Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 36, 9 September 1898 — Page 2

Page PDF (1.37 MB)

This text was transcribed by:  Megan Tipping
This work is dedicated to:  To Jim V.

 

 

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Goolaba Mana Hooko

@[column unreadable]

Ka hook@@@@ @@@ keia la o @@ @@ KAHA@LE@O ESQ., i Luna ka Aupuni no ka Pa Aupuni @o Lahaina, Apana o Lahaina. M@@puni o Maui, ma kahi o P@@@@ Kahakauiia i  wath@ mai.

J.A. King.

Kuhina Kalaiaina

K@@@ Ka@l@l@in. Sept. 9, 19@9.

2719-3@

            Ka hookohulu a@@@ keia ia o DAVID Fenter, ESQ.  i Luna Pa Aapani no ku Pa Aupuni ma Waianae. Apana o Waianae, Mok@puni o Oahu ma kahi @ G.W. Naw@@koa i @alho mai.

            J.A. King.

            Kuhina Kalaiahina.

K@@@ Kal@laina. Sept. @, 1@@@.

2719-0@

 

            Ua hookohula aku i keia la o DAVID @ENTER, ESQ., i Luna Pa Aapuni no ka Pa Aupuni ma Waianae, Apana o Waianae. Mokupuni o Ohau ma kahi o G.W. Nawa@koa i waiho mai.

J. A. King.

Kuhina Kalaliaina

 

            Ma ka Hana o ka Hoopau ana ame ka Hookuu ana i ka Hawaiian Coffee and Tea Company, Kaupalenaia. I ka poe apau e nana mai ana i keia: Owau, o James A. King. Kuhina Kalalaina o ka Republaika o Hawaii; Aloha@

 

            Oiai, ma ka la 19 0 Iune, A.D. 1898, na waiho mai ka Hawaiian Coffee and Tea Company, i kaupalenala, he Hui i Hoohuiia mahalo o na Kanawai o Ko Hawaii Pae Aina, i ke Kuhina Kalaiaina, he Noi me ka Palapala Hooia e hoakaka ana, ma kekahi halawai ana a kona poe paa mahele kuleana,  i @@ kaheala no ia hana ua hooholoia ma ke koho ana e Eono Haneri ame Kanaha mahele kuleana, mailoko ae o Ehiku Haneri ame Kanalima mahele,  ka huina pau o kona Mahele Kumupaa, e hoopau a e hookuu i na Hui la i Hoohulia@ a na kakauinoala ua Palapala Hooia la e Tom May. Peresidena ame W.W. Hall, Kakauolelo, ka peresidena a na hookomoia na Noi la ame ka Palapala Hooia ma ka Moolelo iloko o ke Keena o ke Kuhina Kalaiaina;

            Oiai, ua kauohala mahope mai e hoopukaia ona hoolaha, ma ka hoolahaia ana maloko o na olelo Hawaii ame Beritania no na la he kanaono, maloko o ka "Nupepa Kuokoa" ame ka Hawaiian Gazette puka hapalua hehedoma, i hoopukaia maloko o ke kulanakauhale o Honolulu, oia ho, ma ka ia 24 o Iune, ia 1,8,15,22 ame 29 o Iulai ame ka la 5, 12, 19 ame 26 o Augate, 1898, maloko o ka "Nupepa Kuokoa" ame ka la 21 ame 28 o Iune, ka la 5, 12, 19 o Julai ame ka ia 2, 9, ame 16 o Augate, 1898, maloko o ka "Hawaiian Gazette." a ua waiho ia mai na afidevita no ka hoolahaia ana oia mea, ma keia keena, a ua hoopili pu ia aku me ka Palapala Noi Kama ame ka Palapala Hooia ma ka papa hoopaa; a

            Oiai, na manaoio no au, ua lawelae to ia ke koho i hooiaioia mai  malaila, a ua manaoio nohoi au, ua ukuia a ua hookaaia a ua hookuuia na ale apau maluna o ka Hawaiian Coffee and Tea Company, kaupalenaia, i oleoia ae nei.

