Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 2, 13 January 1899 — Ma ke Kalaudina no na Wai- Eha. [ARTICLE]

Ma ke Kalaudina no na WaiEha.

Poalua, Dekemaba 20. 1898.—Haalele ia Honolulu no na wai-eha, hora 5 wehe ka pili me na uwapo, a nee mai ka mahimahi o na Maui me ka malie. He malie keia holo ana aole no i hana na kue o ka mahu me ka awiwi. Ua nee malie no, a hora 12 aumoe kuu ka heleuma no Lahaina. no ka poeleele loa, aole ike ia aku o Lahaina. Hooluolu iki, hora 4 holo no Kahului. Ma keia holo ana, oehuehu na keiki o Pailolo, o ka makani me ka iniki hu'i pu a ke anu. Komo i ke awa holu o Kahului hora 6 a. m. Kau ma na lio no ka ua-ho-eha-ili-o-Waiehu, hui me ka ohana o kuu leialoha i hala. Ma ka la 24 ae, he paina la mare uo kekahi mau opio ma kekahi aoao o ka lapa a'u e noho nei. o Akaniao (k). hapa Pake no Waiehu nei, me Makanoe Koanui, no Hamakua, na Rev. John Kalino i nakiikii a paa loa. He paina mahope iho, o na ano ai Hawaii, elike me ka maa. He mau leo hoohauoli o na kita e hoonanea ana i na paa mare me na makamaka. Ke malu ae ia ke ao, ke kokolo iho la ka ohu i ke alo o na mauna o Eeka. Hoomanao ae la ka mea kakau he wahi mele i paa mau ia Maui nei, "Aluna au o Eeka Haa ana ka lehua i ka wai." Hui pu hoi me ka lakou nei hoonioni i lalo pono nei o ke kumu o ka mauna. Ko ka mea kakau hoi e iho la no ia. o hanini e mai ua wai nei o Eeka. Ua ko kela halia a ka mea kakau, ua ninini io ia mai ua wai nei o luna o Eeka. Pulu pono na makamaka e nanea ana i ka lanai ahaaina, hele ka ua. kahe ka wai, lali aku, ukele mai, kuku iluna, pau ka pono a ka lanai pe-a, he holo ka hana. Pakele mai no ke keiki o Ka Ua Pili Lanai Hale o Honolulu. 25, Karikimaka.—He hoike Kula Sabati o na Kula Sabati o na wai-eha, a hui pu mai me ke Kula Sabati o ka makani hapala lepo o Paia, ma ka luakini o Waihee. Naue ka mea kakau e ike ia mau hana hoohauoli, hora 10 a. m. hiki i ka luakini. Elua wale no mea i kamaaina i ka mea kakau e ku mai ana. ke Kahu Kula Sabati Nui o na Mauiwaena Rev. S. Kapu me S. Maule, Kahu Kula Sabati o ke ko-a iho o ka wai-kili-opu o Waihee. Lilo e ia laua ke aloha Karisimaka, he aloha Hawaii aku hoi ka'u. He mau la hu'ihui' keia, aole i pau pono mai na haumana, a hiki i ka hora 11:30 a. m. akahi no a pau pono mai no ka loihi hoi kekahi o kahi e hele mai ai. Hora 12 hoomaka ka hoike. (Hoakaka mai ke Kahu K. Sabati Nui Rev.. S. Kapu. na ke Kula Sabati o Waihee e wehe mua ana ka hoike, a na ia kula no e hoopau na hana. Ku mai ke Kula Sabati o Waihee. O na haumama o keia kula sabati mai loko mai ia o na haumana hele la o ke kula haole o Waihee, e noho poo ia ana e kekahi Hawaii ponoi, S. Keliinoi. Piha kekahi hapalua o ka luakini i keia Kula Sabati hanohano. A na keia kumu poo i alakai i keia Kula Sabati ma ka olelo haole, ma na Haawina, me na himeni, me ka eleu, a makaukau nui, me he puali koa la imua o ke kahua kaua. Nana aku ka mea kakau maluna o keia Kula Sabati me ka puana malie iho: "Aohe lua e like ai. Mahiehie launa ole, A, o