Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 45, 11 November 1898 — KA MEA HUNA POHIHIHI [ARTICLE]

KA MEA HUNA POHIHIHI

Uiiuhiia e Hooulwmahiehie no "h'e Kilohaua Poo- , kela o ka Lahui Ilawaii " v Ua awiwi aku !a laKou nei a hoea 'i ka hale hoteie. Mamuli hoi ona hoa--1 kaka ana a ka Haku Rosevena imua ; o ka mea hotele, ua ae mai la ia e" hoo- ) kipa aku ia lakou maloko o kona hale ; ma ia wanaao. { Uā hoike pu alui la nohoi ka Haku ! Rosevena imua o ua mea hoeele nei. ' ua makemake oia i kaa nie ona lio i i kekahi la ae, oiai e holo aku ana ' lakou no kahi o ka. Leile Beatirisia. i I He hapalua hora paha mahope iho I o ko iakou nei hoea ana aku i ka ho- ' tele, ua hiamoe aku la o Alamii*a ame j kona wahi kaikunane, oiai hoi o Ro- | sevena i hoomau aku ai i ke ala ana j maloko o ka "holo" (hall) i ku ai ko j Aiamira ma rumi e moe ana. i Ua hoolilo iho la oia iaia iho i koa j kiai/ a e makaala lōa ana ia no ka' j Haku Aelelo, ina paha e ulia ana kona ihiki ana mai. | MOKUNA XLVII. | Ano, eka miakamaka heluhelu, ma •keia wahi e huli ae kaua a' nana aku ia Negewina ame Pegi Wilese. Ma ke kakahiaka o ka llmamua iho 0 ka ia niona ka po a kaua, e kuu makamaka i ike ae nei ua ioaa aku o Alamira ame kona waM pokii kaikunane i. ka Haku Rosevena, a i hoopakeleia mai ai hoi laua mai loko mai o ka hale i hoopaa pio ia ai laua, ua hooneeneeia aku kahi hikiee nioe a Negewina e moe ana. a kokoke ma kekahi puka aniani. Ma ia wahi puka aniani, e liiki ai 1 i ua wahi Negewina nei ke nana aku ma kekahi kula mauu papu e waiho I mai ana imua o kona jjnau onohi maka, i a e ike pii aku ana hoi ia i ka pu-a ! hipa a Pegi Wilese ma ia kula mauu. ! Ma ia kakahiaka nohoi i hoea aku ai , ke kauka mai kahi kauhale aku o Da- ' letona, ka mea hoi au e kuu makamaka i heluhelu e hoomanao iho ai, oia no ke ! kauka i' hoolimaliiii'a ia ai e Alamira. I Mahope iho o kona nana pono ana ia i Negewina ua hoopuka ae la i kona ma- ; nao, ua pau ka five mai iaia aku, a i ua palekana hoi oia mai na umii ana : a ia mai. Alaila, ua huli hai aku la ; ia no ke kulanakaulhaie. * He mea oiaio, -he mau nanaina oiuolu a maikai ko Negewina i keia kakahi- : aka. A oiai hoi ia e moe ana maduna j o kona moe me ka hialaai nui ana o | kona noonoo ma kekahi mea ano nui ' ana i manao ai, aia'hoi, ua anehe ae I la ia e aku ia *Pegi, aka, lohe ! e ae la ia i ke kamumumu ana mai 0 kekahi mau kapuai ma ka puka. a 1 ikfe mai la ia i kekahi kahuhipa e pea- ! peahi mai ana ia Pegi, a hele aku la j hoi ia a hui iho la me ua wahi keiki J kahuhipa nei ana. i Ia wa ninau aku la o Pegi iua w.ahi ' keiki la: | 'Pehea aku nei kau huakai i hele ' aku nei?" | "Ma ke kaa helu ekolu au i kau aku nei a hoea i Penoke i ka la inehinei, !a i ka po nei no ko'u hoi ana mai. 1 keia kakahiaka hoi hoea mai ia au ia : nei, e hoike aku ia oe i ka'u mau mea i lohe ai." "Ae; a heaha ka nuhou? Aia anei ka Lede Beatirisia i Hametonavila?" "0 ka'u lohe ai, ua manao loa ko laila poe, o nehinei kona la e hoea aku ai ilaila. Ua haiia mai nohoi au, e ! noho ana ia ma Hametonavila no elua a ekolu pule paha." • "Ua pono. Eia mai kou uku o kou hooko ana i ka'u kauoha. Ano, e hele oe e nana aku i na hipa," wahi a Pegi i pane aku ai i kahi keiki .kahuhipa me ka haawi ana aku i hapa)ua ulaula. ; Huli ae la o Pegi » komo aku la iloko o ka hale kuke e hoomakaukau ai i walii mea ai na Negewina. Oiai nae o Pegi ame kahi keiki kahuhipa e kamailio ana, ua lohe mahuihui aku la o Negewina i ka inoa o ka Lede Beatirisia «ia ka wa a Pegi i ka- ' mailio aku af i kahi 'keiki, a no ia mea, ua nalu wale iho la no.o loko ona ii ke 'kumu nm o ko Pegi makemake i ana e ike i kahi mea e pili ana i ua : i^,j e ia o Hametona Kakela. Ua lilo keia i mea nana e noonoo nui ai, a ua.lilo hoi keia noonoo ana i mea nona e uluhua ai a kupilikii maoli kona manao. '

