Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 49, 9 December 1898 — Page 2
| This text was transcribed by: | Kate Motoyama |
| This work is dedicated to: | sister nancy wolf-street |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Hoolaha Mana Hooko
--
E ili ana ka La Karikimaka (Dek. 25, 1898) ame ka La Makahiki Hou (Ianuari 1, 1899) ma ka La Sabati. O ka Poakahi, Dekemaba 26, 1898, ame ka Poakahi, Ianuari 2, 1899, na La Kulaia Aupuni, a e paniia ana na Keena Oihana Aupuni apau ma na Mokupuni ma ia mau la.
J. A. KING,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Dek. 3, 1898.
2732.-3ts
--
I keia la i hookohuia aku ai o Walter @. Rodenhurst, Esqu. i hoa no ka Papa Alanui no ka Apana Ohi Auhau o Kohala Akau, Mokupuni o Hawaii, ma kahi o Geo. F. Renton.
Eia na hoa o ka papa i keia wa:
Jno. Hind, Lunahoomalu.
Robt. Hall.
Walter V. Rodenhurst.
J. A. KING,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Dek. 3. 1898.
2732-3ts
--
KEENA O KA LUNA HOOIA.
--
Honolulu, H. I., Dekemaba 5, 1898.
--
HOOLAHA I NA POE MALAMA
BUKE AUPUNI
--
Ke kauohaia aku nei na Poe Malama Buke AUpuni e waiho koke mai i ke Keena Waiwai i ka lakou mau hoike a me na dala a pau i ohiia mai na Loaa Aupuni mai a hiki i Dekemaka 31, 1898, a e waiho pu mai i ka lakou mau hoike i hoohikiia no ia mea i ke Keena o ka Luna Hooia me ka hooloihi hou ole aku.
O na Hoike a ko Honolulu Poe Malama Buke aole e lohi mahope aku o Ianuari 5, 1899, a o na poe hoi e noho ana ma na Mokupuni, aole e lohi mahope aku o ka la 10 o Ianuary, 1899.
I ka wa e waihoia mai ai ka hoike hope loa no na Loaa o 1898, e hoike aku i ke Keena Waiwai no ia mea.
H. C. AUSTIN,
Luna Hooia.
Aponoia:
S. M. DAMON,
Kuhina Waiwai.
--
HOOLAHA AINA AUPUNI.
--
Dekemaba 30, ma ka hora 12 o ke awakea, ma ke alo iho o ka Hale Oihana Hookolokolo e kuaiia aku ai ma ke Kudala Akea:
Ka hoolimalima o ka aina papu o ke Awawa o Waimanu, Hamakua, Hawaii, maloko o laila he 200 Eka, oi aku a emi mai paha. He aina wai keia, a he kupono no ke kanu raiki ana.
Manawa hoolimalima he 21 makahiki.
Uku hoolimalima e oi ana maluna o $400 no ka makahiki. Na ka mea hoolimalima, e uku i $8 no ka eka hookahi, ke oi aku ka huina o na eka i mahiiia mamua o ke 50.
No na mea i koe, na kii, a pela aku, e ninau ma ke Keena Aina Aupuni, Honolulu, Nov. 22, 1898.
J. F. BROWN,
Agena o na Aina Aupuni.
2730-4t
--
HOOLAHA AINA AUPUNI.
--
Ma ka Poaono, Dek 17, ma ka hora 12 awakea, ma ke Keena o W. O. Aiken, Paia, Maui, e kuaiia aku ai ma ke kudala akea, malalo o na kumu aelike kuikawa e pili ana i na hookaa ana ame na hana hou, keia mau apana aina ma Nahiku, Koolau, Maui.
Apana 9 95.26 eka kumukuai oi $333.41.
Apana 38 108.25 eka kumukuai oi $216.50.
Apana 29 48.45 eka kumukuai oi $84.78.
Ma ia manawa a ma ia wahi hookahi no e kuaiia aku ai no ke dala kuike, he 26 mau apana liilii a koena hoi o ka aina kalo o ke Awawa o Kahakuloa, Maui, mai 1-30 a 1/4 eka o ka apana hookahi. Kumukuai oi aku mamua o $100 no ka eka.
No na mea aku i koe, na kii, a pela aku, e ninau ma ke Keena o W. O. Aiken, a i ole, ma ke Keena Aina, Honolulu.
