Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 36, 9 September 1898 — Ke Aloha o kuu Makuahine KE ALOHA O KA'U MEA I ALOHA AI. Ka Mana o ke Aloha. He Moolelo Walohia. [ARTICLE]

Ke Aloha o kuu Makuahine

KE ALOHA O KA'U MEA I ALOHA AI.

Ka Mana o ke Aloha.

He Moolelo Walohia.

I I (Unuhiia r ll>»iJaU-a-ha-l'a h'uka'ahah nu " h'< | h'Hohana Pu»ktt'i oka I.ahni il'iaaii ") i

MOKUNA 111. ka houpo i hoopihaia e ka u'uku ;une ke pihoihoi launa ole mai, ua ku • ae ia ka Barona-\vahine De Maraeeli ; iluna, nie ka hanohano hiehie o kona kulana, a ku mai ia oia imua o ka Ba- ' iv.na De Berene. \ Ua hoopihaia iho la ka noonoa o ua Kauna nei i ke pahaohao ioa no keia hoike ana mai o ka Barona-wahine De Maroceli i kona kulana koa oiaio'a hopo oie hoi. ka wahine hoi ana i hoomaopopo ai a i kamaaina ioa ai hoi i na makahiki lehulehu i haia ae. he wahine ' ia i piha kona uiau la i ka ehaeha ame ke kaumaha. Noiaila. ua ano hoopioo ia ae ia nohoi kona noonoo, aka, no i kekahi wa poko.e wale no nae. ua akakuu iho la kona pihoihoi. a ma ia' wa oia i pane akn ai: "Ke hoike mai nei oe imna. o'u i kekahi manao maikai loa. a'u e kanahia ole nei e hiki io ana ia oe ke hooko aku. Aka. e lioolohe mai oe. o kou hoike ana aku i kau kane no ka ekaeka i hanaia e oe i kou mau ia opio, ame ka ike ole ana hoi o kau kane ia niea, a mare mai ai oia ia oe. oia kekahi puupmi ikaika lon e ku ai oe a hina iialo me ka eiiaeha nui, a o ka palapu hoi e ioaa ana ia oe mawaena o kou mau hoaloha hanohano apau. aole ioa ia e hiki an ke hoola ia a hiki t kon mau ia hope loa o ke ola ana ma ka honua ueī. lie mea no hoi ia e kau ai he kinaunau nui maiuna o ka inoa maikai o kau kaikamanine. ka mea hoi a'u e kapa uku uei he pua lilia i hooa'-wa-hiw.iia e ka nanl ame ka maemae. Noiaiia. e Ade!e. ua ike oe i ko'u manao, oia hoi. makemake au e mare me Aliee. a e hai aku au. e lilo ana no la \ wahine ua'u.' Aka. me ka paue leo oie. aia ka iiiua o ua Barona-wahine nei ke ani peahi mai la i ke Kauna Bereue no ka puka komo. Me na maka wiwo ole ame ka hliahila oH'* nohoi pane aku ta no ua Kauna nei: "E hai hou aku au ia oi 4 , ma ka wa a'u e uiare ai i kau kaikamahlne. oia ka wa a'u e hana s.i i ua hana apau e hanohano ai ola. a e loaa ai nohoi iaia ka hauoU. Ke haawi nei au ia oe 1 hookahi pule e ntxHioo ai no' keia mea. A l ka pau ana o keia pule hookahi. a i ae ole oe, alaila, o ko kaua kuu no ia