Maui no e ka oi." Ina pela na kumu o na kula haole, e alakai ana i na keiki iloko o na Kula Sabati, elike me keia kumu poo opio o ke kula haole o Waihee, piha na luakini a ola hou o Hawaii. Elike no me keia eleu, pela like no na Kula Sabati o na wai-eha. E kani ana, e nunulu iho ana, e kau aheahe malie aku ana. o ka paanaau no a pakika na haawina, oi no ke a-u e ko ana i Hala'e, oluolu ka pepeiao i keia mau leo kani e hosana ana i ka Haku Nona ka la. He lulu dala kekahi no ka hale kahu o Waihee. He mau manao paipai mahope o na hana Hoike Kula Sabati. O ka mea kakau kekahi i kono ia mai e ke Kahu Kula Sabati Nui o Maui waena. He ha'oha'o ko'u, elua Kahu Kula Sabati Nui o na Maui-waena nei. No kela aoao e pili la i ka Mauna Haleakala kekahi, no keia lehelehe e pili nei i na Mauna o Eeka kekahi. Ua kuhihewa paha au. Ea! Ae. Elua io no." Auwe! Poina la! Na ko Kula Sabati no o Waihee i hookuu na hana Hoike Kula Sabati ma ka olelo Hawaii, elike no me ia makaukau a eleu ma ka olelo haole. Huro! La Karisimaka!! Hookuuia na hana. Aia ka papaalna i luluu i na ano apau. Mai ke kulolo a ka niu, mai ka poi kalo a ka palau, mai ka puaa a ka bipi, mai ka opihi a ke a-wa o hea la. Oi huhu ka opu a hiki i ka piha ana. Ua hoolaha mai ke Kahu Kula Sabati Nui, he aha mele ke wehe ia ana i ke ahiahi Poakahi la 26 ae, no ka pomaikai no o ka hale Kahu o Waihee. Hoolaha mai ke Kahu o ka Makani Kuehu Lepo o Paia he Hoike Kula Sabati na Kula Sabati ola lahelehe o Maui-waena. E noho Kahu Kuia Sabati Nui ia ana e P. Kahokuoluna. Ke pepepe loa iho la ka la, ke kikoo iho la i na mauna o Eeka, hoomanao ae la ka mea kakau e haa hou mai no paha auanei ka lehua iloko o ke kiowai e kau mai la iluna o na Mauna o Eeka, a hanini hou mai no. Oiai ke halu iho la ke ao, ke kilou ae la ka opua i ke alo pali. Ahai ka pupuhi i ka mea kakau. Ma keia hoike, i ulu ia mai ai na keiki lalawai o na wai-eha, no lakou keia i hooheno ana. Mai ka hokuoluna a i ka hoku helelei wale i ka honua. Mai Kaleikauikepoo a i ka lei mae wale i ka la o Honuaula. Mai ka waiwai a ka waiwai ole. Mai ka Maule a ke ola mau loa. E huhu iho ana paha oukou, nukee iho no na lehelehe a i aka iho oukou. Happy New Year pu kakou! Ma ka la 5 o Ianuari, 1899, akahi no a ioaa ia'u ka Hon. Lunakanawai Kaapunl o ma Hono a Piilani, ke Ahi o Wailuku, ke Pani wai o Iao, i uka o ke

awawa o Iao kahi i loaa aku ai ia kumano ana ma na kanaka hana {illegible} i ka pohaku, hui pu me ka lepa {illegible} hou ka wai i uka. kanu iho ka {illegible} kupono ke kapaia ana o kela inoa o Pani Wai o Iao. He lanai launiu {illegible} ke hoomalumalu ana, a pane mai {illegible} ma keia lanai i noha ai na lala {illegible} Ahahui Kula Sabati o na Hono {illegible} lani. Kupanaha maoli, i uka o {illegible} noho ai. he pali, he awaawa {illegible} Noho ka Ahahui i ke awana. {illegible} lesu me na haumana i ka {illegible} me ke awawa o {illegible} Kani e ke oeoe o Maui no {illegible} Aloha Happv New Year na Wai-{illegible} J P Iwa Honolulu. Ian. 11 1898