Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 45, 11 November 1898 — Page 3

Page PDF (1.43 MB)

This text was transcribed by:  Leimomi Morgan
This work is dedicated to:  For Kumu Keao NeSmith

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka Hui Alahao me Aina o Oahu

 

MAI A MAHOPE AKU O IUNE 13, 1898

 

Manawa Holo

 

WAHI HOOLULU. Mai Honolulu aku,)

 

Waianae, kaa huikau, ua la apau koe ke Sabati.

 

Waialua, kaa ohua, ua la apau.

 

Waianae, kaa ohua, na la apau. 

 

Wili o Ewa, kaa ohua na la apau.

 

A.M.    P.M.    P.M.    P.M.

Honolulu…..   7:10     9:15     3:10     5:10                  

Manana…….. 8:07     9:48     3:43     5:50                

Wili o Ewa…. 8:37     10:08   4:08     6:10                

Waainanae….. 9:27     10:53   4:43     ……               

Waialua…….  …..      12:00   5:38     …..                 

 

WAHI HOOLULU. (Mai waho mai a i Honolulu.)

 

Wili o Ewa, kaa ohua, koe ke Sabati.

 

Waialua, kaa ohua, na la apau.

 

Waianae, kaa huikau, na la apau, koe ke Sabati.

 

Wili o Ewa, kaa ohua, Sabati wale no.

 

A.M.    A.M.    A.M.    P.M.    P.M.

Waialua……   ….       6:12     ….       2:39     ….                  

Waianae……. ….       7:12     10:09   3:55     ….                  

Wili o Ewa…. 5:50     7:47     10:59   4:32     12:45              

Manana…….  6:15     8:07     11:34   4:52     1:10                

Honolulu…..   6:50     8:40     12:15   5:26     1:45                

 

G. P. DENISON,

            Luna,               F. C. SMITH,

                                    Luna Kuai Palapala Holo

 

NU HOU HAWAII

 

            Ua hoopaneeia ka makou mau mea hou o na aina e a keia pule ae.

 

            He omaimai ko Mr. Samuel Anaru o Makua i keia mau la iho la, a ma ka Poalua nei i holo aku ai o Dr. Wood no laila.

 

            Eia ae ka moku lawe koa Penesilevenia a hoea mai.  Aia maluna ona ka pualikoa helu 51 o ka Mokuaina o Iowa.

 

            Mai poina i na Loio Kakela, W. C. Achi ame Dickey, oiai o lakou wale no na loio i ikeia o ke Kuokoa ma ko Hawaii Pae Aina nei.

            Ua hala aku ma ka Poalua nei, maluna o ka mokuahi Kinau no Hilo, he elua mau pualikoa o na koa Amerika "Nu Ioka." E hele aku ana lakou e ike ia Tutu Madame Pele.

 

            Aia na mokukaua Rusia ke hoakoakoa la ia lakou iho me ka makaukau loa ma Port Arthur.  O na mokukaua Pelekane kekahi e ku la me ka makaukau ma Wei-Ha-Wei.

 

            Ua pau ka paahana ana a ke Keaka "Ki-ka-pu" ma Honolulu nei, a ma ka Poakolu nei i hala aku ai na hoa oia hui kaulana no Waialua.  A malaila lakou e hookuu hou ai i ka lakou hana @ke.

 

            Ma ka mokuahi Moana o ka Poakolu nei i hala aku ai o Mr. W. G. Irwin no Kapalakiko, kekahi o na kamaaina kuonoono o Hawaii nei.  E halawai aku ana ia me Mrs. Irwin ma Kaleponi.

 

            Ma ke kakahiaka Poaha nei, Nov. 10, i ku mai ai ka mokuahi Mariposa mai Kapalakiko mai, a ma ia moku i huli hoi mai ai o Hon. William C. Achi mai na aekai mai o Kaleponi. He maikai kona ola.

 

            He anaina hookipa hanohano kai haawiia e Kuhina Kupa ame Mrs. Kupa, no Miss Anna Rose o Hilo, ma ke ahiahi Poakahi nei, ma ko laua wahi noho ma uka o Manoa, i ka "Ua Tuahine."

 

            Ma ka wa o Mr. W. C. Achi ma Kapalakiko ua nui na hoaloha Hawaii i huipu me ia.  Ua hele huli nohoi ia i na kanaka o Hawaii me ke ake loa e ike ia lakou.  Wahi ana, ilaila ua hu mai la kona aloha i na Hawaii.  Ua halawai pu oia me Cicilia K. Poepoe, a na ike aku i kona hookani ana mai i ka piano imua ona, a ua nui kona mahalo iaia.

 

            @UA HALA O KAPENA MAKAI F. W. FEHLBEHR

 

            Ma ka auina la Poakolu nei, Nov. 7, @ haalele mai ai i keia ola ana o Kapena Makai F. M. Fehlbehr, kekahi o na kamaaina kahiko o Hawaii nei.  Me @ mea la he 72 ka nui o kona mau makahiki me 7 malama ame na la keu @ hala aku la ia.