i ke akea, a he paio nui .iaaei ke ikeia ana e ka lehuiehu mawaen.i ouame a'u: He paio hoi ia e wawahi maoli ia ai ( kou puuwai~ae—e hilahila uiaoli ai oe. Malia paha. aoie io ana e haoko ia kuii makemake, aka. ma ia wa hookahi no nae, aole e oie ana ka loaa ana ia'u he mau moepuu e manalo ai kuu inaina, a kahania hoi kuu hilahila.' la wa i ku ae ai ua Kauna nei iluna. lalau iho la i kona papale, alaila, ku110u aku la ia i ka Barona-wahine a puka aku la i waho. Ma ka wa i puka aku ai ua Kauna Berene nei i waho, ua haule iho la o Adele maluna o kona eoho, puili ae la kona mau lima. me na waimaka e liiolo ana ma kona mau papaiina, hooho ae la ia: "He keu keia o ke k:,naka lapuwaie nui waie." Aiaiia, pa ae ia kona linia i kona mau mai:a a uwe iao 'a nie l:a ehaeha nu! ame ka walohi nehoi. 0 ]ce Kauna Bereno hoi keia. mahope iho o kona haalele ana iho i ka Baronawahine. ua komo aku la ia iloko o kekah'i rumi e pili 'kokoke ana me ka rumi ana i halawai ai me ka Baronawahine. a maioko oia rumi e noho ana kekahi kauwa kane o loko o ka ha!e, ua pili kona mau maka, me he mea !a e hiamoe ana, aka n.i?, o ka mea , oiaio. e noohiahiamoe wale ana no ia. oiai e hamaina ana no kona mau pepeiao i awa. a mamua nku nohoi, a ua iohe oia i na oieio apau i kamailio ia i inawaena o ua Kauna ame ka Ba-rona-wahine. 1 ke komo ana aku nei o ke Kauna maioko oia rumi, un ae la na maka o ua wahi kanaka nei. huli ae la ia a ho-a i keknhi iiioiho kukui. a alakai aku la i ke Kauna no ka puka e hemo loa aku ai iwaho. Mahope iho o ka maha ana o ka ikiiki ame ka pioioke o ka B?.rona-wafiine, ia wa i }iookani ae ai o;a i ka bele kahea no kahi kauwa wahine. • Pehea. ua kipa mai nei nae paha j kekahi mea i kauhaleneiT* | 'Aoie. aka. ua hun hoi mai nei nae | ke kaikamahine/' ! ! •'Auwe." ī hooho ae ua Barona- j wahine nei me ke ano e ana ae o kona j mau heleheiena. " ua hoi pu mai nei no \ nae paha ka makuakane?'' ; l"a hoole mai ]a hoi kahi kauwa. j Alai!a. ninau hou aku la no ua Ba- ] rona-wahine nei: 'Aiaiia. o kuu kaika- , mahine waie no kai hoi mai nei?" : L'a ae mai ia kahi kauwa. | "Heaha ia ke kumu o kona hoi koke ana mai nei? Hoi mai la ia aole hoi | ka makuakane. Aole nae paha ia < ka r j ta i hoi mai nei? r ! "Aole no i iiuliu sca kona hiki ana , iho la ī kauba!e Ee?.' \ Ua pau e Maria; e feele oe.'* j Ma ka wa i haalek iho al kahi kau- j wa wahine ia loko o ka rumi ia wa i' komo mai ai o Aliee. ma kekahl puka | okoa ae. a hoea aea i mua o kosaj luaui makuahine. s t '"E mama dear. p-e'iea oe i keia wa?" | Hele mai Sa nohoi ia a honi mal la i