            A nolaila, e ike auanei oukou, no na mea, a, aole hoi he kumu kue i ikeia, ke kukala aku nei au, ma keia ua hoopauia ua Hui la i hoohuiia, ka "Hawaiian Coffee and Tea Company, Kaupalenaia," a ua aponola hoi ka hookuu ia ana mai o ka Aelike Hoohui i waihola mai ai ma Feberuari 3, 1890, ma ka aoao o ke Aupuni Hawaii.

(Sila):

 Haawiia malalo o ko'u lima ame ke Sila o ke Keena Kalaiaina i kela la 2 o Sepatemaba, A. D. 1898.                                                                   

J.A. KING                             

Kuhina Kalaiaina.

2719-3t

OLELO HOOLAHA HU I HOOHUIIA

            Ma ka Hana no ka Hoopau ana i ka Hui Hanai Holoholona o Molokai, Kaupalenaia.

Oiai, ua walhoia mai ka Hui Hanai Holoholona o Moiokai (Molokai Ranch Company, Kaupalenaia), he Hui i Hoohulla malalo a mamuli o ka mana o na kanawai o ko Hawaii Pae a@na, elike me ka kanawai ma ia hana, ma ke Keena o ke Kuhina Kalaiaina, he noi no ka hoopau ana i ua Hui la i Hoohuiia, me kekahi Palapala Hooia i hoopili pu ia me ia, elike me ke kauoha a ke kanawai.

            A nolaila, ke hoolahaia aku nei ma kela i na kanaka apau i loaa na kuleana mamua, a i keia wa nohoi, ma kela ame kela ano maloko o ua Hui la i Hoohuia, e waiho mai i na kumu kue no ka aeia ana o ua noi la ma ke Kena o ke Kuhina Kalaiaina ma ka Poalima, la 7 Oktoba, 1898, a mamua ae paha oia la, a o keia ame keia mea i makemake e hooloheia oia ma ia hana, e hele kino mai ma ke Keena o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ma ka Hale Oihana Hooko, Honolulu, ma ka hona 10 A.M. o @@ la @2, e hoike mai i kumu @@@@@@@ la e ai @le ia ai la @@.                                                

            J.A. KING.

            Kuhina Kalaiaina

            K@@@ Ka@@@@, @@@@@ 12, 1895.

            27@@-@@

 

KA NUPEPA KUKOA

No ka Makahiki          $2.00

No Eono Mahina         $1.00

            Kuike ka Rula.

@@@@  1  @    @    @   @  @

@@@     pule pule pule pule pule pule

iniha       $1.50  $2.00 $2.50 $3.00 $3.50 @.00

2 Inihai   $2.00  $2.75  $3.50 $3.00 $4.50 $5.00

3 Iniha    $2.50  $3.50  $4.50 $5.00  $5.50  $6.00

4 Iniha    $3.00  $4.00  $5.00 $6.00  $6.70  $7.50

5 Iniha    $3.50  $4.74  $6.00 $7.00  $8.00  0

   Iniha    $4.00  $5.50  $7.00  @.00 $8.00  $1@.00

O na Olelo Hoolaha a pau e hoounala mai ana no ka Hoolahamaloko o kela Nupepa, e hoouna pu mai me ka a@@hau, a ina aole, aohe aookamola.

HOOPIKAIA E @@

HAWAIIAN GAZETTE CO.

C.G. BALLENTYNE, Luna Nui. JOSEPH M. POEPOE, Lunahooponopono.

Honolulu, Oahu.

POALIMA. - SEPATEMABA 9, 1898

            He mea pono ke makaala ica ia na aea wale ana a na koa Amerika e maau wale mai nei mawaena o ko Honolulu nei poe. He kumu hooweliweli no keia i kekahi poe o Honolulu nei. Ke manao nei no makou, e haawiia ana no na kiai makaala loa ia ana o keia poe me ke koena ole.

            Eia no ke Aupuni Hawaii ke ku nei ma kona ano Aupuni i keia wa.  O S. B. Dole, oia no ka Presdiena o ka Repubalika o Hawaii. Aia no iaia ka mana hookohu oihana i keia wa, a hiki i ka hoololo ia ana he kanawai e hooponopono ana i Aupuni mau no Hawaii nei. ua loaa mai nei ke kauoha kuikawa mai Wasinetona mai no keia mea, ma o Kuhina Sewall la.  Nolaila, o Republika o Hawaii no kakou i keia wa, a loaa mai he hoololiia ana.