            Ua hanauia oia ma Bremen, Geremania, ma ka la 26 o Maraki, 1826.  Ma ka makahiki 1840, i ka 14 paha o kona mau makahiki haalele oia i ka aina a hele i ke kai ma ke ano "kapena boe."  Ma ka makahiki 1843 hoea mua oia i Lahaina maluna o ka moku Alexander Barkley.  Ku iki ka moku malaila a hala loa i "Alika" i ke o kohola.  I ka huli hoi ana mai o ka moku mai Alika mai, ua ku hou ma Lahaina, a mahope huli hoi loa oia i ka home.  Ma ka makahiki 1845 hoea hou mai oia i Hawaii nei, a ma ka makahiki 1847 hala hou oia no Alika.  Ma ka malama o Dekemaba 1855 lilo ia i kupa Hawaii, mamuli o kona hoohiki ana e malama i ke Kumukanawai ame na Kanawai o Hawaii nei.  Ma ka la @ ae, mare oia me Miss Makareka (Margaret) Hall o Waimea, Hawaii, ma ke kulanakauhale nei no o Honolulu nei.  Na Rev. Damon laua i mare.  A eia no kana wahine ke u nei me ke kaumaha nona.

            He kana keia i kamaaina loa i ko Honolulu nei poe ame ko na mokupuni e ae.  He kanaka i hilinai nui ia no kona hooko pololei i kana hana.  Ma ka la 15 o Iulai, 1890, ua pakele ke ola o Lunakanawai S. B. Dole (e noho Peresidena nei i keia wa) iaia mai ka aoaoia ana e kipu ia e kekahi paahao e ku ana imua o ka aha.

            Me kana wahine, kona ohana ame kona mau hoaaloha ko makou paiauma pu ana.

 

Hoalohaloha no Hon. Edward Griffin Hitchcock.

 

"Kani uina nakolo ka pihe,

Uina nakolo ke auhee,

Pili kua waha ka opeope,

Hii ke keiki ma ke alo.

Uwe alala i kanahele,

E uwe mai ana ka makani Apaapaa

            o Kohala,

Malia i huihui ai kuu manawa,

He malihini ko ka hale ua hiki mai---a."

 

Ia Mrs. E. G. Hitchcock ame kou ohana.

            Aloha oe:---Me ka naau i piha i ke aloha ame ke kaumaha, ame ka minamina nui ia.  Mamuli o ka nalohia ana aku la o kau kane aloha, Hon. E. G. Hitchcock ma ka hora 10:45 a. m. Ma ke Sabati, Okatoba 9, M. H. 1898, ma Halaula, Kohala, Hawaii.

            Ua oluolu i ka Mea Mana Loa, ka lawe ana aku la i ka hanu hope loa o kou hoapili o ke kane, kou hoa alo pu i ke anu ame ke koekoe, hoa hele o ka ua ame ka makani, ma na kapakai o Hawaii nei.  Aloha ino!

            Ua haalele mai la oia i ka poli aloha o kana wahine, e noho naauauwa aku me ka ehaeha, ma keia aoao o ka luakupapau.  Ame ia haawina like o ka luuluu, i kau iho maluna o D. H. Hitchcock kona kaikuaana, e paiauma aku iaia me ka manaonao, me kona kino nawaliwali i keia mau la.

            Ke kau nei keia kaumaha luuluu, maluna o kana mau keiki elua, oia o Rax. Hitchcock, ka Hope Ilamaku o ka Repubalika o Hawaii, a me E. N. Hitchcock kona pokii, ame ko laua mau kaikuahine, i hoonele ia i ka makuakane ole, a e paiauma aku ma keia aoao o ka muliwai eleele o ka make.  Walohia wale!

            E Miss Hate Hitchcock, o oe ke kaikamahine pokii i ukali mai ma kona alo ma Kohala; a i ko ʻ u kipa ana aku e ike i kou Papa ea, he ku maoli no i ka manaonao kela mai hoolele hauli, (luai) ame ka manao la ho i, e loaa mai ana iaia kahi maha iki ia mau la.  Aole ka!

            O Molokai ka home noho paa o na Makua Rev. E. G. Hitchcock, ame ka laua mau keiki, a ua kaulana o Molokai ma ka holomua o ka naauao, ma ka olelo Beritania, ame ke akamai ma na mele himeni, mamua o na Mokupuni e ae o Hawaii nei.

            He mau keiki kaulana na Mr. Hitchcock ma Hawaii nei.  He mau oihana loio a he mau lunakanawai, a he kahukula nui, a ua mahalo nui ia, no ka eleu ame ka makaukau ma ia mau oihana, a pela no ka oihana mahiko.  Aole nae he keiki i lawe i ka oihana kahunapule e like me ko lakou makuakane.

