Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 35, 2 September 1898 — KA MEA HUNA POHIHIHI [ARTICLE]

KA MEA HUNA POHIHIHI

Unuhiia e Ifooulurmahirhic no Kc Kiīohaua Pookela o k(t Lahui llaieaii " MOKUNA XLIII. ! Ka Luaui ame ka Ipo. | Ma ka mokuna i hala ae nei i ike ai I kaiia, e kuu makamaka heluhelu, i ka | noho ana o Alamira ame kona wahi ' pokii kaiKunane malalo o na kiai ana j a Mrs. Biti, kana kane ame kahi kaui \va a Adelo. | i\olaila, ehuli ae ana kaua a nana 'aku i keia wa no ka Haku Rosevena. I Ma ka manawa i haalele ai o Ala- | mira ia Tereveliana Pa, ma ka po o ' kela ahiahi i huipu ai oia me A!amira, j ma ka wa hoi ana i huli hoi mai ai mai ika home mai o na makua mal o Ala|mira, aole ia i hoomaopopo iki, ua haalele iho kana aloha, oia hoi o Alamira, ia Tereveliana a, a hoea wale i ke nakahiaka o kekahi la ae, ma Ka wa ana i kipa hou aku ai i Tereveliana ! Hale, elike hoi me ka mea i hooholoia ai e ia ame kana aloha, ma ke gtt\iaUi mamua īho. I kona hoea ana aku i Tereveliana Haie a halawai pu iho la me ka Haku Tereveliana, ua ike aku la ia he mau helehelena ano e loa ko ua elemakule la. Hoomaopopo iho la keia i ke kumu nui o ke ano e ana o na helehelena o ua elemakule la, mamuli o ni mea ana i hoike mai ki imua ona, oia hoi, ko Alamira haalele ana mai iaia. Ua noke hoi oia i ka huli e loaa kana hanai ma na wahl apau e k<skoke mai ana i Tereveliana a, aole nae he walii mea a a ua manao wale iho ia, uah oi aku ua moopuna hanai la ana i aloha loa ai me kona naau apau \ Ladaua. kahi o kona luaui makuahine. A mamua nae o ka hooki ana iho o ua Haku TerereUana nei i kana olelo ana mai i ka Haku Opio Rosevena, ua pane mai la ia: "Ua maopopo nae ia'u, aia pu me ia 0 Mrs. umelona. a na ia mea i hoomama mai i ko'u noonoo kaumaha, aole ia i komo Hoko o na lima o' kekahi kanaka puuwai lokoino; a nolaila. na palekana oia, B imi aku ana au iaia. a ina aole oia e loaa ia*u, alaila, e hoo~ Umlima aku ana au i makai-kiu aka- ! mai loa e huli aku iaia. E haaleie iho ana au ia Tereveliana Pa iiei, a e holo aku ana au i Laiiana." 1 Aole hoi ka Haku Roserena i hoike aku i kona manao imua o ka Haku Te- ; reveliana. aka, ua !oaa iho la ia wa he : mea nana e noonoo nui ai no\kahi a Alamini i hele aku ai, me k -ukall ia ana e Mrs. Pumeiooa. | A mamuii hoi o kana mea 1 hoomaopopo al, a * ke maoli ai no ke kulana olaio e pili ana i na makua o ua mea la ana ialoha ai. ua maopopo iho la uo

Uia. aole oia <Alannra> i hele aku i La^iana. l-a hai aKu nohoi oia ia Ala«iira, ma ke ahiahi mamua iho. ua haalele kona mau makua ia Eve ! *green Home, nolaila, ke ike la no ia ma ia wa, aole no o Alamira i hele aku ilaila. A i kona hoomaopopo ana iho hoi, ua hele pu aku o Mrs. umeiona me ia, manao iho la ia, ua ahai loa ia oia e Mrs. Pumeiona i kekahi wahi mehameha, i kupono no ka noho ana no kekahi \va, a i ka loaa ana ia Alamira he manawa maikai no k huipu hou ana me kona mau makua, a no ia mea hooholo iho la ia, he mea pono iaia ke ike a e huipu me Mrs. Pumetona i loaa ai iaia ka ike 110 ko Alamira wahi i laweia aku ai e ia. ' .uakemake loa au," wahi a ka Haku Tereveliana i pane hou mai ai imua o Rosevena, me ka leo ano