Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 3, 20 January 1899 — Page 2

Page PDF (1.27 MB)

This text was transcribed by:  Stacey Rook
This work is dedicated to:  For Samantha Alohilani Wopat, who is indeed shining brightly from the heavens

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Hoolaha Mana Hooko

 

KUAHAUA KOHO BALOTA.

 

Oihana Kalaiaina.

Honolulu. Ianuari 9. 1899.

 

 

I kulike ai me ka Pauku 54 o ke Kumukanawai, ke hoolahaia aku nei ma keia, e malamaia ana he Koho Balota Kuikawa no ke Senatoa, no ka hoopiha ana i ka manawa i pau ole, a e pau ana nae ma ka Poakolu hope iloko o Sepetemaba, 1899, mamuli o ka waiho ana o H. W. Schmidt, ke Senatoa mai ka Apana Koho Senatoa Ekolu mai, ma ua Apana Koho Senatoa Ekolu la, Mokupuni o Oahu, mai ka hora 8 a.m. aku a ka hora 5 p.m. o ka Poalima, la 24 o Feberuari, 1899. E waihoia hoi me ka Kuhina Kalaiaina na inoa o na moho iloko o na la, aole emi malalo o ka umi, mamua ae o ka la koho.

 

Eia iho malalo nei na Mahele, na Wahi Koho ame na Luna Nana Koho Balota maloko o ka Apana Koho Senatoa Ekolu:

 

O kela hapa apau o ka Mokupuni o Oahu e moe ana ma ka Hikina ame ke Komohana o ke alanui o Nuuanu, ame ka laina e holo pololei ana mai ka Pali aku o Nuuanu a hiki i ka @e o Mokapu.

 

Mahele Ekahi--O kela hapa apau o ua Apana la i komo ai o Honolulu, a i ole ia, o Kona, a e moe ana ma ka Hikina o Alanui Punahou, ame ka laina e holo ana mailaila aku a mauka a makai.

 

Wahi Koho: Hale Hooulu Mea Kanu o ke Aupuni, hookui ana o na alanui Moi ame Waikiki.

 

Na Luna Nana:

            Geo. Manson,

            C. S. Crane,

            Fritz Rowald.

 

Mahele Elua---O kela hapa apau o ua apana la i komo ai o Honolulu, a i ole ia, o Kona, a e moe ana mawaena o ka palena Komohana o ka Mahele Ekahi ame ka laina e holo ana penei: Mai kai loa mai o ke Alanui Hema, pii ma ke Alapai, a mai ke poo o Alanui Alapai a hiki i ka pahuhae ma kahi kahiko o na pu ki aloha ma  Puowaina; mailaila aku ma ka lapa ma ka aoao hikina o ke awawa o Pauoa a hiki i ka piko o ka mauna.

 

Wahi Koho: Halekuia Alanui Beritania.

 

Na Luna Nana:

            J. A. Magoon,

            W. C. Wilder, Jr.

            S. Decker.

 

Mahele Ekolu---O kela hapa apau o ua apana la i komo ai o Honolulu, a i ole ia, o Kona, a e moe ana mawaena o ka palena Komohana o ka Mahele Elua ame Alanui Nuuanu, a mauka o Alanui Kula ame ka laina e holo pololei ana mai ka huina o na Alanui Kula ame Puowaina a hiki i ka pahuhae ma kahi kahiko o na pu ki aloha ma Puowaina.

 

Wahi Koho:  Ma ka hale i ke komo ana aku i ke kahua o ka luawai i kai nei, ma Alanui Nuuanu.

 

Na Luna Nana:

            W. H. Hoogs,

            J. D. Holt,

            F. P. McIntyre.

 

Mahele Eha—O kela hapa apau o ua apana la i komo ai o Honolulu, a i ole ia, o Kona, a e kaupalenaia ana e na Mahele Elua ame Ekolu, na Alanui Beritania ame Nuuanu.

 

Wahi Koho: Halekula Alii.

Na Luna Nana:

            James Nott, Jr.,

            F. L. Hoogs,

            W. M. Pomroy.

           

Mahele Elima—O kela hapa apau o ua apana la i komo ai o Honolulu, a i ole ia, o Kona, a e kaupalenaia ana e ka Mahele Elua, ke Alanui Bertania, Alanui Rikeke ame ke Awa.