            He keiki Hawaii oiaio ka Hon. E. G. Hitchcock i make aku la, he puuwai kona i piha i ke aloha i ka lahui Hawaii, a ua haawi oia i kona paulele nui ana, maluna o kona mau hoaloha, e paa nei i na oihana o ke Aupuni.  Mai kona wa e lawelawe ana i ka oihana Makai Nui no ka Mokupuni o Hawaii, no elua manawa; a hiki i kona wa i lilo ae ai, he Ilamaku no ka Repubalika o Hawaii.

            Ua kapaia kona inoa, "Ilamaku Hao Kila," mamuli o kona piha eleu, a makaala loa me ka ikaikai i ke kinai ana a pio kela hana kipi kohu ole a kamalii, ma ke kahua kaua poina ole ma Leahi, a ahu mokaki ana iloko o ka halepaahao o Kawa.  A o kekahi poe nae, ao no i ke koa, ao no i ka holo.

            Ma ka make ana o ka Hon. S. L. Austin ma Waimea, Kohala Hema; ua hookiekie ia ae la o Hon. E. G. Hitchcock ma ia kulana, he lunakanawai no ka Aha Hookolokolo Kaapuni, no na Apana ekolu ame eha, o ka Repubalika o Hawaii, a no na makahiki elua i hala ae nei, kona lawelawe ana ia oihana, me ka piha makaukau, me ka naauao, a mahalo nui ia.  He mea kamahao nae keia, a oiai keia mau lunakanawai Kaapuni a elua, e kau ana no ka mai ame ka nawaliwali maluna o ko laua kino, hele no nae e auamo i ka hana o ke Aupuni, me ia kino nawaliwali, a ma ke alanui no o ka hooko aku i ka oihana, halawai iho la me keia ulia, i maopopo mua ole ia laua, a poino iho la.

            He mea pono ke makaala loa na ohana ma keia ano, o na luna Aupuni, aole e ae aku e hele no ka oihana, me ia kino nawaliwali no, o poino hou auanei e like me laua nei.

            A he mea pono no hoi i ke Aupuni ke nana mai i keia poino o kana mau kauwa, hooko pono i ka hana, a loaa keia poino.  E haawi ia aku kekahi haawina uku hoomau, no ka laua mau wahine kanemake, i hoonele ia i ke kane ole.

            I ka hala ana aku la o E. G. Hitchcock, ua hina iho la kekahi pouhana o ke Aupuni, nana e kokua a e kakoo ikaika nei i ke Aupuni, ame kona mau hoaloha oiaio.

            He makua aloha maoli no oia no na kanaka Hawaii, he puuwai hamama kona, he heanea, a hookipa i na makamaka apau, me ka piha lokomaikai.

            Ma kona ano he keiki oiwi no Hawaii, ua pipili paa loa ia kona aloha i na Hawaii, ua noho pu a paina pu, ma na pupupu hale o lakou, ma ko lakou mau home.  He oolea oia ma ka olelo ana e ao aku i ka poe haiahi kanawai, aka, me he wai meli la kana mau huaolelo ke puapuai mai, e hen@ iki ai ka akaaka a kona mau hoaloha

            Ke kau aku nei no nae na manaolana o Hawaii maluna o kana mau keiki, a maluna no hoi o kona hoapili paa i ka oihnana, a oiai no hoi, he mau oiwi ponoi no ia no Hawaii, a i hiki no ke hilinaiia, no ke aloha ia Hawaii, a na ke au o ka manawa e hookiekie hou ae, i kekahi oiwi ponoi o Hawaii, ma ia kulana e like no me Mr. E. G. Hitchcock.

            Nolaila, o maua iho ame ko maua mau ohana, ua pili paa loa ia ko maua aloha no keia makua aloha i hala aku la, mai kona wa mai e noho lawelawe ana i na kulana oihana malalo iho, a hiki ae nei i ke kulana kiekie ana i haalele mai la, me ka walohia.

            Mamuli o na lono puiwa i loaa mai ma ke telepone, mai Kohala mai, ma ka auina la Sabati i oleloia, he mau minute ia o ka hamau a pilipu ka hanu, me he laau hahau la i kau iho maluna o ko maua poohiwi, me ka ehaeha nui, ke kaumaha, ame ka luuluu o ka manao.

            Ma ka hora 4 p. m. o ia auina la Sabait, ua haalele iho la i ka Ua Kipuupuu o Waimea nei no ke alahele ma Kohala, me ka manaolana hoi, e hui pu aku ana me kona kino wailua, aka, aole nae.

"Ua hala ka puulena aia i Hilo,

Ua imi aku la ia Papaluahi,

Ahu iho la ka hoka i Kapakai,

Hoi nele i ke kula e waiho nei."

            O keia haawina like no hoi, maluna o kana wahine kanemake, Mrs. E. G. Hitchcock, ame kana hiapo Rax. Hitchcock, a maluna mai o ka leilehua ka moku Kinau, ma ka Poakolu ae, me ka manao nui ana, e ike iho la ana ka wahine i ke kane, a o ke keiki hoi i ka makua.  Aole ka!  Luuluu wale!

"Ua nalo aku la na maka i Palehuna,

Ua hala loa aku la i ke ala koiula a kane."