J. F. BROWN,
Agena o na Aina Aupuni.
2729-4t
--
HOOLAHA AINA AUPUNI.
--
Ma ka Poalua, Dekemaba 20, 1898, ma ka hora 12 o ke awakea, ma ke alo iho o ka Hale Oihana Hookolokolo, Honolulu, e kuaiia aku ai ma ke Kudala Akea na Hoolimalima o keia mau Apana Aina Aupuni mahope ae nei:
Molokai--
O ka moo aina i ikeia o Punaluu, maloko o laila he 89 Eka, aia ma kapa kahakai aneane 6 mile ma ke komohana ae mai Kaunakakai aku, a he aina kula hapa pa ia, a he aina kaheka paakai nohoi.
Manawa Hoolimalima 21 makahiki.
Uku hoolimalima oi aku $250 no ka makahiki. E hookaa mua ia ana i kela ame keia hapalua makahiki.
Maui--
Eono mau koena Aina Aupuni ma ka Apana o Kipahulu, maloko o laila he huina Ili (area) o 156 Eka, oi aku a emi mai paha, he aina ko a hanai holoholona.
Manawa Hoolimalima 21 makahiki.
Uku Hoolimalima oi aku $400 no ka makahiki. E hookaa mua ia ana i kela ame keia hapalua makahiki.
No na mea i koe aku, na kii, a pela aku, e ninau i ke Keena Aina, Honolulu.
J. F. BROWN,
Agena o na Aina Aupuni.
Nov. 17, 1898. 2729-4t
--
KA
Nupepa Kuokoa
No ka Makahiki - - - $2.00
No Eono Mahina - - 1.00
Kuike ka Rula.
______________________________________
PUKA} 1 2 3 1 2 3 1
ANA} Pule Pule Pule Mal. Mal. Mal. Mak.
_______________________________________
Iniha $1.50 $2.00 $2.50 $3.00 $5.00 $6.75 $12.00
2 Iniha 2.00 2.75 3.50 4.00 7.00 9.00 15.00
3 Iniha 2.50 3.50 4.50 5.00 9.00 12.00 18.00
4 Iniha 3.00 4.00 5.00 6.00 11.00 13.50 21.00
5 Iniha 3.50 4.75 6.00 7.00 12.00 15.00 24.00
6 Iniha 4.00 5.50 7.00 8.00 13.00 16.50 27.00
_______________________________________
O na Olelo Hoolaha a pau e hoouna ia mai ana no ka Hoolaha maloko o keia Nupepa, e hoouna pu mai me ka auhau, a ina aole, aohe hookomo ia.
Kuike ka Rula.
______________________________________
@ 1 2 3 4 5 6
ANA Pule Pule Pule Pule Pule Pule
_______________________________________
Iniha $1.50 $2.00 $2.50 $3.00 $3.50 4.00
2 Iniha 2.00 2.75 3.50 4.00 4.50 5.00
3 Iniha 2.50 3.50 4.50 5.00 5.50 6.00
4 Iniha 3.00 4.00 5.00 6.00 6.75 7.50
5 Iniha 3.50 4.75 6.00 7.00 8.00 00
6 Iniha 4.00 5.50 7.00 8.00 9.00 10.00
_______________________________________
O na Olelo Hoolaha a pau e hoouna ia mai ana no ka Hoolaha maloko o keia Nupepa, e hoouna pu mai me ka auhau, a in a aole, aohe hookomo ia.
--
HOOPUKAIA E KA
HAWAIIAN GAZETTE CO.
A. W. PEARSON, Luna Nui.
JOSEPH M. POEPOE, Lunahoo-
ponopono.
Honolulu, Oahu.
--
POALIMA, - - - DEKEMABA 9, 1898
---
HE HOOIKAIKA KU I KA MAHALOIA.
--
Ke hoomaopopo mau nei makou i keia mau puka ana iho nei a ka makamaka a hoaloha nupepa Ka Makaainana, e paipai nui ana ia i ka lahui oiwi no ka hana poe e hana ai no ka mea e pili ana i ka lakou hana no ke ano o ke aupuni a lakou e hookupono aku ai i ko lakou noho ana ma keia mua aku. O keia hana ana a ka hoaloha nupepa ma ka hoike ana a ka hoaloha nupepa ma ka hoike ana i ka mea oiaio maoli imua o na kanaka i hoopaakiki loa ia ko lakou mau noonoo mamuli o na alakai kuhihewa ana a kekahi mau nupepa Hawaii e ae, hehana ia i ku i ka mahalo nui ia.