 

Wahi Koho: Kapuaiwa Hale.

Na Luna  Nana:

            Alex Lyle,

            P. H. Burnette,

            D. Logan.

 

Mahele Eono—O kela hapa apau o ua apana la i komo ai o Honolulu, a i ole ia, o Kona, a e kaupalenaia ana e Alanui Rikeke, Alaui Bertania, Alanui Nuuanu ame ke Awa.

 

Wahi Koho: Hale Bele.

Na Luna Nana:

            J. M. Sims,

            W. L. Eaton,

            P. D. Kellett, Jr.

 

Mahele Ehiku—O kela hapa apau o ua apana la i komo ai ka apana hookolokolo ame auhau o Koolaupoko, a e moe ana ma ka Hikina ame ka Hema o ka laina e holo ana mai ka Pali o Nuuanu a hiki i ka lae o Makapuu.

 

Wahi Koho: Halekula o Waimanalo.

Na Luna Nana:

            .........................

            .........................

            .........................

 

O kela hapa apau o ka Mokopuni o Oahu e moe ana ma ke Komohana ame ka Akau o ke Alanui Nuuanu ame ka laina e holo ana mai ka Pali o Nuuanu a hiki i ka lae o Makapuu.

 

Mahele Ekahi—O kela hapa apau o ka Apana Hookolokolo ame Auhau o Koolaupoko e moe ana ma ke Komohana o ka laina e holo ana mai ka Pali o Nuuanu a hiki i ka Lae o Makapuu.

 

Wahi Koho: Hale Hookolokolo o Kaneohe.

 

Na Luna Nana:

            H. Cobb Adams,

            E. P. Aikue,

            Frank Pahia.

 

Mahele elua—Ka Apana Hookolokolo ame Auhau o Koolauloa.

 

Wahi Koho: Hale Hookolokolo o Koolauloa.

 

Na Luna Nana:

            W. K. Rathburne,

            Moses Nakuaau,

            Wm. Isaac.

 

Mahele Ekolu—Ka Apana Hookolokolo ame Auhau o Waialua.

 

Wahi Koho: Hale Hookolokolo o Waialua.

 

Na Luna Nana:

            Edward Hore,

A.     A.  Cox.

Alfred Kaili.

 

Mahele Eha—Ka Apana Hookolokolo ame Auhau o Waianae.

 

Wahi Koho: Hale Hookolokolo o Waianae.

 

Na Luna Nana:

            Sam’l Andrews,

            G. W.  Nawaakoa,

            Isaia Halualani.

 

Mahele Elima—O kela hapa apau o ka Apana Hookolokolo ame Auhau o Ewa e komo pu ana o Hoaeae ame Honouliuli.

 

Wahi Koho: Keena Heluhelu o ka Mahiko o Ewa.

 

Na Luna Nana:

            D. B. Murdoch,

            Joseph Fernandez,

            F. P. Johnson.

 

Mahele Eono—O ka hapa i koe o ka Apana Hookolokolo ame Auhau o Ewa.

 

Wahi Koho: Hale Hookolokolo o Ewa.

 

Na Luna Nana:

            Frank Archer,

            J. M. Ezera,

            S. Hookano.

 

Mahele Ehiku—O kela hapa o Honolulu, a i ole, o Kona, e moe ana makai o Alanui Moi mai ka laina mai o Ewa a hiki i ke alahaka o Alanui Moi, ame na wahi apau mauka o ua alanui la mai ka laina mai o Ewa a hiki i ke alanui e pii ai i uka o ke awawa o Kalihi.

 

Wahi Koho: Halekula Hoopololei.

Na Luna Nana:

            G. D. Gear,

            W. R. Sims,

            J. Miller.

 

Mahele Ewalu—O kela hapa apau o Honolulu, a i ole ia, o Kona, e moe ena mauka o Alanui Moi mai ke Alanui nui mai e pii ai i uka o ke Awawa o Kalihi a hiki i Alanui Liliha, ame ka laina e holo ana mai ke poo mai e kamoe ana i ka laina o Alanui Kauka a hiki a pili i ka lapa ma ke Komohana o ke Awawa o Nuuanu.

 

Wahi Koho: Hale o ka Hui Kaa Hapaumi, kihi o ka pa Kula o Kamehameha.