KAUOHAIA HE PAPA NINANINAU.

            Mamuli o ka poino i hanaia e kekahi poe koa Amerika ma kekahi mau kihapai a na Pake. mauka ae nei o Manoa, ma ka la Sabati aku nei, ua hoopuka aeka Akukana-Kenerala, me ke apono hoi a H.S. Meriiam, Aliikoa Ukali, he palapala kauoha. KAUOHAIA HE PAPA NINANINAU. Wahi Olhana, Apana o Hawaii, Honolulu Sepatemaba 6, 1898. Na Kauoha Kuikawa Helu 1.

            E noho ana he Papa o na 'Liikoa ma Camp Mckinley ma ka la apopo, Poakolu, Sepatemaba 7, a i kahi wa kupono paha mahope aku, no ka huli ana i na hana ino i hanaia malupa o ka waiwai o na Pake, i manaoia na na koa Amerika i hana, ma ka la Sabati nei, Septemaba 4, a mamua aku. E kau ana ka Papa i ka uku poho; e hoopaa ana hoi i ka hewa no ia hana, ke hiki, a e hooikaika ana hoi ma na ano apau e loaa ka poe hana hewa, i hiki ai ke hookolokoloia a hanaia he uku poho.

            Ma ka huli ana a ka Papa, ua hoomana ia ka Papa e hoololi ae i konawahi e halawai ai, e hele aku ana ia e ike i kahi hana ino ia, a ua kauohaia hoi e kuka pu me na luna Aupuni a poe e ae i hiki e haawi mai i mau hoakaka oiaio ana.

            Na Hoa o ka Papa: Mekia Robert  T. Emmett, Mahele mua o na Koa Pualu Helewawae o Nuloka. Kapena H.L. Hardin, Mahele Koa Helewawae Helu 18. Lutanela Elua Charles C. Crowell, Mahele 10 o na Koa Pualu Helewawae o Penesilevenia. Ma ke kauhoa a ka Birigadia-Kenerala King.

                                                                        Samuel S. Sexton

                                                                        Akukana-Kenerala.

Luna:

            H. M. Merriam,

                        Alii Ukaii.  

 

MAIKAI NO KELA NO KA INU ANA.

 

            O ke kopaa keokeo maikai loa, oia ka mea i hoohanaia no ka Laau Kunu a Kamalena, a pela pu hoi me na aalaau i lawelaweia no ka hanaia ana oia laau, a oia ka mea i like ai kona ano me ko k malakeke "maie," a he maikai ke inu aku. Aole ona lua ma ke ano laau e oia ai ke kunu, ke anu, ka ia grippe, ke kunu ho ame ke kunu kalea. E oia koke ana me ka hikiwawe loa. E kuaiia ana e na poe kuai laau apau. O Benson, Smith & Co., na Agena o ko Hawaii Pae Aina.

            E nana ae i na hoolaha e puka aku nei ma ko makou pepa o keia la. Eia mai ka papa inoa o na leta e waiho nei ma ka Hale Leta.

 

Ka Waihona o ka Naauao.

 

HE HOAKAKA NO KA OLELO BERITANIA.

 

A

 

  A-1  O ka hua palapala mua loa keia ma na pl-a-pa o na olelo apau o ka honua nei koe ka olelo A@@opia (Ethiopi@) olai. ma ia olelo o ka helu umikumamakolu ia o na hua palapala ma kona pi-a-pa.

2.   Ma ka olelo Enelani, he elua mau kani maa mau loa keia hua palapala; ke kani loihi, elike me "a" ma place, wahi, kah@ face, ka maka, ka helehelena, ka iii, ke alo: fate. ka hopena poino. Ruia: Ina e ikeia o "e" leo ole @oia hoi, kani ole@ mahope o "a." I komoia iho mawaena e kekahi hua leo huina (consonant) alaila. he "a" loihi kela. E like me: spade, he kopa-la; trade, oihana kalepa, he hana lima ike. Ke kani pokole, elike me "a" ma fat, momona; cat. popoki; hat, papale,  he mau kani e ae no kekahi o keia hua, elike me air, arm, ask, all, ame wander.