O na nupepa namu apau o Honolulu nei ikeia wa ua hoopau loa lakou i ko lakou mau manao hoopaakiki kuhihewa ana no na hoihoi hou ia ana mai o ke Aupuni Moi, a o ka nupepa Ka Makaainana kekahi ma keia alahele, koe na nupepa Ka Loea Kalaiaina ame Ke Aloha Aina. Eia mau no kela mau Nupepa ke hoomau nei i ka laua a'o ana i na kanaka Hawaii e hoihoi hou ia mai ana no ke Aupuni Moi e Amerika, a he mea pono i na kanaka ke kali me ka hoomanawanui no keia wa e hoihoiia mai ai keia aupuni e Amerika. Mamuli hoi o keia alakai ana a keia mau nupepa, ua hoomau aku la na kanaka noonoo papau i ka hoopaakiki ana me ke kali ana hoi o ka hoihoiia mai o ke aupuni a lakou i manaoio loa ai aole ia i hoopauia mai ka umauma aku o Hawaii nei, a no ia kumu hoi, ua hoohemahema loa lakou i ka hoomakauaku ana ia lakou iho e komo pu mai maloko o ka poai a na Hawaii i ike me ka maopopo lea, aohe manaolana i koe no ka hoi hou mai o ke aupuni Moi maluna o Hawaii.
O ka makou wale no e hoike ae ai ma keia wahi, in a e hoea mai ana ka la e hooneleia ai na kanaka Hawaii i ka pono koho balota lunamakaainana a Senatoa paha, ma keia mua aku, a like oia me na Ilikini ahiu o Amerika i nele ia mau pono, alaila, e hoomanao iho ua poe la e kala lilo ke Kuokoa i hoonaauao aku ai ia lakou no ke alahele e loaa ai ia lakou ia mau pono, a pela hoi ka nupepa Ka Makaainana e paipai nei ia oukou i keia wa. E auamo ana kela ame keia kanaka Hawaii i hoolohe ole i na a'o ana a ke Kuokoa i na koikoi o na hana hewa ana i hana ai maluna o kona poo iho mamuli o kona maliu ana ame ka hoolohe ana i ke alakai a na nupepa Ka Loea Kalaiaina ame Ke Aloha Aina.
O ka iini ame ka makemake loa o ke Kuokoa oia no ka hiki ana ia kakou ka Lahui Hawaii ke hoomakaukau ia kakou iho no ko kakou komo pu ana aku ma ke kahua hakoko o ke koho balota ana ma keia mau mua aku, me ka loaa ole ana ia kakou he mu kuia i keia wa no ia pono e loaa mai ana ma keia mua iho.
Ma ko makou manao i keia wa, e lilo ana na nupepa Hawaii i lilo i mau hoaloha oiaio no ka Lahui Hawaii i poe alakai e a'o aku i ka lahui aohe manaolana i koe no ka hoihoi hou ia mai o ke Aupuni Moi, a he mea pono i ka lahui holookoa ke nana aku ia Amerika oia ke aupuni makua nana e kiai a e malama i ka pono o na kanaka Hawaii.
--
KA MALUHIA MAWAENA O AMERIKA A
ME SEPANIA.
--
He mea e hoohauoliia mai ai ko kakou mau noonoo i ka ike ana iho ma na lono i loaa mai nei ia kakou aia o Sepania ame Amerika i keia wa ma ke alahele o ka imi ana i na mea apau e holopono ai ka hanaia ana o kekahi kuikahi maluhia mawaena o laua iho. Ma ko kakou ku ana ma keia huli o ka honua nei a nana aku i ka hopena e hoea mai ana maluna o ka hapanui loa o ko ke ao nei noho ana in a e puka hou ana ke kaua mawaena o Sepania ame Amerika, alaila, aole auanei e ole ana ko kakou komohia ana aku iloko o na wiliau hookupikipikio o kela ulu hou ana o ke kaua. Ma ko kauo ano eia kakou ke noho nei malalo o na eheu o ke Aupuni o Amerika, ua lilo kakou i heana e hiki ai i kekahi aoao kue ia Amerika ke pahola mai i kana mau hoopopilikia ana i ko kaou kulana kalepa a ano e ae hoi.
