Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 6, 10 February 1899 — Page 4

Page PDF (1.24 MB)

This text was transcribed by:  Diane Poche
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

HOOLAHA.

NA LETA.

Eia iho ka papa inoa o ka poe na lakou na leta e waiho nei maloko o ka Hale Leta a hiki i ka la 31 o Ianuari, M. H. 1899.  

APUA.

Mrs. Grace Kahalewai                        Mrs. Becky Brown

Mr J Kahaulelio                       Mrs E M Rich

D Kapehukai                           Miss Mary Ann Burn

HONUAKAHA.

Mr James Wahilani                  Mr Steamboat

                                                Mrs Keliihaleole

Mrs Chas E Chapin                 Mr Sam Opunui

Puakalaumea                           Mrs Charles

KULAOKAHUA.

Maryan Kekauoha                   Mrs Kauui

Jule Kuakua                            Komano

Makaluhi                                 Huihui Kaimihau

KAPAUHI.

Kimeona (k)                            Mrs Louisa Smith

KAAKOPUA

Mr Kale Mela                          Mr Jno Lohe

J M K Makaiwa                      Miss Melekule

Mr Liwai

KUNAWAI.

Mrs jas Robinson                    Mrs Anau

Kimo Kahui                            Mas Bakanaka

Alana (ch)                               Malaea Kapena

Puuloa (w)                               Iopa Nahua

Miss Mary Ukuula                  Mrs Kekapa Robinson

Mrs Ikuwa

KAPAMOO.

Mrs. Ben Kaluna.

MAKIKI.

R. Lokalia                               Alice Chialau

PELEULA.

Lukela Kahaule                                   Mrs Meleana Liilii

Mrs L Naipo

WAIKAHALULU.

Kaulahea Lilia                         Wahineala

Keonni Kealoha                      Miss Emma Pilipo

Annie Kepaa                           Laa Kepaa

KAKAAKO.

Miss Kamakele                                    Chas Kawaluna

Sam Jone                                 Emalia Hoomana

Miss Mary Lono                      Mr H H Kahuli

Mas Ceasar                              W H Kahiku

Mr Kealoha Maui

KOLEAKA.

Mrs Koloea                             Mr Palikapa

Mr K Kamuela

KAUMAKAPILI.

Miss Hoa                                 Mrs Kehu Palau

Mas Andrew Kapule               Malia Kahipa

                                                Mrs Holokahiki

Mr Kamalokai                         Mary Enos

Malia Anama                          Mrs Mahiliana Kapule

Miss Masaio

Kaia Kainui                             Kiekie Akima

Mr Polu                                   Danie Kamahu

KIKIHALE.

Mrs Kalama Hina                    Keoni Mailua

Mr Iopa AWaikaloa                Mrs Hake

T H Kalua Nepai                     Mikioi

Mr Job Waikaioa                    Mary Kaoo

Mas Wahinewaikai                  Miss Keoho Pahia

Mr mealoha Kekuawela          Paliuli (w)

KAWA.

Miss Sadie Kailipua                Mr Kanuah

                                                Mr Kainuwai

Abr Makahanohano                Mrs Keliiluahine

                                                Daniel K Kaeo

MANOA.

Mas J Paniani                          Mr Kaiolemakahiolani

Mr J Olweiar

Mrs Kalaokeola

KULOLOIA.

Mr Hoopiiaina                         Nakoolani

WAIKIKI.

Mr Opiopio                             Mr Palapala

Mrs H Kalaniholo                   Mas Nawaa

AALA.

Mrs Kaehu Keliiluhi                Mr Dibble Ilae

                                                Mas Geo K Kane

Mr  Kekuhi Davishell             Kukapu (k)

                                                Sam Opunui

KAWAIAHAO.

Mr Sol Keawe                         Mele Kaailau

J Mahelona                             Mrs Makakaualii

Miss Kehule                            Ana Napela

Makakaualii                             Mrs Kahalau

Daniel Kanaauao                     Mary E Chapin

Ane Kalaukopu                       Mrs Kahele Akui 

Mr J H McLean                       Miss Mary Leimana

Mr Kala Ehaeha

Mrs Pualinui Keawekaauana   J Malau Opio

                                                Pila Hakalaau

Mary Helena                           W A Kahanu

Malaea Moses                         Lahilahi Kaauwai

Miss Julia Kealoha                  Kaonamiliona

                                                Waihinalo

Aarona Kamoe

KAMANUWAI.

