka puka, a ki aku la mawaho 1 aku nei. i Ma kona wa i haalele aku ai ia Ala- | mira ma, oia no ka wa a Alamira i | ku ae ai, a hele aku la ma kahi i hoo- | nohoia iho ai kona wahi pokii kaiku- ' nane. i Unuhi ae la ia he wahi pahi pelu | uuku mailoko ae o ka ekeelee o kona | lole, a okloki iho la i na kaula i hoo- ! paaia ai kona wahi kaikunane. Aole i nohoi i loihi loa kana okioki ana, ua ! hemo ae la ua lima o Jose. ! Ike iho la o Alamira ua hele na wahi ; limu o ua wahi keiki la a upehupehu, a ; e ka-ka-u ana na moali o ka paa ana | o ke kanla, a ia wa i uwe iho ai oia me ka ehaeha. A ma ia wa hookahi nohoi. pane iho la ia: O. brother. Ua olelo aku uo : au ia oe i ka po nei e hoi hou kaua i ka hale, eia nae hoopaa no oe i ka hele. a o fca liopena iho la keia i loaa ia oe, e kuu pokiL Aole hoi oe i hana , ia peneia e ko kaua mau makua, a i keia kanaka lapuwale hoi, a piha i ka i manao pepehikanaka loaa ka hoi ia oe I keia mainoino. Pehea la ka manao o ; Kou makuahine ke lohe oia i keia hana ' lokoino ia ana ou? Pehea ana la ka '■ manao o kou makuakane ke lohe oiā ! no Keia hana mainoiiio ia ana ou e knu | pokil? poor ehiM—my poor brotliI er." | Aiaiia, hapai naai la ia iaia, a paa ae s la ma kona mau lima, ine ba hoonoho ana Iho maiuna o kona mau u-ha. Honi iho la oia iaia, a honi pu iho ia uo- | hoi ia i aa wahi o kona mau wahi puj lima i paa ai! ke kaula v me ka hoomau | ana nohoi 1 ka uwe ana, a ia wa hoi | i pane ae ai o Jose: * "Don't cry, sister (mai uwe oe e kua-

hine). E kii mai ana no o Papa ia kaua. E kii mai ana nohoi o kuaana Miranue ia kaua. Mai uwe oe, e Alamira. No, no. A ina nohoi, aole e hoea mai ana o Papa ame Mirande ia nei. alaila, e hiki mai ana no kela kanaka ui a mainu., oia hoi ka Haku Rosevena. Nana nohoi oe i hoopakele mamua, oia kou wa i aneane ai e piholo iloko o ka wai; a nana nohoi oe i hoopakeie mai kela hale mai ma ka lae kahakai; a nolaila, aole o'u wahi kanalua iki e huli mai ana no ia ia kaua. Makemake loa au e hoea koke mai oia ia nei, a lawe aku ia kaua mai keia wahi aku. E lawe no la "hoi oia ia kaua a hoea i kona hale, a malaila la hoi kaua e kali ai no Pnpa, Mama ame Mirande."

Ua lilo keia mau olelo a ua wahi keiki la i pane ae ai i kona kaikuahine i mea e hoomamaia ai kona kaumaha. a loaa ae la nohoi ka manaolana hou iloko ona. Lana loa ae la no kona manao e huli mai ana no ka Haku Rosevena iaia, na ka lokomaikai lani no auanei e alakai maalahi niai iaia a hiki i ko laua )o;;a ana maloko oia hale KanaKa ole a laua e noho ana.

Alaila, pane liou mai !a ua wahi keiki nei i kona kaikuahine, ma ka ninau ana mai; "E sister, ina aole ia e hiki mai ana ia nei i keia la, alaila, aole anei e hiki ia kaua ke holo mahuka mai keia walii aku, ma ko kaua hoao ana e puka aku mailoko aku nei o keia rumi ma' ka pukaaniani?"