3.   Ma ke Ao Piliolelo Enelani, he Pilimua pili-lauia o A (indefinite Article) o kona ano he, hookai, kahi, kekahi.  A hat, he papale; a dog ran. holo  kekahi ilio.  Aka, ma na hopunalelo elike me keia: twenty leagues a day;" "a hundred pounds a year;" "a dollar a yard;" ua like ka "a" hope me each, every, oia hoi, kahi, hookahi, kela ame keia; aka, ma ka unuhina Hawaii o kela mau hopunaolelo i hoikeia ae la, ua hiki no ke unuhiia penei:  "iwakalua legue i ka la;" "he haneri paona i ka makahiki;"  "he dala no ka i-a."  Ua like ia me ka olelo ana:  iwakalua legue i ka la hookahi;  "he haneri paona i ka makahiki hookahi;"  "he dala no ka i-a hookahi."

4.  Ma ka hoonohonoho hua-helu Roma, ua lilo o A, i helu 500, a ina e kaha moe ia la maluna ona elike me keia A, alaila, he 5000 ia. Ma ka hoonohonoho huahelu Helene hoi, he 1 ka helu o A, a ina e kiko ia malalo ae, elike me keia A, 1000.

5.  Ma ka mea pili mele a himeni, ua lilo o A, ma ke ki hoole oi a hoole emi, i hua, hoailona no La, ma ka wa elua o ke ala-pili himeni, ola hoi makwaena o @e o-a 2 ame 3, a ma ke o-a pokole maluna o ke o-a 4.

6.  O A, ua lilo ia i hua hoike no kekahi mau huaolelo i hoopokole ia. Penei: A ma A. D. na hua hoailona no ka Makahiki o ka Haku, Anno Domini. Pela no ma A. M.. Anno Mundi, makahiki o ke ao nei.  Aka, ma A. M. i hoopiliia mahope aku o kekahi inoa pili-kanaka maoli, ola hoi ka mea i kapaia he haiiona pili laula ole, elike me Paulo; alaila, ua lilo kela A. M. i Artium Magister - Master of Arts - Loea o na Mea Ike.  Ma ka helu manawa hoi ma na hora, ua lilo o A. M.,  i Ante Meridiem, oia hoi  Mamua o ke awakea (ku ana o ka la i ka lolo).  Ma ka olhana kawili o na mea kino, ua ku na A ekolu, elike me keia.  A A A no Amalgama - e pa'ipa'i, e kawili, e hoohui.  Ma ka olhana kalepa, ua lilo o A i hua hoailona no ka huaolelo Accepted i kakaula ma ke alo a ma ke kua paha i ka Bila K@koo Panai, a o kona ano, ua hoaponoia, ua aeia, ua laweia.  E ike ia ana keia hua A ame ka huahelu 1, penei:  A1, o ke ano o keia, he hoailona ia no ia mea he "first class." he "helu 1." "papa ekahi."  O A oia kekahi hua hoailona o na hua Dominika ma ka Papa Helu Manawa (Papa Kalenadario) a Iulia.  Oke ano o keia, oia na hua hoailona e hoike ana i na "la Sabati," "la Pule," a "la hoi o ka Haku."

            Aam.  He ana wai keia mawaena o ka poe Olelo E (Dutch) ua like paha ia me 30 galani.

            Aardvark.  He holoholona keia no Aferika Hema, a ua kapaia he puaa-eli lepo.  O ka naonao kaua mea ai.  He nuku loihi winiwini kona, a na ia nuku e eli ka lepo, a e ohi mai i ka naonao.

            Aaronic.  Pili ia Aarona, a i ole ia, i kana oihana kahuna.  Aaronic priest-hood, Oihana Kahuna Aarona. Aaronical. Like no kona ano me ko Aaronic.