Mrs Kalewahine                      Mrs Wahinealii

Mrs Mary Nawelu                   Miss Malihini Kanehoa

Kawaika

Ana Kapule                             C Kaiaikawaha

Mrs Mama Iakea                     Mast Keau Kane

KAPUUKOLO.

Iopa Waikaloa                         Peni Haaheo

M Manuia                                Mrs Elizabeth Fish

Mrs Makalei                            Mr Kealoha Pua

Miss Hoonani Kaalepo                        Manuahi

                                                Hattie Makia

Mr Nahuina                             Mrs Emalia Kamoa (opio)

Miss P Makaliilii                     Mr Keoki

Naone                                      Kapalikapu

Mrs Kaauhau                           Mr F Nalaelima

Mama Iaukea                          Mrs Kaauhau

Mrs Kahaunaele Wainee         Konohi Anokolani

KALIHI.

Kale Kaulia                             Ia Kalae ame Ahiena

Miss Julia Kamalu

Mas Peter Victor                     Mrs Kalawa Makaimoku

W Hostohua                            Sol W Kamohoalii

Mr Robt parker Lewis             Miss Minnie Alana

Msr Mikahala Barker              Mrs Kauihou

Miss Aimoku                           Mr Maunaloa

Mr Jno Molokai                       Hana Kahawaii

Mrs Emelia Kaohi                   Mrs Kepola

mrs M K Wight                       K Pualani

Miss Aukai                              Nakalia

Mrs Kanealii                            Mr Pahoa

Kaiahua

Mr Kamala

MAUNAKIEKIE.

Ana Kaulua                             Lonowahine Anapu

Kekua Kikau                          

emalai (w)                               Mr K Haupu

MAEMAE.

Mrs Kahaawelani

IWILEI.

Mrs Malaea Kiiiloi                  Lilia

Mas Helio                                Joe Leilehua

Miss Kaluakini                                    J L Ana

KAMOILIILI.

S W Kauhi                              Mr hiram Kaaha

Keliiholo Kauai                                   Mr Kuhia

KAMAKELA.

Miss Mary Buckle                   Mrs Naholopapa

Kulaniakea                              Mrs Kamaka Ehuka

Mrs Bahela Kahuki

KEPOHONI.

J Kalama Meo

MOANALUA.

Mrs Ape Kaili                         Mr Pipilani

Mr Kauhoia                             Mr Kaleiahi

MANAMANA.

Mr G B Keka

PUUNUI.

Mas Kauhane Kean

HAUHAUKOI.

Mrs Mary Kolikoli      Mas Elia Nawaimaka

Mr Kahaumia

KAHEHUNA.

E W Kamaliikane                    D Hane Kapule

Kawika Kekua                                    Malaea

Louisa

KAULUWELA.

Mrs Mary K Hanale                Mrs M K Kalama

Kina                                        Mrs Mary Daivs

KAOPUAUA.

Mr Damiano

MAKAAHO.

Mr Nahuina                             G M Kaiihue

NIOLOPA.

Miss Luika                              H Kauahi

Mr Keoni Nahoku                   Mrs Miliama Leina

Mrs Ana Luaapana

Kaaua

HONOKAUPU.

Mr Makaole                             Mr Paaluhi

Levi Drew

PAUOA.

Mrs Kukona                            J Kaeha

Miss Kaliko                             W R Ane (w)

Mrs Kahaawelani                    Mr R H Unea

Mr Kamakawahine

LELEO.

D Maui                                                Mrs J K Waiwaiole

C W Kinney                           

J P Nahuina                             Kawaikini Pakalehua

Mas Alfred Lapauila               Mrs Keluia Kamana

Mrs Mary Ah Hong                Mr Chas Andrews

Mele Hemene                          Mrs Wm Sheldon

AUWAIOLIMU.

Mr D S Kuulu                         Mr Pai Aina

Mr Jno Kamawai                     Hannah Fisher

James Kaeha                           Miss Kaumana

Mas Jno Kainoa                      Mr Hoopii Kaliloa

Mr Chas Hoomana                  Mr Josuah Reed Lauli

Mr Pohaku                             

M Malaihi

PALOLO.

Mrs Lilia Ilai

NA ALANUI.