            Mamuli o keia pilikia, a hiki iho la i ka poino ana, ua hoopanee loa ia na hana o ke Kau, man ka ka la 5 o Okatoba mai a hiki i ka la 12 o Okatoba, 1898.  Ua hoea mai la ka Lunakanawai opio, Mr. Judge W. L. Stanley maluna o Mauna Loa, a pae ma ke awa o Mahukona, no ka malama i ke Kau o ka Aha Kaapuni, Apana Eha, ma Kapaau, Kohala, Hawaii, i hoopaneeia.

            Ke noho aie nei na lunakanawai, ame na Hope Makai Nui o ka Mokupuni o Hawaii iaia, mamuli o kana mau olelo ao naauao ana, ame ke alakai ana me ka moakaka ma na ninau kanawai i waihoia aku imua ona.  A e lilo auanei kana mau olelo ao maikai, i kia hoomanao me ka poina ole, no ka manawa mahope aku.  Walohia wale!

            Ame keia mau manao walohia, me ke aloha kuhohonu.  Ke kulou aku nei maua imua ou e ka wahine kanemake, ke kaikuaana, a me na keiki apau, na moopuna, me ka naau ehaeha.  E ae mai ia maua iho ame ko maua mau ohana, e komo pu aku a auamo pu i na luuluu ame na ehaeha o ke kanikau kumakena ana, no ko kakou makua aloh ai hala aku la.

            A o ka maua pule i ke Akua, e hoomama ia ae keia kaumaha, a e lawe aku i na ehaeha nui, e kau nei maluna o ka ohana apau, ame kona mau hoaloha.

            No ka mea, e hele aku ana kakou a pau ma ia alanui hookahi, no ka manawa i maopopo ole ia kakou.  Oiai he mahu ke ola o ke kanaka, i pu-a ae a nalu aku no.  Na ke Akua i haawi mai, a Nana no i lawe aku la.  E hoomaikaiia Kona Inoa a mau loa aku. Amene.

            S. H. MAHUKA, L. K. A. S. Kohala.

            Z. PAAKIKI.

            Waimea, Hawaii, Oct. 24, 1898.

 

HE ITAMU NU HOU.

 

            He wahi Moolelo mai Canton mai, e hoihoi ai ka poe heluhelu.

            Ma ka wai i noho ai a i ola ai kekahi kanaka ma Canton, no aneane he hapalua-keneturia, a e haalele ana hoi ia kulanakauhale no kekahi huakai hana maoli a huakai hooluolu, iloko oia manawa, koe wale no na makahiki eha ana i hahai ai i ka "Hae Nani Kahiko" (Old Glory) ma ke kaua huliamahi hope iho nei; ka wa hoi ana i hele aku ai ma ke kulanakauhale ma ka wa i emi mai ai na haneri tausani kanaka i ko keia wa hoi e noho nei malaila i keia wa; na la hoi i kanalua ole ia ai, a, aole nohoi he mea nui loa a kaumaha hoi ka poloai ana aku i ka noonoo ana o na kanaka o Canton e haawi mai i na paulele ana maluna o kana mau olelo.

            O ke ano iho la ia o keia kanaka, nona ka inoa o John Rittersbaugh e noho ana ma ka Helu 58 o Lawrence Avenue, he kanaka pena ia, he kanaka hoonani hale a he kanaka nohoi i mahalo nui ia no Canton.  E heluhelu iho i kana mea i hoike mai ai i ko makou agena:  "Ua komo au i ka pualikoa helu 19 o ka Regimana A. Pualikoa Pualu o Ohio, a noho koa maloko oia puali ma ka wa Kaua Kivila no eha makahiki ame ekolu mahina.  Mai ia wa mai, ua loohia au me kekahi pilikia ma na Puupaa, a o ke kumu o ko ʻ u loaa ana i keia poino, mamuli no ia o ke anu ame ka hoomanawanui ana i ka alo ana i ka ino.  Mamuli o ka eha launa ole mai o ko ʻ u kua, ua haalele au i na hana apau a hoi aku la i ka hale, me ka nana ole, pehea la ka nui o na hana i pau ole ia ʻ u i ka hanaia.  Ke kulou iho au ilalo, aneane hiki ole ia ʻ u ke hoopololei hou ae, oiai ua loaa ae la au i kekahi eha oolea loa ma ko ʻ u kua e pili ana i ka puhaka.  E ukali pu ana hoi i keia eha hoi i keia eha, ka eha o ka mimi ana aku.  Ua lehulehu nohoi ka ʻ u mau laau o ka inu ana i mea e pau ai keia pilikia, aka, aole nae he wahi ola iki.  Ma hope mai, hoao iho la au e ai i na Hua@le a Doan no ke Kikala Hanene ame na Puupaa.  Mamuli keia o ko ʻ u lohe ana ame ko ʻ u heluhelu ana @ohoi no keia mau huaale.  Ano, ua hiki loa ia ʻ u ke olelo ae, me ka hooia ana, ua haalele mai la na ouli kahiko i pili i ka ma ʻ i nana au i hoehaeha, a ua kaawale mai a ʻ u aku, ua maikai loa au i keia wa, ke loaa hou mai la ko ʻ u mau paona, a ua ono maoli ko ʻ u puu i ka ai, ka mea hoi i loaa ole ia ʻ u i na makahiki i hala ae."  E loaa ana no ka hooia o keia ano maanei nei.

