Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 38, 23 September 1898 — HE KAENA MAKEHEWA. [ARTICLE]

HE KAENA MAKEHEWA.

l'a liio ka hoohnikauia ana ae o ke kanaka Hawaii maoii me na Nekero i mea kihekihe ioa ia e ke kanaka Hawaii. Aka, he nui nae na wahine Hawaii. ma Hawaii nei no, i mare aku i na paele. a. ke laupai nei no'ka lakou mau mamo ma na walii he iehulehu wale o Hawaii nei. He mea makehewa i ke kanaka Hawaii ke haawi i kona noonoo nui ana e hoopakele ae iaia mai ke poholo pu ana aku maloko o ka papa o na kanaka iii i okoa ae i ko ka ili-keokeo, nokamea, aoie ia he mea e hooiia ae ai o ke aiai o koua iii, ina no he ili-kou kona a ano puakea iki ae paha, a, aole nohoi ia he mea e hoopaele loa ia iho ai ia a oi aku kona-paele i ko-ke kulana hauli a ha-ulaula paha e kihihehe ana iluna ona. Hookahi mea mii a makou i makemake ai i ke kanaka Hawaii e haawi nui i kana mau noonoo hookanaka makua ana, oia kona noonoo ana i na mea e uoho ai oia iluna o ke kuonoono ame ..a iako, e kikoo aku ana kana mau kiai ana no ka nohona palekana anie ka oiuolu i na ia palupalu o ka nohona elemaknie e hoea mai ana maiuna ona. Na ka iii anei i oi ae ka aiai i ko ka ili eieele o ka Nekero e hoopakeie ae i ua kanaka iii aiai la ma kona mau la elemakule, hiki ole ke hana, ina he iiihune kahi kuono o na ili keokeo ia, a he ulakolako hihimanu hol ka waihona o ke kanaka paeie? Ē hoike ana ka Nupepa New York Sun i kekahi manao elike me kei»'He ekolu mau halekuai loie o biansbury Boyce e hoohana nei ma JacksonviUe, Pla. O na kanaka Aferika-Ame-rika o Ooaia. Flel. he haiekuai hui ko lakou. a he hanako dala nohoi. a ua oleloia. ua noho ona iakou m&luna o ka akahi-hapakolu o ke kuianakauhaie.

Ma v.i>. ua ka ' M?.~vr f Aba Kuka o k'.:?.nif ka !iamv,k'.: >.* Ta <r?:<.v.A o k i > UaO-.Ī Par■e<tais-c«. :* vahl a:ci no ;a l>kon ra o!har;.i a\sK\;'oko. -iUi:::: -:o , '.«k : :..'•> bkou ;:.• -- n : > / wōiwai k-h - *? Ā►•?•;»;;. : ; f .- He po*» kuoaooao a waiwai loa kekabi jK>e Nekero ma Amenka. Itia hoohui ia ae ka heluna waiwaī o na kanaka Hawaii maoiī apau o Hawaii nei a hookuku aku roe ka waiwai i loaa i na Nekero o Amerika i bo<?a ko iakoa nui wale no i ka hookahi haaen paha, olai be 30.000'na Hawaii maoii o Hawaii nei. ua poholo'pu ko na Hawaii maoli mau walwai i ko kela poe paele. Ma ka makahiki 1865, aole ioa i loaa he wahi kuieana waiwai i kekahi nika hookahi mawaena o 5,000.000 Nekero> noho ana he poe kauwa kuapaa. aole hoi i loaa i kahi -mea hookahi o iakou he wahi eka aina. Aole i haawiia aku ia lakou na aina kuleana, a aina hookuonoono. Ma ka wa i pau ai ke kaua kivila mawaena o ka Akau ame ka Hema, aole no i loaa aku i ka Nekero na moo aina.nui mai ke Aupuni ak\i. Ua hemo-ke kauiahao o koua hoopaaia ana he kauwa kuapaa. a ua hiki-oia ke oni .a ke hauu ma o a ma o i mea e loāa ai he wahi ola nona iho. mamuli 0 na kumuwaiwai a ke Akua i haawi ai iloko o kona kino i uhiia me ka iii paele, a ke kanaka Hawaii ili ulaula e hoowahawaha nei. e imi i kuo.noono nona iho. He nui na aina oke Aupuni he mau miiiona eka, aole nae i haawi wale ia aku he mau eka o ia mau aina 1 na Nekero ke ole oia e kuai me kana elala i luhi a i hooikaika ponoi ai; aka, i keia la, i ka hala ana o na 'makahiki he kanakolu-kumamakolu wale no mai ka wa i hookuuia mai ai kela lahui mai ka aina mai o ka. hooluhi elike la'me ka Isaraela i hookuuia mai ai mai ioko mai o ka nohona liookauwa kuapaa ia ana ma Aigupita, aia hoi ke noho nei he poe Nekero lehulehu loa.ma Amei'ika he poe ona niiliona. He poe kuonoono maoli. 0 ka kaua pono a ka lahui' Hawaii maoli e hana ai, oia ka hoomahui ana ma na hana i loaa ai he nohona leuonoono a ulakolako i ke kanaka ili eleele ame ke kanaka ili keokeo. E hookuu aku i na olelo pukalaki o ka hookano a ka ili keokeo (?) e hili palaha mai ana maluna o ka ili ulaula, no kona eleele ana; aka, e imi me ke akahele ma kahi e loaa ai ke kuonoono o ka noho ana.