Me he mea la aole wale no o makou kai hoopihaia me keia haawina o ka hauoli no keia hoea ana aku o keia ninau koikoi mawaena o Amerika ame Sepania i ka hopena e loaa ai he maluhia laulaha mawaena oia mau aupuni nui no kekahi o ke ao nei, ka poe hoi i kuleana ma keia ninau i hoouluia ae nei e keia mau mana nui o ka honua nei.
O kekahi mea ano nui loa a kakou e hoomaopopo io ai no ke ano o keia hoponopono ia ana o keia kuikahi mawaena o na aupuni elua, oia ka hookuu laelae ia ana o ka Hoomana Karistiano ma na mokupuni o Karolina. He mea ano nui loa keia iloko o ka noho ana o ka Hoomana Karistiano i okoa ae ike Hoomana Karistiano i okoa ae ia Hoomana Katolikea Roma, ma ke ano o ke ao ana.
Aole hoi oia wale no, aka, o ka hookuuia ana o na pio apau e paa nei ma na wahi i hoopaaia ai e Sepania ma Moroko a ma kona mau panalaau e ae. He lanakila keia i haawiia i kela poe pio e ke Aupuni aku o Amerika, a ke manaoio loa nei makou, ua loaa i kela poe he hauoli palena ole no ka loaa ana o keia pomaikai ia lakou.
He mea oiaio ke ku nei ke Aupuni o Amerika imua o ko ke ao holookoa nei apau he kia hoomanao poina ole no nei mea he Nohona Lanakila ame ke Kuokoa. Ke waele nei o Amerika i alahele e komo laelae aku ai ka Olelo a ke Akua ma na aina apau e paa ana malalo o na ao ana a ka Ekalesia Katolika Roma, ma ke ano hoi i okoa ae i ka mea i ao mau ia e ia Hoomana.
--
HAWAII A ME KE KULANA AUPUNI
HOU MA AMERIKA HUIPUIA.
--
Ua kamailio aku no makou imua o ko makou poe heluhelu i kekahi wa i hala ae nei no ka mea e pili ana i ke ano o ko kakou ku ana ma ke ano he aupuni iloko o na makahiki loihi loa i hala ae nei oia hoi he aupuni ko Hawaii nei i kukulu mua ia maluna o ke kahua i hiki ke hoohanaia me ka hololea loa ma na ano apau a i oi aku nohoi i kekahi o na aupuni mokuaina o Amerika i keia wa.
Aole nohoi makou i poini iki i ko makou hoike ana aku imua o ko makou poe heluhelu he aupuni o Hawaii nei i like kona kulana poo aupuni elike me kekahi o na aupuni poo kalaunu o ka honua nei i oi loa aku i ke kulana aupuni i loaa i kekahi mokuaina o Amerika i keia la.
O keia kulana aupuni i loaa ia Hawaii oia kekahi ninau ano nui loa e hoea mai ana iloko o ma kuka ana a ka Ahaolelo o Amerika Huipuia. Ua maopopo loa no ia makou aole e hiki ana ia Amerika ke haawi mai ia Hawaii nei i kulana aupuni elike me ke kulana aupuni i loaa ia Alaska i keia wa.
Aole aupuni, a ma kekahi olelo ana ae hoi, aole kulana aupuni maikai e ae a makou e upu nei e loaa mai ia Hawaii nei elike la me ke aupuni e haawi mai ana na ka lahui e hooponopono i ko lakou noho aupuni kuloko ana mamuli o ka mana o ke koho balota, malalao hoi o na kaupale maikai ia ana oia mau koho balota ana.
O ka hookuu akea ia ana mai o keia pono mawaena o na kanaka oiwi ponoi o ka aina nei, na lakou ponoi e hoonee i na hana o ko lakou aina iho me ke keakea ole ia e na hoolaiki e ae, he hana lua ole ia o ka hanohano a Amerika e haawi mai ai ia Hawaii nei. Heaha la ka mea nana e kaupale ia Hawaii nei mai ka loaa ana mai oia pono iaia?
No keia ninau a makou i ninau ae la, he elua mau haina i maopopo ia makou i hiki ke paneia ma keia wahi: (1) Ka makemake ole ana o ka poe waiwai o loko nei o ka aina e loaa ia pono i na kanaka Hawaii; (2) Ka makemake ole ana o na kanaka Hawaii; (2) Ka makemake ole ana o na kanaka Hawaii e noho malalo o ke kulana aupuni huiia me Amerika Huiia.