 

Na Luna Nana:

            H. Zerbe,

            R. W. Cathcart,

            R. H. Baker.

 

Mahele Eiwa—O kela hapa apau o Honolulu, a i ole ia, o Kona, e moe ana mawaena o ka Mahele Ewalu ame Alanui Nuuanu, a mauka o ka aina e holo ana ma Alanui Kula, ke kahawai o Nuuanu ame Alanui Beritania.

 

Wahi Koho: Halekula o Kauluwela.

 

Na Luna Nana:

            C. L.  Rhodes,

            H. Waterhouse, Jr.,

            Peter Souza.

 

Mahele Umi—O kela hapa apau o Honolulu, a i ole ia , o Kona, a e kaupalenaia ana e na Alanui Moi, Liliha ame Kula, ke Kahawai o Nuuanu, na Alanui Beritania ame Nuuanu.

 

Wahi Koho: Hale Kaawai Pake.

 

Na Luna Nana:

            J. Effinger,

            Ed. Towse,

            C. Hustace, Jr.

 

                        J. A. KING.

                        Kuhina Kalaiaina.

  

 

I keia la i hookohuia aku ai o W. J. Lowrie Esq., i Hoa no ka Papa Alanui no ka Apana Auhau o Wailuku, Mokupuni o Maui, ma kahi o W. T. Robinson. Eia na Hoa o ka Papa i keia wa:

 

L. M. Baldwin, Lunahoomalu,

C. B. Wells,

W. J. Lowrie.

 

            J. A. KING.

            Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Ianuari 16, 1899.

            2738-3t

 

                                               

HOOLAHA I NA HUI I HOOHUIIA.

 

 

I kulike ai me ka Pauku 2024 o ke Kanawai Kivila, ke hoolahai aku nei na Hui apau i Hoohuiia, e wiho mai i hoike piha a pololei no ke kulana o ka lakou mau hana, ma ke ano no ka la mua ia o Ianuari, 1899, e waihoia mai hoi ua Hoike la ma ke Keena Kalaiaina, no ka makahiki e pau ana ma Dekemaba 31, 1898, ma ka la 31 o Ianuari, 1899, a mamua ae paha oia @a.

 

E hoolakoia aku no na Pepa i Pai Hakahaka ia no keia hana ma ke noi ana mai ma ke Keena Kalaiaina.

 

Ma ka wa e hoohala ai kekahi Hui i Hoohuiia i ka waiho ana mai i ka Hoike iloko o ka manawa i kauohaia, e hiki no i ke Kuhina Kalaiaina, oia iho paha, a ma o kekahi Komisina, a mau Komisina paha i hookohuia e ia, ke kauoha (call) aku e laweia mai na buke ame na pepa o ua Hui la i Hoohuiia, a e ninaninau i kona poe luna, malalo o ka hoohikiia ana no ka mea e pili ana i kana mau hana.

 

            J. A. KING.

            Kuhina Kalaiaina.

            Keena Kalaiaina, Ianuari 13, 1899.

            2738-3t

 

 

PA  AUPUNI MA KALUAAHA, MOLOKAI.

 

 

            I kulike ai me ka Pauku 1 o ka Mokuna XXXV, o na Kanawai o ke Kau o 1888, i keia la ua hookaawale aku au he pa ma Kaluaaha, Molokai, maluna o ka aina o E. Lililehua,  e ku la ma ka aoao malalo o ke Alanui Aupuni ma Kaluaaha, no ka hoopaa ana i na Holoholona Helehewa.

 

            A i keia la ua kohoia o Mr. E. Lililehua i Luna Pa Aupuni no ua Pa Aupuni la.

 

                        J. A. KING.

                        Kuhina Kalaiaina.

                        Keena Kalaiaina, Ianuari 9, 1899.

                        2737-3t

 

 

             KUAI O KEKAHI APANA AINA MA KAHI KAUHALE O HOOKENA, 

KONA HEMA, HAWAII

 

 

            Ma ka Poakahi, Feberuari, 13, 1899, ma ka hora 12 o ke awakea, ma ke alo iho o ka Hale Oihana Hooko e kuai kudala akea ia aku ai he Apana Aina Aupuni e waiho ana ma kahi Kauhale (Village) o Hookena, Kona Hema, Hawaii, maloko o laila he 2117 kapuai huinahalike, oi aku a emi mai paha.