lia-alulu, "e hoike mai nohoi oe ia'u ke lohe oe i kahi mea e pili ana iaia. He mea maopopo loa. aole he mea i koe mawaena ona ame oe. Aole loa oe e mare ana me ke kaikamahine a - eofere Tereveliana." "E kuu Haku." wahi a Rosevena i pane aku ai me ka ninau ana aku, •'Heaha hoi ke kumu nui e* hiki ole ai ia'u ke mare me ia? E hai aku au ia oe i ka mea oiaio, ua aloha au iaia. a ua loha nohoi oia ia'u. Ua paa ko maua aloha i kahi ame kekahi. No ka mea hoi e pili ana i kona makuakane. e nai aku au ia oe, e kuij Haku, oia kekahi o na kanāka hanohano a maemae loa o Ladana nei, a he kanaka hoi ia i imihalaia, ma ke ana kiekie loa. E hiki mai ana ka 3a e ike ai oe i ka mea oiaio loa, a oia hoi ka la nana e hoike mai ia oe, ua hana aku oe i kekahi hana hewa loa i kekahi o na mea ola uhane maemae loa i hanaia e ke Akua. Ea, e kuu Haku, he hora weliweli lua ole nou, ka hora e hoea mai ai ka wa e ike ai oe i ka oiaio maoli." Me ke ano pahaohao loa, ninau mai la ua elemakule nei i& Rosevena: "Alaila. aole kii paha <*? e kala i ike ai i na mea e pili ana i na makua o Almira? Aoie ka paha ia he mea hou ia oe i keia kakahiaka?" ane aku !a hoi o Rosevena ma ka hooia ana. aole ia he mea hou iaia, oiai ua lohe mua no oia ia mea mai a Alamiira mal. "Ua hoike mua inai o Alamira i ka | moolelo piha e piii ana i kona mau makua, ma kela po a'u i hoopakele ai iaia, | &ai loko mai o keia hale ma ka lae! kahakai. he mau miie wale no ka ma-1 inao mai ko'u wahi'aku. Ua hal mai nohoi oia ia'u, aole iea oia i Ike o Geo- j fere Tereveliana kona inakuakaae, a hiki wale i ka wa i hoea ai olna i La«!a- -| na. Aole no i ike 1 kona mau makua i ! kona hele ana mai ia nei, aka, ma- | muii o kona aloha i kona makuiihine, | no kona iohe ana, aia oia maloko o ka hale opera kahi i himeai aī i mei e loaa ai ke ola ia lakou. nolaila, tta manao oia e imi i hana nana ponoi iho i mea

i e hikl ai iaia ke malanu iala iho an»e j kor:a m?.u kaikunane. a hoomamaia at» | hn: kona makuahin*. Na ka lima iako- : o na !ani i alakai mai iaia i ou j iiei." | Ma ia \va i Ikv aku ai ka Haku Rase[•vt'aa i ka haloi ana ae o ua waiaaaka ma na maka o ua Haku Tereveliana ne:. alaiia. pane ae h>: ' Nani ka maeniae o kona uhane." Me kahi leo hawanawana uuku, pnne ae ia ia: "L'a maopopo no ia'u, he aioha uo ko Alamii'a ia'u nei. kona kupunakane." "E kuu Haku. e hai aku au ia oe. aole htx>ki iki o Alamsra i ka 'mahalo aaa ia *oe. E hoike mau mai ana oia i ;:t\ nui o kona aloha ia oe. He oiaio maoii kona aloha ia oe. A o kona kipakuia iin.a mai keia wahi aku. manao au v oia kekahi hana lua oie o ka hewa i hanaia aku maluna ona. * "0! E kuu Haku, e hoomanawanui mai oe ia'u. Ae—na'u ponoi no i kipaku aku iaia—aka. iloko o ka ulupuni i*i ka huhu i hana aku ai au ia hana. O! 0! Ua mihi au ia hana hehena a ? u i hana ai. Aka f e kuu Haku. ua ike anei oe ia Geofere?" "Ae; ua ike au iaia." AiaUa, huli aku la ua elemakule me nei i \ahi e, a noho iho la me ka pane leo ol#-no kekahi wa, a mahope kulou iho la : kona poo moluna o kona mau lima e paa ana i ke kumu o kona kookoo. ■ A ha'a he mau minute,- alaila-, aea hou ae la ia iluna, huli aku la no kona mau maka i kahi e ; a ninau mai