            E kiei ae iloko o kekahi hale kuai laau lapaau a e ninau aku i ka mea kuai laau no keia huaale.

            E kuaiia ana na Huaale a Doan no ke Kikala Hanene ame na Puupaa no

            50 keneta no ke poho, a i ole he 6 poho no $2.50, e na poe kuai laau apau, a e hoounaia aku no ma ka eke leta i kela ame keia inoa, ma ka loaa ana mai o ke kumukuai.  Hollister Drug Co., Honolulu, na Agena no Ko Hawaii Pae Aina.

 

            Ke mau nei no ka ulumahiehie o kakou nei me na hihipea o na koa Amerika.

 

            Aole loa e ae hou ia ana kekahi Pake e holo aku i Amerika mai Hawaii aku nei, ke ola oia e hele malalo o na hooponopono ana o na Kanawai o Amerika Huipuia.

 

            Ua make o Kepoolele (w) ma Kewalo ae nei i ka 127 o kona mau makahiki, ma ka Poakolu nei.  Ua ike oia ia Kamehameha I., a ua ike oia i ke kaua o Nuuanu ae nei, kanikoo no, palalauhala, hau-maka-iole, @ palalauhala ke ola a ke Akua.

 

            Pakele o Mr. S. Kalama, kekahi o na keiki hana uwea uwila o ke aupuni, i ka Poaha iho nei, mai pau i ka aiia e ka uwea uwila ma kela wahi no i ike ia ai kela poino weliweli mamua aku nei.  Ua manuheu nae kahi lole wawae, pakele aku ka nui kino mai poino.

 

Metropolitan Meat Co.

(Hui Kuai Pipi Metropolitan.)

 

G. J. WALLER, (Wala) - Luna Nui

 

108 Alanui Moi.

 

Poe Kuai a Hoolako i na Moku

ME

Na Io Pipi, Hipa a pela ʻ ku.

 

E loaa mau ana na Manu ame na Kamano i hooku ʻ ihu ʻ iia iloko o ka Hau.

 

Makepono ke Kuai i na I ʻ o Pipi maanei.

 

TELEPONA HELU   -           -           45

 

Kela ame Keia.

 

HOOLAHA I KA POE AIE.

 

            Oiai, ua hookohuia mai ka mea nona ka inoa malalo iho nei e ka Mea Hanohano A. Perry, Lunakanawai Mua o ka Aha Kaapuni o ka Apana Hookolokolo Ekahi, i lunahooko no ka palapala kauoha a Nahinelua Keliipio (w)  o Honolulu, Mokupuni o Oahu, i make, ma keia ke haawiia aku nei ka lohe i ka poe apau i aieia aku ai e Nahinelua Keliipio (w) i oleloia, e waiho mai i ka lakou mau koi i hooiaio pono ia ame na palapala hooia kupono, ina e loaa ana, ina paha ua hoopaaia ua poe koi la ma ka moraki, aole paha, i ka mea nona ka inoa malao iho nei ma kona wahi hana, ma ka Makeke Kuai I ʻ a, ma Alanui Alakea, ma Honolulu i oleloia, iloko o eono mahina mai ka la aku i puka mua ai keia hoolaha, a i ole ia, e hoole mau loa ia aku no lakou.

            L. D. KELIIPIO,

Lunahooko o ka Palapala Kauoha a Nahinelua Keliipio.

            Honolulu, Okatoba 19, 1898.

                                    2725-5t

 

Hoolaha Hooko Moraki

 

HOOLAHA NO KA HOOKO MORAKI.

 

            Ke hoolahaia aku nei ma keia, i kulike ai me kekahi mana kuai maloko o kekahi palapala moraki i hanaia i Dekemaba 20, 1884, i hanaia e John Peter o Honolulu, ma ka Mokupuni o Oahu, ia S. Roth of Honolulu i oleloia, i kopeia ma ka Buke 90 ma ka aoao 371 a mahope aku, a i hoo@ o ia mai hoi e ua o S. Roth i oleloia ia H. A. Widemann ma ka la 5 o Maraki, 1887, a i hooliloia mai hoi e H. A. Widemann ia Stephen Spencer ma ka la 30 o Iulai, 1892, ua moraki la ame ka nota aie i hoopaaia ma ua moraki la, a no ia mea, eia ia mau mea ma ka lima o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ma ke ano Lunahooponopono Waiwai, me ka palapala kauoha i hoopili pu ia, no ka Waiwai o Stephen Spencer i make aku nei, a no ka uhakiia ana hoi o na kumu hoopaa maloko o ua palapala moraki nei, oia hoi:  ka uku ole ia ana o ke kumupaa ame ka ukupanee i hoopaaia malaila, a mahope iho o ka pau ana o ka manawa i kaupalenaia ma ke Kanawai, e kuaiia aku no ma ke Kudala akea, na aina apau, na pono ame na mea apau i paa maloko o ua moraki la i hoakakaia hoi malaila, no ka uhakiia ana o na kumu hoopaa ma ua moraki ia.