            Ab.  He huaolelo Hebera keia, o kona ano he Makua, elike me Aba.  E nana Mareko 14:36: Roma 8:15; Gal 4:6.

            Ab. O ka inoa keia o ka umikumamakahi  o na malama o ka makahiki kivila (aupuni) o na Iudaio, a o ka helu elima hoi o na malama pili hoomaua oia poe, a oia @a hap-hope o Iulai ame ka hapa mua o Augate.  Hokeai na Iudaio ma ka la mua o keia mahina, no ka hoomanao ana i ka Aarona make ana; a hokeai no hoi lakou ma ka la

9.   Oiai ma ia la i pau ai i ke ahi na luakini elua - ka iuakini a Solomona i kukulu ai, ame ka luakini i kukuluia mahope iho o ka lawe pio ia ana i Babulona - o ke ahi mua na ka poe Kaladea ia, a o ke abi hope na ka poe Roma,

            Abaca. He olona Manlla.

 Abacist. He mea e houluulu helu ana me ka papa hua Isau elike ia me kela papa  houluulu a na Pake.

            Aback. 1- Mahope, ma ke kua; 2 - ka opa ia ana o ka pe'a e ka makani a pili i ke kia.

            O ke ano o ka olelo ana lakou aback.

@@ @@@ la @@@ aback, he @@kela @@ ka m@@@@ kahaka a p@@wa.

            A@@@@. 1 - He holowaa papa hua @@@@ no ka @@@@@@ ana elike me @@ @@ @@@. O Ka @@@@ hua @@@ @@@ no @@ kahi ia o ka lua @@ o ka @@@@ no ka @@@ o @@ @ @ ae no @@ @@@@ @ @@@ @@.  O ka @@@ o ka papa o ke@@ @@@ @ @@@@@ @@ e no Pake @@ @@@@@@ @@@@@@ a i @@ la he @@@@pau.

2.  O ka inoa keia o ka papa i h@@ @@@@@@ ia i wahi e hook@mua @@@ @@ @@ omole. @@ k@@@@ a o @@ mea @@@ oia ano.

3.  Ma ka oihana kuku@hai a @@@po paha, o ke@la ka inoa o @@ @@@@ pale o luna loa iho @ kekahi @@@ @ @@@ hale paha;  he ano mo@@@@ pale @@ @@@ noluna iho o ka pou.

            Abaddon. Abadona he mea @@@ @ ka inoa Hebera keia a Ioane i ka@@ aku ai no @@ a@@@ o ua uhini @@@@@@@@ i hoikeia ma Hoikea@@ 9:1-@@ona.  Ma ka olelo Helene o Apoluona @@@@@@@ @ ua like no @a me Asmodens i @@@@@ ma ka Buke (Apokorupa) @ T@@@ M@kuna 3:8.

            Abaft.  Mahope.  Abaft the main mast. Mahope o ke kia nui.

            Abalienate (Kanawai).  E hoo@@@ i ke kuleana o kekahi mea a i kekahi mea okoa aku.  He huaolelo nae k@@@ i hoohana nui ole ia ma ke @@@@@ law.  He hoolilo ana.

            Abalienation (Kanawai). Ka hoo@@@@ ana.

            Abandon. E haalele loa. e waiho wale aku; e hookuu loa aku.  Hope was overthrown, but could not be abandoned, ua hooauhulihia ia ka manaolana, aka, aole nae hiki ke haalele ia.

2.  (Kanawai Kelpa Moana)  Ka hookuu a haalele loa ana aku o ka mea hoopaa ola i kona mau kuleana apau iloko o kona waiwai i hoopaaia maloko o ka palapala hoopaa (policy) i koe iho mai ke komo ana aku  iloko o ka poino a popilikia  paha i hanaia ai ia hoopaa ana.

            Kona ano;  E haalele, e hookuu, e panai aku, e haawi aku, e hoolilo aku, e hoole.  Elua mau huaolelo i ano like me keia, oia o Desert ame Forsake.  He deserted his flag, haalele oia i kona hae; he forsook his friend, haalele oia i kona poa hoaloha.  A deserted village, he kauhale i haaleleia.