 

            Kumukuai oi aku maluna o $40.00.

           

            O na lilo palapala i ka mea e lilo ai ka aina.

 

                        J.A. KING.

                        Kuhina Kalaiaina.

                        Keena Kaliaina, Ianuari 10, 1899.

                        2737-3t

 

 

KUAI O KA HOOLIMALIMA O KA APANA AINA AUPUNI HELU 59, MA AINA HOU, HONOLULU, OAHU.

 

           

Ma ka Poakahi, Feberuari 23, 1899, ma ka hora 12 o ke awakea, ma ke alo iho o ka Hale Oihana Hooko, e kuai ia aku ai ma ke Kudala Akea ka hoolimalima o ka Apana Aina Aupuni Helu 59, ma Aina Hou, Honolulu Oahu.

 

Manawa 30 Makahiki.

 

Uku Hoolimalima maluna aku o $480 no ka makahiki. E uku mua ia ana i kela ame keia hapaha makahiki.

 

O keia kuai maluna no ia o na kumu aelike i hoakakaia ma na Pauku 2 me 4 o ke Kanawai 7 o na Kanawai 0 1896, oia hoi:

 

Pauku 2. E hanaia i aelike maloko o kela ame keia palapala hoolimalima oia no, ma ka aoao o ka mea hoolimalima mai, e kukulu oia maluna o ka aina i hoolimalima ia iloko o na makahiki mua eha o ka manawa hoolimalima o ia palapala hoolimalima i hale pau ole i ka ahi, oia hoi i hale uinihapa paha, hale pohaku, a i ole, hale paha i hanaia me ka metala, a e hanaia kela hale ma ke ano ku i ke ano noeau a lawa i ka aponoia e ke Kuhina, a no na kumu lilo aole e emi iho malalo o kekahi huina i haiia; a e panihakahaka kupono ia aole e emi malalo o elua-hapakolu o kona waiwai io no ka pomaikai o ka mea hoolimalima; a e malamaia kela ano hale ma ke ano paa maikai no ke koena aku o na makahiki o ka palapala hoolimalima, koe wale aku no ke ano kahiko a apulu iho o ka hale, ma o ka hoohana kupono ia ana, a me ko ke au no hoi o ka manawa; a ina e poino a pau paha ia ano hale i ke ahi, e hana hou ia a maemae e like me kinohi ma o ka hooponopono ana a kukulu hou ana paha, a i ole ia, e hoihoi aku i ka huina i panihakahakaia i ka mea hoolimalima.

 

Pauku 4. E hookomo ia maloko o kela ame keia palapala hoolimalima o ia ano ma ka aoao o ka mea e hoolimalima aku ana, i ka olelo hoopaa, e ae ana, ina mamua o ka pau ana o kona manawa hoolimalima e noi mai ka mea hoolimalima mai, a o kona mau hope paha, ma o ka palapala i kakauia, alaila, ina ua malama pono ia na kumu aelike e hanaia ai e ka mea hoolimalima aina, e waiho aku i ke kudala ka palapala hoolimalima o ia aina no ka manawa aole e oi aku mamua o iwakalua makahiki, ina aole i makemake ia kahi i oleloia no na hana o ka lehulehu, a no ia mea a haawiia aku i ka mea nana i hoolimalima ka hoolaha no ia mea no ka manawa aole e emi malalo o hookahi makahiki. E malamia ua kuai kudala ana la aole e oi aku mamua o eono mahina mamua iho o ka pau ana o ka manawa i oleloia.

 

O ke kumulilo o ka hale e kukuluia ana e like me ka Pauku 2 e like me ia maluna ae nei, aole e emi ia kumulilo malalo o $8000.

 

O na materia e hanaia ai ke kukuluia ana o ka hale i oleloia ae nei, he pohaku uinihapa no ia, a i ole, he pohaku maoli ame ka hao.

 

E ikeia no ke kii o keia Apana Aina ma ke Keena Kalaiaina, Honolulu, Oahu.

 

            J. A. KING.

            Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Ianuari 4, 1899.

            2736-3t

 

 

KA Nupepa Kuokoa

 

 

No ka Makahiki  -  - $2.00

No Eono Mahina - - - 1.00

 

 

Kuike ka Rula.