Ua ike a ua hoomaopopo makou, mamuli o ke ano paonioni o na poe waiwai o loko nei o ka aina i ka nui hewahewa loa o na poe koho balota ma ka aoao o na kanaka Hawaii, a uuku loa hoi ka poe koho balota ma ko lakou aoao, ua lilo ia i mea hoopilikia nui aku i ko lakou noonoo, o hana hou auanei na Hawaii i ka hana koho balota e hoopoino nui ia ai na pono ame na pomaikai holomua o ka oihana kalepa mawaena o kakou iho nei. Aka, no makou iho, ke manaolana nei makou ua hiki mai nei ka wa i ike pono ai na kanaka Hawaii o ka mau ana ame ka holomua ana o na hana hoowaiwai maloko nei o ka aina he mea ia no lakou e pomaikai ai, a e waiwai ai hoi lakou, a no ia mea e haawi ana lakou i ka lakou mau koho ana ma ka aoao e hoomau ia aku ai keia mau pono maluna o ka aina.
O ko na Hawaii makemake ole ana e noho malalo o ke kulana aupuni huiia me Amerika, oia kekahi kumu hoopilikia i ka loaa ana mai o keia pono ia lakou. O keia kulana hoonele i na Hawaii mai ka loaa ana mai o nei mea he pono koho balota laulaha, he keehina pepehi pono kivila wale no ia a na kanaka Hawaii i lawe ae ai ma ko lakou mau aoao, a ua like hoi ia me ko lakou kaawe ana ia lakou iho a make lakou ma ke ano kivila.
He oiaio nae, oiai makou e kau nui ana e loaa mai i na Hawaii ka pono koho balota ma ko lakou aina ponoi iho nei, elike me ka mea i loaa ia lakou i na wa i hala ae, ke makemake pu nei makou ma ia wa hookahi e hoomaopopo ia he mea pono i na kanaka Hawaii e manao ana no ia pomaikai ke hoohuli ae i kona hele hewa ana ma ke alanui e loaa ai iaia ka pono koho balota mamuli o kona apo ana i ke kulana aupuni huiia me Amerika Huipuia.
--
NUHOU O NA AINA E
--
Parisia. Novemaba 28.--Ua ae o Sepania i ka Amerika Huipuia haawi o $20,000,000, a ma kekahi halawai hui ana a na Komisina i keia auina la, ua ae ae la na Komisina Sepania e haalele o Sepania i kona mau mana apau maluna o ka Mokupuni o Cuba, a e panaiia aku hoi na mokupuni o Cuba, a e panaiia aku hoi na mokupuni o Porto Rico, Guama ame na mokupuni Pilepine ia Amerika Huipuia.
O ka palapala a Sepania e hoike ana no keia ae ana on a imua o na Komisina Amerika, he palapala ia o 300 wale no mau huaolelo. E hoomaka mua ana keia palapala me na olelo hoakaka e pili ana i na olelo hope a ke Aupuni Amerika i waiho aku ai imua o Sepania, a mahope iho hoi o ka ike ana ame ka hoomaopopo ana o na Komisina Sepania ia mau olelo i waihoia aku imua o lakou, ua hoao ikaika ko lakou Aupuni ma na ano apau e pane ma ke ano kaulike loa i ua mau manao la, me ka hoole ana hoi i na mea i koiia aku maluna on a. Ua manao o Sepanai, aia ke kaulike ame ka pono io maoli ma kona aoao, a oia pono kaulike hoi kana i hilinai nui ai ma kona aoao iho, aka, mamuli nae o kona makemake loa e loaa ka maluhia, ua lawe ae ia i ke keehina o ka ae ana aku i na mea i koiia mai maluna on a i mea e hiki ai ke loaa koke ia mea he maluhia. Ua manao loa oia i kinohi he mea pono ke waihoia aku kahi i kuikahi like ole ai na Komisina elua imua o kekahi Aha Uwao, eia nae ua hoole loa na Komisina Amerika ia mea. O ka ninau a Sepania i makemake loa ai e waihoia ka noonoo ia ana imua o ka Aha Uwao, oia ka mea e pili ana i ka aie o Cuba ame ke ano e hooponoponoia ai na mokupuni PIlepine, me ko Sepania ae ana hoi e lilo ia Amerika na wahi e ae i lanakila ai oia ma keia kaua ana. Aka, ua hoole no nae na Komisina Amerika i keia manao.