            Abandoned.  Komoholookoa ana iloko o kekahi hana haumia; ka hana hewa ana me ka palena ole; pooko'i 'iloko o ka hewa.  Abandoned youth, he opio pooko'i iloko o ka hewa.  Elua mau huaolelo ano like me keia, oia o Profligate i na hana hewa akea, ma ke ano pili kino iho paha, a pili aupuni paha, elike me Profligate court, aha hookolokolo haumia, ekaeka;  a profligate ministry, he aha kuhina haumia, popopo, ekaeka, a pela aku.  O Abandoned, ua pili ia i ka lunaikehala o ke kanaka, mamuli o ko ua kanaka la hookuu loa ana iaia iho iloko o ka hewa.  A man of abandoned character, he kana i ekaeka loa kona iona. Reprobate, ua pili ia no ko ke kanaka noho ana iloko o ka hewa. i pau ka manaolana no kona huli hou ae i ka maemae.

            Abandonee (Kanawai).  Ka mea i haalele a i hookuuia aku ai kekahi waiwai.

            Abandoner. Ka mea haalele aku i kekahi kuleana.  He mea haalele aku.

            Abandonment.  Ka haalele ana, ka haalele loa ana.  The abandonment of the independence of Hawaii, ka haalele loa ana i ke kuokoa o Hawaii.

2.  E nana Abandon mamua aae nei, helu 2.

3.  Kanawai o ka Manao. Ka haalele ana i ke kuleana, a i kekahi pono paha.  Ka haalele maoli ana ae o kekahi mea i ke kuleana a ke kanawai i hoopaa ai maluna ona, ma ka noho ohana ana.  Elike me k wahine i kana kane. a o ke kane paha i ka wahine, a o ka makua i ke keiki.  (E hoomauia aku ana. )

 

HOOLAIA KA MA'I HI MAU.

 

            He mea hoike aku keia, ua loohia au i ka ma'i hi mau mai ka wa mai o ke kaua huliamahi.  No ka nui loa o ko'u nawaliwali, aole hiki ia'u ke hele a hana i kahi mea.  Hookahi no omole o ka Laau Ola a Kamalena no ke Nahu, Kolera ame ka Hi, ua ola loa ae la au a maikai.

                                                                                    J. R. GIBBS.

                                                                                    Fincastle, Va.

            Ua loaa au i ka ma'i hi mau no 12 makahiki.  Ekolu om'ole o ka Laau Ola a Kamalena no ke Nahu. Kolera ame Hi o ko'u ola no ia.

                                                                        S. L. Shaver.

                                                                        Fincastle, Va.

            O Mr. Gibbs ame Mr. Shaver, he mau kanaka mahiai koikoi laua e noho ana ma kahi kokoe i Fincastle, Va.  Ua kuai laua i ka laau mai a Mr. W. E. Casper mai, he kanaka kawili laau no ia wahi, a i kamaaina ioa hoi me laua, a e hooialo ana hoi i ka oiaio o keia mau olelo ae la.  E kuaiia ana e na poe kuai laau apau.  O Benson, Smith, & Co.. na Agena ma Ko Hawaii Pae Aina.

 

            Ma ka Poakolu nei i waiho aku ai o G. B. Sweger, he loio no Harry A. Juen, imua o ke Komisina he koi poho no kona hoopaahaoia ana ma Ianuari, 1895. a kipakuia ana mailoko aku nei o ka aina.  Ua olelo mai ke Komisina, ahoe o lakou kuleana ma ia hana, aka, e waiho loa ia aku ana nae ia noi i ke Aupuni o Amerika Huiia.

 

POPE LEO XIII

 

            Of the three great uropeans with @@@@ the @@@@@ @ @ @azien are familiar Gladstone and Bismark a@@ g@@@@@ @@@ chair @@@@@ and @@@@ Leo XIIL @@@ias. This portrait is the l@@@ work of the German sculptor, @@ @@@@@ V. Kopf.

 

LEO XIII

            O ke kii kala o ka Pope Leo XIIL @@@@@@ o na kanaka kaalana loa o Eurpoa , ma ka pukui hookahi me Po @@@@@@@ ame Bisimaka.  Ua haha lana, a ola nei hookahi kela e kae nei.