J K Kalinamane                       J M Mose Kalama

K Luahiwa                              Mr Miliama

Mrs Lepeka                             Mr Kelii Kui Kipapa

Mrs Kepola                            

Mrs Hana Sam                                    Mr S Kaleikini

Kahaohahi

KALIA ME PAWAA.

                                                Miss Kawai

Mrs Malaea Keaka                  Maliana Neti

Mr Malaihi                              Sam Kaaloehukai

Mr Humehuna Kahau             Wm Alohikea

Mrs Lahapa Kamaka               P Kauhi

                                                Mrs Salina Joseph

Miss Flora K Kaawa               Mary Lui

                                                J Paniani

Amai (k)                                  Mrs Rebecca Nuhi

Mrs Kia                                   Miss Kahau Kahale

H K Apa

S M Nihipali                            D Kailianu

Miss Anna Kamai                   Mrs Jessie Kahalena

Kaiwi Kapa                             Mele Kaeha

Kailianu                                   Kahiamoe Puuloa

Mrs Paea Kaailaau                  Wm Rose

                                                Iona Wahamana

Mrs Hina                                 Mrs Ahukini

Ekekela Kalima                       Mr Kalaweaumoku

Mrs Kaahanui                          Mrs W L Kekuewa

Mas J Pahia

Wm Rose

NIUPAIPAI.

Miss Kini Kaukoula

KAPALAMA.

                                                Miss H Kaoni Aimoku

I Pahee           

Kamaile                                   Miss Keoho Kalolou

Annie William                        

Liwai kawaiahao                     Mr David Makaku

Mr Sam Wallace                      Mrs Paakiki

Kini Sam                                 Mr L K Kaumualii

Dan Kamaka

Miss Topsy Kaua                    Hana Likana

Miss Kapalu Keahi                  Mr Pahuole

Mr K Maliau                           Mas Kauhane Keanu

D W Kaui Kahale

Mr Jno Rokai                          Evaline Smith

Mas Afong Sam Chong                      Mr Bale Poe

                                                Mrs Noanoa

Mr Kimokeo Kapualei                        Mrs Lahela Ahoe

                                                Mr J N Kukiiahu

Mr Victor

J Molokai                                Mrs Alice Ululani

Miss Julia Kauka                     Moses Kahai

Mrs Delia Kekino                    Mrs Miliama Line

HONOLULU.

Miss Ikeke Kini                       Kalaehao

Miss Elizabeth Kahanu                       Puakalehua

                                                D Kahaleaahu

Mr Alex Maiyoho                   Sam Wallace

Nahuina Apa                           Keheana

Henry Kaulu-a                                    Kalei Aona

Samuel Hihia                           D W Pua

Mary Sam                                Mary Alapaki

G Kaiulani                               G W Kualaku

Fred Kaela                              Kealoha

Manuhia Holomoana               Hanalili Pooloa

                                                M Aona

Miss Keluria Kiwaha              Nakaa

                                                D Naiole

J K Nahola                              Nahupuu

Chas Puhalu                            D K Baker

K Moi Puleloa                         Kale Nalauai

Anna Kapahu                          G K Nohona

H P Palikapu                           J Naone

Sam Kekoa Ikeole                   Niulii

                                                J T Nilo

Miss Mary Kaikaula                Mrs Nihoa

                                                Makaiwi

Wm Kualu                               Nahakuelua

Mrs Lepeka Alewa                  D Kaahania

                                                S Anapu

Mr Seraphin Simao                 Kahumuhumu

                                                Keawe

Mrs Lily Naiona                      Ninia Kanoe

Sam Wallace                           Kepuluna

Mr Ahpo                                 David Notly

Sol Kamahula                          Lonowahine

Makia ame Haipo                    Kamohou

Chas Kumakalu                       Chas Notly

Mrs Kukiilani                          Mama Opeka

Mr Napahu Mahoe                  Mrs Kaehuwahanui

Mrs W Hall                             Elona Kekoowai

Miss Mary Ah No                   Nahalau

Halualani                                 Emalia Kahele

W A Akaloko                          Kekii (w)