Aia hoi maloko o keia pane a Sepania, ua hoikeia ae la, o ka Amerika haawi ana aku iaia i kekahi puu dala ma ke ano he uku ia i haawiia aku ia Sepania, he heluna dala omilumilu loa ia i haawiia aku e Amerika no ko Sepania hookuu ana aku i kona mau pomaikai a pau iloko o kona mau kalana aina a Amerika i makemake ae i lawe, a ua manao no o Sepania he hana kaulike ole keia a Amerika i hana ai. Aka, mamuli nae o ko Sepania ike ana aohe ana mea e ae e hana ai ma leia kukakuka ana mawaena o na Komisina elua, nolaila, aohe ana mea e ae e hana ai o ka ae wale aku no i na mea i koiia mai e Amerika. Ua ike nohoi o Sepania, mamuli o kona haawi pio ana iaia iho ma ka apo ana aku i keia mau kumuhana a na Komisina Amerika i waiho aku ai, i mea hoi e hoomauia aku ai a kukakuka ana mawaena o na aoao elua, ame ko Sepania ike pu ana iho nohoi i ka hemahema o kona waihona dala ke kumu hoi e hiki ai iaia ke aa e kue aku ia AMerika no kona hoopaakiki loa maluna o kana mau koi i waiho mai ai maluna on a. Nolaila, ua makaukau o Sepania e ae i na koi apau a Amerika i waiho aku ai imua on a.
O ka heluhelu ia ana ame ka unuhi ia ana o ua palapala la he hana wale no ia o elima minute. Ma ka wa i pau ai ka unuhiia ana o ua palapala la, ua hoomana aku la na Komisina ia Senor Ojeda, o ka aoao o ma Sepania, ame Kakauolelo Moore o ka aoao o na Komisina Amerika, e hoomakaukau laua i palapala aelike no ka hooku ana o Sepania i kona mau kuleana apau maluns o Cuba, ame kona panai ana mai hoi ia Porto Rico ame na mokupuni Pilepine. E makaukau ana paha keia palapala aelike ma ka Poakolu ae nei, a o keia iho la ke kahua e ku ai ka maluhia mawaena o na aupuni elua.
PAU I KA HOOMAKAUKAU IA KA
AELIKE KUIKAHI.
--
Parisa, Novemaba 30.--Ma keia la i noho hou ai ke Komisina Kuikahi no ka noonoo ana i na pauku o ka aelike kuikahi i hoomakaukauia ai ma ka la i nehinei.
H@e 13 ka nui o na pauku maloko o keia aelike kuikahi e noonoo ia ai e na Komisina elua:
1. Ka hookuula ana o ka mana aupuni ame ka noho kuleana ana maluna o Cuba.
2. Ka paniia ana mai o Porto Rico ame kekahi mau aina Sepania e ae ma Inia Komohana, me ke komo pu hoi o Guama, ma ka Pae Aina Ladrones.
3. Ka panaila ana o na mokupuni Pilepine.
4. Ke ano e haalele iho ai na Sepania ia Pilepine.
5. Ka Amerika olelo hooia no kona malama ana i ka maluhia ma na mokupuni o Pilepine oiai e malamaia ana na kukakuka ana o ke kuikahi maluhia mawaena o na aupuni elua.
6. Ka hookuu ana i na pio o na aoao elua.
7. Ko Sepania haawi ama mai i ka mokupuni o Kuhae, a i ole ia, o Strong Island, ma ka Pae Aina o Karoline.
8. Ka hoopau like ana o na aoao elua i na koi poho i kahi ame kahi.
9. Ka pono lanakila a kuokoa o ka hoomana ma na mokupuni o Karoline, me ka hooia ana i na pono ame na kuleana o na Misionari Amerika ma ia mau mokupuni.
10. Na kuleana no ka hoopae ana i na uwea telegarapa ma wahi e kokoke ana i ka mana aupuni o Sepania.
11. Ka hookuu ia ana o na pio i paa malalo o ka mana o Seuania ma Cuba ame na mokupuni Pilepine.
12. Ko Amerika hoopaa ana iaia iho e waiho hamama oia i na mokupuni Pilepine e noa i ko na aina e, a e loaa hoi ia Sepania ia pono hookahi no ka manawa 12 makahiki.