la ia ia Rosevena: "ehea la kona ano?" Alaila, hoomaha iho la ia no kekahi mau seHc.v»a, ninau hou mai la: "Heaha la kana olelo no'u?" Pane aku ia hoi o Rosevena: "0 kona mau helehelena, ua ano aoo ! iho ia i keia wa. O kela ano opiopio ui ona o kona mau la opio, i mahalo nui ia ai e makou, he kanaka ia o ke kulana kuoo a nanaina hiehie i keia \va. O kona mau ano apau. e hoike ana no ia. he kanaka oia i maemae kona I iunaikehaia. Aohe &i\a mau huaolelo maikai ole nou nei." Ua hanu kaumana iho la ua elemakule nei. "Aole paha o Alamira kana keiki hookahi wale no me kana wahin*?" i ninau mai ai ua elemakule nei. "Aole. Aka, he mau keiki e ae no kana. He mau keikikane laua. 0 kahi keiki muli, he wahi keiki nanaina kohu kaikamahine ia ke nana aku, me he mea la. e lilo ana ia, ma keia mau mua aku, he kanaka haku-mele. ■ A pehea hoi ke kaikuaana?** •'He kanaka kulana hanohano ia, e kuu Haku. He umikumamalima paha ona mau makahiki i keia wa. He kanaka kino laihi maikai. He mau onohi maka eleele kona elike no me kou, pela no me ka lauoho, he eieele nohoi e like me kou." "Alaila, e olelo mai ana oe ia'u, e kuu Haku, ua like loa kona ano me ko'u. He keu no ka hoi a ke kupaiauaha! Owai la kona inoa. O kona inoa Sepania a'u i lohe ai o Xiivande; aka, ua hai mai nae o Geofere ia'u, ua kahea 6ia iaia o Walter Rupert." "Auwe!" i namunamu ae ai ua elemakule nei. "o kuu inoa no ia. Ua kahea ka iaua i heia keiki i kuu inoa— Walter Rupert." "Ae. He mea ia e hoike mai ana, aoie i pau ke aloha o Geofere Tereveliana i ka mea nana oia i malama i kona wa makua ol£. E hoike mai ana nohoi ia i kona lawehala ole ana i ke kino nona ka inoa ana i hea aku ai maluna 0 kana keiki. Ina paha oia i hana liewa ia maoli malnna o kou kino, e kuu Hāku. elike me kau i hooholo kuhihewa ai. e aa ana no anei kona uhane e hea 1 kou inoa maluna o kana keiki \ Hlo ai keia ame keia hoopukaia ana e oia inoa, i mea e hoalaia mai ai na hoomanao poina oie ana o ke karaima ana i hana ai ma kela po weliweli i ioohia ai oe. e knu Haku, i ka poino, a i aneane ioa ai hoi kou ola e kailila mai a oe aku? E kuu Haku, e hal aku au ia oe. me ka oialo loa. ame ka hookamani ole nonoi, ua alakai hewa loa ia kou noonoo, a o ke kanakai aiakai hewa i kou noonoo, a hoohuli ai oe i kou tnaloa e kau aku maluna o Geofere, oiano o Adela. O keia maoll ka mea oiaio, ma ka'u hoomaopopa ana."' Aka, oa luliiuli ae ia ke poo o ua eiemakule nei. a pane mai la ia: •*Va ioaa ia Geofere he kakod ikaika ma ou la. e kuu Haku. Ua aiakai hewa

loa o:a i kuu u<>onao: aka. aoio h(k: i:i- 1 ia ke alakai h- wa aka i ko'u i 0 ka u wah- no e ae. iiu e hoi ::;a; o Alamira :ne a'u. alalia. ao:» ; a hoopii aku ia:a iniua o na Ah.i Kar.a'wai no ka hana ana ī hana nul al :r: iiuna o'u. Aoho mea. hou aku \ koo 'u e hana ai uona. 0 ke ka!a aua'ku iaia. he mea hiki ole ioa ia īa'u ke h.ma." Aole i haoioihi loa iho ua Haki\ Opio Rosevena nei i kana noho una raa Tereveliana Ha'e. U& haalok- iho ia ia ia laihi. a hoohoio iho ia ia, aoip ia e hix>maka koke i kana huli ana i:o k:m.i { mea i aloha ai. Noiila. o kana hana nnia. mnhoiH* iho 0 kona ninaninau ana 1 kekahi o na kauwa o Terevelia.na a, no kona k:imaaina