Mrs B Kanea                           Keliiluhi

G K Kaioipahia                       J N Ilae

Henry K Kopea                       R A Kinney

Mas Kamehameha                   Kamakaulani

Mr Kananimauloa                   Elena Kekuanui

Mrs Keliikuloa                                    J Kahele

J Kuakini                                 Koleka

W S Kekua                              Kapaealii Kanuha

Kapahiku                                 A B Kaaukuu

Kemalia                                   D Wila

Miss Rose Kawaipao              Wm Paalua

                                                S P Kaai

D William Kaiu                                   Ipuhao

H Kahou                                 H W Lahilahi

Mr Kamakau                           Kale Puka

J Kamaka                                Laea Haula

J W Leimakani                                    Kanoho

Mr Joseph Kaohi                     Keletia

Poe Bento                               Moses Kaihuna

Mrs Emalia Kepale                  D Kakalia

Miss Keola Liilii                      K Namailua

Mr Jame Kawai                       Sam Stone

Mr Sol Keawe                         D Kahanu

Geo I Maioho                          Lahapa Kukona

F Naumu                                 Kuikahi

H P Kauhane                           Aikoe

Kale Kaiaoa                            S W Kalua

Mrs Mikaliana                         G Maile

Miss Sarah Kahele                  Keauhu (w)

                                                Kaili

Mrs Lusiana K Meheula          Mamihi

                                                Kamanaula

Kalai                                        Kahaunaele

Andrew Hina                          Kapuaa

Mrs Naonao                            H Kahaawinui

Geo Panalua                            Piianaia

Mr Peipei                                 Hao

Mr S Kaiakoili                         Lahaina (w)

Thomas A Akuna                    Mikiele

D Kaleilii                                 J B Kanaula

J Kaui                                      Akea

D Kaleiokamoku                     Noa (k)

Mr Kaulalia                             Kaapialai

Mr Henry Paoa                                    Kalanihuia

J Padaken                                Kaliko

Henry Rich                              J S Pua

J M Kawaihoa                         S Kaaha

Maunaloa                                J Kamai

Kalehua                                   N George

Mr Kapono                              Molia Bolster

Kalehua Halulu                                   W Karratti

H U Hoa                                 Mary Filamana

Mary Alika                              Kaepu

Makanoanoa Pukuahiwi          P Naahelua

                                                Laiana

Rev J Hihio                             Kahaleolani

Mrs Nahau                              Hawaii (w)

E B Mikalemi                          Kopua

Mrs J Wahineailaau                 Chas Warren

                                                D Naapauwai

Dan Kamaka                           J R Bisho

J M Kaailua                             T Heu

Kaili

Na Leta i hoihoi ia mai na mokupuni mai:

OAHU.

Mrs G Lima                             Mrs Kaoana

Hattie Kalanui                         Mr H K Kaipo

KAUAI.

Miss Mary Kapali                    A P Kalaukoa

Keopuolani

HAWAII.

M Kuoi                                    Mary Kahaleohu

Kaakaa                                    Mrs A S Simeon

MAUI.

 Miss Naawao                         Kaiwi

J H Kukahuna                         Keahona

J Kamakahoa                           Hikaalani

Keowaimaka                           D Kauhi

Wm Helm                                Kahaiaonui

Miss Panoa                              John Spencer

Kukiama                                  Aiiuwene Nahele

J. M. OAT,

Luna Leta Nui.

Honolulu, Ianuari 31, 1899.

HE LEO ALOHA I KA AINA O KA

"EHAEHA" 

Ina hoaloha apau e noho ana ma Kalaupapa a Kalawao.  Aloha oukou apau:---Eono ae nei a oi o'u mahine i kaawale ai mai ia oukou mai, aole au i poina iki i ke aloha i ua aina 'la o ka walohia, a ia oukou no apau.

Aka, no ka nui o na lilo ke kakau pa-kahi aku na aukou apau, nolaila, ke nonoi ae nei au i ka oluolu o na Lunahooponopono o kuu mau nupepa ekolu, Kuokoa, Ka Loea ame Ke Aloha Aina, ke hiki ia me ke koena ole.

Me ke aloha a nui.

Na ko oukou hoaloha iloko o 10 makahiki ame 6 malama.

S. H. P. KALAWAIAOPUNA.

Apua, Feb. 4, 1899.

He keu a ka mea lapuwale nui wale, oia hoi, ka meeau ame ka maneo, e aai ana i ka ili.  E hoopau i keia mea poino.  ola i ka aila hamo a Doan.  Loaa ma na halekuai laau lapaau apau.