13. Ka hoala hou ia ana o na kuikahi mawaena o na aupuni elua i wawahila mamuli o keia kaua ana iho nei.
O na pauku mua ekolu o keia papa hana, ua hooholo like la ia mau mea e na Komisina elua, a pela pu hoi me ka pauku e pili ana i ke ano e haalele iho ai na Sepania i na mokupuni Pilepine. Me he mea la nae elike ana no ia me namea i hanaia ma Porto Rico ame Cuba.
Ua aelike nohoi ka hookuu ana o na aoao elua i na pio e paa ana malalo o laua. O na pio hoi e hookuuia ana e Sepania o lakou no na pio i hoopania e ia ma Cuba, ma Moroko a ma na panalaau e ae o Sepania.
AOHE PAHA E HOOHOLOIA ANA.
Nu Ioku, Novemaba 30.--E hoike ana ka mea kakau o ka nupepa World mai Wasinetona mai, ua hoike maopopo ae kekahi Senatoa koikoi o ka aoao Demokarata, aole loa e hooholoia ana ke kuikahi e hooholoia ana mawaena o Sepania ame Amerika iloko o keia kau Ahaolelo ae. O keia nohoi kekahi o na Senatoa i kue ikaika loa i ka hoohuiia ana mai o Hawaii. Ua olelo mai oia he 25 poe Senatoa i maopopo iaia e ku ana ma ka aoao kue i keia kuikahi. Mawaena o keia poe, ua helu mai oia i na inoa o Hale, Morrill, Hoar, Spooner, Gear ame Pettigrew, White o Kaleponi, Caffrey, Daniels, COckrell, Gorman, Jones, Butler, Pettus, McEnery. Ua manaoio loa ia, aole e holo ana ke kuikahi mawaena o Sepania ame Amerika iloko o keia noho ana o ka Ahaolelo.
Maderida, Novemaba 30--Ua laulaha loa ka lono maloko nei o ke kulanakauhale, eia ke hoomakaukauia nei ka mare mawaena o Don Jaime, ke keiki o Don Carlos ame kekahi kaikamahine alii o Bavaria.
UPUIA NA POE KIPI KARALIKA.
Ladana, Dekemaba 1.--Ua loaa mai na lono mai Sepania mai e hoike ana ua laulaha loa ka ikaika o ka manaoioia ana mawaena o na kanaka o Sepania e ala kipi mai ana ka poe Karalika, oia hoi ka poe e hahai ana mahope o Don Carlos. Ke ku makaukau ia na koa Aupuni malalo o na kauoha a Lutanela Kenerala Correa, ke Kuhina Kaua o Sepania. He hoea aku ana keia huina i ka 200,000. A ua makaukau loa lakou no ka halawai ana aku me na poe Karalika.
Ua lohe ia ae nohoi, e waiho aku ana o Don Carlos he palapala poloai imua o na koa no ka noonoo ana no ke kulana o ke aupuni e ku nei i keia wa.
PUIWA KA POPE O ROMA.
Mamuli o ka loaa ana o ka lohe i ka Pope mo ka manaoia ana e puka ae ana he Kaua Kivila ma Sepania, elike me na mea i hoikeia aku laia mai ke Elele aku e noho ana ma Maderida, ua hoopilikia loa ia kona noonoo, a nolaila, ua manao oia, i mea e kapeia ae ai keia poino nui, ua hoouna aku la oia i kekahi palapala ia Don Carlos, e mare kapa keiki, oia o Don Jaime, me ke Kamaliiwahine Maria o Asturias, ke kaikamahine a ka Moi o Sepania.
Pohaku maloko o Kuaa Opa.
--
Mai ka Nupepa Gazette @ @
ville, @
--
No kekahi mau makahiki @ komohia aku ai ka wahine a Rev. A. @ Adams, ke kahu o ka Ekalesia Karistiano o Bedford @ @@ ko o kekahi ma'i ehahea loa. Ua @ puhili aku kona mai i ka @ uka, aka, i keia la @ me ka oluolu loa, a ke hai @ moolelo o kona oia ana.
"Aneane eono makahiki i @ nei," wahi a Mrs. Adams, "o ka @ o ko'u mau paona ua hiki mai @ mailo ana mai o ko'u ola kino, a @ pu mai la hoi ke kino. Aohe @ ia mai o ka'u ai, a ike iho la au @ ka ai ke komo aku iloko o ko'u @ me he pohaku la. Hoomaka mai ia upehupehu a puni ko'u ki@ nao iho la au, ka lewa au i ka p@ i ohao.