i ka ohana o Mrs. PnnuMona. oia kona holo pololei !oa ana'ku no kahi o ua ohana la o Pnmeiona, eia nae aole hiki ia lakou ke hai mai i k:\hi mea e pili ana. iaia. Ma ke ahiahi o ua la 'la, huli hoi aku la ia i ka Hale-o-ka-maka o ka Aeto. me ka manao e loaa ana iaia he palapala mai a Alamira mai. aka. i kona hoea ana'ku i ka hale. aole i loaa ka me n i makemke ai." Ia po a hoea i ka wanaao. ua kau hou aku la ia maluna o ka hokua o kona lio. E hoomanao oe, e kuu makamaka heluhelu, o keia no ke o ka la 1 halawai pu ai ka Haku Adelo me Mrs. Pumetona, iaia e huli hoi mai ana mai Daletona mai, a ma ke ahiahi no hoi o keia la i ike ai kaua, e ka makamaka heluhelu, i ka paa pio hou ana o Alamira ame kona wahi pokii nane ia Adelo. a laweia ai laua i kela liale kanaka ole, e kokoke ana i kahi kulanakauhale o"Karedifa. Mai ka wanaao aku o keia la, ka noke a»a o ua Haku Opio nei i ka huii no kahi e loaa ai o Alamira ame kena wahi pokii, a i ole ia. o kekahi p.iha o laua, a ...ki wale i ke ahiahi, aole i loaa iki iaia. Nolaila.. liuli hoi aku la ia i ka hale me ka naau kaumaha a luuluu hoi. I ke kolu mai o ke kakahiaka, oia hoi ke kakahiaka i hoea aku ai o Adelo ma no kahi hale kanaka ole, a oia nohoi ke kakahiaka i loaa mai ai i*ka Lede Beatirisia k palapala mai a Alamira mai, oia ke kakahiaka i hoea mai ai ka Haku Rosevena i Tereveliana Pa. Ua holo mai oia i laila no ka hoomaopoi>o ana, ma ke ano hoomaoe, ina paha ua lohe ka Haku Tereveliana, a i ole ia_. o ka Haku Adeio paha i kahi mea e pili ana ia Alamira. Ua hai mai la nae ke kanaka a-i puupuu nui o ka Hale, ua hala ka Haku Tereveliana i I.adana, aole hoi i ikeia aku ka Haku Adelo ilaila mai ka po 1 nalowale ai o Alamira, aka, he elua niie ana manawa i ike ai i ka hoea ana 'ku 0 Wigebi, kona kanaka, ilaila. Aole hoi o Mrs. Pumeiona i hoea mai 1 ka haie ia wa, oiai, ua hoi mai la oia a hiamoe mai ia i ka hale makamaka, i ka po mamua iho o ka la a ka Haku Rosevena i hoea hou aku ai i Tereveliana Hale. Aka, hookahi hora mahope iho o ka haalele ana iho a ka Haku Adelo ia Tereveliana Hale, hiki mai Ia o Mrs. Pumetona i laila. Ma keia la, ua noke hou nohoi ka Haku Rosevena i ka hele huli ana no ka mea i aloha ai, a hoea i ke ahiahi, aole no he loaa iaia. Ua hoi aku la ia i ka hale, me ka nui o ka pono ole o kona noonoo. e hakoko ana iloko o ko- , na uiuauma. I kona hoea ana'ku i ka hale. hoi ak i la ia a maloko o ka rumi a kana aiohn i hiamoe ai, ma ka po ana I hoopakeh.' ( ai iaia mei ka*haie mai o Mrs. Biie. noho iho la ia, a iho la ia iaia iho: "Me he mea ia, ua loaa hou paha oia ia Adelo; nokamea. ina paha aole ia i paa iaia, ina no ua loaa paiapala mai au nana." I ka hala ana o kekahi wa o kona noho ana maloko o ua keena la. ua hoi mai la oia no ka rumt hookipa, ma ka puka aaiani opua o ua keena la, noho iho la ia, Nana aku la ia iwaho. a ninau ae ia: I "Auhea ia oe, e kuar aloha? Aoie anei hoi e k>aa mai ia'u mai a oe mai. 1 mea e hoike mai ana i koo wahi e loaa ai I keia wa ao i komo mai ai ka wahine malama hale, a he ijalapaia kana o ka iawe ana mal kuu Haku, i kakahiaka nei ka hoea ana inai o keia palapaia, mahope koke iho no o kou haia ana (Aole i pau.)