Ma ka Poakahi iho nei i noho ai ka Aha Kaapuni o ka Mokupuni o Oahu nei.  O ka Mea Hanohano W. L. Stanley ke kahu o ka Aha.  Ohuohu ka Papa Loio me ka nui o kona mau hoa.  He mama loa ka Papa Hihia o kela Kau.

PAKELE KE OLA O KEKAHI LUNA-

HOOPONOPONO NUPEPA I KA

LAAU KUNU A KAMALENA.

Ma ka hapa mua loa o Okatoba, 1896, loaa iho la au i kekahi anu ino, a paa iho la ua anu la ma kuu mau akemama.  Uiu mai la ka hopohopo iloko o'u, no ka ulu ana mai o ka mai ai ake ma kona anuu mua loa.  E kunu mau ana au, a ke kuha aku hoi i kahi mea i owa ae mailoko mai, aole nae e pouka aku.  Ua hopohopo loa au no keia mea, a hoao iho la ke kauka e lapaau ia'u, eia nae aohe holopono, nolaila, kuai iho la au i omole laau Kunu a Kamalena, a o ka hopena i ikeia ua loaa ia'u he oluolu, a mahope iho o ka pau ana ia'u he ekolu mau omole i ka inu ia, ua loaa hou ke ola maikai i kuu mau akemama.  E kuaiia ana e Benson, Smith & Co., Kaupalenaia, na Agena Kuai Kukaa.

HE MOOLELO KUPAIANAHA

---:NO:---

Ka Moku Kamahao

KA MALOLO.

(THE FLYING FISH.)

Lele i ka Poiniu o ka Lewa---Oni i ka Papaku o ka Moana---Hapapa i ka Ili o ka honua---Hoea i ka Ili o ka Honua---Hoea i ka Welau Akau---Ike i ke Kulanakauhale Kahiko o Opira---Haaheo ma na Mauna Himalaia.

Kakauia e Henry Collingwood, a

unuhiia e Hoolulumahiehie no

ke "Kilohana Pookela no ka

Lahui Hawaii."

"Kahuhu!  E Mr. Porofesa," wahi a ka Barona i hooho ae ai, i kona ike ana'ku i kekahi hale ano poepoe oloolo loihi, "ke ole au e kuhihewa o ka hale pailata paha keia au i hana ia, no ka hookele ana i keia moku?  O ka pilikia nae a'u e ike nei, aohe puka e komo aku ai."

"He oiaio no ia au i koho mai la e kuu Haku Barona," wahi a ka Porofesa i pane mi ai, "o ka hale pailata io no keia.  Aka, no kou manao ana nae hoi, aohe puka e komo aku ai iloko i hai aku au ia oe, he manao kuhihewa ia ou, e kuu hoaloha.  Eia no kona puka komo maanei.  E nana mai oe."

Aole hoi ka Haku Baronba i ike aku i ka oni ana ae o ka lima o ua Porofesa nei, aia hoi, hemo mai ana kekahi pani puka ma ka aoao o ua hale poepoe ololo nei.

"He loea hana kupua maoli ka hoi oe, e Mr. Porofesa!  Aole hoi au i ike aku nei i ka'u i ka hemo ana mai nei o keia pani puka.  Pehea iku nei hoi kau hana ana aku nei, a hemo mai nei keia pani?"

"He wahi mea pohihihi ole no e kuu Haku.  Ke ike nei anei oi i keia wahi mea hulali malalo loa nei.  Ma kou wa e kaomi aku ai me kou wawae ma keia wahi mea hulail, o k,a wa ia e hoholo ae ai ka pale nana i uhi i keia puka, a hamama mai oia, elike me keia a kaua e ike aku nei.  Nolaila, e komo kaua iloko o ka hale pailata o Ka Malolo oni i ka lewa."

Komo aku la laua nei iloko.  Ike aku la ka Haku Baroneta i ka nani lua ole o na mea i hoomakaukauia maloko oia wahi.  Aia ma kekahi mau aoao o ua hale pailata nei, he mau alapii e kamoe ana ilalo, a ua hoonaiia lakou apau me anmoena veleveta o na wai hooluu like ole.