"He hui âme ka eha ma ko'u @ hema, a holo ae ia a ho@ ma kuu @ a ma kahi kokoke nohoi i ka puuwai. I ka wa e kau mai ai @ ikeia ae no he puu ooleu ma ka @ hema o kuu opu a hoea @ ko'u aoao hema.
"E lilo ana keia mau eha e @ iho ana i'au i mea no'u e p@ aho loa ai. Iloko o keia kau maka @ aku nei, ua naka haalulu me ka @ ua lilo ia i mea no na keiki e @ mai ai ia'u a e noke mai ai ho@ @ hoohennehene, a aneane maoli @ e pu pule. Ua loaa no hoi au i na m@ hine, a he uku kauka na lak@ au i @ paau, eia nae aohe wahi mea @ iki.
"Ua heluhelu hoi ka'u ka@ @ o na nupepa no na Hua ale Akala a Dr. William no na kanaka nauanakeu, ua koi mai la oia ia'u e ai au i na mau huaale la. Ua hoomaka au i ka ai ana i ua mau huaale la ma na @ maba aku nei @ nae @ kahi oluolu a hiki @ ia'u he eono poho @ hoi eia au ke ai @ @ makahiki o na poho a ua ike au @ pono maoli.
"Ua loohia nohoi au me ka @ ame ka maeele o kuu lima @ nohoi me ka pulima, a i k@ aole hiki ia'u ke hoom@ ua mea o ka nui o ka eha, @ pauloa nae ia mau eha i keia wa @ keia wa he ono ka'u ai, a ua n@ ke hana i ka'u mau hana po@ Ua oi aku ka hana i pau i @ a'u i keia kau Makalii mamua o @ hana i hanaia e a'u iloko o @ hiki eha i hala ke @ pu @ lakou apau. Ua oia au i @ @ Nana@akea, a ke manao nei au he @ na i kau iho maluna o'u ka B aku i keia mea imua o na p@ ehaehaia."
He mau haneri o na mai o keia @ i pau i ka hoolaia @ a Dr. Williams.
--
NU HOU ANA NUI LOA
--
KO KE KANAKA HAWAII PONO@
VILA
--
Ma kekahi palup@ i @ Mr. Perry S. Heath, ka mea @ hoolala ka Hanako Lahui Mua@ ana mai Hawaii nei ma keia mua @ ana hoi i kakau mai ai ia Geo. @ kapolena mai Wasinetona ma @ ana ia, ua hai aka o Senatoa @ iaia, e loaa ana i na kanaka @ apau ka pono makaainana @ Amerika.
--
Ke holomua nei no na h@ ko makou nei halepa@ ma na @ pili an ai ka oihana pau.
--
O ka nupepa Ka L@ Kala@ nupepa Hawaii mua loa nana i ho@ na pepa o ka nupepa Ka Lahui @ mamua o kona puka ana aku.
--
Ua lohe mai makou he nupepa @ Waihi aku ana ka nupepa @ Hawaii. E puka ana nae oia @ a ma ka pule.
--
Eia i Honolulu nei o Mr. @ o Ka-Wai-Ula-ili-ahi o Waimea @ ulua ihi iho ana ia no lio@ huli hoi aku no kona home ka@ la.
--
E hoola koke ia ana me ka hiki@ ka Eczema, ke poo kepia, m@ ka meneo o ka ili, o keia ame keia @ Laau Hamo o DOAN. Aia no ma @ o ka mea pa-ipa-i laau. 50 keneta
--
Eia ke pai hou ia nei ka @ meni Kuanelio Hawaii maloko i ko makou halepai, a ma ka ho@ popo i ke ano o ka ma@ o keia buke i nei wa, e oi loa @ kona maemae i ko ka buke mua hoopauia kekahi mau hemahema ia ma ka buke kahiko.
--
Ua hoea mai nei ma ka la in@ Mekia Marshal Wood o ka pu@ o Amerika maluna mai o ka mo@ Moana, a i holo mai nei ia @ nei no ka huli pono ana i ka nui @ pahoia ana o ka ma'i mawaena @ koa Amerika i noho iho nei ma @ kiki.