            A ke hoolaha hou ia aku nei ma keia ma ka Poakahi, la 12 o Dekemaba, 1898, ma ka hora 12 awakea o ua lala, me ke keena Kudala o Jas. F. Morgan, ka Luna Kudala, ma Honolulu, ma ka Mokupuni o Oahu, na waiwai aau i hoikeia a i hoakakaia maloko o ua moraki la, ma ke kudala akea, no ka uhakiia ana o na kumu hoopaa ma ua moraki la.

 

Hanaia Honolulu, Novemaba 4, 1898.

JOHN M. DOWNSETT.

Lunahooponopono me ka Palapala Kauoha i hoopii pu ia no ka Waiwai o Stephen Spencer, i make.

 

            O ka waiwai paa i hoikeia a i hoakakaia ma ua palapala moraki nei, oia keia:

            O kela apana aina apau e waiho ana ma Kaluaopalena, Kalihi, ma ka Mokupuni o Oahu i oleloia, oia hoi he hapa o ka Apana 3 o ka Palapala Sila Nui Helu 1495, Kuleana Helu 1238 i hoopukaia ia Hoenui, a oia nohoi ka aina i hooliloia aku ia John Peter ma ka Buke 90 ma ka aoao 79 a mahope aku, a maloko o laila he Elua (2) eka ame 7.43 Pauku.

            No na mea aku i koe e ninau ia Cecil Brown, loio no ka Waihona o ka Moraki.

                                                                                    2728-5t

 

HOOLAHA MANAO HOOKO MORAKI A KUAI AKU A KA MEA PAA MORAKI.

 

            I kulike ai me ka mana kuai ame kekahi mau olelo a mau kumu aelike e ae i paa maloko o kekahi palapala moraki i hanaia Augate 1, A. D. 1895, mai a Dick Chew mai o Kapaa, Kauai, ia Kealia Store, ma o George H. Fairchild la o Kealia, Kauai, oia hoi, ka Makee Sugar Company, he hui i hoohuiia a e lawelawe hana ana malalo o na kanawai o ko Hawaii Pae Aina, a ua kopeia ua moraki la maloko o ke Keena Kope Palapala ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, maloko o ka Buke 180, ma na aoao 485 a hoea i ka 487.

            Ke hoolahaia aku nei ma keia, ke makemake nei hoi ka mea paa moraki (Mortgagee) malalo o ua moraki la, e hooko aku i ua moraki la, no ka uhaki ia ana o na kumu, oia hoi:  ka uku ole ia ana o ka ukupanee ame ke kumupaa ma ka wa e hookaa ai.

            Ke hoolahaia aku nei nohoi ma keia, e kuaiia aku ana na aina apau, na pono ame na mea apau maluna iho a e pili ana ia lakou, ame na waiwai apau i paa a i hoakakaia maloko o ua moraki nei, a i hoikeia nohoi mahope ae nei, ma ke kuai kudala akea ma ka Hale Hookolokolo ma Kapaa, Kauai, ma ka Poalua, ka la 6 o Dekemaba, A. D. 1898, ma ka hora 12 o ka awakea o ua la ʻ la.

            No na mea i koe e ninau ia Kinney & Ballou, na lolo o ka mea nona ka inoa malalo iho nei.

            Hanaia Honolulu, K. H. P. A., Novemaba 10, 1898.

           

THE KEALIA STORE,

Na George H. Fairchild o Kealia, Kauai, The Makee Sugar Company.

HOAKAKA O KA WAIWAI E KUAI IA AKU ANA.

 

            O kela aina apau ma Kapaa, Kauai, malalo o ka hoolimalima ma ka la mua o Augate, A. D. 1898, ia Tuck Chew Company, me ka wili raiki, ame na mikini ame na mea paahana i pili i ua wili raiki nei, ame na hale apau mamua iho o ua aina ʻ la i hoolimalimaia aku, elike me ia i hoikeia ae nei, mai ka Makee Sugar Company mai, oia ka aina apau i paa ma kekahi hoolimalima i hanaia ma ka la mua o Iulai, A. D. 1894, mawaena o ka Makee Sugar Company, Kealia, Kauai, ma o kona Luna Nui la, o William Blaisdell, ame ka Tuck Chew Company o Kealia, Kauai, ma o kona Luna Nui la, Tuck Chew, a penei i hoikeia ai na palena maloko o ua palapala hoolimalima la:

            Kela apana aina apau e waiho la ma Kealia, Kauai, maloko o laila aneane Kanaono-kumamalua (62) Eka, oi aku a emi mai paha, a i ikeia hoi, ka Aina Naku o Kapaa (Kapaa Swamp); 28 eka aina o ua kuleana hoolimalima la., i ikeia Mahele I, a he 34 eka o loko o laila i ikeia he Mahele II.