A mamua hoi o ka hiki ana ia Alamira ke pane aku i haina no ka ninau a kona wau. kaikunane i ninau mai iaia, ua lohe aku la laua i ka nakeke ana mai o ke ki ma ka pu&a, a komo mai ana o Adelo iloko o ka ruml, a e paa ana hoi ia he hamaxe, he mau papa ame ke kui. & Miss Arevalo, o kapaiamai auanei au he hupo nui e ko ke ao nei apau, ina au e hoopaa ole ana i keia mau puka-aniani me kekahi mau apana papa maikai eiise me keia a'u i lawe raai la. Manao au. aole i palekana loa na puka aniani elike me ko lakou ano e Ku uei i keia wa, no ke akeakea tina mai i ko olua hoao ana e puka aku ma kekahi oia mau puka." Ua ano.e iki ae la ko Alamira helehelena i ka ike ana mai i na mea paahana a Adelo e paa aku ana, a pela uohoi i kona lohe ana mai i kana mau olelo. ra ike aku la ua Ade3o nei i keia ano e ana ae o Alamira, a hoomaopopo koke Iho la ia, ua poloiei kana i koho ai, e manao ana o Alamira. ma Ka puka aniani laua e pakele aL Nolailā, noke aku !a ua Haku Adelo uei i ke kapili i ka papa a paa pono na puka aniani o ka rumi i hoonohoia ai o Alamlra ma. I ka pau ana, ua hoi hoa aku la ia ilalo, me ke pani aku no~ hoi i ka puka, ame ke ki ana a paa, oiai hoi o Alamira ame kona wahi pokii kaikunane i noho iho ai me na manao pono ole.

Ua paf*e mai o Alara'.ra 1 kon-.i T -vahi ka!kti;uii\'-, ma. ka i aa» nr.-i: "E haawi ::ku no kaua i ka kaua m:iu iHinui a|i.i i kf Akua Mina l-oa. iloko t> keia wa nopiiikia 1 loaa ia kaua." H-? hapiilua hvvu okoa paha mahope !ho o ko>āi-\o haalele aku ia Ala:it;ra ma, pi: hou aku ia ia iluna ii»j ko }'aua kesna me. kekahi mau me,t ai. Mahope iho 'aoi o kona waiho ana aku ia niau JB«-:a maluua v» ke pakaukau. ia wu i hoi hou aku ai oki iialo, me k" pani anā- mai i ka puka. "Ta kakia ae nei hoi keia kanaka iunuwal* i na puka aniaiū a pau, nxe ke k: ana hbi i ka puka & paii i ole ai kaua «• puka fivaho; noiaiia, e pani hoi kau.v a paa ka puka komo nei i o!e ai oia e koruo mai iioko nei." wahi a Alamii'a i pane &ai ai i koua wahi pokii kaikur.r_ae;. ia wa i hoonee aku ai o Aiamira i ka moe a hoopili aku la i ke pani puka. Aiaiia, #i iho ia laua i ko laua aina kakahiaka, a i ka pau ana, hauie aku ia lauae iiuna o ka moe a hiamoe aku la. ; Ua aūi ioa ka la ma ka \va i ala ae ai o Alamira, a i kona nana ana iho, aole o Jpse o luna o ka moe, nolaila, kahea ae la ia. a ua pane mai ia nohoi ua wahi keiki la, oiai ua ala mua oia a e noho aha oia ma kapuahi hoomahana. I kela >va hoi pane mai la ia i.kona kaikuahine i ka olelo ana mai:

"Aolf au e kala loa i lohe ai i ke kikeke ana mai nei a kekahi mea mawaho o ka puka, a -#ia ka'u hoomaopopo nae he mea okolv kekahi me Adelo i hetei mai nei e hoala ia kaua. Ua ike nohoi au i ka hemo ana mai o ka puka, eia nae aole hiki ke hamama mamuli o ka paa ana i ko kaua moe." AUuJ/i, ala loa ae la o Alamira a lele mai la mailuna mai o ka moe, '&' KoiHoi hou ae la i ka moe a kona kulana mua. alaila, ninau aku la ia i kona wahi kaikunane: "Ma kou manao koho wale, owai la kekahi .mea e ae, a i ole ia, owai la ko Adelo kokoolua i pii mai nei iluna nei ?" "Manao au he wahine kona kokoolua i pii mai nei." wahi a Jose i pane mai ai. Ma ia wa nohoi. lohe aku la laua nei i ka nakeke ana mai o kekahi mau ka-