 

NU HOU HAWAII

           

    Eia hou i Oahu nei o @@@@kanawai Kalua,  Maikai.

 

    Ua makemake loa ka Emepera o Russia e loaa ka maluhia ia Europa.

 

    Ua oopaneeia ka Mea Huna Pohihihi a keia  pule ae.  Pilikia o Hooulumahiehie.  Lazy boy.

 

    O kau palapala e M. N. Koolauloa, panee iki a keia pule ae.  Hoomanawanui mai.

 

    Ua hala ka Loio J. L. Kaulukou no ka Mokupuni  o Kauai,  Aia oia ka nani o Lihue i keia wa.

 

  Maikai no ke hui like na Ahahui Kalaiaina Hawaii 2 hookahi kino oluolu e hana ai.  Hewa ia la?

 

  Ma ka la 1 o Okatoba  ae nei e wehe ai ka Banako o Bihopa ma he mahele hoiliili dala hookuonoono.

 

 Ma ka i nehinei i ku mai ai ka mokuahi Australia mai Kapalakiko mai.  Aloha nui Australia.

 

  Elua pule okoa i noho ai @@ kiure hui e hoolohe i ka hihia a Lucas kue ia Perry.  He hihia ano nui no keia.

 

  Ua kukuluia he  Hui Lahui Hawaii (National League) ma Waiane, a ke nee aku la i Waialua.

 

  Ua hoopaneeia ka makou mau mea hou o na Aina E a keia pule ae, no ka loaa ole he manawa e paahana iho ai.

 

  I ka la apopo e ku mai ai ka mokiahi Belgie no Honolulu nei, mai Kapalakiko mai, ke ole e ku e mai oia i keia la.

 

  He heihei waapa ko Ewa ae nei i ka la apopo.  E holo ana @@ kaa ahi mai Honolulu aku ne ma ka @@ra 1:45 a me 3:15.  He 75 keneta ko ka holo ana a hoi mai.

 

  Ua loaa mai nei no he palapala ia makou mai a Cecilia Kealoha Poepoe mai.  No ka piha loa o ka makou pepa o keia la, ua hookaulua makou ia mea a keia pule ae.

 

  Ua ulele paani kinipopo ae kekahi poe keiki aukai ma Kampiolani Paka, i ka Poaono i hala.  Nebraska kue ia Penesilevenia .  Eo i ka inoa hope.

 

  Ua paa i ka hopuia o Nalei o uka ae nei o Manoa e Mr. Chillingworth, ka Hope  @amuku, ma ka po Poalua nei. Ua komo ke "kaiko" i ke kapa o na um@ ahi Alakohola he malihini keia, noho nanea pu, a paa wale i ka hopuia.

 

  Ua haawi  ae ke Kama'liiwahine Kalulani he papa ahaaina hookipa i ke Komlsina Amerika-Hawaii, ma ke ahiahi Poakolu nei, ma kona wahi noho ma Ainahau, Waikiki.  Malaila pu ae ka Moiwahine Liliuokalani, ame na poe maka hanohano o Honolulu nei.

 

  He nui na poino i hanaia e kekahi poe koa Amerika ma na @ahinaai a kekahi Pake o uka o Manoa ma ka la Sabati nei.  Ela nae na poo o ka oihana koa Amerika ke huli nei i keia wa no ka poe na lakou i @ana i keia poino. a e kauia ana he hoopai oolea maluna oia poe.

 

  E hooia  koke ia ana ka wela ahi a wai wela paha ma ka hamo ana i ka Laau Hamo a Kamalena.  E hoola ana ia i na wahi i po@@@ me ka hikiwawe  mamua o na laau e ae a ke ole ka paa wela ikaika, e oia ana no me ka loaa ole he wahi aiina.  E kualia ana e na poe kuai laau apau.  O Benson, Smith & Co., na Agena no ko Hawaii Pae Aina.

 

  Ma ka Poakahi nei i huli hoi aku ai na "man@ kolohala hou" (na lede opio @o na Kula Kamehameha ame Kawaiahao.  E hooikaika nui i ka ike Olelo Beritania, oia ko oukou makua o keia mua aku.  Mai paupauaho. 