2728-td

 

HE HOOLAHA NO KA HOOKO MORAKI.

 

            Ke hoolahaia aku nei ma keia, i kulike ai me kekahi mana kuai maloko o kekahi palapala moraki i hanaia Sepatemaba 10, 1880, e Aliiloa (w) o Honolulu, ma ka Mokupuni o Oahu, ia Henry Macfarlane oia wahi hookahi no i kopeia ma ka Buke 66 ma ka aoao 318, a mahope aku a i hooliloia aku e ua o Henry Macfarlane ia F. W. MacFarlane ma ka la 30 o Maraki, 1896, a oia ka mea e paa nei a ona hoi o ka Nota Aie ame ua Moraki ʻ la, a no ka uhakiia ana o na kumu hoopaa maloko o ua Palapala Moraki la, oia hoi, ka uku ole ia ana o ke kumupaa ame ka uku-panee i hoopaaia malaila, a e kuaiia aku no ma ke Kudala Akea, na aina apau --pakahi a huiia -- na pono ame na mea apau i pili i ua mau aina ʻ la i hoikeia maloko o ua palapala moraki la, no ka uhakiia ana o na kumu hoopaa i hoikeia maluna ae nei.

            A ke hoolahaia aku nei hoi ma keia, ma ka Poakahi, la 12 o Dekemaba, 1898, ma ka hora 12 m. (awakea) o ua la ʻ ia, e kuai kudalaia aku ai maloko o ke Keena Kudala o Jas. F. Morgan, Luna Kudala, ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, kela ame keia waiwai apau i hoikeia maloko o ua palapala moraki ʻ la a i hoakakaia hoi, no ka uhakiia an o na kumu hoopaa maloko o ua moraki la.

            Hanaia, Honolulu, Novemaba 1, 1898.

                        F. W. MAOFARLANE.

Waihona (Assignee) o H. Macfariane, ka Mea Morak mai, i hoikeia maloko o ua Moraki la.

 

            Eia iho no ka waiwai paa i hoikeia maloko o ua palapala moraki la:

            O kela apana aina apau e waiho la ma Kamoiliili, Waikiki, Honolulu, Oahu, he lihi hoi no ka Palapala Sila Nui --- Kuleana 1274 ia Huliloa, a maloko o laila he poe loi kalo ame aina kula.

            E hoomaka ana ma ke kihi Hema o keia aina a e holo ana

            Ak. 37.00 Hik. 150 kapuai ma Ae@;

            Ak. 34.00 Hik.  98 kapuai a ʻ e ma kia aoao o ke alanui a ma ka Ap. 2 ia Kaakau;

            Ak. 8.00 Hik. @ kapuai ma ko Kaakau:

            Ak. 61.00 Kom. 251 kapuai ma ko Kauhola aina;

            Hem. 4200 Kom 244 kapuai ma Ap. 1 ia Kaakau;

            Hem. 4200 Kom 244 kapuai ma Ap. 1 ia Kaakau;

            Hem. 5000 Hik.  198 kapuai a ʻ e ma kela aoao o ke alanui a holo ma ka pa pohaku a hiki i ke kahawai (stream):

            Hem. 43.30 Hik. 120 kapuai ma ke kuauna a hoea i kahi i hoomaka ai, a maloko o laila he @li o 1.87 Eka.

            No ua mea aku i koe e ninau ia Cecil Brown (Kikila).  Loio no ka Waihona (Assignee) o ka Moraki.

                                                                        2727-5t

 

Hoolaha Mana Hookiokeele.

 

AHA KAAPUNI O KA APANA KAA

            puni Ekahi, Ko Hawaii Pae Aina.

            Ma ka Hana o ka Oihana Kahu

            Malama o Isaac J. ame Elizabeth

            H. Robinson, he mau keiki oo ole.

            Ma ka heluheluia ana ame ka waihoia ana mai o ke Noi a S. K. Ka-ne, ke Kahu o Isaac J. Robinson ame Elizabeth H. Robinson, he mau keki oo ole, i kauoha e moraki aku oia i kekahi waiwai paa o Kana mau hanai, oia hoi kekahi apana aina e waiho ana ma alanui Moiwahine, Honolulu, Oahu, i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui 4450, Kuleana 19 ia Naahu, maloko o laila he @li o 2 Ruda ame 17 Ruda, me na hana hou apau i pili ilaila, a i onaia hoi e ua mau keiki oo ole nei me ka waiho pu ana mai i kekahi mau kumu ma ke Kanawai, nokeaha la e morakila aku ai ua waiwai paa la, oia hoi:  I hiki ai ke hooliloia ua dala loaa mai ma ia hana ana no ka malama ana i ke ola o ua mau keiki oo ole la.