Mahope iho. koeio mai la o Pegi maioko o ka rv~>'A p. Negewina e moe ana, a nana iho !a hoi ia (Pegi) maluna ona. Nana a*? la nohoi ia i ka wa-hine nana oia n3alama ana. a ninau ae ia: ii; Pegi, heaha -a ka oielo a ke kauka no T u?" "Ua hoike mai nei oia ia'u. ua aneane ioa ka make e kaili aku i kou oia mai a oe aku; aka, mamuli o kou loaa koke ana iaia me ka maikai nohoi o kou malamai-a ana, ua palēkana oe i keia wa. Ua ?au ka fiva, ,a ua hiki» ia oe ke aha ae iiuna e. nana mā o a maanei elike rae kou makemake. A ua hai mai nei aohoi ia, aole e liuliu loa na la mai keia !a aku, a hoi ae no oe a kou ano mau." Alaiia, huli ae ia ka nana aua a ua walii Negewina nei ma o a maanei o loko o ka rumi—>nana hou ae ia nohoi ia ia Pegi—a 'hapai ae la ia i kona lima akau a kau iho v Ja ma kona lae, alaiia, hamo ae !a 'm i kona iauo'ho. Me ka-hi leo iraku ano hawanawana pane ae la ia: "E Pegi!" "E o," wahi a Pegi i pane iho ai. "E Pegi! Ua ike no paha oe ia'u? Aole paiia oe i poina o.wau nohoi o Geoki Negewina?" "Aole au i poina ia oe. Ua ike no au o oe no keia o G-eoki Negewina, ka mea hoi a'u i ike ole ai no kekahi wa loihi i kaa hope ae nei." Ma keia wahi hakanu iho la ua wahi Negweina nei, a hala kekahi mau sekona, pane ae 3a ia: "Huhu paha oe ia'u, e Pegi?" "Aole," wahi a Pegi i pane iho. ai. ! "Ae: ke hoomanao nei nohoi paha | oe, ua- hoopalauia kaua iloko o na la | mamua o ko'u nalow'ale ana mai Ene- | lani #ku nei ?" "Ae: Ke .hoomaaao' nei au ia īnea. aole nohoi au i poina iki ia mau la. Ua. ae aku au imr>a ou e lilo au i v;ahine nau, aka, me ka maopopo mua ole hoi ia'u, ua nalowale honua iho ia oe mai Enelani aku nei. He umikumamawklu na makahiki o ko kaua kaawale ana, akahi no kau|t a ihui hou." "He oiaio, he umikumamawalu makahiki i hala ae nei, ua alolia mai oe j ia'u, e Pegi, a owau hoi ka mea i hana ino aku ia aloha au i mai ai no'u nei. Aka, e hai aku au ia oe, aole no kuu aloha ole ana ia oe ke kumu o ko'u kaawale ana aku mai a oe mai me ko'u hoike mua ole ana mai ia oe —aole; aka, ua hana au ia 'hana no ka hiki ole ana ia'u ke nana mai i kou mau onohi maka, Inoopono. Ua hoolimalimaia au e haalele iho ia Enelani nei. He lehulehu wale na po a'u i moe ai ma Auseteralia i hoomanao poina ole ai au no. He nui nohoi na wa i hiolo iho ai na waimaka ma ko'u mau papalina nei. A ina paha i noho au mamuii ou, e Pegi, aole la au e komo aku iloko o keia poino a'u e auamo nei i keia. wa." No keia mau olelo hoalohaloha a ua wahi Neg:ewina nei, ua komo iho ia nohoi ke aloha iloko o Pegi, alaila, pane hou aku la ia: . "Ma ko'u wa i -loohia ai keia eha, ē hele mai ana au ia nei no ka ike -ana ia oe. Ua> hai mai o Wige'bi ia'u i kou wahi i noho ai, a, wahi nohoi ana i hoike mai ai ia'u, aole oe i mareia i ke kane, nolaila, manao iho la au e 'hele mai au e ike ia oe no ka wa hope loa, a e hoao hoi e hooulu ihou j i kela kahiko o kau». Ma keia ! huakai a'u i hele mai ai ua ike oe, e ! Pegi, i ka mea i Joohia iho maluna o'u. Ua lawe nae oe ia'u a malama iho la, a ia oe hoi ati i aie nui ai no ka pakele ana o ko'u ola." "0 kaliana a'u i hana aku ai nou e •George he hana no ia e iawelaweia aku ana e a'u i kela ame keia mea i komo iloko o ka pilikia," wahi a Pegi i pane mai ai. "Pela no," waihi a Negewina-i pane" aku ai me ka hoike ana ae o kona helehelena i ke ano kaumaha." Ua ike nō au, e Pegi, aole no oe e manao hou mai ana ia'u elike la me ko kela mau la i hala loa akui Aole no paha e hiki ana i kek'ahi wahine ke kala i kekahi kanaka i haalele manawa ino iaia no na makahiKi he umikumamawalu. Aole no o'u ahewa ia oe, e Pegi, no ia mea. aka, e hai aku nohoi au i% oe me ka oiaio, ī keia wa aole ihiki ia'u ke ola imua ou me ko'u mihi ole ana aku imua ou no na hana apau a'u i hana hewa aku ai imua ou, e Pegi. Nolaila, aole anei hoi e hiki ia oe ke kala mai ia'u?" "E Negewina, he umikumamawalu