Ike aku la nohoi ua Haku Barona nei i kekahi ohe hulali e moe ana ma kekahi aoao o ua hale pailata nei.  ua holo aku la ia ohe a komo aku la ma kekahi rumi mahope aku.  No keia ohe, hoike mai la ka Porofesa i ua Haku Barona nei, he ohe ia e wahi ana i ke kaula eteriuma nana e hoonee ana i ka hoeuli o ka moku.  Aia hoi maluna pono ae o kahi a ua ohe hulali nei e moe ana, e ku ana kekahi kuai i hoopili ia aku i kekahi papa hulali poepoe, i hoailonaia me na hoailona panana.  A malolo pono ae o ua papa poepoe la, e waiho ana ke panana o ka moku.

Aia hoi ma kahi kokoke loa mai i keia wahi o na mea paahana hoonee hoeuli, e ku ana kekahi kuau loihi.  Hoiki mai la ka Porofesa i ka Haku Barona i ka hana a ia mea, oia hoi, oia ke ki hoonee a hoopaa i ka enegini nana e hoohana ana i ka nee ana o ka moku.  Alaila, hoomaka maila ua Porofesa nei e hoakaka i ke ano o ka hoohana ana i ua kaua nei:

"Ina e kulai ae oe i keia kuau imua, alaila, e holo ana ka moku no mua; a ina hoi e kulai hope ae, e holo hope ana no ia; a ina e hoonee aoao ae oe, i ka akau a i ka hema paha, e nee aoao ana no ia me ka pilikia ole."

Alaila, kuhikuhi ae la ua Porofesa nei i kekahi papa poepoe aiai e kau ana ma ka paia.  He ano papa wati keia ke nana aku.  Aia ma ua papa wati la, he manamana kuhikuhi.  A ua poaiia ka lihi o ua papa kuhikuhi la e na huahelu hoailona no na degere he kanaiwa ka nui.  Aia hoi ma kekahi mau wahi malalo iho o ia poai degere nei, ua kekauia, ma na kowa kaawale like, he mau huaolelo:  "Hoopaa,"  "Hapaha o ka Mama," "Hapalua o ka Mama," "Kuu pau i ka holo," "Kaohi kauaheahe," "Ku'e nome i ka akau," "Wili poai i ka hema," "Hooiho i ka hohonu," "Hoopii kau aoao," "Hapai pololei ae," "No mua me ka mama," a pela aku.

Aia malalo pono iho oia wahi, he huila.  Kuhikuhi aku la ua Porofesa nei i ua huila la, a olelo mai la i ka Barona:

"O keia ka huila nana e hoonee i ka manamana kuhikuhi o kela pepa hoike no ke kulana holo a nee ana o ka moku nei.  Mamuli o kou wili, a oniu ana ae paha i keia huila, e komo mai ai ka ea hoonee mai ka ipu enegini mai ma ka ohe, e loaa ai ke ki hoonee manamana kuhikuhi, a oia kona wa e nee ae ai a kahi au i makemake ai, ina paha, he "Hapa o ka Mama" wale no kau i makemake ai e nee ka moku. he "Holo piha" paha, a pela aku.  O ka ikaika hoonee o ka enegini i keia wa, ua like me ka ikaika huki o na lio he 100,00.  Nolaila, e manao iho oe, e kuu Haku Barona, he lua ole keia ikaika hoonee i loaa i keia moku."

Huli ae la ka Haku Barona a ike aku la i kekahi poka lewa e kau mai ana ma kekahi wahi o loko o ka rumi, i hanaia nohoi kona wahi i hoopaaia ae ai maluna a ku i ka nani.  la wa kamailio mai la ka Porofesa:

"O keia poka lewa a'u i hana ai, he mea ana ili wai ia no ka moku nei.  Ma kona wa e lele ana iloko o ka ea, iloko paha o ka moana, e hiki mau ana ia'u ke hoike ma o keia poka la, ina paha ke mau nei no ka paa ana o ka moku i kona kulana iliwai i na wa apau.  E oni aoao mau ana keia poka, elike nohoi me kahi-i ana o ka moku.  Ma ka wa e aui ai ka iliwai o ka moku, oia ka wa e oni ai keia poka lewa, e imi ana i kona iliwai kupono.  ma ia oni ana a ka poka, oia ka wa e nee ae ai kona manamana luna a pa i kekahi o n aki i hoopaaia ma keila papa poepoe e paa mai la maluna.  I ka wa e pa ai keia oioi o ka poka lewa i ua ki la--oia hoi he ki uwila ia--o k awa ia e lele ai kela uwila, a hemo ke pani o ke keena hoopaa ea i pau ka ea, a loaa hou he ea e hoopiha ai ia keena.  Ma ka piha ana oia keena i ka ea, oia ka mea nana e hoihoi hou ae i ke kulana o ka moku a kona iliwai maa mau.  Aka, ma ko'u wa e makemake ai e lele ka-moe pii pololei ka moku iloko o ka lewa, a pela paha me ka iho ana iloko o ka opu o ka hohonu, alaila, eia ka'u ki e hoohana ai no keia poka lewa.  Ma ko'u wa e kaomi ai i keia ki, oia ka wa e hemo koke mai ai keia poka mai kona wahi i hoopaaia ai, a hiki ole iaia ke paahana hou.  A ke makemake hoi au, e hoi hou oia a pili i kona wahi mua, a hiki iaia ke paahana, me ka hololea, e hoonee akau ae no au i keia ki, a oia kona wa e ho'i ai a pili ma kona wahi mua."

"Mahalo!  Mahalo!" i hooho ae ai ka Haku Barona me ka olioli nui, me ka hoomau ana i ka olelo ana aku:  "E ae mai no oe ia'u e haawi hou aku no au ia oe i ka'u mau hoomaikai ana, no ka nui launa ole mai o kou naauao.  He mea oiaio, he lua ole ka hohonu ame ka poiuiu o  keia ike.  A heaha hoi keia?"

"O kena," wahi a ka Porofesa i pane mai ai, "oia ke kuau hoonee o ka pauma-ea.  Ma ko kaua wa e makemake ai e emi iho iloko o ka opu o ka moana, e lalau aku ana au i keia kuau, a une aku penei.  A o ka wa ia a ka pauma e pauma ai i ka ea hoopiha aku iloko o na keena omo ea o loko nei o ka moku, i loaa ai ke kaumaha hoonee i ka moku iloko o ka opu o ka moana."

"Kahaha!  Aole paha e pauma keia pauma i ka ea iloko o na keena hoopaa ea; e pauma ana paha ia e puka mai ka ea iwaho o na keena hoopaa ea?" wahi a ka Haku Baroneta i ninau aku ai i ka Porofesa. me ka hoike ana ae o ka nanaina pahohao ma kona helehelena.

Me ke kuoo pane mai la ka Porofesa: "E kuu Haku, o ka hana a keia pauma, oia ka hoopiha ana i na keena hoopaa ea me ia mea he ea.  E hai aku au ia oe, o ka Ea (air) he materia no ia i loaa kekahi ko'iko'i a kaumaha maopopo.  E nana kaua i na hulu manu. he mea mama loa kahi hulu manu hookahi, aka, ina nae oe e houluulu ana i kela ame keia hulu manu, me ka hoonoho papa a pili paa ana hoi ia lakou, a loaa he pena okoa, e lilo ana ia he mea kaumaha loa.  Aole anei?  Pela nohoi me ka ea, elike me ka nui o ka ea au e hoopiha ai iloko o kekahi ipu i maopopo pono kona nui, o ka ea au e hoopiha ai i iloko o kekahi i ipu i maopopo pono kona nui, he mea auanei ia e loaa ai he kaumaha iloko o kela keena.  Ina hoi, ua hanaia kela keena me ka paa loa, alaila, e nui auanei ka ea e komo ana iloko @na, a pele hoi e nui ai ke kaumaha iloko oia keena, a e lilo ana kela ea i mea kaumaha e hiki ai ke ume, oia hoi, ke koia i ka moku e emi iho iloko o ke kai, a ma kekahi olelo ana hoi, e piholo iho iloko o ke kai.  O keia maoli ke ano a kaua e hana ai me keia pauma.  E pauma aku ana kaua i ka Ea e komo iloko o na keena hoopaa ea o loko nei o ka moku a hiki i ka wa e loaa aia he kaumaha e hoonee aku ai iaia ilalo o ka opu o ka moana; alaila, hoopaa ae kaua i na pani hoopaa o na ohe ea, a hooki hoi i ka pauma ana a ka pauma ea.  Mahope iho o keia, e wehe no kaua i na pale wai o ka moku nei, a ma la mau wahi e komo mai ai ke kai, a ia wa e holo-a-ia aku ai ka moku nei iloko o ka lipolipo o ka moana."