            Ma keia ke kauoha ia aku nei, o na poe apau i pili hanauna ponoi i ua mau hanai nei, ame ka poe hoi apau i kuleana ma ua waiwai la, e hele mai imua o keia Aha ma ka Poakahi, la 12 o Dekemaba, A. D. 1898, ma ka hora 10 a. m. (kakahiaka) ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma Honolulu, Oahu, walaila a ma ia wa hoi e hoike mai ai i kumu e hiki ole ai ke aeia kekahi kauoha no ka moraki ana ʻ ku i ua waiwai paa la.

            Hanaia Honolulu, K. H. P. A., i keia la 8 o Okatoba, A. D. 1898.

                                                                        J. A. THOMPSON.

                        Kakauolelo Aha Kaapuni, Apana I.

                                    2728-3t

 

AHA KAAPUNI, APANA HOOKOLO-

kolo Kaapuni Elima o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka Hooponopono Waiwai a Hooko Kauoha. Ma ka Hana ka Waiwai o Jared K. Smith, o Koloa, Kauai, i make aku nei.

            Ua waihoia mai ke Noi ame ka Moo Waiwai a na Lunahooko o ka Palapala Kauoha a ka mea i make i oleloia ae la, a malaila lakou i nonoi mai ai e nanaia a e aponoia ka lakou Moo Waiwai, a e hoopukaia ona kauoha hope no ka mahelehele ana i ka waiwai e waiho nei maloko o ko lakou lima i ka poe i kuleana i ua waiwai la, a e hookuu ana ia lakou mai na koikoi mai apau o ka noho Lunahooko Kauoha ana:

            Ua kauohaia, o ka Poakolu, la 30 o Novemaba, A. D. 1898, ma ka hora 10 a. m. (kakahiaka), imua o ka Lunakanawai o ua Aha ʻ la, ma ke Keena Hookolokolo o ua Aha ʻ la ma Lihue, Mokupuni o Kauai, oia ka manawa ame kahi e hoolohe ia ai ua Noi la ame ka Moo Waiwai, a ma ia wa a ma la wahi e hele ae ai ka poe kuleana apau i kuleana ma ia hana a hoike mai i kumu, ina he kumu kekahi, nokeaha la e ae ole ia ai k@ Noi, a e waiho pu mai hoi i mea hoike e hoo@a ai no ka mea i kuleana i ua waiwai la.

            Lihue, Kauai, 26 Okatoba, 1898.

            Na ka Aha:

                        R. W. T. PURVIS,

2727-3t                                    Kakauolelo.

 

AHA KAAPUNI O KA APANA HOO

kolokolo Kaapuni Elua.  Ma ke Keena.  Ma ka hana o ka Waiwai o Henry Cooper, o Makawao, he keiki oo ole.  Imua o Lunakanawai Ja@. W. Kalua. Kauoha e hoolaha i ke Noi no ka hooponopono ana.

            Ma ka heluheluia ana mai ame ka waihoia ana mai o ke Noi a Henry Cooper o Makawao, Maui, e olelo ana, ua make kauoha ole o Henry Cooper o Makawao Maui, ma Makawao, Maui, ma ka la 12 o Okatoba, A. D. 1898, me ka waiho ana iho he waiwai ma ko Hawaii Pae Aina nei kupono e hooponoponoia, a e nonoi ana e hoopukaia aku ka Palapala Lunahooponopono Waiwai i kekahi mea.

            Ua kauohaia o ka Poakolu, la 23 o Novemaba, 1898, ma ka hora 10 A. M., oia ka manawa i hoonohoia no ka hoolohe ana i na Palapala Noi la, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma Wailuku, Maui, a ma ia manawa a ma ia wahi e hele mai ai ka poe i kuleana ma ia hana a hoike mai i kumu, ina he kumu ka lakou, nokeaha la e ae ole ia ai ua Noi la, a e hoolahaia aku hoi keia kauoha maloko o ke Kuokoa no ekolu pule ka ʻ i-like.      

            Hanaia Wailuku, Maui, H. I., Okatoba 22, A. D. 1898.

                        Na ke Aha:

Ikeaia:             JAS. N. K. KEOLA.

Kakauolelo o ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Elua.

2726-3t

 

Vapo-Cresolene          He Laau Hoola.

                                    Oiai no Oe e Hiamoe ana no ke

Kunu Kalea, ka Hano, Kunu Ho, ka Nalulu Kau, ke Anu

            Ma ka wa e hoopunohuia ai ka uwahi o ke CRESOLENE ma loko o ke keena o ka mea ma ʻ i, e loaa koke no ka oluolu.  U@ ka mahao kona ikaika hoola, a ma ia wa hookahi nohoi e kaohiia aku no ka pahola ana mai o na ma ʻ i lele, ma o kona lilo ana he laau kinai ma ʻ i, a he laau pilikia ole nohoi no na keiki.     Ekuaiia ana e na poe hana laau.            E haawi wale ia no ka buke hoakaka.

                        HOLLISTER DRUG CO., Honolulu, H. I. na Agena.