 

PUKA ANA.}            1 Pule  2 Pule  3 Pule  1 Mal.  2 Mal. 3. Mal.  1 Mak.

 

   Iniha..         $1.50   $2.00   $2.50   $3.00   $5.00   $6.75   $12.00

2 Iniha..           2.00    2.75    3.50   4.00      7.00    9.00    15.00

3 Iniha             2.50    3.50    4.50    5.00      9.00  12.00    18.00

4 Iniha             3.00    4.00    5.00    6.00    11.00   13.50    21.00

5 Iniha             3.50    4.75    6.00    7.00    12.00   15.00    24.00

6 Iniha             4.00    5.50    7.00    8.00    13.00   16.50    27.00           

 

            O na Olelo Hoolaha a pau e noouna ia @ai ana no ka Hoolaha maloko o keia Nupepa, e hoouna pu mai me ka auhau, a iua aole, aohe hookomo ia.

 

 Hoop@ @ @

 

HAWAIIAN GAZETTE CO.

 

A. W. PEARSON, Luna Nui.

 

JOSEPH M. POEPOE, Lunahoo ponono.

Honolulu, Oahu.

 

POALIMA - - - IANUARI 20, 1899

 

 

KA LA UMIKUMAMAHIKU O IANUARI.

 

 

            O keia la, oia kekahi o na la kaulana loa ma ka moolelo o ke au hooponopono Aupuni hou o Hawaii nei. He eono makahiki i kaa hope ae nei, a ma keia la 17 o Ianuari nei i ulaaia ae ai ka halau hale Aupuni Monakia a lilo i mea ole. Kukuluia iho la hoi ma kona kahua i ku ai, ke Aupuni Kuikawa, a hala kekahi wa, ua ku iho la ma ke kahua a ia Aupuni manawa i ku ai, ke Aupuni Repubalika o Hawaii nei, a i keia wa hoi e nee nei, ua ku iho la ma ka honua i ku ai ke Aupuni Repubalika o Hawaii ke kulana Aupuni Panalaau no Amerika Huipuia.

 

            Ke kali nei keia waa Aupuni hou o ka loaa mai o kona Panana Aupuni mai ka Ahaolelo Nui mai o Amerika Hipuia. A oiai hoi o Hawaii Aupuni Panalaau e kali ana o ka loaa mai o keia Panana, eia no kona oni ana, nee ana, a ola pili Aupuni ana, malalo o kona mau rula kanawai kahiko.

           

            He mea oiaio, iloko o na makahiki eono i kaa hope ae nei, e hoomaka ana mai keia la 17 mai o Ianuari (1892) iloko o na au hooponopono malalo o ke Aupuni Kuikawa ame ke Aupuni Repubalika o Hawaii, ua ikeaia no ka halawai pu ana o ko Hawaii waa Aupuni me na hakoko ana ma kekahi mau nianu ano nui i pili i kona ku ana he Aupuni. Aka, i keia la, ua kau oia ma ke kuamoo o kona hiki hou ole ana ke hoihoi hou ia aku i ka poli o ka nohona Monakia. Ua ikeia ka nee ana o ke Aupuni ma ke kulana holomua, ma kela ame keia anuu o kona nee ana iloko o keia mau makahiki eono i kaa hope ae nei.

 

 

KA NINAU PAKE.  

 

           

            Aole paha he ninau ano nui e ae nana i milo iho nei na puniu o na hoa o ko kakou Aha Kiekie, a pela nohoi me na hoa o ka Papa Loio elike la me kela ninau.

 

            I ka wa kinohi i hapaiia ai keia ninau imua o ka Lunakanawai Kiekie, ma ka Aha Kiekie, ma ke Keena, mamuli o ke kaohiia ana o na kino o kekahi poe Pake i komo mai i Hawaii, ma o ka olelo kauoha a papa ana hoi a ke Komisina Pake i hoounaia mai Wasinetona mai, ua haawi keia Lunakanawai, ma kona ano he Aha, i ka olelo hooholo, e ae ana i kela poe Pake e komo mai iloko nei o ka aina aole i pili ia lakou ka olelo papa o loko o ka oleleo hooholo hui a Newland, oiai he poe keia i oaa na aeia ana e komo mai i Hawaii nei, mamua o ka wa i hooholoia ai ka olelo hooholo hui a ka Ahaolelo Nui.