makuahine. oiai nolioi ia i paa ! iho ai i kona mau lima. j "Ua oluolu loa au i keia wa." wahi • a Adele i pane aku ai. me kona nana | pouo loa ana aku ma na onohi maka o Vu«t kaikamahiue la ana. | maoli. Akahi no a oluolu j ko'u noonoo." wahi a.Aliee i pane mai ai. oiai hoi ia i hoonee mai ai i ka paepae veleveta a noho iho la ia nialluna.o laila. a hilinai mai la kona poo | maluna o na kuli o kona makuahine. | "E --..ee, heaha ke kumu o kou hoi ikoke ana mai nei?" wahi a kona ma- | kuahine i ninau iho ai iaia. i "No ka pono oie no o ko'u noonoo I nou, a ua ikaika ioa ko'u inanao e hoi i koke mai. O kekahi nohoi, aoie he ano i maikai o Maeiame Lamebereta i keia ! ahiahi. Ua nui loa kona kaumaha no | George.' j •"Pehea; aoie anei hoi o oe kekahi ! i hookaumaha ia nona?" ! "Pola no. l'a kaumaha no au no koj na kaawale ana aku: aka. e mama. o | ka hoomanawanui no paha ka mea e i pono i." | "E Aiiee, aole oe e kala i hoi mai jnei?" i ninau iho ai kona makuahine iaia nvahope iho o kona noho hamau iki | ana. "Aoie no au i iiuliu loa i hoi mai.nei. la'u uoi hoi mai nei. komo loa aku nei | au i ko'u rumi a waiho kuu papaie. a j komo koke mai nei no au maanei." S "0 oe wale no kai hoi mai nei?" I "Aole. 0 maua mai nei no me Papa | ! ame Lamabereta. Hele pu mai nei laua | I me a'u a hoea i ka puka, a hele loa aku I nei laua i ka hale kalahu o laua." I I keia wa i hanu hoomaha ae ai ua i Barona-wahine nei. Ua hoauheeia ae ia i hoi kona mau manao hopohopo mamuli i o na mino aka mahiehie ana a kana ; kaikamahine. | Ma ka wa a ke Kauna De Bereae i ī haalele iho ai i ka hale o ka Barona ! De Mareceli, ua hooholo koke iho la ia | i kona manao aole ia e hele hou aku ji ua haie la, aka, e hookuu oia i ka | pule hookahi ana i hoike aku ai ia I Barona-wahine De Mareceli i wa nona ; e noonoo ai no ke kumuhana ana i j waiho aku ai iaia, a ma ia wa hookahi i nohoi e noonoo ana nohoi oia i kana | mea e hana ai ma ka wa e hoike mai ' ai ua Barona-wahine la i kona manao ; haale. i XJ panee hope ae la kahi ia ame kahi ia o loko o ka pule hookahi a ke Kauna ; Berene i haawi mai ai i ka Baroaa | wahine. a he mau la ia i hoopioloke nui ia ai oia me na uluku manao poao ole. I Ke ike la oia i ka iua meki liohonu e haule aku ai oia, a me he mea ia e ike aku ana ia 1 kona waha hamama e upoi ae ana 1a me ka weliweli a paa ola iloko. lloko oia mau la, aia mau kopa mau maka malu&a o ka owiii kiiakiia k o ka&a kaikamahine aloha. I ka po a ma ka wa malu oia wale iho no, e uwe iho ana oia me ka walohia nuL lioko nohoi o ke!a mau la ua holke mai la nohoi ko Aiiee mau helehelena i ke ano e. a ua like ole !oa koaa ano i keia wa e iike me ko ka wa naomua.

j I kekahi wa e haikea pu wale mai ana 110 kona mau helehelena. Va ano hooi huoi nohoi kona luaui makuahine no ! keia ano ona. Ua liio keia ano e o Alii-e i mea na kona makuahine e hakilo pono loa ui iaia. Ma kekani wa hoi. ike aku la oia iaia me ka-heleheiena hauoli. Haia ae la he ahiahi, a maaio ae ia nohoi he ahiahi, aole lea ko.Kauna Bei ene J ike hou ia mai i ko lakou nei hale. nolaila. i kekahi ahiahi. ua ninau aku la o Aliee i kona makuakane me ka helehelena i olino ia e ka hauoli aine ka maikai nohoi: Papa. lieaha mai nei hoi keia o Kauna Berene? Kokoke loa e piha ka pule okoa. aole oia i ike hou ia inai ia nei." "Kupaiiaha maoii ka hoi. Mai ka wa i kaawaie aku ai o George a hiki wale mai la i keia ahiahi. aole loa o Alk-e i hoopuka iki ae i kona inoa. Oka eono la keia o kona kaawale ana mai a kakou aku nei. 0 Kauna Ue Berene nae kana e ninau nei." wahi a ka Baronawahine i pane ae ai imua o kana kane. "He oiaio hoi kau i oleio mai'la. e Aliee. l'a hoopalaleha !oa mai nei hoi ke Kauna i ka hele ana mai e ike ia kakou. Ua heie paha oia i kahi wahi okoa aku.' "Ina hoi ha oia i hele i kekahi wahi okoa aku. ina nohoi ua hoike mai oia ia mea ia oe. e papa." "Maiia paha ua.ma'i ia oia?" Ina ua'ma'i oia e iohe ana wo kakou ia mea," wahi hou a Aliee. "Ua pololei oe. e Aliee. Heaha io la hol kona kumu o ka hele ole ana mai nei i keia mau la? Nolaiia. e hoouna aku ana au ia Petero (Pierre) i ka la apopo. Ia wa nohoi huli ae la ia a kamailio aku la i ke kanaka nona ka inoa o Petero: "E. ma ka la apopo ?- hele kok»? aku oe i kahi o ke Kauna de Berene. a e ninau oe nona. Ua emaimai paha oia. a i ole, he pilikia e ae paha." Ua hiki no i keia w:»hi ke ; haī mai ia wa 1 ke kumu i hlki o'ie mai |ai ke Kauna de Berene ilaila. ina o;a ; i makemake e hoopau koke i ke po- ! hihihi o kona mau haku ia wa. aka, ! aole nae oia I pane mai T ua huna loa ; iho la ia i ka mea ana l ike ai a i lohe ai hoi. [ I kela wa i haaiele mai ai o Peiero | ia loko o ke keena a kona mau haku e i noho ana T a ma ia wa nohoi i pane mai ai ka Barona wahine i kana kane: | "O oe nohol kekahi i makahehi nui ! ia e ike i na mea apau e piii ana i ke Kauna. a me he mea la ma ka hoomaopopo aku i koa ana na biki ole loa | maoli ia oe ke ola ke ole o Kanna de Berene e kipa mau mai e ike ia oe. M "Aoie pela: aka, aole paha hoi he mea hewa ke komo na hoohuoi aaa i'oko o kakou no kekahi hoaioha e like ia m« Kauna de Berene ia ke ano, ma ka wa e hao mal ai kana kipa ana mai i o kakou nei. Aole anei hoi pela e Aliee'