 

  Ua lawe ko makou makamaka Mr. Wm. White O Lahaina i ka hoohiki malalo o Amerika Huiia ame Hawaii nei, a ua hooamuia no kona lawelawe ana i ka oihana loio.  Aohe hewa oia, he hoohiki oihana ka olelo ana.

 

  Ma ka Poalua. oia ka la 30 o Augate aku nei, ua ulu ae la he haunaele mawaena o 300 poe Iapana ame 100 poe Pake o ka Mahiko o ke Kula-o-ka-Maomao.  Ua nahoahoa na poo o kekahi poe hooulu hakaka.  He uwai ke kumu o ka hakaka ana. I ole na makai malie ai.

 

HE PUUPUU MA KE KUA.

 

            He Pana-iki wale no kahi mea make; aka, he hala ole nae ka pahuna.

 

            I kela mau la ke eha mai ke hua, ka wa hoi o kela ame keia mea e halawa pu aku ai kakou, a i na wa nohoi apau. e ehu ana no ke k@a.  O ke kua nawaliwali, o ke kua eha, ke hua lilo ai ke ola ana i mea hoonaukiuki, eia nae e hele ana no nae lakou i kela ame keia la me ka eha.   Ano, o keia ka wa e haawi ai i puupuu ikaika i keia kua nawaliwali, a o ka pau no ia, a loaa he kua hou ma ia wahi,  i like ka maikai me keia@ e ku'i pono aku i ke kumu o ka ma'i ana; loaa ka hapa nui o na kua eha mamuii o ka pilikia  e na puupaa.  Nolaila ke loaa na puupaa, hoola hou ia na paahana oia wahi i hoopaakukuia; a ke hanaia kela, ua hiki ia oe ke olelo ae aloha ino no ka hoi oe e kikala hanenee.

            Eia keia wahi ma'i. mai Battle Creek, Michigan mai:  Aia ma 51 Broad St., he hoa oia no ka oihana makai o Battle Creek no na makahiki he nui.  Ma ke ano he hoa oia no ia oihana, ua lawelawe oia i kana hana no ke kulanakauhale me ka maikai, aka, mamuli o ka ino o ka ea ana i aho ai. ua loaa iho la iaia he hookumu ana i kahua e loaa ai oia i ka ma'i o ka puupaa, a ua pilikia maoli ia, a u lilo ia i mea nona e pilikia loa ai.  Penei kana mau olelo:

  "Aneane ekolu makahiki i hala ae nei, oiai au ma ka puali makai, loaa iho la au i ka ma'i ma ka puupaa mamuli o ke anu i loaa ia'u. aho hoi hopena o ko'u pilikia.  Aia ka eha ma kuu puuaa a kaalo ae la ma kuu kua mawaena o na puhaka; ina hoi au e noho ana ilalo, a makemake au e ku ae iluna, he mea pono ia'@ ke ku ae me ka lohi loa ame ka malie hoi i o@@ ai e nui ka eha.  Aole i kana mai ko'u kaea pu wale mai no. a e pii  mahuahua mai ana nohoi ko'u pilikia.  Elua paha mau mahina i haia ae nei, i ko'u Kikala Hanenee ame ka Puuaa,  ua kuai iho la au he poho huaale.  O na hoohana ana a keia mau huaale ua holo lea loa, ua pau keia eha konikoni. Ua hiki loa ia'u ke hele me ka hikiwawe ma o a ma o elike me kekahi kanaka e ae.  He oiaio na mea i hoike ia no na H@@ale a @oan no ke Kikala Hanenee ame na Puupaa.

            Ke kuaila nei na H@@ale a @oaa no ke Kikala Hanenee ae ka P@uupaa, no ke 50 kene@a no ke poho, a i ole, he 6 poho no ka $2.50, e na poe kuai laau lapaau apau a i ole ia, e hoounaia aku ana ma ka Eke Le@a i kekahi inoa, ke loaa mai ke kumukuai, e Hollister Drug Co., kaupalenaia, Honolulu, na Agena no na Mokupuni.

 

2719