 

            Aka, ma kekahi hihia ano like pu loa no me ia i lawia ai imua o ka Aha Piha maoli, oia hoi ka Aha Banako, ua hoopukaia ka olelo hooholo a ka Aha, e Lunakanawai Perry o ka Aha Kaapuni, e noho ana ma kahi o Lunakanawai Frear i kaawale aku no Wasinetona. A o ua olelo hooholo la e papa ana i ke komo ana mai o na Pake i pili ma ia hihia iloko nei o Hawaii, mamuli o ka mana o ka olelo hooholo hui i hooholoia ai e ka Ahaolelo Nui.

 

He mea maopopo loa he kulana ano hapakue no keia o ka Aha; aka, o ke kuleana no nae ia i loaa i na lunakanawai oia Aha, ma na ninau i laweia aku imua o lakou.

 

            Ua maopopo pono na oleleo o loko o ka olelo he@holo hui, e hiki @ ai ke hoohewahewaia kona manao. Ma ka makou hoomaopopo ana, o ka manao maoli o kela olelo hooholo, oia ka papa maoli ia ana no o ke komo hou ana mai o na Pake i Hawaii nei, mahope iho o ka hooholo a apono loa ia ana o ia olelo hooholo hui.

 

            Ma ka wa i ae ai ke Aupuni Repubalika o Hawaii nei e lilo aku kona Mana Poo Aupuni ia Amerika Huipuia, eia ka wa i mana ai kela olelo hooholo hui. A ke manao nei makou, o na kauoha limahana Pake mai Hawaii aku nei, mahope mai o ka wa i hooholoia ai kela olelo hooholo, manao @ makou he mau kauoha manao maikai ole no ia i hana@a e ke Aupuni Hawaii, oiai ua ike no ke Aupuni ia wa ua hooholoia ka olelo hooholo hui e hoolilo ana ia Hawaii malalo o Amerika.

 

            Ua ike e ke Aupuni Hawaii maloko o kela olelo hooholo i ka papaia ana o ka hookomo ana mai i na Pake, elike me ka mea mau malalo o na kanawai o Hawaii nei, koe wale no malalo o na kanawai o Amerika i pili ia ano kanak@@a

 

            A ke olelo hou nei makou ma keia wahi, o ka ninau papa aku i na Pake aole e komo mai i Hawaii nei, aole ia he ninau i ike mua ole ia e ke Aupuni Hawaii, a i ole ia, hoi e ia e lilo ia  i kanawai no ka aina nei, ma ka wa e hui ai o Hawaii nei me Amerika. Ma ke Kuikahi Hoohui Aupani i aponoia ai e ka Mana Hooko ame ka Mana Kau Kanawai o ka Repubalika o Hawaii, a i aponoia ai hoi e ka Mana Hooko o ke Aupuni Repubalika o Amerika, he ninau no ia i ike mua ia e ke Aupuni o Hawaii nei, e hiki ole ai iaia  ke alo ae mai ka hewa o kona lilo ana i mea haihai i ke kulana manao maikai ma kona aoao ma ka mea e pili ana ia ninau. O ka loaa e ana oia ike i ke Aupuni Hawaii ma ia aelike i hanaia e ia ponoi iho, he kahua kupono ia e hiki ai ke oleloia, aole he mea maikai nona ka hoohana ana i na ae ana aku e komo na Pake, a hiki i ka wa e hoea aku ai kela kukahi ana i hana ai me Amerika i kona hopena hooleia a aeia paha e ka Aha Senate. Aka, ma kahi nae o kela kuikahi, ua hoea  mai la he olelo hoholo hui a oia olelo hooholo hui ke mana nei i keia wa.

 

 

KE KOI A NA PILEPINE

 

 

            Ma ka hoomaopopo ana i ke koi a ka lahui Pilepine, malalo o na alakai ana a Akuinaldo, na makemake loa lakou e hono lakou ma ke ano he nohona Aupuni e hooponoponoia ana e lakou iho. E ku lakou ma ke ano he Aupuni Kuokoa, e noho hoomalu ole ia ana e kekahi mana aupuni kuwaho. Ua nana mai lakou i na kokua i loaa aku ia lakou mai ke Aupuni aku o Amerika, he hana wale no ia e haawi ana i ka hoomahuahua ana ae i ka palekana o ka @akou mau hooikaika ana e kiola aku i ka noho mana mau ana mai o Sepania maluna o lakou. Aole loa lakou i manaoio iki, o ka Amerika pahola ana aku i ka lima kokua ia lakou, he mea ia e loaa ai ke kuleana iaia e noho mana maluna o lakou.