"He mea oiaio, mamuli o kau mau mea i hoike mai nei," wahi a ka Haku Barona i pane aku ai, "ua pau ae la ko'u kanalua.  O ka wa mua loa nae keia a'u i lohe ai, no ka hiki ana e hoopiholoia kekahi moku iloko o ke kai ma o kona hoopihaia ana me ka ea.  Ke ike nei au, he mau mea hoopahaohao loa keia i ka noonoo o kekahi kanaka, elike nohoi me ka hoopahaohaoia o ko'u noonoo i keia wa.  Nolaila, e Mr. Porofesa maikai, e hoomau aku oe i kau hoakaka ana mai ia'u i na mea paahana kupaianaha o Ka Malolo."     (Aole i pau.)

Hoolaha Kumau.

Koko

Maemae

OIA KE KUMU O KE OLA

KINO MAIKAI . . . .

KA AYER SASAPARILA

Ka mea e maemae ai ke koko, ikaika na aa-lolo, ono ka ai, pau ka poluluhi, a maikai maoli ke ola.  He mau tausani o na kanaka i hoike no ke ola o ka Laau Sasaparila a Ayer.  Ke hoea mau mai nei ka lakou mau palapala ma keia ame keia eke leta.  Aohe keia he laau no ka hoao wale ana.  Ke hooia mai nei kela poe leta apau.  "Ua ola au i ka Laau Sasaparila a Ayer."  O kekahi

WAHINE NAWALIWALI

I hele a pili mau ka ili i ka @ eia moe, i loohia i ka ma'i papaiahu ai ili. i hele hoi a wiwi, a pela hoi me ka ma'i i loohia mau ai lakou na wahine, kakau mai la oia no kona ola loa ana.  Ina makemake oe e hoopomaikaiia oe e ka pomaikai i ikeia e kela poe, a loaa ia oe ke ola kino maikai a ikaika, alaila, e inu oe i ka laau hoomaemae koko a hooikaika kino hoi.

Ka Laau

Sasaparila a Ayer.

E makaala lea no na laau hooha@ like kumukuai emi.  Ka @ @ keia @ oia ka AYER SAR@SAPARILA.  E ikeia ana keia inoa mawa@ o ka wa@i, a maloko nohoi o k@ kino o kela ame keia omole.

NA H@ A AYER i uhiia me ke @ he @ ono ka @ ana.

No Keaha  I HOOKAWELEWELE LOA AKU AI OE I KELA

AME  ANU, KUNU PUU EHA?

Ua kaulana loa ka LAAU KUNU A AYER (Ayer's Cherry Pectoral) iloko o na makahiki he aneane 60, ma ka hoola ana i na Ma'i o ka Puu ame ke Akemama, ke Anu, ke Kunu, ka Ma'i La Grippe, ame ka Ma'i Mala o ka pale Akemama.  He ono keia laau ma ka inu ana, a he oiaio ke ola.

Ayer's Cherry Pectoral

Na Medala Gula mai na Hoikeike Nui o ke Ao

Mai lawe i na Laau Emi i Hoohalikeia me keia

Hollister Drug Co. Lt.

Na Agena ma ka Paeaina Hawaii.

Kakela ME Kuke.

(KAUPAL@ALA.)

Poe Lawelawe Kopaa.

AGENA.

Metropolitan Meat Co

(Hui Kuai Pipi Metropolitan.)

G. J. WALLER, (Wala) - Luna Nui

108 Alanui Moi.

Poe Kuai a Hoolake i na Moku

ME

Na Io Pipi, Hipa a pala'ku.

E Loaa mau ana na M@ku ano na K@

mano i hoohu'ihu'ila @ o

ka H@u

Makepono ke Kuai i na i'o Pipi m@ nei.

TELEPONO HELU .  .  .

I ka ho@ ana mai o Hope M@ Nui A. Kauhu o ka Apana o Ewa. @ Honolulu nei, ma ka Poakahi 2 loaa mai ai ka lono, ua kaawa @ kekahi Iapana paahana o ka Hi @hiko o Ewa, iaia iho, ma ka hoolaha @ ana iaia iho maluna o kekahi kumu kiawe, ma ke awawa o H@.  Ma ka auina la Sabati i @ @ @make.  O ka oiaio hoohio a ke koronero, ua lawe oia i @ oia iho.