«■ l'.ip-i. ::m v: v..- t • i..' :. ■ : .■ •.. •• v. ; . :U ; . o p.ii'.i !■> :;: t- h- > i-.i. : :.A ; ..-. :< ■ • > ..::.• . manu !-o .1 1,-. Piuinia :.i K...::: •;■■ "A.h i \nval..-i*;ih.» ! .•;• el.kv :n, n• ■i i K.v.;na h»>okan > '.\«vo'i; rw'Kv:n.?:v <• iko i kona :u.v. hr?!r:ht;vna." I ku auina Ui o 'kokah: !a a».\ k-aa mai la ia Haruna Ale Mara r,; ae wau; i»a!apa(a maī ia Kauua i.io 15e:vn»> ma:. ;; ;u :u'i n.i oleh> o ua ;>aiapuiā !a: "O ku'u iohe ana :n > !a uo ia no k.:u an.i ii.Mi ih ! i. K uoīuu aku -aii .\W k>' . o kala 'u»ai o<e :a'iv ;:ia ao.le" aa > aku u:\a i kou ha!r īU>ko oohia a okoli: i'.iha la i k«u?. 1 koia wa. aa j>aa i:>v. ia ī l.'K\ kai':: haīUi au > n : u U>a a uu I »aa ;.a u ka ;a;ina\va kaawaī»'0 ho.o ku ai *• ikv ; ka'» tiwu hoaioha-. "He (-kal.u • nn-iU la i kuo.'" f\ - ahi- a Ā;i-.v i pa;iii%ste.a; nie ka it\» a«o . nuil'..'.. ■'ll- 1 ktu ka hoi ka 'iuw kupanaha," wa'ui ;v uarona do Ma.rat % oii i pan? a';u. me ka huii pono aua wai imua o kana uahino, a hooinau inai la i ko k.i--maiiio ana. "He ho mea la hoi ua koinoi;:a o Aiioo i'oko o na nooncH> kauinaha ana no ko Kauna no kona heh 4 oio mai' e ike iaia?" l*a iko mai la nohoi o Aiioe i ko ano e o kona makuaiiine. a ua uumi wale iho la nohoi ia i kona noonoo no kona luaui makuahine. 3ke iho la u'a P»arona-wahine nei. he ekolu wale no la i koe a hoea mni ka wa ana e halawai aku ai me ka poino ana i aa ai e auamo ae no kona aloha 1 kana kaikamahine. kana lei aloha hoi. l'a paa no kona manao e hoole aku i ka makemake o ke Kauna, a hiki i kahora hope IoK A ke ike pn iu nohoi oia ia \va, nui keia waiii. keia wahi ana e au ae ai i kona noonoo, aohe ona wahi e pakele ai. l'a paa kona manao t» paio no kaua kaikamahine a hiki i ka hopena o kona ola, ina no ia he mea e piiikia ai oia. aka. o ka o kana kaikamahine oia kana mea nui hookahi i kau nui.ai, a ua lilo na mea e ae apau iaia i mea'ole. lAoie i pau.) 4. .