 

            I ka nana maoli ana aku i keia kulana oolea i laweia ae e Aguinaldo, me ke kulana ikaika kaua i loaa iaia ame kona poe koa ame ka lahui Pilepine holookoa no paha, a hookuku ae me ke kulana ikaika kaua i loaa ia Amerika Huipuia, na hiki no ke oleloia ae me ka maopopo loa, aole e hiki ia Aguinaldo ame ka lahi Pilepine ke ku imua o Amerika, ma ke kaua. Aka, pehea la i aa ai o Aguinaldo e kue mai ia Amerika, iloko o keia wa i maopopo loa ko lakou nawaliwali? Aole anei he mea maopopo, aia he mana e ae kekahi nana e kakoo mai ana mahope ona?

 

            O ka rula a Amerika i alakai ai i ko ke ao nei, ma kona wa i lele kaua aku ai ia Sepania, oia kona kauoha ana ia Sepania e hana oia me kona ikaika apu i mea e hoopauia ai na hana hoomainoinoia ana o ka lahui Cuba, a i ole ia, e haalele oia ia Cuba e hoopononoia e ia poe iho no. Nolaila ua hiki o Amerika ke oleloia ma ka mea e pili ana ia Cuba, he uwao aia nona maika mana mai o Sepania. O keia no ke kulana hookahi e nanaia ana maluna o Amerika no kana mau hana ma Pilepine, ma ka wa i komo aku ai ia i ke kaua ana me Sepania.

 

            Nolaila, ina o ke kahua nui o ko Amerika kaua ana me Sepania i mea e hoopauia ai ko Sepania noho mana ana ma Cuba, a pela hoi ma na mokupuni Pilepine, me ka hoihoi ana na ka lahui oiwi o ka aina e hooponopono ia lakou iho; alaila, aole anei e hiki ana i kahi mana Aupuni ikaika e ae o ka honua nei ke ku mai ma ka aoao o ka lahui oiwi o Pilepine, a kue mai i na koi kuleana mana Aupuni ana a Amrika i makemake ai maluna o Pilepine, elike me kana ku ana ma ka aoao o ka lahui oiwi o Pilepine a kue aku ia Sepania? Ia Amerika wale no anei ia kuleana hana i loaa ai, aole anei e loaa ia kuleana i kekahi Aupuni e ae, no ke kokua ana mai i na Pilepine a kue mai ia Amerika?

 

            Ua hiki no ia Germania ke olelo mai ia Amerika, E, ua oki oe. Aole oe e kaua i ka poe Pilepine, mahope iho o ka pau ana o ka mana o Sepania, oiai he hana kokua wale no kau i hana aia i kela poe? Ua hiki no ia Enelani ke olelo mai pela. Ua hiki no ia Farani ke olelo mai pela. A @ hoopaakiki ana o Amerika @ @ @ aku maluna o na Pilepine a@a@ hiki holo lea ia Farani @ @ a ia Geremania paha ke @ @ @ aoao o na Pilepine kokua ia @ kaua kue mai hoi ia Amerika.

 

            He ninau ano @ @ @ @ n@ ko ke ao nei @ @ ke @ nui no ka @ @ @ @

 

 

KA APOSOTOLO JOSEPH @

      

 

Ma ke ka ana @ @ @ @ Australia, ma ke kakah@@@ @ nei i h@@a mai @ @ @  o ka Papa Peresidena Mua o ka @ lesia “Meramona” o @ @ @ ku@. O kekahi keia o na k@ @ loa o ka Ekalesia Meramona @ @ una Pohaku, i @ @ ka @ @ Ekalesia o lesu Karis@@ @ @ @ ano o na @ Hope nie @ @ @ nei @ @ nei o@a ia nei, me ka@a @ @ laua mau kaikamahine  elua @ omaimai ka wahine E hala @ lakou he wa l@ih@ e ka @ @ wau nei.