puai wawae mai lalo mai, a hoea ana hoi i ko laua nei keena i lioopaaia ai. A hemo mai la ke pani puka, komo mai la ka Haku Adelo, a pane mai la: "E Miss Arevalo, i hele mai la au e hoike aku ia oe, ua hiki mai nei ka mea nana e malama ia oe. 0 keia ka waliine nnna oe e malama ma ko'u wa e kaawale aku ai mai a nei aku. Ma keia ahiahi au e haalele iho ai ia nei, i ole e ikeia ko'u hoi ana aku mai keia wahi aku. E hoihoi aku ana au ike kaa ame na lio a'u i lawe mai ai mai Da)etona mai." "A pehea o Wigebi?" wahi a Alamira i ninau ai ia Adelo. "E noho iho ana no ia ia nei i lima kokua no ka wahine nana olua e malama. Ina paha e hiki mai ana ka Haku Rosevena ia nei nei, eia nae he kanalua ioa au i kona hiki ana mai ia nei—alaila, ua lawa loa laua nei elua e kue aku i kana mau hoao ana apau e lawe aku ia oe ame ko wahi kaikunane mai keia wahi aku."

I keia wa i lohe hou ia aku ai he mau kapuai e halulu mai ana ma ke alapii. Aole hoi i liuliu oili mai ana ke poo o kekaki wahine, a e paa ana oia i kekahi pa piula i hooiiiia iho i na pa mea ai. Ike aku ia hoi o Alamira, o Mrs. Bite ua wahine la. Komo aku la ua wahine nei iloko o ka rumi, kunou aku la imua o Alamira, me ka waiho ana iho i ke pa mea ai ana i pna aku ai maluna o ke pakaukau, a huli ae la ia a nana aku la me ke pahaohao maiuna o Jose. Aole hoi o Alamira i haawi aku he kunou aoa ia Mrs. site ma ka wa ana i kunou mai ai iaia, a no ia mea ua pii ae la ka inaina iloko ona, a pane aku la ia ma ka olelo ana: "AoJe oe e aloha mai ia'u, ea? Ua hiki no. He mea oiaio, aole au ha vahine hanohano, aole hoi he waiwai, aka nae, hookahi a'u mea hai aku ia oe, owao ka haku o keia hale i keia wa. 0 keia ke kumu o kuu haku maikai nel 1 hoouna ae nei ia'u e hele mai au i keia wahi. Nolaila, ina ua hoowahawaha oe ia'u, alaiia, hookahi wale no ou mea e pakeie ai oia kou mare ana me kuu

na.-eu r.v!. a ma |. t 'U, alūiL-. ♦- :u.iu «*ua n > i:o;i ike ana nui īa'u. k>; m«•••a hoī au i hoowaha-.vaha ai.. E ha': aku au la oe. aele hookahi kanaka ui ma Pelekane nei a;>au i like k-uia ui me ko kuu haku maikai nei, a ua pupnie mao!i ka wan:ne e ae ole ana e mare me :a. o; !ca aku hoi kamaiii iiiiii eiike me oe ke t:no. no ka ne ole ana i ka ma-k-make o kuu haku noi. B;u jimo v. iU No keia mau oieio a ua wahine ia. aole wahi lihi hoihoi iki o Aiamira. a ua hoohuli ae ia ia i ka nana ana a kona m:m maka i kahi t>. a ua iilo keia hana ana a Aiamira pela i mea no Aeieio e olioii ai. a ua manao iho ia ia o keia mau' pane kikooia a Mr>. Bite ne mea ia e hoouluhun i:>;v ia ai o A'aniua. a oia auanoi ka inea uana e koi koke iaia o ae e mare mai iaia. Alaila, huii ;ie la ia a kamailio mai la ia Mrs, Bite: "E Mrs. Biie, ke waiho nei au ia oe nm ke ano o oe ka mea nana e malama i keia lede opio-6me kona kaikunaue. lla hiki nohoi ia oe k3 hookaawaie ia laua ma na wa apau au e manao ai he mea pono ia ke hanaia. A o ka'u kauoha paa hoi ia oe. oia keia, ma ka wa mua ioa a Miss Tereveliana nei e ae ai e mare me a'u, o kou wa ia e hoouna koke ae ai ia Wigebi e kii ae ia ! u me ka hakalia ole. E kiai makaala loa hoi oe iaia. Aole o'u kanalua iki e hoao mau ana oia e mnhuka aku maiioko aku nei o keia wahh nolaila, manao au he mea maikai loa nou, e Mrs. Bite, ke noho maloko nei o keia rumi i kela ame keia wa. Ua hiKi loa ia Mr. Bite ame Wigebi ke kiai no ka lede opio nei niawaho aku nei o ka hale. A ina hoi e hoea mai ana ka Haku Rosevena ia nei, alaila, ua ike no oukou i ka mea e hana aku ai iaia. nmi noho oukou a makrt'u wale iaia." Ua kunou mai la hoi ke poo o Mrs. Bite me ka olelo ana mai imua o Adelo: "E kuu Haku, e haawi mai oe i kau paulele ana mai maluna o kau mau kauwa nei. E hooko aku ana maua i na mea ;tnau au i olelo mai la."

