Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 5, 3 February 1899 — KELA HAAWINA DALA NO KAIULANI. [ARTICLE]

KELA HAAWINA DALA NO KAIULANI.

Ua laweia aku nei kekahi palapala nonoi i kakauiiLOiia e kekahi poe lehulehu loa o loko uei o ke kulanakauhale, e Mr. Alex. Young, r.o ka Ahaolelo Xui e noiho mai nei. O ke ano nui o keia IKilapala, lie noi ia i ka Ahaolelo Amerika e loaa ona haawina uku hoomau no ke Kamaliiwahine Kaiulaui. no kona kaileana i ka nohoalii o Hawaii, mamul o ka hookahuliia ana o ke Aupuni Moi" o Hawaii nei.

• Oiai makou e aiiewa ole ana i keia 'nana i hanaia iko la e kekalū poe ie.lvulehu loa o keia kulanakauhale, a e lioapono ana nohoi he pono no ia nol ana e ioaa mai ona haawina kokua i k« alii opio, he inea nae ihoi ka makou e hapai ae ai ma 'keia wahi i na, .hoohuoi nui ana, ii'okealia la »hoi i luiki kapakaiiiia ae ai i liookalii aoao alii wale no e •ha/ha aku "ai i ka. umauma lokomaikai o ke Aupuni makua (Amerika Huipuia) a nana ole ia iho la kekahi aoao alii a kakou apau i «hoopaa kanawai ai i na haawi kokua ana?

Aole makou i poina iki, mamua o ka haalele ana iho o ka hapanui o ke ■Komisina Hawaii ia Hawaii nei, a hoi aku no Amorika Huipuia, ua waihoia aku la mua o oia Komisina la he palapala noi kumu -mai ka Hui Laiun Hawaii (Hawaiian 'National League) akn, e nonoi ana e loaa ona mau uku hoomau, mai ke Aupuni kuloko aku o Hawaii nei, ma kona wa e pono ai, i ke Kamaliiwaliine Kaiulani, ame kahi mau

"Alii" e ae elua a ka lahui. Ke ole noiioi makou e kuhihewa, he poe Hawaii wale no ka poe i kakoo i keia noi, a me he mea la. o ke noi mua loa no ja oia ano i ikeia mai keia lahui aku. Ua lohe mai nohoi makou, ua kakAuinoa iho la kekaihi mau lala koikoi o ua. Hui Lahui Hawaii la malalo o keia palapala noi kaukapakaiii, me 'he mea la, eia ka lakou mau kakoo ana o keia wa. no na noi haawina uku hoomaū "alii," ma ka«h i a kekahi poe iilakolako loa o ka aina e kaualako hele aā. me ka noouoo pono ole o ua poe la i na moolelo i palapalaia o ka iakou mau hana oia ano hookahi ma ka waa makou i hoike ae nei. Mai oi loa aku ka pono, ina i ku keia p'oe maluna o ko lakou mau wawae, me ke oolea, ma ka wa i laweia mai ai keia palapala noi, e olelo aku. he mea maikai e pakuiia iho ke noi uku hoomau no ka "Moiwaihinekanema.ke" Kapiolalii, i kulike ai me ka lakou palapala hoopii i waiho mua aku ai imua o ke Komisina.

H§ keehina hana keia na makou i makemake ole e ike aku e 'hanaia ana e ua poe i manaoia aku, i poe alakai no ka Lahui Hawaii. Ua -minamina loa makou, aole makou i ike i ka hapanui 0 keia poe Hawaii o loko o ka Hui Lahui Hawaii i kakauinoa elike iho la me keia. No makott iho, ua manao makou he 01 loa aku ka pono ina e kakau ole keia | poe maloko oia palapala, ma ke ano. e pulama lakou i ke kulana a lakou i lawelawe mua ai ma ka hana noi uku hoomau no na "'Lii" a kakou. O kekaihi nohoi, aia maloko o ke noi a keia Hui Laihui Hawaii, e loaa na uku hoomau no na "'Lii" a kakou, he ma'hele e olelo ana ,"e haawiia mal he mana, maioko o ke kannwai kumu a ke Komisina e hoomakaukau ai, i ka Ahaolelo kuloko o Hawaii nei, e «han-a a e hooholo i mau a haawina uku lioomau no na 'Lii Kaiulani, Kapiolani ame Liliuokalani. Me he mea la o ka man'ao nui keia o ua mahele la o kela palapala hoopii a ka Hui Lahui Hawaii. Ma keia palaptala hou «hoi, ke kauoha pololei uei ia i ka Ahaolelo Makua e i haawi mai i uku hoomau no hookaihi "Alii" wale no, ma ke ano i kue i ka mea i noi ia e k Hui Laliui Hawaii. Ina hoi e ae mai ana o Amerika Huipuia i keia noi, alaila, e ku ana ka h.aawina uku hoomau o ka Moiwahinekanemake Kapiolani, ma kahi e hiki ai ke paio ia iloko o ka Ahaoielo kuloko 0 Hawaii nei. ma keia mua iho, me ke knlana hlki ke kapae loa ia, olai, aole 1 hanaia ka hana elike me ke ala.hele o keia palapala noi uku hoomau i hele aku la. Ke olelo nei ke Kuokoa ma kela wahi: "Ke holoi nel makou i ko makou mau lima mai na haukae mai apau o keia hana i hanaia e ka'hi mau hoa o ka Hui Lahui Hawaii." ♦