 

@ [column illegible]  @ [column illegible] @ [column illegible] ma ka @ [column illegible]  makahiki @ [column illegible] ai ola m@ @ [column illegible] s@d@na N@ @ [column illegible] Ea@  s@@, ame George Q @ @ kuniahi@ ka mea @ @ @ ka Buke a Meramona mai  ka @ Beritania mai a ka olelo Hawaii @ wa @ @k@@ @ o W M K@ @ loko mai oia Ekalesia o ka @ manawa ma ka makahiki @ @ na iho ia keia.

 

He keiki keia na @ K@ @ ke kaikuaana @ @osepa Kam@ka @ @ nana i kukula i ka @ Ekalesia o na Hope nei. O kona makuahine @ Mary Smith. Hanauia o@a ma @ West, Mokuaina o Mis@ouri ma ka 13 o Novemaba 18@@ Koho@ oia Aposotolo ma ka ia @ o Oka@@@ @ ma ke kulanakauha@e o Loko Paaka Ma ka la @ o Oka@@@@ @ @ oia i hoa kuka elua no ka Pa@@ Peresidena Nui , e noho poo @a ana e  Piresedena loa@e Tela. A oia no @ k@@@@ e noho nei i ke@a wa.

 

He kanaka makauka @ @ @ Olelo Hawaii, a he nui a @ @ na haole ame na Hawaii ka@ @ @ Pae Aina i kamaaina @.

 

 

KA EHAEHA O KEKAHI KAIKAMAHINE @.

 

Mai ka Republican m@ @ I@idiana

 

 

O ka ohana Tucker o Versa@ @ I@idiana, ua punahele @@a ia laua ka lau@ mau keiki, elike nohoi me na mak@ make keiki e ae he nui. Me @ @ nae o Luey ka laua kaikamahine @ mea i punahele loa ia @a@@. H@ @  kumamalima ona mau makahiki @ @ ekolu makahiki i hala ae nei @ oia mai ia wa mai e ola ana me @ kino ikaika a maika@ a @ kaikamahine kino nawaliwali loa ia. W@ @a la ke kino, a ua hele ia i keia wa a @ iwi wale no. Me he mea la ma ka  @ akau, aohe no he wahi ola @ @ @ lahilahi a inoino mai @a @ @ koko, a no ia mea ua owi mai ia @ kino. Hana na kauka, aole loaa @ pono. E moe mau ana ia maluna o ka moe ma ka hapa @ui o ka manawa a me he mea la e loaa ana oia i ka ma Sava Vitus.

 

“Hookahi kakahiaka” wahi a M@ Tucker, “hai mai ia ke kauka @ @ e haawi iaia i na Huaaie Aka@a a @ Williams no no Kanaka Nananakea @ nana nohoi i paa pu mai me ia @ @ mau huaale la. Hoomaka aku @a mau@ e haawi iaia i ua mau huaale la a kekahi la ae ike aku @a  m@@a @ @ ano e ana ae.

 

Hele hou mai ia @ @ @ @ mai la ia i kona @ @ @ @ ana i ke ano maika @ ae o ke kaikamahine. Hai @ @ @ @ homau aku no @ ka haawi @ i ua mau huaa@ @ @ ke kaimahine. Hai @ @ @ @ @ @ hoomau aka no m@@@@ ka @ haawi ahi i ua mau huaale @ @ ke kaikamahine. Haawi nohoi a@a@a @ @ @  @ @ ale mahope iho o kela ame keia ai ana a hiki i ka paa ana o na p@@o huaa@ he ewalu ka nui a o kona oia loa no ia. Mai ia wa mai, aole oia i loaa hoa i ka mai, aole nohoi o ma@@ hopohop@ e hoi hou mai ana ua mai i @a. Manao maua, he ola kupaianaha loa maoi keia.”

 

 

FRANK TUCKER.

MRS. FRANK TUCKER.

 

Kakauinoaia a hoohikiia imua @ @ keia @a 28 o Aperila, 1897.

 

HUGH JOHNSON.

Lunakanawai Hoomalu.

 

 

He lua ole ke kupaianaha o keia mau huaale no ka hoola ana me ka holo lea i na mai apau i ulu noloko mai o ke koko ino, a i ole ia, na aa lolo i hoopalupaluia. Kupono loa lakou no ka poe opiopio ame ka poe @ a e lo@@ @ ma na hale kuai laau lapaau apau.