| makahiki aloha ole au i waiho liookahi mai ai ia'u,. nolaila, o ke kala I ana aku iloko o ke*aekona hookahi, he ! hana no ia e pono ke noonooia me ke j akahele." j *" "Ua pololei oe. e Pegi. He mea oiaio, ua nui maoli no ka liewa i hanaia e a'u. Ke hoohalikelike ae au ia'u ame oe, ua maopopo, he nohona maemae a maikai kou, a owau nei lioi, aole pela; ua piha au i ka pono ole, ka maikai ole ame ka hewa nohoi. 6 keKahi nohoi, he waiwai oe, a he ilihune au, eia n'ae ,no'u nei, he mau wahi dala mahuahua paha ke ioaa mai ana ia'u ma keia mua aku, oiai 'hoi ua ae mai o Haku Adelo e haawai mai ana ia u i kekahi puu dala nui." I kela wa i nana m%i ai o Pegi iaia me na onohi maka inoino, a pane mai la: "E George, mai hoike mai oe ia'u ia mea. Oia daia e loaa mai ana ia oe, he hua ia no ka hana hewa. Aole Joa aii e mare i kekahi kanaka i loaa na dala mamuli o kona hana v ana i kekahi karaima eleele loa." "Alaila, e ae ana no anei oe e mare i kekahi kanaka ilihune elike la me a'u nei ke ano? He waiwai oe a he ilihune au." "E mare no au i ua kanaka ilihune la ina nae ua aloha au iaia." r S|teia wa i hooholo ae ai..Jca ula ohelonelo ma na papalina o ua wahi Geoki Negewina nei, a pane ae la ia me ke ano pihoihoi: "E Pegi, e Pegi, aole anei hoi oe e aloha mai ia'u? Ea, aole anei oe e lawe liou aku ia'u. a maialo hoi o kou malu e hoolilo mai ai oe ia'u, i kan'aka o Ke ano hou—ae —i kanaka maemae a maikai." Kulou i'ho la ko Pegi poo ilaio rae ka noonoo ana iho iloko ona. a hala •kekahi mau sekona 1a wa oia i pane ilio ai ia Negewina: "E George, o lee aha la kau i makem<]ike ai ia'u e lawe mai me a'u? E lawe mai anei au i ke kanaka e haalele ana mahope ona i kona mau hala ame kona mau hewa apau, a e hoao lioi e hooponopono iaia ma ke kulana o ka nohona maemae 0!a ano kanaka anei kau i makemake ai ia'u e law r e mai malalo o'ka malumalu o ko'u hale ,a i kokoolua hoi no'u ma keia ola ana?" "Ae, ae, e Pegi, oia. E haua ana au i ka hana pono. E hoomaemae ana au ia'u iho. e lilo no au i kauwa hana nau, a e hana nohoi au me kuu ikaika apau nou. Nolaila, e kala mai anei oe -ia'u, a e lawe hou aleu oe ia'u elike me ko ka wa i hala?" •Nana iho la o Pegi iaia a lalau iho la i kona lima a honi iho la. a no ia hana ana iho a Pegi, ua pane ae la ua wahi Negewdna nei: "E Pegi, heaha .la ke ano o keia hana au e ihan'a ie?" "Ae; e George, e hai aku au ia oe. O kuii aloha nou aole ia i pau. Ua paa no keia aloha ilokp o'u iloko o na makahiki loihi i kaawale ai kaua. O kou nalowale ano e ana mai Enelani nei aku, he mea ia i hoopilikia nui loa mai i'iko'u noonoo; a <<ia noho iho no au me ka hoomanao mau ana ia oe me ke aloha. 0 ka'u wale no e hai aku nei ia oe, e mihi no oe i na hewa au i 'hana hewa aku ai i kekahi poe okoa aku, ad ke Akua nohoi. No'u nei ua kala aku au «ia oe. E awiwi kaua a loaa ka omolu maikai loa ia oe, alaila, mare kaua." Aole i kana mai ka liauoli o ua wa'hi Negewina nei, ua hiolo iho la na waimaka ma kona mau papalina ,a ke hoomau ae la nohoi ia i ka nana ia Pegi e nan» iho ana maluna ona. I kela wa ua hooi ae la ua wahi Negewina nei e ala ae iluna, me ka lua ole o ka hauoli o kona noonoo. Ua lawe mai la o Pegi i noho norfa, a hookolo aku la kana nee ana a haule aku «a mai luna aku o ka moe, a noho iho la maluna o ka noho. (Aole i pau.)