Ua iohe raai la nohoi o Alamira i keia mau olelo ai>aii, a ike iho la ia, o ke kane kekahi a Mrs. Bite e kiai ana inia, a no ia mea ua lilo iho la ia i mea nona e kaumaha ai, oiai he kanaka oia i kaulana no ka īimakoko, a ke hui ae hoi kona ano ino me ko Wigebi, ua oi ioa aku paha ia mamua o ka mea hiki i kana aloha ke hana ina oia hookahi wale no ke hiki mai ana ilaila. Aoie i kana mai ka hoehaehaia o kona naau, a ua liio ia i mea nana e noonoo nui ai me ke kupilikii. Alaila. huli ae la o Mrs. Bite a kamailio aku Ia ia Alamira. ma ka olelo ana: "Ke lohe ae la no oe i na kauoha a kuu haku ia'u. Nolaila, ke ike nei oe me ke kuhihewa ole, he mana nui ko'u maluna ou' a ma ka wa e kue mai ai oe i ka'u mau kauoha, o ko'u wa ia e hooko aku ai i ka hana i haawiia mai ia'u, e ko'u haku nei." Ma ka w T a hoi i pau ai kana kamailio ana aku ia Alamira, oia ka wa i pane aku ai o Adelo imu ona: "E Alamira, nau ponoi no i onou poo mai ia'u e lawe ae au i keia keehina hana a'u e lawelawe ne! i keia wa, mamuli o ka maikai ole o kau mau hana ia'u. E hoomanao hoi oe, hookahi wale no alahele e hookuu ia aku ai oe mai keia wahi aku. a hoihoi hou ia aku oe i ka poli o kou mau makua, oia no kou

ae ana e mare mai me a'u. E hoomanao nohoi, aia maluna 011 kabi i hekau ai ka palekana o kou wahi kaikunane nei. Aia nohoi maluna on kahi i kau ai o ka palekana o kou luaui makuakane, a pela hoi ka nohona hauoii o kou makuahlne. Aia ka poino ame ka pomaikai o kou ohana holookoa iloko o kou poholima, e A)amira." A mamua o ka haalele ana iho o ua Haku Adelo nei ia Alamira ma, oia ka wa i pane mai ai oia ia Adelo: "Manao anei oe, e Adelo, o kou liaaa aaa mai ia'u elike me keia he mea ia no'u e ae aku ai e mare au ia oe, ke kanaka i hoike mai i ka eleele lua ole o kona puuwai? Owai la ka wahine hupo e mare i kekahi holoholona hihia hae? Aole loa au e ae e mare ia ce. Ua ike au i kou ano, a ua maopopo oe ia'u. Aēelo, e hoi oe me ka manao aaa, aole loa ke kalkamahine a Geofere e ae e m&TQ k i kekahi kanaka i aahuia me ka hookamani, o koaa naau nae, ua plha ia l ke omokoko, £ hoomaoao oe, e

i uiKi ;in;t no k:i v .] i .-u ka ! poao maiuna o ka hewa." I a pnai ;a ka ula n;s ;;a kumu popoiao o Aūohi ru> mau o !*»:<» : !uH"»puka:;i ma: v \: aka. ua uuitti %va;o iho ia no luie ia i kv»na :ua.iaa. Alaua. liaaUlo iho >» I.i i k-.i rutai. Pan: aku ia i kn puka. ru»' ke k; ana. l+>he aku !a hOi o AiamU'a uia i L;o lana tr.au kapua! ;ho ana ma ke alapi: 'Aoii' i pau.) 4